Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
227
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1555
"/>
<
lb
/>
tum ſecundùm formam analogicè. </
s
>
<
s
>Itaque, tantum abeſt, vt quies motui repugnet, vt motus ex
<
lb
/>
ea compleatur. </
s
>
<
s
>Credo etiam, ſicut forma, ſi conſideretur ſimpliciter, & non vt in materia, & eſ
<
lb
/>
ſentiæ, non exiſtentiæ
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
, tempori non ſubiicitur: ſic quietem cùm motus conſummatio
<
lb
/>
nem præſeferat; motus autem præcipuè menſura fit tempus: tempore nullo modo concludi, ni
<
lb
/>
ſi fortè cum quo ad nos includat notionem motus, illi quoque animus noſter attribuat tempus,
<
lb
/>
eſt enim quies natura ſolùm prior, nobis autem poſterior. </
s
>
<
s
>At verò quies alterius ſignificati, non
<
lb
/>
differt à motu, niſi quòd tota vergit ad terminum ad quem. </
s
>
<
s
>Sicut ergo motum metitur tem
<
lb
/>
pus, ſic etiam metitur hanc
<
expan
abbr
="
quietẽ
">quietem</
expan
>
, & ſicut motus rei partes nobis ſucceſsiuè proponit: ſic quies
<
lb
/>
obiicit ſucceſsiuè parteis termini ad quem. </
s
>
<
s
>Hæc cùm fluxu conuenit, ſuperior eſt finis huius flu
<
lb
/>
xus. </
s
>
<
s
>At verò vt motus communiter & propriè ſumitur: ſic etiam quies ſecundi ſignificati gene
<
lb
/>
ratim & ſpeciatim ſumi poteſt, ac ſicut propriè motus eſt ſecundùm locum: ita & proprie quies
<
lb
/>
eius motus finem deſignabit. </
s
>
<
s
>Et cùm quies aut ſit finis motus, aut eius finem reſpiciat; negari
<
lb
/>
non poteſt, quin ipſa ſit motu perfectior. </
s
>
<
s
>Quanquam de quiete diſtinctum fuiſſe lego apud phi
<
lb
/>
loſophos & magni quidem nominis qui generaliter non accipiunt hoc theorema, ſed putant id
<
lb
/>
in animo carentibus duntaxat euenire, in animatis autem (melius erat à non animalibus anima
<
lb
/>
lia ſeparare) ſecus ſe habere, quia motus eſt perfectior, quòd eorum natura perficiatur ex opere,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1556
"/>
<
lb
/>
& inuigilia. </
s
>
<
s
>Sed eos planè latet Ariſtotelica
<
expan
abbr
="
diſtiuctio
">diſtiunctio</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Neque enim ea quies eſt in animali,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1557
"/>
<
lb
/>
ſed impotentia vigilandi. </
s
>
<
s
>Generatim verò quies eſt perfectior motu, ſi fuerit ſecundùm naturam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Cuncta
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ea gratia mouentur, vt
<
expan
abbr
="
quieſcãt
">quieſcant</
expan
>
& motus item in animali, neque vertor hominem ſub
<
lb
/>
ea regula complecti. </
s
>
<
s
>eſt propter alicuius indigentiam, quo adepto deſiſtit à motu. </
s
>
<
s
>mouetur ani
<
lb
/>
mal, vt noxium declinet, vtile aſſequatur, eo declinato quod nocet; illo comparato quod con
<
lb
/>
fert, animal manet, & agit homo, vt demum in Dei contemplatione requieſcat, & cęlum moue
<
lb
/>
tur, vt maneat; ſed in quo manet ſecundùm naturam & ex quo mouetur, idem ſunt: proptereà
<
lb
/>
continuè voluitur. </
s
>
<
s
>Quantum verò attinet ad oppoſitionem quietis, & ea generaliter ſtatuenda
<
lb
/>
ſunt quæ de motibus: oppoſitionem eodem genere reſtringi, & quietem conſiderari ſimpliciter
<
lb
/>
& ad ſubiectum, ac ſimpliciter quidem quietem opponi motui,
<
expan
abbr
="
tanquã
">tanquam</
expan
>
priuationem, non ſecun
<
lb
/>
dùm rationem, ſed ad ſenſum: quia motus eſt notior;
<
expan
abbr
="
ideoq́
">ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>methodus naturalis in motu ma
<
lb
/>
gis, quàm in quiete conſiſtit, ſed planè quies item eſt aliqua pars methodi naturalis: eſt verò pri
<
lb
/>
uatio, quia ſupponitur illi habilitas ad motum, quam ſi tollas; iam illa quies non eſt, ſed immo
<
lb
/>
bilitas &
<
foreign
lang
="
grc
">ἀκιfησία</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>Quanquam habilitas illa dupliciter ſe habet etiam iudicio præſtantium phi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1558
"/>
<
lb
/>
loſophorum: nanque & in illo ponitur de quo verè moueri prędicatur, & eadem ac diuerſa ra
<
lb
/>
tione, & quidem eadem in partibus quas à toto, quod actu nonnunquam mouetur, ſeparari con
<
lb
/>
tingit; diuerſa, vt ſi ex toto maneat, ex parte moueatur, vt corporum vniuerſitates & cęlum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quòd ſi quietem cum quiete conferas, quia ſunt vtræque priuationes, ne vtiquam opponentur:
<
lb
/>
etenim quæque oppoſitio vel vtriuſque oppoſiti, vel alterius duntaxat
<
expan
abbr
="
actũ
">actum</
expan
>
flagitat: quare non
<
lb
/>
opponuntur per ſe, aut ad
<
expan
abbr
="
ſummũ
">ſummum</
expan
>
, quatenus illis formæ contrarię ſupponuntur, vt quies in albo
<
lb
/>
& nigro: tametſi eo tempore ſunt ipſęmet formæ. </
s
>
<
s
>Verùm ſi ſpectes vt ſe habent ad ſubiectum,
<
lb
/>
& motus & quies aduerſantur. </
s
>
<
s
>Nam quæ ſecundùm naturam eſt, illi opponitur quæ eſt præter
<
lb
/>
naturam, & quies ſecundùm naturam motui præter naturam. </
s
>
<
s
>quies item quæ eſt in termino à
<
lb
/>
quo, opponitur motui, non illa quæ eſt in termino ad quem, ſiue naturalis, ſeu violens,
<
lb
/>
quòd terminus à quo corrumpitur, dum fit motus; ad eam itur, quę eſt in termino
<
lb
/>
ad quem, & in ea perficitur motus, tanquam eadem re ſit cum termino ad
<
lb
/>
quem. </
s
>
<
s
>Ex quibus etiam naſcitur, vt cùm ſit motus inter contraria, &
<
lb
/>
vtraque diuerſis rationibus vicem ſubeant
<
expan
abbr
="
terminorũ
">terminorum</
expan
>
à quibus quie
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1559
"/>
<
lb
/>
tes quę ſunt in terminis oppoſitis, etiam ſecum pugnent. </
s
>
<
s
>Sed
<
lb
/>
iam de motus & quietis oppoſitione ſatis. </
s
>
<
s
>De ſubiecto igi
<
lb
/>
tur & efficiente motum,
<
expan
abbr
="
deq́ue
">deque</
expan
>
his quæ ſeorſum
<
lb
/>
hæc principia conſequuntur, tot generatim
<
lb
/>
dixiſſe ſufficiat. </
s
>
<
s
>Ad formam igitur & fi
<
lb
/>
nem quæ reliquæ ſunt de cauſsis
<
lb
/>
motus, nos proximè con
<
lb
/>
uertamus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1555
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1556
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1557
"/>
a Lib. de
<
lb
/>
Son.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1558
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1559
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Finis Libri Secundi.</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>