Bernoulli, Daniel
,
Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 3
[out of range]
>
<
1 - 3
[out of range]
>
page
|<
<
(232)
of 361
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div249
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
193
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6823
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
232
"
file
="
0246
"
n
="
246
"
rhead
="
HYDRODYNAMICÆ
"/>
pollices aëris ejuſdem cum aëre naturali elaſticitatis fuiſſe generatos; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6824
"
xml:space
="
preserve
">ergo pes
<
lb
/>
cubicus carbonum aërem dabit ad 360. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6825
"
xml:space
="
preserve
">ped. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6826
"
xml:space
="
preserve
">cub. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6827
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſi §. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6828
"
xml:space
="
preserve
">41. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6829
"
xml:space
="
preserve
">quæratur vis vi-
<
lb
/>
va quæ generari poſſit à pede cubico aëris naturali 360. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6830
"
xml:space
="
preserve
">vicibus denſioris, in-
<
lb
/>
venietur illam convenire cum pondere 3938000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6831
"
xml:space
="
preserve
">librarum ab altitudine unius
<
lb
/>
pedis delapſo: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6832
"
xml:space
="
preserve
">atque ſi præterea aëris illius elaſticitas à calore carbonum in-
<
lb
/>
cenſorum quadruplo fieri major ponatur, conveniet iſta vis viva cum pondere
<
lb
/>
15752000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6833
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6834
"
xml:space
="
preserve
">ab eadem altitudine delapſo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6835
"
xml:space
="
preserve
">Difficile autem eſt machinam ad
<
lb
/>
hunc finem aptam excogitare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6836
"
xml:space
="
preserve
">Multæ præterea aliæ ſuntres naturales, quæ non-
<
lb
/>
ſolum aërem fovent compreſſum, ſed & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6837
"
xml:space
="
preserve
">aërem circumfuſum calefaciendo eun-
<
lb
/>
dem magis elaſticum reddere valent: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6838
"
xml:space
="
preserve
">tales ſunt calx viva cum aqua dulci miſta,
<
lb
/>
omniaque fermentantia, aquæ in vapores vi ignis redactæ incredibilis vis ineſt;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6839
"
xml:space
="
preserve
">machina ad hoc eſt Londini ingenioſiſſima quæ hoc principio motus aquas toti
<
lb
/>
urbi erogat eamque deſcripſit Cl. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6840
"
xml:space
="
preserve
">Weidlerus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6841
"
xml:space
="
preserve
">Præſertim vero conſiderari mere-
<
lb
/>
tur ſtupendus, qui à pulvere pyrio expectari poſſit effectus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6842
"
xml:space
="
preserve
">Calculo enim quo-
<
lb
/>
rundam ſumtorum experimentorum ſubducto, quem infra adjiciam, edoctus
<
lb
/>
fui elaſticitatem pulveris pyrii accenſi plus decies millies ſuperare elaſticita-
<
lb
/>
tem aëris naturalis, imo omnibus bene perpenſis probabile fit, elaſticitatem ejus
<
lb
/>
eſſe incredibiliter majorem: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6843
"
xml:space
="
preserve
">ponamus autem auræ pulveris pyrii accenſi ex-
<
lb
/>
panſæ elaſticitatem decreſcere in ſimili ratione cum denſitate: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6844
"
xml:space
="
preserve
">hiſce poſitis in-
<
lb
/>
venietur vis viva pedi cubico pulveris pyrii inſita, ſi in §. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6845
"
xml:space
="
preserve
">42. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6846
"
xml:space
="
preserve
">ponatur a = 10000; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6847
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
x = 9999, p = 2240 & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6848
"
xml:space
="
preserve
">ſumatur - p x + a p log. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6849
"
xml:space
="
preserve
">{a/a - x}, quæ quantitas ſic fit
<
lb
/>
æqualis 183913864. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6850
"
xml:space
="
preserve
">Igitur machina datur in theoria, quæ ope unius pedis cu-
<
lb
/>
bici pulveris pyrii poſſit elevare 183913864 libras ad altitudinem unius pedis,
<
lb
/>
quem laborem vel centum homines robuſtiſſimi intra unius diei ſpatium perfi-
<
lb
/>
cere poſſe non crediderim, quâcunque machina utantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6851
"
xml:space
="
preserve
">Probabile autem eſt,
<
lb
/>
ut dixi, effectum pulveris pyrii longe majorem eſſe; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6852
"
xml:space
="
preserve
">certe autem non mi-
<
lb
/>
nor eſt, calculus enim innititur altitudini, ad quam globus ferreus ex tor-
<
lb
/>
mento bellico ejectus in vacuo aſcendere poſſit, in quo experimentorum ge-
<
lb
/>
nere maxima pulveris pyrii pars perit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6853
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6854
"
xml:space
="
preserve
">Iſta vero magis percipientur, ſi notetur eundem calculum (quem an-
<
lb
/>
tea fecimus pro effectu, qui ex aëre condenſato ſeſe reſtituente oritur, de-
<
lb
/>
monſtrando) procedere etiam pro aëre qui naturali circumfuſo non quidem
<
lb
/>
magis denſus ſed tamen ab aucto calore magis elaſticus fit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6855
"
xml:space
="
preserve
">ita v. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6856
"
xml:space
="
preserve
">gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6857
"
xml:space
="
preserve
">quoties
<
lb
/>
pes cubicus aëris ordinarii augmento caloris duplum elaterem </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>