Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[361.] AVCTORE
[362.] CHRISTOPHORO CLAVIO BAMBERGENSI SOCIETATIS IESV.
[363.] PROBLEMA 1. PROPOSITIO 1.
[364.] SCHOLIVM.
[365.] SEQVVNTVR TABELLAE.
[366.] I. Altitudines Solis ſupra Horizontem pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[367.] II. Altitudines Solis ſupra Horizontem pro horis ab occaſu Solis ſup-putatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[368.] III. Altitudines Solis ſupra faciem auſtralem Verticalis circuli pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[369.] IIII. Altitudines Solis ſupra faciem borealem Verticalis circuli pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[370.] V. Altitudines Solis ſupra ſaciem auſtralem Verticalis circuli pro horis ab occaſu Solis ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[371.] VI. Altitudines Solis ſupra vtramque faciem Meridiani circuli pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad quam- cunque latitudinem.
[372.] VII. Altitudines Solis ſupra vtramque faciem Meridiani circuli pro horis ab occaſu ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[373.] VIII. Altitudines Solis ſupra vtramque ſaciem circuli horæ 6. à mer. & med. noc. qui eſt Horizon in ſphæra recta, pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad quam cunque latitudinem.
[374.] IX. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli horæ 6. à mer. & med. noc. pro horis ab occaſu ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[375.] X. Altitudines Solis ſupra faciem auſtralem Verticalis circuli declinantis à meridie in ortum grad. 30. pro horis à mer. & med. noc. ſup- putatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[376.] XI. Altitudines Solis ſupra faciem borealem Verticalis circuli declinantis à Septen- trione in occaſum grad. 30. pro horis à mer. & med. noc. ſup- putatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[377.] XII. Altitudines Solis ſupra faciem auſtralem Verticalis circuli declinantis à me- ridie in ortum grad. 30. pro horis ab occaſu ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[378.] XIII. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis ab Horizon-te gr. 30. & ad Verticalem proprie dictum recti, quæ ad Zenith, occaſumq́ue ſpectat, pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[379.] XIIII. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis ab Horizon-te gr. 30. & ad Verticalem proprie dictum recti, quæ ad Zenith, occaſumq́ue ſpectat, pro horis ab ortu ſup-putatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[380.] XV. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi ad Meridianum recti, & ad Horizontem inclinati ex parte auſtrali gr. 68. pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[381.] XVI. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis à meridie in ortum grad. 40. & ad Horizontem ex parte boreali inclinati grad. 20. pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[382.] XVII. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis à meridie in occaſum grad. 20. & ad Horizontem ex parte boreali inclinati grad. 70. pro horis inæqualibus ſupputatæ, ad lati-tudinem grad. 42.
[383.] XVIII. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis à meridie in ortum grad. 45. & ad Hor izontem ex parte boreali inclinati grad. 51. Min. 51. pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[384.] XIX. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis à Septen-trione in occaſum grad. 20. & ad Horizontem ex parte auſtrali incli-nati grad. 30. pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudinem Grad. 42.
[385.] XX. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis à ſeptentrione in ortum gr. 60. & ad Horizontem ex parte auſtrali inclinati gr. 80. pro horis ab occaſu ſupputatę, ad latitudinem. Grad. 42.
[386.] XXI. Altitudines Solis ſupra faciem ſuperiorem circuli maximi declinantis à ſeptentrione in ortum gr. 30. & ad Horizontem ex parte auſtrali inclinati gr. 52. Min. 3. pro horis à mer. & med. noc. ſupputatæ, ad latitudincm Grad. 42.
[387.] PROBLEMA 2. PROPOSITIO 2.
[388.] SCHOLIVM.
[389.] SEQVITVR TABVLA VMBRARVM.
[390.] Grad{us} altitudinum Solis pro vmbris rectis.
< >
page |< < (222) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div749" type="section" level="1" n="180">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s15193" xml:space="preserve">
              <pb o="222" file="0242" n="242" rhead="GNOMONICES"/>
            poſitionem vtriuſque horologii diligenter conſideranti. </s>
            <s xml:id="echoid-s15194" xml:space="preserve">Erunt autem ſectiones R S, T V, inter ſe paral-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-01" xlink:href="note-0242-01a" xml:space="preserve">16. vndec.</note>
            lelæ, cum factæ ſint in planis horologiorum parallelis ab eodem circuli maximi plano. </s>
            <s xml:id="echoid-s15195" xml:space="preserve">Quoniam verò & </s>
            <s xml:id="echoid-s15196" xml:space="preserve">
              <lb/>
            rectæ A E, C N, parallelæ ſunt, vt dudum oſtendimus; </s>
            <s xml:id="echoid-s15197" xml:space="preserve">erunt anguli E A S, N C V, inter ſe æquales,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-02" xlink:href="note-0242-02a" xml:space="preserve">10. vndec.
                <lb/>
              15. primi.</note>
            Cum ergo anguli ad verticem E A S, L A R, ſint etiam ęquales, erunt quoque anguli L A R, N C V,
              <lb/>
            ęquales. </s>
            <s xml:id="echoid-s15198" xml:space="preserve">Superpoſita ergo rurſus recta A G, rectæ C H, vt punctum A, in punctum C, cadat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15199" xml:space="preserve">in hoc
              <lb/>
            ſitu auſtrale ſiue ſuperius horologium conuerti intelligatur circa rectam A G, vel C H, (quę eadem in
              <lb/>
            eo ſitu eſt) vt pars ſuperior in inferiorem mutetur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15200" xml:space="preserve">contra, cadet recta A R, in rectam C V, pro-
              <lb/>
            pter ęqualitatem angulorum L A R, N C V. </s>
            <s xml:id="echoid-s15201" xml:space="preserve">Eadem{q́ue} ratio eſt de quibuſcunque aliis lineis per A,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s15202" xml:space="preserve">C, loca ſtylorum ductis. </s>
            <s xml:id="echoid-s15203" xml:space="preserve">Quare, vt prius, portio à linea horizontali abſciſſa, ſi inuertatur, vt ante
              <lb/>
            dictum eſt, dabit horologium in facie plani horologii oppoſita delineandum.</s>
            <s xml:id="echoid-s15204" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15205" xml:space="preserve">LIBVIT hæc vberius hoc loco demonſtrare, ne eandem demonſtrationem in ſequentibus cogere-
              <lb/>
            mur ſæpius inculcare. </s>
            <s xml:id="echoid-s15206" xml:space="preserve">Magnam enim vtilitatem ſequentibus afferent, vt ſuis locis manifeſtum erit.</s>
            <s xml:id="echoid-s15207" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div765" type="section" level="1" n="181">
          <head xml:id="echoid-head184" xml:space="preserve">PROBLEMA 15. PROPOSITIO 15.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15208" xml:space="preserve">PARALLELOS arcuum diurnorum in eodem horologio Ver-
              <lb/>
            ticali deſcribere.</s>
            <s xml:id="echoid-s15209" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15210" xml:space="preserve">SI loco radiorum Zodiaci ex puncto D, figuræ radiorum Zodiaci antecedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s15211" xml:space="preserve">edu-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-04" xlink:href="note-0242-04a" xml:space="preserve">Deſcriptio ar-
                <lb/>
              cuum diurnorũ
                <lb/>
              in prædicto ho-
                <lb/>
              rologio Verti-
                <lb/>
              cali.</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-05" xlink:href="note-0242-05a" xml:space="preserve">20</note>
            cantur radii longitudinum dierum inuenti propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s15212" xml:space="preserve">33. </s>
            <s xml:id="echoid-s15213" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s15214" xml:space="preserve">vel in Analemmate eiuſdem
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0242-01" xlink:href="fig-0242-01a" number="167">
                <image file="0242-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0242-01"/>
              </figure>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-06" xlink:href="note-0242-06a" xml:space="preserve">30</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-07" xlink:href="note-0242-07a" xml:space="preserve">40</note>
            præcedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s15215" xml:space="preserve">loco parallelorum per initia ſignorum tranſeuntium aſſumantur paralleli ar-
              <lb/>
            cuum diurnorum; </s>
            <s xml:id="echoid-s15216" xml:space="preserve">deſcribemus parallelos horum arcuum eo modo, quo ſignorum parallelos de-
              <lb/>
            ſcripſimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s15217" xml:space="preserve">Eadem enim eſt in his, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15218" xml:space="preserve">in illis ratio, cum omnes Aequatori ſint æquidiſtantes. </s>
            <s xml:id="echoid-s15219" xml:space="preserve">Pa-
              <lb/>
            rallelos igitur arcuum diurnorum, &</s>
            <s xml:id="echoid-s15220" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s15221" xml:space="preserve">Quod erat faciendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s15222" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div767" type="section" level="1" n="182">
          <head xml:id="echoid-head185" xml:space="preserve">PROBLEMA. 16. PROPOSITIO 16.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15223" xml:space="preserve">CIRCVLOS Verticales in eodem horologio Verticali de-
              <lb/>
            ſcribere.</s>
            <s xml:id="echoid-s15224" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15225" xml:space="preserve">IN lineam meridianam horologii ex G, loco ſtyli transferatur magnitudo ſtyli vſque ad A,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0242-09" xlink:href="note-0242-09a" xml:space="preserve">Deſcriptio eir-
                <lb/>
              culorum Verti-
                <lb/>
              calium in eode
                <lb/>
              Verticali horo-
                <lb/>
              logio.</note>
            punctum, quod vel infra G, vel ſupra ſumi poteſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s15226" xml:space="preserve">Ex A, autem circulus cuiuſque magnitudinis
              <lb/>
            deſcribatur, quo diuiſo in 360. </s>
            <s xml:id="echoid-s15227" xml:space="preserve">partes æquales, initio facto à linea meridiana, ſi omnes Verticales
              <lb/>
            deſiderentur, vel in pauciores, pro numero Verticalium deſcribendorum, (Nos eum diuiſimus in
              <lb/>
            24. </s>
            <s xml:id="echoid-s15228" xml:space="preserve">vt ſingula ſpatia contineant 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s15229" xml:space="preserve">grad.) </s>
            <s xml:id="echoid-s15230" xml:space="preserve">ducantur per diuiſionum puncta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15231" xml:space="preserve">centrum A, rectæ
              <lb/>
            occultæ ſecantes lineam horizontalem in punctis, per quæ ſi ducantur rectę æquidiſtantes </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>