Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N25905" level="3" n="4" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N27820" level="4" n="2" type="chapter" type-free="capitulum">
                <pb chead="Quarti Tractatus" file="0248" n="248"/>
                <p xml:id="N28F1F">
                  <s xml:id="N28F20" xml:space="preserve">¶ Tertia ↄ̨cluſio. </s>
                  <s xml:id="N28F23" xml:space="preserve">Tenēdo qualitates ↄ̈rias ſe ↄ̨pa­
                    <lb/>
                  ti in gradibus remiſ id qḋ ſucceſſiue calefit ꝑ ītro­
                    <lb/>
                  ductionē caliditatis: et eq̄ velocē corruptionē frigi-
                    <lb/>
                  ditatis incipit vocari calidū ꝑ vltimū inſtãs nõ eſſe
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N28F2D" xml:space="preserve">Probatur hec ↄ̨cluſio / q2 in tꝑe illo alteratiõis de-
                    <lb/>
                  ueniēdū eſt ad aliquod inſtãs in quo adeq̈te tantuꝫ
                    <lb/>
                  nata eſt denoīare caliditas ſicut frigiditas. </s>
                  <s xml:id="N28F34" xml:space="preserve">ſit igr̄
                    <lb/>
                  illud inſtaus a. et argr̄ ſic / in inſtãti a. illud corpus
                    <lb/>
                  nec eſt calidū nec frigidū: q2 qualitates ↄ̈rie ſe mu-
                    <lb/>
                  tuo adequate impediūt in a. inſtanti in denoīatio-
                    <lb/>
                  nibus ſuis: et īmediate poſt a. inſtãs illud corpꝰ erit
                    <lb/>
                  calidū cū īmediate poſt a. inſtãs ītroducet̄̄ aliquid
                    <lb/>
                  calididatꝪ: igr̄ in inſtãti a. illud corpꝰ incipit eē cali­
                    <lb/>
                  dū per vltimū nõ eē / qḋ fuit ꝓbandū. </s>
                  <s xml:id="N28F45" xml:space="preserve">Aſſumptū ta-
                    <lb/>
                  men ꝓbat̄̄ vcꝫ /  deueniendū ſit ad aliquod inſtans
                    <lb/>
                  in quo adeq̈te tm̄ nata eſt denoīare caliditas ſicut
                    <lb/>
                  frigiditas: q2 in prīcipio alteratõis frigiditas ma­
                    <lb/>
                  gis denoīat ꝙ̄ nata ſit denoīare caliditas / vt pꝫ cū
                    <lb/>
                  in infinitū parua ſit caliditas in prīcipio alteratio­
                    <lb/>
                  nis et denoīatio caliditatis cõtinuo ſucceſſiue cre-
                    <lb/>
                  ſcit ↄ̨tinuo: et denoīatio frigiditatis ſucceſſiue cõti­
                    <lb/>
                  nuo decreſcit / igr̄ ad aliqḋ inſtans veniunt ad equa­
                    <lb/>
                  litatē / qḋ fuit ꝓbandū. </s>
                  <s xml:id="N28F5A" xml:space="preserve">Patet ↄ̨ña / q2 minꝰ ſuo ma-
                    <lb/>
                  iori ſucceſſiue cõtinuo nõ põt fieri maius quī aliqñ
                    <lb/>
                  ſit equale illi qḋ mõ eſt maius eo. </s>
                  <s xml:id="N28F61" xml:space="preserve">ſiue maius q̇eſcat
                    <lb/>
                  ſiue nõ: igitur. </s>
                  <s xml:id="N28F66" xml:space="preserve">¶ Quarta ↄ̨cluſio.
                    <note position="left" xlink:href="note-0248-01a" xlink:label="note-0248-01" xml:id="N28FAD" xml:space="preserve">Suiſeth.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N28F6E" xml:space="preserve">Si aliquod infi-
                    <lb/>
                  nitū calefiat ſucceſſiue calefieri ipſum calefiet hoc ē
                    <lb/>
                  incipiet eē calidū ꝑ primū inſtãs eē etiã ſecūdū opi­
                    <lb/>
                  nionē Suiſeth. </s>
                  <s xml:id="N28F77" xml:space="preserve">Probat̄̄ / q2 in quolꝫ inſtãti intrīſe-
                    <lb/>
                  co alteratiõis aña ꝙ̄ ꝑ totū ſit qualitas p̄ciſe fini-
                    <lb/>
                  ta pars illius erit q̈leficata: et reſtabit infinita q̈lifi­
                    <lb/>
                  canda: igr̄ in nullo tali inſtãti intrīſeco illud corpꝰ
                    <lb/>
                  infinitū incipiet eē colidū. </s>
                  <s xml:id="N28F82" xml:space="preserve">pꝫ ↄ̨ña / q2 etiã vt opīat̄̄
                    <lb/>
                  Suiſeth qualitas corꝑis infiniti exñs in parte fini­
                    <lb/>
                  ta nichil facit ad totius denoīationē: et per ↄ̨ñs in in-
                    <lb/>
                  ſtauti in quo primo erit verū dicere /  qualitas eſt
                    <lb/>
                  ꝑ totū illud corpꝰ infinitū: illud corpꝰ infinitū inci-
                    <lb/>
                  piet eē calidū p primū inſtãs eē / qḋ fuit ꝓbandum.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N28F90" xml:space="preserve">Poſſnt hic inferri multa et diuerſa correlaria ſecū­
                    <lb/>
                  dū diuerſitatē põnū de denoīationibꝰ ꝑtiū de ꝑtiū
                    <lb/>
                  denoīationū inceptiõe et multa alia q̄ infert paulꝰ
                    <lb/>
                  venetus loco preallegato:
                    <note position="left" xlink:href="note-0248-02a" xlink:label="note-0248-02" xml:id="N28FB3" xml:space="preserve">hētiſber.</note>
                  et hētiſber in illo ſopbiſ­
                    <lb/>
                  mate.. 5°. oīs hõ qui eſt albus currit: et ſiĺr ſuus cõ-
                    <lb/>
                  mentator: ſed gr̄a breuitatis ſuꝑſedeo facile em̄ pa­
                    <lb/>
                  tent perſpiciori ingenio. </s>
                  <s xml:id="N28FA4" xml:space="preserve">Et per hoc patꝫ ſufficiēter
                    <lb/>
                  reſponſio ad dubium.</s>
                </p>
                <p xml:id="N28FB9">
                  <s xml:id="N28FBA" xml:space="preserve">Ad rõnes dubii ante oppoſitū. </s>
                  <s xml:id="N28FBD" xml:space="preserve">Ad pri­
                    <lb/>
                  mã reſpõſum eſt ibi vſ ad vltimã replicã ad quaꝫ
                    <lb/>
                  reſpondeo dupĺr. </s>
                  <s xml:id="N28FC4" xml:space="preserve">Primo negando añs / q2 motus
                    <lb/>
                  ſaltē ſcḋm diſtinguētes eū a mobili et ſonus ꝓduci­
                    <lb/>
                  tur ſucceſſiue: et tñ nõ quelibet eiꝰ pars ꝓducit̄̄ an-
                    <lb/>
                  te quãlibet aliam / q2 alique ptes ſcḋm extēſionē ꝓ-
                    <lb/>
                  ducūtur ſiĺ. </s>
                  <s xml:id="N28FCF" xml:space="preserve">Duplices nã ſunt partes motus ſecū­
                    <lb/>
                  dum extenſionem ſubiecti et ſecundū ſucceſſionem.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N28FD5" xml:space="preserve">Primo em̄ ſunt ſimul: licet nõ ſecūde. </s>
                  <s xml:id="N28FD8" xml:space="preserve">Dico tñ ſcḋo
                    <lb/>
                  concedēdo añs et negando ↄ̨ñam. </s>
                  <s xml:id="N28FDD" xml:space="preserve">Et rõ eſt / q2 nõ eſt
                    <lb/>
                  de rõne ſucceſſiue ꝓductiõis /  q̄libet pars ſit ꝓdu-
                    <lb/>
                  cta ante alterã vt oſtenſum eſt: ſed de rõne ſucceſſi-
                    <lb/>
                  ue ꝓductiõis eſt  nõ ſit dabilis aliqua pars que
                    <lb/>
                  ſubito producatur. </s>
                  <s xml:id="N28FE8" xml:space="preserve">Unde id dr̄ ſucceſſiue ꝓduci / qḋ
                    <lb/>
                  ꝓducitur habēs partes et cuius nulla pars ꝓducit̄̄
                    <lb/>
                  ſubito. </s>
                  <s xml:id="N28FEF" xml:space="preserve">¶ Et ex hoc ſequit̄̄ /  aliqua qualitas ſucceſ­
                    <lb/>
                  ſiue producit̄̄ et tamen quelibet pars ꝓportiona-
                    <lb/>
                  lis ſecundū extenſionē certa diuiſione erit eque ci-
                    <lb/>
                  to adequate ꝓducta ſicut ṗma. </s>
                  <s xml:id="N28FF8" xml:space="preserve">Patet hoc correla-
                    <lb/>
                  riuꝫ poſito /  ſemꝑ agens agat in ꝓpinquū agēdo
                    <lb/>
                  in remotū: et nõdū ceſſet agė in ꝓpīquū ꝓpṫ debitã
                    <cb chead="Capi. Tertium"/>
                  aſſimilationē. </s>
                  <s xml:id="N29002" xml:space="preserve">Idē aĺr ꝓbatur certo mõ diuidēdo.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29005">
                  <s xml:id="N29006" xml:space="preserve">Ad ſecūdam rõnem reſponſuꝫ eſt ibi
                    <lb/>
                  vſ ad replicã: ad quã rñdeo ↄ̨cedēdo /  illo ſuppo­
                    <lb/>
                  ſito citiꝰ ꝓducit̄̄ gradus mediꝰ ꝙ̄ gradus vltra me-
                    <lb/>
                  dius: ſed correlariū cū dictis intelligit̄̄ dūmõ fiat
                    <lb/>
                  ſucceſſiue ꝓductio qualitatis q̊ ad ſubiectū: et  q̈li­
                    <lb/>
                  tas difformis nõ corrñdeat ſuo gradu ſummo etc̈.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29014" xml:space="preserve">Et hec de ſecundo dubio.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29017">
                  <s xml:id="N29018" xml:space="preserve">Ad tertium dubium arguitur ad par­
                    <lb/>
                  tem negatiuã: q2 tūc ſeq̄ret̄̄ aliquã creaturã eſſe in-
                    <lb/>
                  finite actiuitatis: ſꝫ ↄ̨ñs eſt falſum: igr̄. </s>
                  <s xml:id="N2901F" xml:space="preserve">Seq̄la pro-
                    <lb/>
                  batur et ſit a forma p̄ciſe durãs ꝑ inſtans: et arguit̄̄
                    <lb/>
                  ſic / a. corrūpit̄̄ per vltimū inſtans eſſe ſecundū ſe et
                    <lb/>
                  quodlibet ſui (q2 de tali corruptõe ītelligit dubiū)
                    <lb/>
                  et talis forma reſiſtit: igit̄̄ corrūpit̄̄ ab agēte īfinite
                    <lb/>
                  virtutis. </s>
                  <s xml:id="N2902C" xml:space="preserve">Patet / q2 nullius finiti ad finitū eſt infini­
                    <lb/>
                  ta ꝓportio. </s>
                  <s xml:id="N29031" xml:space="preserve">¶ Et cõfirmat̄̄ / q2 reſiſtētia eſt cauſa ſuc-
                    <lb/>
                  ceſſõis reſpectu tutis finite: igit̄̄ vbicū eſt reſiſtē­
                    <lb/>
                  tia et agēs finitū ibi eſt ſucceſſio. </s>
                  <s xml:id="N29038" xml:space="preserve">¶ Confirmat̄̄ ſcḋo /
                    <lb/>
                  q2 alias eq̄ cito corrūperetur illa reſiſtētia a mīori
                    <lb/>
                  virtute ſicut a maiori. </s>
                  <s xml:id="N2903F" xml:space="preserve">imo a finita ſicut ab infinita /
                    <lb/>
                  ſed ↄ̨ñs eſt falſum / igitur illud ex quo ſequitur.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29044">
                  <s xml:id="N29045" xml:space="preserve">In oppoſitū tamen arguitur ſic / q2 in­
                    <lb/>
                  ſtantiū indiuiſibiliū qḋlibet preciſe durat ꝑ inſtãs
                    <lb/>
                  igit̄̄.
                    <note position="right" xlink:href="note-0248-03a" xlink:label="note-0248-03" xml:id="N290BD" xml:space="preserve">Grego. ī
                      <lb/>
                    1. ſen.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29051" xml:space="preserve">¶ Reſpõdet huic dubio Gregorius de arimīo
                    <lb/>
                  in ṗmo d. 17. q̄ .2. ponedo talē ↄ̨cluſionē. </s>
                  <s xml:id="N29056" xml:space="preserve">Nulla res
                    <lb/>
                  naturaliṫ põt preciſe durare ꝑ inſtans. </s>
                  <s xml:id="N2905B" xml:space="preserve">Nõ adducit
                    <lb/>
                  tñ efficacē rõnem. </s>
                  <s xml:id="N29060" xml:space="preserve">¶ Et iõ ↄ̈ eū et ex dictis eius ſic ar­
                    <lb/>
                  gumētor. </s>
                  <s xml:id="N29065" xml:space="preserve">Capio aliquod mīmū naturale ꝓductum
                    <lb/>
                  in inſtanti cuiꝰ materia per remotionē de pñti inci­
                    <lb/>
                  piat cõdēſari in eodē inſtãti: totum hoc eſt poſſibi-
                    <lb/>
                  le naturaliter. </s>
                  <s xml:id="N2906E" xml:space="preserve">Quo poſito illud minimū naturale
                    <lb/>
                  immediate poſt primū inſtãs ſui eſſe nõ erit: igitur
                    <lb/>
                  preciſe durabit per inſtans. </s>
                  <s xml:id="N29075" xml:space="preserve">Non video / quid poſſet
                    <lb/>
                  dicere huic rationi. </s>
                  <s xml:id="N2907A" xml:space="preserve">maxime: q2 ipſe tenet tale mini­
                    <lb/>
                  mū naturale poſſe ſic ꝓduci: et tenet ipſum corrum­
                    <lb/>
                  pi per cõdenſationem. </s>
                  <s xml:id="N29081" xml:space="preserve">¶ Et confirmatur / quia ſcḋ3
                    <lb/>
                  eū viſio p̄t ꝓduci inſtanti. </s>
                  <s xml:id="N29086" xml:space="preserve">Uolo igitur /  ſit in in-
                    <lb/>
                  ſtanti preſenti aliquod minimū naturale in preſen­
                    <lb/>
                  tia ſortis ad quod primo ſortes aduertit et īcipiat
                    <lb/>
                  illud mīmū in eodem inſtanti corrumpi ꝑ remotio-
                    <lb/>
                  nē de preſenti. </s>
                  <s xml:id="N29091" xml:space="preserve">Quo poſito viſio in prīo inſtãti ſui
                    <lb/>
                  eſſe deſinit eē per remotioneꝫ de preſenti: igr̄ preci­
                    <lb/>
                  ſe per inſtans durabit. </s>
                  <s xml:id="N29098" xml:space="preserve">Totus caſus eſt poſſibilis
                    <lb/>
                  naturaliter. </s>
                  <s xml:id="N2909D" xml:space="preserve">¶ Confirmatur ſcḋo et volo /  aliquis
                    <lb/>
                  angelus prīo aduertat ad ſortem in inſtanti preſē­
                    <lb/>
                  ti cū quo ſit parrhiſius in eodē inſtanti: et habeat
                    <lb/>
                  noticiam intuitiuã eius: et ſubito mutetur vſ rho­
                    <lb/>
                  mã vel ad tantū ſpaciū  ex illo non ſufficit videre
                    <lb/>
                  ſortē intuitiue:
                    <note position="right" xlink:href="note-0248-04a" xlink:label="note-0248-04" xml:id="N290C5" xml:space="preserve">grego. in
                      <lb/>
                    2. ſen.</note>
                  totū hoc eſt poſſibile angelo ex pro­
                    <lb/>
                  priis naturalibus / vt cõcedit idē Gregorius in ſcḋo
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N290B2" xml:space="preserve">Quo poſito ſequit̄̄ /  illa viſio nõ erit poſt primum
                    <lb/>
                  inſtans ſui eſſe: igitur preciſe durabit per inſtãs na­
                    <lb/>
                  turaliter.</s>
                </p>
                <p xml:id="N290CD">
                  <s xml:id="N290CE" xml:space="preserve">Et ideo aliter reſpondeo ad dubiū po-
                    <lb/>
                  nendo talem concluſionem. </s>
                  <s xml:id="N290D3" xml:space="preserve">Aliqua res naturalis
                    <lb/>
                  ponendo minimum naturale poteſt preciſe dura-
                    <lb/>
                  re per inſtans: et ſimiliter non ponendo minimum
                    <lb/>
                  naturale: ſed ponendo angelum poſſe ſubito muta­
                    <lb/>
                  ri de loco ad locum. </s>
                  <s xml:id="N290DE" xml:space="preserve">Prima pars huius concluſio­
                    <lb/>
                  nis probatur per argumentum poſt oppoſitum: et
                    <lb/>
                  ſecūda per vltimam eius cõfirmationē. </s>
                  <s xml:id="N290E5" xml:space="preserve">Et ſi queras
                    <lb/>
                  vtrum dato /  angelus non poſſet ſubito mutari
                    <lb/>
                  nec ponatur mīmū naturale aliq̇d poſſit durare p̄-
                    <lb/>
                  ciſe per inſtans. </s>
                  <s xml:id="N290EE" xml:space="preserve">Reſpondeo /  ſic poſito  ad quã-
                    <lb/>
                  libet formam naturalem coſeruandam in materia </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>