249237De Flamma & Fumo.
inquit, &
tanta infirmitas, vt ictu leuiſſimo frangantnr, &
preſ-
ſa facillimè conterantur; & tanta firmitas, vt nullo humore cor-
rumpantur, nulla ætate vincantur, vſque adeò, vt eos ſubſter-
nere ſoleant, qui limites figunt, ad conuincendum litigatorem,
quiſquis poſt quantalibet tempora extiterit, fixumque lapidem li-
mitem non eſſe contenderit? Quis eos in terrâ humidâ infoſſos, vbi
ligna putreſcerent, tandiu durare incorruptibiliter poſſe, niſi re-
rum ille corruptor ignis, effecit? Ideo ex mente Vitruuij lib. 5.
cap. 9. in Ciuitatibus ambulationes, vt ſint ſemper ſiccæ, & non
lutoſæ, ſic erit faciendum. Fodiantur, & exinaniantur quàm
altiſſimè, & dextrâ atque ſiniſtrâ ſtructiles cloacæ fiant, inque
earum parietibus, qui ad ambulationem ſpectauerint, tubuli in-
ſtruantur inclinati faſtigio in cloacis. His perfectis compleantur
ea loca carbonibus, deinde inſuper ſabulone eæ ambulationes ſter-
nantur, & exæquentur: ita propter carbonum naturalemrarita-
tem, & tubulorum in cloacas inſtructionem, excipientur aqua-
rum abundantiæ, & ita ſiccæ & ſinè humore perfectæ fuerint
ambulationes. Hinc fortaſſe aliqui deſumpſerunt methodum con-
ſtruendi ſicca pauimenta in cubiculis, ſub quibus excauari ne-
queunt hypogæa: fodiunt enim ad mediocrem quandam altitu-
dinem, & ſolo fiſtucato ſtatumen inducunt ſilicibus, atque exæ-
quant; tum carbonibus congeſtis, & ſpiſsè calcatis imponunt,
vt moris eſt, lateritium pauimentum. Sic Theodorus Samius,
teſte Heſychio Mileſio in lib. de ijs, qui famâ eruditionis clarue-
re, conſuluit, vt templi Epheſini fundamentis carbones ſubſter-
nerentur, quòd loco vliginoſo carbones ligneâ exuti naturâ ſoli-
ditatem acciperent aquis inexpugnabilem. Occultâ autem putre-
dine non vitiari carbones humi defoſſos, ideò contingit, quòd
ſublato multo humore aqueo, qui ligno inſitus erat, vix tan-
tum humoris reliquum eſt, quantum ſatis eſt ad terreas particu-
las cum Salibus & Sulphure conglutinandas (ex quo carbonum
fragilitas oritur) circumſiſtentis autem terræ calor non valet hu-
morem illum exiguum attenuare, atque particularum carbonem
componentium nexum diſſoluere, quemadmodum ligni alicuius
humorem abundantem attenuans euocat etiam Spiritus, & reli-
quæ partes minùs arctè complicatæ concitantur in motum, vnde
fit putredo. Hęc humoris aquei inopia carbonem efficit facilem ad
exardeſcendum, & flammam, ſi paria ſint cœtera, puriorem
ſa facillimè conterantur; & tanta firmitas, vt nullo humore cor-
rumpantur, nulla ætate vincantur, vſque adeò, vt eos ſubſter-
nere ſoleant, qui limites figunt, ad conuincendum litigatorem,
quiſquis poſt quantalibet tempora extiterit, fixumque lapidem li-
mitem non eſſe contenderit? Quis eos in terrâ humidâ infoſſos, vbi
ligna putreſcerent, tandiu durare incorruptibiliter poſſe, niſi re-
rum ille corruptor ignis, effecit? Ideo ex mente Vitruuij lib. 5.
cap. 9. in Ciuitatibus ambulationes, vt ſint ſemper ſiccæ, & non
lutoſæ, ſic erit faciendum. Fodiantur, & exinaniantur quàm
altiſſimè, & dextrâ atque ſiniſtrâ ſtructiles cloacæ fiant, inque
earum parietibus, qui ad ambulationem ſpectauerint, tubuli in-
ſtruantur inclinati faſtigio in cloacis. His perfectis compleantur
ea loca carbonibus, deinde inſuper ſabulone eæ ambulationes ſter-
nantur, & exæquentur: ita propter carbonum naturalemrarita-
tem, & tubulorum in cloacas inſtructionem, excipientur aqua-
rum abundantiæ, & ita ſiccæ & ſinè humore perfectæ fuerint
ambulationes. Hinc fortaſſe aliqui deſumpſerunt methodum con-
ſtruendi ſicca pauimenta in cubiculis, ſub quibus excauari ne-
queunt hypogæa: fodiunt enim ad mediocrem quandam altitu-
dinem, & ſolo fiſtucato ſtatumen inducunt ſilicibus, atque exæ-
quant; tum carbonibus congeſtis, & ſpiſsè calcatis imponunt,
vt moris eſt, lateritium pauimentum. Sic Theodorus Samius,
teſte Heſychio Mileſio in lib. de ijs, qui famâ eruditionis clarue-
re, conſuluit, vt templi Epheſini fundamentis carbones ſubſter-
nerentur, quòd loco vliginoſo carbones ligneâ exuti naturâ ſoli-
ditatem acciperent aquis inexpugnabilem. Occultâ autem putre-
dine non vitiari carbones humi defoſſos, ideò contingit, quòd
ſublato multo humore aqueo, qui ligno inſitus erat, vix tan-
tum humoris reliquum eſt, quantum ſatis eſt ad terreas particu-
las cum Salibus & Sulphure conglutinandas (ex quo carbonum
fragilitas oritur) circumſiſtentis autem terræ calor non valet hu-
morem illum exiguum attenuare, atque particularum carbonem
componentium nexum diſſoluere, quemadmodum ligni alicuius
humorem abundantem attenuans euocat etiam Spiritus, & reli-
quæ partes minùs arctè complicatæ concitantur in motum, vnde
fit putredo. Hęc humoris aquei inopia carbonem efficit facilem ad
exardeſcendum, & flammam, ſi paria ſint cœtera, puriorem