Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
241 189
242 190
243 191
244 192
245 193
246 194
247 195
248 196
249 197
250 198
251 199
252 200
253 201
254 202
255 203
256 204
257 205
258 206
259 207
260 208
261 209
262 210
263 211
264 212
265 213
266 214
267 215
268 216
269 217
270 218
< >
page |< < (193) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="193" file="0245" n="245" rhead="PARS TERTIA."/>
            puncta conſtituentia eandem particulam habere vires cohæſio-
              <lb/>
            nis admodum inter ſe diverſas, ut aliæ multo facilius, aliæ mul-
              <lb/>
            to difficilius diſpoſitionem mutent mutatione, quæ aliquam non
              <lb/>
            ita parvam rationem habeat ad totum. </s>
            <s xml:space="preserve">Eſt autem caſus, in quo
              <lb/>
            poſſint puncta particulæ cohærere inter ſe ita, ut nulla finita vi
              <lb/>
            nexus diſſolvi poſſit, ut ubi adſint aſymptotici arcus in curva
              <lb/>
            primitiva, juxta ea, quæ perſecutus ſum num. </s>
            <s xml:space="preserve">362.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">422. </s>
            <s xml:space="preserve">Diſcrimina autem virium, quas una particula exer-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0245-01" xlink:href="note-0245-01a" xml:space="preserve">Particulæ aliæ
                <lb/>
              ſe attrahentes,
                <lb/>
              aliæ repellentes,
                <lb/>
              aliæ inertes in-
                <lb/>
              ter ſe.</note>
            cet in aliam, debent eſſe adhuc plura. </s>
            <s xml:space="preserve">Inprimis ex num. </s>
            <s xml:space="preserve">222
              <lb/>
            patet, fieri poſſe, ut una particula conſtans etiam duobus pun-
              <lb/>
            ctis tertium punctum in iiſdem diſtantiis collocatum ab earum
              <lb/>
            medio attrahat per totum quoddam intervallum, vel repellat
              <lb/>
            per idem intervallum totum, vel nec uſquam in eo repellat,
              <lb/>
            nec attrahat, conſpirantibus in primo caſu binis attractionibus,
              <lb/>
            in ſecundo binis repulſionibus itidem conſpirantibus, & </s>
            <s xml:space="preserve">in ter-
              <lb/>
            tio attractione, & </s>
            <s xml:space="preserve">repulſione æqualibus ſe mutuo elidentibus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">Multo autem magis ſumma virium totius cujuſdam particulæ
              <lb/>
            in aliam totam in eadem etiam diſtantia ſitam, ſi medium utriuſ-
              <lb/>
            que ſpectetur, erit pro diverſa diſpoſitione punctorum admo-
              <lb/>
            dum inter ſe diverſa, ut nimirum in una attractiones præva-
              <lb/>
            leant, in alia repulſiones, in alia vires oppoſitæ ſe mutuo eli-
              <lb/>
            dant. </s>
            <s xml:space="preserve">Inde habebuntur particulæ in ſe invicem agentes viri-
              <lb/>
            bus admodum diverſis, pro diverſa ſua conſtitutione, & </s>
            <s xml:space="preserve">par-
              <lb/>
            ticulæ ad ſenſum inertes inter ſe, quæ quidem perſecutus ſum
              <lb/>
            ipſo num. </s>
            <s xml:space="preserve">222.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">423. </s>
            <s xml:space="preserve">Aliud diſcrimen admodum notabile inter ejuſmodi par-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0245-02" xlink:href="note-0245-02a" xml:space="preserve">Particulæ quæ
                <lb/>
              in certis punctis
                <lb/>
              ſe repellant, in
                <lb/>
              aliis attrahant:
                <lb/>
              quæ ſe urgeant
                <lb/>
              in latus, quæ
                <lb/>
              circumquaque
                <lb/>
              eandem vim
                <lb/>
              exerceant.</note>
            ticularum vires eſt illud, quod eadem particula ex altera par-
              <lb/>
            te poterit datam aliam particulam attrahere, ex altera repelle-
              <lb/>
            re; </s>
            <s xml:space="preserve">quin immo poſſunt eſſe loca quotcunque in ſuperficie par-
              <lb/>
            ticulæ etiam ſphæricæ, quæ alteram particulam in eadem a cen-
              <lb/>
            tro diſtantia ſitam attrahant, quæ repellant, quæ nihil agant;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">cum nimirum in iis locis poſſint vel plura, vel pauciora eſſe
              <lb/>
            puncta, quam in aliis, & </s>
            <s xml:space="preserve">ea ad diverſas a centro, & </s>
            <s xml:space="preserve">a ſe
              <lb/>
            invicem diſtantias collocata. </s>
            <s xml:space="preserve">Inde autem & </s>
            <s xml:space="preserve">illud fieri poterit,
              <lb/>
            ut, quemadmodum in iis, quæ vidimus a num. </s>
            <s xml:space="preserve">231, unum
              <lb/>
            punctum a duorum aliorum altero attractum, ab altero repul-
              <lb/>
            ſum, vi compoſita urgetur in latus, ita etiam una particula ab
              <lb/>
            una alterius parte attracta, & </s>
            <s xml:space="preserve">repulſa ab altera in altera dire-
              <lb/>
            ctione ſita, urgeatur itidem in latus, & </s>
            <s xml:space="preserve">certam aſſecuta poſi-
              <lb/>
            tionem reſpectu ipſius, ad eam tuendam determinetur, nec con-
              <lb/>
            ſiſtere poſſit, niſi in ea unica poſitione reſpectu ipſius, vel in
              <lb/>
            quibuſdam determinatis poſitionibus, ad quas trudatur ab aliis
              <lb/>
            rejecta. </s>
            <s xml:space="preserve">Quod ſi particula ſphærica ſit, & </s>
            <s xml:space="preserve">in omnibus concen-
              <lb/>
            tricis ſuperſiciebus puncta æqualiter diſtributa ſint, ad diſtantias
              <lb/>
            a ſe invicem perquam exiguas; </s>
            <s xml:space="preserve">tum ejus, & </s>
            <s xml:space="preserve">alterius ejus ſi-
              <lb/>
            milis particulæ vires mutuæ dirigentur ad ſenſum ad earum
              <lb/>
            centra, & </s>
            <s xml:space="preserve">fieri poterit, ut in quibuſdam diſtantiis ſe repellant
              <lb/>
            mutuo, in aliis ſe attrahant, quo caſu habebitur quidem </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>