Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of figures

< >
< >
page |< < (194) of 389 > >|
246194THEORIÆ cultas in avellenda altera ab altera, ſed nulla difficultas habebi-
tur in altera circa alteram circumducenda in gyrum, ſicut ſi
Terræ ſuperficies horizontalis ubique ſit, &
egregie lævigata;
globus ponderis cujuſcunque poſſet quavis minima vi rotari per
ſuperficiem ipſam, elevari non poſſet ſine vi, quæ totum ip-
ſius pondus excedat.
424. In hac actione unius particulæ in aliam generaliter,
11Quo minores
particulæ, eo
difficilius diſſo-
lubiles.
quo particulæ ipſæ minorem habuerint molem, eo minus ce-
teris paribus perturbabitur earum reſpectiva poſitio ab alia par-
ticula in data quavis diſtantia ſita:
nam diverſitas directionis
&
intenſitatis, quam habent vires agentes in diverſas ejus par-
tes, quæ ſola poſitionem turbare nititur, viribus æqualibus &

parallelis nullam mutuæ poſitionis mutationem inducentibus,
eo erit minor, quo diſtantiarum, &
directionum diſcrimen
minus erit:
atque idcirco, quemadmodum jam expoſui num.
239, inferiorum ordinum particulæ difficilius diſſolvi poſſunt,
quam particulæ ordinum ſuperiorum.
425. Hæc quidem præcipue notatu digna mihi ſunt viſa in-
22Diſcrimina in-
ter particulas
oriri ex pun-
ctorum vicinia:
quanto magis
debeant differ-
re corpora, quæ
ex iis conſtant.
ter particularum ex homogeneis etiam punctis compoſitarum
diſcrimina, quæ tamen, quod ad vires pertinet, intra admo-
dum exiguos diſtantiarum limites ſiſtunt;
nam pro majoribus
diſtantiis particularum omnium vires ſunt prorſus uniformes,
uti oſtenſum jam eſt num.
212, nimirum attractivæ in ratio-
ne reciproca duplicata diſtantiarum ad ſenſum.
Porro hinc il-
lud admodum evidenter conſequitur, maſſas majores ex adeo
diverſis particulis compoſitas, nimirum hæc ipſa noſtra majo-
ra corpora, quæ ſub ſenſum cadunt, debere eſſe adhuc multo
magis diverſa inter ſe in iis, quæ ad eorum nexum pertinent,
&
ad phænomena exhibita a viribus ſe extendentibus ad diſtan-
tias illas exiguas, licet omnia in lege gravitatis generalis, quæ
ad illas pertinet majores diſtantias, conformia ſint penitus,
quod etiam ſupra num.
402 notandum propoſui. De hoc au-
tem diſcrimine, &
de particularibus diverſorum corporum pro-
prietatibus ad diverſas pertinentium claſſes jam agere inci-
piam.
426. Prima ſe mihi offerunt ſolida, & fluida, quorum di-
33Quæ natura
ſolidorum, &
fluidorum: quid
in ſolidis rigi-
da, quid virgæ
elaſticæ: in
fluidis quid vi-
ſcoſa, quid hu-
mida.
ſcrimina quæ ſint, &
quomodo a mea Theoria ortum ducant,
eſt exponendum.
Solida ita inter ſe connexa ſunt, ut quem-
libet aliquot particularum motum ſequantur reliquæ:
pro-
motæ, ſi illæ promoventur:
retractæ, ſi illæ retrahuntur: con-
verſæ in latus, ſi linea, in qua ipſæ jacent, directionem mu-
tet:
& in eo ſoliditas eſt ſita: porro ea dicuntur rigida; ſi in-
genti etiam adhibita vi poſitio, quam habet recta ducta per
duas quaſvis particulas maſſæ, reſpectu rectæ, quæ jungit alias
quaſcunque, mutari ad ſenſum non poſſit, ſed ad inclinandam
unam partem oporteat inclinare totam maſſam, &
baſim, &
quanvis ejus rectam eodem angulo:
nam in iis, quæ flexilia
ſunt, ut elaſticæ virgæ, pars una directionem poſitionis mutat, &

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index