Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of figures

< >
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N25905" level="3" n="4" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N27820" level="4" n="2" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N290CD">
                  <s xml:id="N290EE" xml:space="preserve">
                    <pb chead="De intenſione et remiſſione formarum" file="0249" n="249"/>
                  requiratur certa diſpõ cū qua põt ſtare et cuꝫ nulla
                    <lb/>
                  minori põt ſtare. </s>
                  <s xml:id="N290FA" xml:space="preserve">Tūc poſito /  in aliquo inſtanti
                    <lb/>
                  ṗmo gñetur forma aq̄ cū illa diſpõe neceſſario req̇­
                    <lb/>
                  ſita ad ↄ̨ſeruationē forme aq̄ in materia et incipiat
                    <lb/>
                  dicta diſpõ corrūpi ꝑ totum ꝑ vltimū eē: ita  aña
                    <lb/>
                  agens bñ approximatū ad agēdū ꝑ totã illã diſpõ­
                    <lb/>
                  nem īpediebat̄̄ ab aliquo in ꝓportiõe equalitatis:
                    <lb/>
                  et iã illud incipiat remoueri ita  nõ tm̄ impediat
                    <lb/>
                  immediate poſt inſtãs / qḋ eſt pñs. </s>
                  <s xml:id="N2910B" xml:space="preserve">Quo poſito ſeq̇t̄̄
                    <lb/>
                  tale agens p̄ciſe durare ꝑ inſtans </s>
                  <s xml:id="N29110" xml:space="preserve">Et hic eſt modus
                    <lb/>
                  opinãdi doctoris ſubtilis in .4. ī materia de actio­
                    <lb/>
                  ne accidētiū in euchariſtie ſacramēto. </s>
                  <s xml:id="N29117" xml:space="preserve">¶ His poſitꝪ
                    <lb/>
                  rñdendū eſt ad rõnē ante oppoſitū. </s>
                  <s xml:id="N2911C" xml:space="preserve">Ad quaꝫ rñdeo
                    <lb/>
                  cõcedēdo añs, et negãdo hanc ↄ̨ñam hec reſiſtentia
                    <lb/>
                  corrūpit̄̄ ſubito ſuo cõtrario: igit̄̄ corrūpitur ab
                    <lb/>
                  agēte infinite tutis. </s>
                  <s xml:id="N29125" xml:space="preserve">Et rõ eſt / q2 talis reſiſtētia nõ
                    <lb/>
                  poteſt durare ꝑ tp̄s quatulacū ꝑte talis reſiſtētie
                    <lb/>
                  corrupta. </s>
                  <s xml:id="N2912C" xml:space="preserve">Hoc em̄ nõ ideo eſt. </s>
                  <s xml:id="N2912F" xml:space="preserve">q2 agēs hꝫ infinitaꝫ ꝓ­
                    <lb/>
                  portionē ad illã reſiſtentiã: ſed q2 illa reſiſtētia non
                    <lb/>
                  nata eſt ſucceſſiue corrumpi. </s>
                  <s xml:id="N29136" xml:space="preserve">Imo ̄tūcun parua
                    <lb/>
                  parte corrupta reliqua pars nullo mõ nata eſt re-
                    <lb/>
                  ſiſtere: q2 nullo pacto nata eſt eſſe: cū tunc daret̄̄ mi­
                    <lb/>
                  nus mīmo. </s>
                  <s xml:id="N2913F" xml:space="preserve">¶ Ad primã cõfirmationē diſtinguo cõ-
                    <lb/>
                  ſequēs aut intelligis de reſiſtētia cuiꝰ vna pars na­
                    <lb/>
                  ta eſt manere poſt corruptionē alteriꝰ: et ſic cõcedo
                    <lb/>
                  aut de reſiſtētia cuiꝰ nulla pars nata eſt manere ſo­
                    <lb/>
                  litarie, et ſic negatur. </s>
                  <s xml:id="N2914A" xml:space="preserve">Mõ ſic eſt in ꝓpoſito. </s>
                  <s xml:id="N2914D" xml:space="preserve">Et ſi tu
                    <lb/>
                  arguas de noticia ītuitiua angeli cuius vna pars
                    <lb/>
                  nata eſt manere ſolitarie et tñ illa ſubito corrūpit̄̄ /
                    <lb/>
                  vt ꝓbabat ſecūda ↄ̨firmaiio poſt oppoſitū. </s>
                  <s xml:id="N29156" xml:space="preserve">Reſpõ­
                    <lb/>
                  deo /  illud nõ fit a ↄ̈rio corrūpēte et reſiſtentiã ſu-
                    <lb/>
                  perante: ſꝫ fit a ſubita cauſe abſentia </s>
                  <s xml:id="N2915D" xml:space="preserve">Et ſi iterū ar­
                    <lb/>
                  guas de forma aq̄ que ſubito corrūpit̄̄ a corruptio­
                    <lb/>
                  ne ſue mīme diſpõnis ipſam cõſeruantis et tamen
                    <lb/>
                  ipſa corr pitur a cõtrario. </s>
                  <s xml:id="N29166" xml:space="preserve">Reſpondeo /  illud fit
                    <lb/>
                  ꝓpter ſubitã abſentiã cõſeruantis et nõ ſimpliciter
                    <lb/>
                  ꝓpter actionē ↄ̈rii. </s>
                  <s xml:id="N2916D" xml:space="preserve">¶ Ad aliã ↄ̨firmationē concedo
                    <lb/>
                  quod infertur: nec illud eſt incõueniēs de reſiſtētia
                    <lb/>
                  cuius nulla pars nata eſt manere ſolitarie. </s>
                  <s xml:id="N29174" xml:space="preserve">Et hec
                    <lb/>
                  de tertio dubio.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29179">
                  <s xml:id="N2917A" xml:space="preserve">Ad quartū dubiū arguitur /  nõ quia
                    <lb/>
                  ſol põt ꝓducere lume in inſtanti cū nichil ei reſiſtat
                    <lb/>
                  in ꝓducēdu lumine: igit̄̄ creatura põt agere in inſtã­
                    <lb/>
                  ti.
                    <note position="left" xlink:href="note-0249-01a" xlink:label="note-0249-01" xml:id="N291C1" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29188" xml:space="preserve">¶ Dices forte negãdo añs et ad ꝓbationē negã-
                    <lb/>
                  do ↄ̨ñam: q2 talis eſt natura rei create  nõ ſufficit
                    <lb/>
                  ſubito agere. </s>
                  <s xml:id="N2918F" xml:space="preserve">¶ Sed contra / q2 mīmū naturale in in­
                    <lb/>
                  ſtanti ꝓducitur a re creata: igit̄̄. </s>
                  <s xml:id="N29194" xml:space="preserve">Nec valet negare
                    <lb/>
                  tale minimū naturale eo /  ꝓbabiliꝰ ſit nõ ponere
                    <lb/>
                  q2 ſaltē volūtas p̄t velle in inſtãti: et eſt agens crea­
                    <lb/>
                  tū: igitur. </s>
                  <s xml:id="N2919D" xml:space="preserve">Añs ꝓbatur: q2 angelus peccauit in prīo
                    <lb/>
                  inſtãti ſui eē: q2 ſi dicas /  omiſit habeo intētū vcꝫ /
                    <lb/>
                   potuit cõmiſiſſe. </s>
                  <s xml:id="N291A4" xml:space="preserve">Nõ em̄ precepiſſet deus īpoſſibi­
                    <lb/>
                  le. </s>
                  <s xml:id="N291A9" xml:space="preserve">Sꝫ añs pꝫ per illud ioãnis. </s>
                  <s xml:id="N291AC" xml:space="preserve">Ab initio ī itate nõ
                    <lb/>
                  ſtetit.
                    <note position="left" xlink:href="note-0249-02a" xlink:label="note-0249-02" xml:id="N291C7" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N291B6" xml:space="preserve">¶ Dices negãdo añs et ad pūctū ꝓbatõis / qḋ
                    <lb/>
                  conſiſtit in auctoritate: dr̄  intelligit̄̄ illa auctori­
                    <lb/>
                  tas de ſtatu ꝑ tp̄s et nõ ꝑ inſtans.</s>
                </p>
                <p xml:id="N291CD">
                  <s xml:id="N291CE" xml:space="preserve">¶ Contra / q2 experiētia docet /  ſi in turri diſtãte ꝑ
                    <lb/>
                  3. aut .4. leucas in aliqua certa hora adequate oſtē­
                    <lb/>
                  datur aliquod corpus luīoſū puta teda aut cãdela
                    <lb/>
                  in eodē tp̄e adequate videt̄̄ ab exiſtentibus ī medio
                    <lb/>
                  illius ſpacii puta in diſtãtia .2. leucaꝝ et ab exiſten­
                    <lb/>
                  tibꝰ in extremo puta in diſtantia .4. leucarū: igitur
                    <lb/>
                  nõ citiꝰ vr̄ a ꝓpīquioribꝰ ꝙ̄ a remotioribꝰ et ꝑ ↄ̨ñs
                    <lb/>
                  nulla ē ibi ſucceſſio ī ꝓducēda tali viſiõe. </s>
                  <s xml:id="N291DF" xml:space="preserve">¶ Et cõfir­
                    <lb/>
                  mat̄̄ et ſuppono formã ſubſtãtialē hr̄e mīmã diſpõ­
                    <lb/>
                  nem cū qua põt ſtare ī materia. </s>
                  <s xml:id="N291E6" xml:space="preserve">Quo ſuppoſito ca­
                    <lb/>
                  pio paſſū vniformiter tali diſpõe qualificatū et ſit
                    <lb/>
                  agens debite approximatum ad agendum per to-
                    <cb chead="De intenſione et remiſſione formarum"/>
                  tum illud paſſum ſit tñ in parte oppoſita ↄ̈riū im-
                    <lb/>
                  pediens totaliter agēs ne agat: ita  totiꝰ potētie
                    <lb/>
                  ad totã reſiſtētiã ſit ꝓportio equalitatis et incipiat
                    <lb/>
                  in inſtãti pñti remoueri illud impediens. </s>
                  <s xml:id="N291F6" xml:space="preserve">Quo po-
                    <lb/>
                  ſito argr̄ ſic / forma illius paſſi ſubito corrumpitur /
                    <lb/>
                  igitur alia forma a creatura ſubito gñatur. </s>
                  <s xml:id="N291FD" xml:space="preserve">Añs ꝓ­
                    <lb/>
                  batur / q2 īmediate poſt inſtãs pñs aget illud agēs
                    <lb/>
                  ꝑ totū illud paſſū: cū agat et ſit debite approxima­
                    <lb/>
                  tū ad agendū ꝑ totū illud paſſū ex caſu: igit̄̄ ꝑ totū
                    <lb/>
                  illḋ paſſuꝫ īmediate poſt inſtãs / qḋ eſt pñs corrūpi-
                    <lb/>
                  tur aliquid de illa diſpõne: et per ↄ̨ñs cū illa ſit mi­
                    <lb/>
                  nima cū qua põt ſtare: īmediate poſt inſtãs quod ē
                    <lb/>
                  pñs per nullã partē illius paſſi erit aliq̇d illius for­
                    <lb/>
                  me ſubſtãtialis: et per ↄ̨ñs ſubito corrumpit̄̄ / quod
                    <lb/>
                  fuit probandum.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29212">
                  <s xml:id="N29213" xml:space="preserve">Secundo ad idem argr̄ ſic  hoc theo­
                    <lb/>
                  logice / q2 ſi agēs creatū non poſſet agere in inſtan­
                    <lb/>
                  ti: ſequeret̄̄ beatam ginē nõ fuiſſe verã matrē nr̄i
                    <lb/>
                  redēptoris: ſed ↄ̨ñs eſt fĺm et hereticū: igit̄̄. </s>
                  <s xml:id="N2921C" xml:space="preserve">Seque-
                    <lb/>
                  la ꝓbatur / q2 corpus xp̄i fuit organiſatū et ꝓductū
                    <lb/>
                  in inſtãti / vt dicūt oēs doctores theologi ī .3°. / ſꝫ btã
                    <lb/>
                  virgo in tali inſtanti nichil potuit agere: igr̄ nullo
                    <lb/>
                  pacto cõcurrebat ad ꝓductionē talis corporis et ꝑ
                    <lb/>
                  ↄ̨ñs nõ fuit vera mr̄ / qḋ fuit ꝓbandū.
                    <note position="right" xlink:href="note-0249-03a" xlink:label="note-0249-03" xml:id="N29261" xml:space="preserve">phūs de
                      <lb/>
                    anima.
                      <lb/>
                    Auicē.
                      <lb/>
                    Galienꝰ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N2922E" xml:space="preserve">¶ Dices negã­
                    <lb/>
                  do ↄ̨ñaꝫ: q2 vt dicit phūs in libro de aīalibꝰ: et Aui­
                    <lb/>
                  cenna ṗmo .c. ṗma. f.d. quī a. et de gña: aliū Mulier
                    <lb/>
                  nullo mõ ↄ̨currit actiue ad prolis gñationē: ſꝫ ſolū
                    <lb/>
                  mīſtrat materiã: ̄uis Galienꝰ et medicorū maior
                    <lb/>
                  pars oppoſitū aſtruat. </s>
                  <s xml:id="N2923B" xml:space="preserve">¶ Cõtra ſaltē ſequit̄̄ /  ali-
                    <lb/>
                  quãdo btã virgo fuit vel ſaltē aīa eius poſt ſepara­
                    <lb/>
                  tionē a corpore qñ nõ fuit btã: ſꝫ ↄ̨ñs eſt fĺm: igr̄. </s>
                  <s xml:id="N29242" xml:space="preserve">Se­
                    <lb/>
                  quela ꝓbat̄̄ / q2 in primo inſtãti ſeꝑatiõis aīe ip̄a nõ
                    <lb/>
                  fuit btã: q2 ꝑ te in illo inſtãti nõ põt ꝓduxiſſe actum
                    <lb/>
                  volūtatꝪ aut ītellectꝰ. </s>
                  <s xml:id="N2924B" xml:space="preserve">Fĺitas tñ ↄ̨ñtis ꝓbat̄̄: q2 tūc
                    <lb/>
                  ſequeret̄̄ aliqñ eē aīam nec viatricem nec btãm: nec
                    <lb/>
                  dãpnatã: nec eē in purgatorio / qḋ eſt fĺm. </s>
                  <s xml:id="N29252" xml:space="preserve">¶ Dices /
                    <lb/>
                   nõ eſt incõueniēs quod infert̄̄: et ad ꝓbationē fal-
                    <lb/>
                  ſitatis eiꝰ dr̄ /  nõ eſt incõueniēs: nec ↄ̈ ſacrã doctri­
                    <lb/>
                  nã /  detur talis aīa ꝑ inſtãs: ſed incõueniens eſſet
                    <lb/>
                  per tempus:</s>
                </p>
                <p xml:id="N2926D">
                  <s xml:id="N2926E" xml:space="preserve">Cõtra q2 tūc ſeq̄retur aīam btē virgi-
                    <lb/>
                  nis fuiſſe ꝑ aliquod tēpus ꝑ quod nõ habebat tãtã
                    <lb/>
                  btītudinē ſicut mīmꝰ btūs: ſed ↄ̨ñs eſt fĺm: igr̄. </s>
                  <s xml:id="N29275" xml:space="preserve">Seq̄­
                    <lb/>
                  la deducit̄̄: et capio totã btītudinē quã habet beata
                    <lb/>
                  virgo: et ſit vt .10. et capio beatitudinē minimi bea­
                    <lb/>
                  ti et ſit vt .2. / et arguo ſic / beatitudo beate virginis
                    <lb/>
                  ſucceſſiue ꝓducebat̄̄: ergo quando ꝓducebatur ſuc-
                    <lb/>
                  ceſſiue primus gradus et in toto illo tempore ipſa
                    <lb/>
                  erat minus beata ꝙ̄ ille minimꝰ beatus </s>
                  <s xml:id="N29284" xml:space="preserve">Probatur /
                    <lb/>
                  quia ille habebat vt .2. ipſa vero vt vnū. </s>
                  <s xml:id="N29289" xml:space="preserve">Sed falſi-
                    <lb/>
                  tas ↄ̨ſequentis probatur: quia pari ratione ſeque­
                    <lb/>
                  retur /  chriſtus ſcḋm aīam / hoc eſt aīa eius nõ fuit.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29291" xml:space="preserve">beata in primo inſtanti ſui eſſe: et  vno tēpore fuit
                    <lb/>
                  beatior ꝙ̄ in altero: ſed vtrū iſtorū eſt manifeſte
                    <lb/>
                  falſum et hereticū: igitur. </s>
                  <s xml:id="N29298" xml:space="preserve">Sequela patet / quia per
                    <lb/>
                  te in primo inſtanti ſui eſſe ipſa anima nõ potuit ꝓ­
                    <lb/>
                  ducere beatitudinē: igitur nõ potuit eē beata.</s>
                </p>
                <p xml:id="N2929F">
                  <s xml:id="N292A0" xml:space="preserve">¶ Et coufirmatur /  omnis ſucceſſio ꝓuenit aut ra­
                    <lb/>
                  tione reſiſtētie: aut ſucceſſiue approximationis aut
                    <lb/>
                  ſucceſſiue intentionis agētis aut rõne ſucceſſiue di­
                    <lb/>
                  ſpoſitionis: aut ratione libertatis agentis: igitur
                    <lb/>
                  vbi nulla iſtarum cauſarum reperitur ibi non po-
                    <lb/>
                  terit eſſe ſucceſſio: ſed dabilis eſt actio naturalis ī
                    <lb/>
                  qua nulla dictarum cauſarum reperitur: igitur p̄t
                    <lb/>
                  eſſe actio naturalis ſubita. </s>
                  <s xml:id="N292B1" xml:space="preserve">Minor ꝓbatur de actu
                    <lb/>
                  intelligendi non habente contrarium naturaliter
                    <lb/>
                  producto. </s>
                  <s xml:id="N292B8" xml:space="preserve">In productione enim talis actus nulla
                    <lb/>
                  dictarū cauſarum concurrit.</s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>