Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N1194D" level="2" n="2" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N11E85" level="3" n="2" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N1230F">
                <s xml:id="N12310" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Secūde partis" file="0025" n="25"/>
                aggregato ex .b.c. / quod fuit probandum </s>
                <s xml:id="N1232C" xml:space="preserve">Sed iam
                  <lb/>
                probo /  facta tali variatione aggregatum ex .a.
                  <lb/>
                d. componitur ex duobus equalibus adequate il-
                  <lb/>
                lis duobus ex quibus adequate componitur ag-
                  <lb/>
                gregatum ex .b.c. / quia facta tali variatione .a. ef-
                  <lb/>
                ficit̄̄ eq̈le ipſi b. et d. efficit̄̄ eq̈le ipſi .c. / vt ↄ̨ſtat: igit̄̄
                  <lb/>
                facta tali variatiõe aggregatū ex a.d. ↄ̨ponit̄̄ ade­
                  <lb/>
                te ex duobus aqualibus illis duobus puta .b.c. ex
                  <lb/>
                quibus componitur adequate aggregatum ex .b.
                  <lb/>
                c. / quod fuit oſtendēdum. </s>
                <s xml:id="N12341" xml:space="preserve">Et ſic patet prima pars
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N12345" xml:space="preserve">Secūda pars probatur: et ſint a.b.c.d. quattuor
                  <lb/>
                numeri a.d. circūſtantes .b. vero et .c. intermedii et
                  <lb/>
                diſtet .a. ab .b.g. differētia et .c. excedat .d. / tunc dico /
                  <lb/>
                 ſi aggregatū ex .b.c. eſt equale aggregato ex .a.
                  <lb/>
                d.b.c. equaliter diſtant ab .a.d. </s>
                <s xml:id="N12350" xml:space="preserve">Quod ſic proba-
                  <lb/>
                tur / quia .a diſtat a.b.g. differentia: et .c.a.d. diſtat
                  <lb/>
                eadē differētia. </s>
                <s xml:id="N12357" xml:space="preserve">igitur illi intermedii equaliter di­
                  <lb/>
                ſtãt ab illis extremis. </s>
                <s xml:id="N1235C" xml:space="preserve">Probatur minor / quia ſi .c.
                  <lb/>
                non eadem differentia diſtat a.d. ſicut a. ab .b. ca-
                  <lb/>
                pio / igitur vnum terminū qui ſit .f. a quo .c. diſtet
                  <lb/>
                eadē differentia qua .a. diſtat ab .b. / et tunc ex prio­
                  <lb/>
                ri parte aggregatuꝫ ex a. et .f. eſt equale aggrega­
                  <lb/>
                to ex .b.c. et per te aggregatum ex .a.d. eſt ēt equa-
                  <lb/>
                le aggregato ex .b.c: igitur aggregatum ex .a.f. eſt
                  <lb/>
                equale aggregato ex .a.d. / patet conſequentia ꝑ il­
                  <lb/>
                laꝫ dignitatē que eidē tertio equantur inter ſe ſūt
                  <lb/>
                equalia. </s>
                <s xml:id="N12371" xml:space="preserve">et vltra aggregatum ex .a.f. eſt equale ag­
                  <lb/>
                gregato ex .a.d. / ergo ſequitur /  eodeꝫ cõmuni dē­
                  <lb/>
                pto puta a. reſidua manebunt equalia videlicet .f.
                  <lb/>
                et .d. et .c. diſtat .g. differētia qua a. diſtat ab .b. ab
                  <lb/>
                ipſo .f. / ergo .c. diſtat .g. differentia ab ipſo .d. / et ſic
                  <lb/>
                b.c. equaliter diſtant ab .a.d. numeris circunſtan-
                  <lb/>
                tibus / quod fuit probandum. </s>
                <s xml:id="N12380" xml:space="preserve">Patet tamen conſe­
                  <lb/>
                quentia / quia que ſunt equalia qualiter diſtant a
                  <lb/>
                quouis tertio
                  <note position="left" xlink:href="note-0025-01a" xlink:label="note-0025-01" xml:id="N1240D" xml:space="preserve">īueſtigat̄̄
                    <lb/>
                  itas ſe­
                    <lb/>
                  cūde con­
                    <lb/>
                  cluſionis
                    <lb/>
                  Iordanꝰ
                    <lb/>
                  .1. ele.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1238C" xml:space="preserve">
                  <gap/>
                Hec cõcluſio in propria forma in­
                  <lb/>
                ſtantiam patitur: ſed ſic poſita eſt / quia ita poni­
                  <lb/>
                tur a iordano primo elementorum. </s>
                <s xml:id="N12394" xml:space="preserve">Nam iſti nu-
                  <lb/>
                meri .8.8. equaliter diſtãt ab his duobus .4.4. in
                  <lb/>
                iſta ſerie .4.8.8.4. / et tamen extrema coniūcta nõ
                  <lb/>
                equantur mediis. </s>
                <s xml:id="N1239D" xml:space="preserve">Item iſti duo numeri .4.1. equa­
                  <lb/>
                liter diſtant ab his duobus extremis .8.5. in iſta
                  <lb/>
                ſeries .8.4.1.5. / et tamen medii iuncti non equãtur
                  <lb/>
                extremis coniunctis / vt conſtat. </s>
                <s xml:id="N123A6" xml:space="preserve">Item illi numeri .
                  <lb/>
                4. et .4. coniuncti equantur his numeris ſimul iun­
                  <lb/>
                ctis .4. et .4. / et tamen duo intermedii non equali­
                  <lb/>
                ter diſtant a duobus extremis: quia non diſtant.
                  <lb/>
                  <note position="left" xlink:href="note-0025-02a" xlink:label="note-0025-02" xml:id="N1241D" xml:space="preserve">Senſus
                    <lb/>
                  ſecūde cõ­
                    <lb/>
                  cluſionis</note>
                </s>
                <s xml:id="N123B6" xml:space="preserve">¶ Intellige igitur concluſionē in ſenſu in quo ma­
                  <lb/>
                thematici eam intelligunt. </s>
                <s xml:id="N123BB" xml:space="preserve">puta /  ſi duo nume-
                  <lb/>
                ri equaliter diſtēt a duobus numeris extrimis ita­
                  <lb/>
                 primus excedat ſecundum eadē differentia qua
                  <lb/>
                tertius quartum: vel primus excedatur a ſecundo
                  <lb/>
                ea differentia qua tertius exceditur a quarto illi
                  <lb/>
                intermedii ſimul iuncti extremis copulatis equã-
                  <lb/>
                tur. </s>
                <s xml:id="N123CA" xml:space="preserve"> ſi intermedii ab extremis diſtãtes ſimul iū­
                  <lb/>
                cti extremis equantur ab extremis eos equidiſta­
                  <lb/>
                re neceſſe eſt.
                  <note position="left" xlink:href="note-0025-03a" xlink:label="note-0025-03" xml:id="N12427" xml:space="preserve">Primu
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N123D6" xml:space="preserve">¶ Ex hac concluſione ſequitur arith­
                  <lb/>
                metice medietatis diſiūcte quattuor terminis ab­
                  <lb/>
                ſolute extrema ſimul iuncta collectis medii equa­
                  <lb/>
                ri.
                  <note position="left" xlink:href="note-0025-04a" xlink:label="note-0025-04" xml:id="N12431" xml:space="preserve">tertia ꝓ-
                    <lb/>
                  prietas
                    <lb/>
                  medieta­
                    <lb/>
                  tis arith­
                    <lb/>
                  metice.</note>
                </s>
                <s xml:id="N123E4" xml:space="preserve">Et hec eſt tertia ꝓprietas mediedatis arithme­
                  <lb/>
                tice. </s>
                <s xml:id="N123E9" xml:space="preserve">Patet hoc correlarium facile ex precedēti cõ­
                  <lb/>
                cluſione </s>
                <s xml:id="N123EE" xml:space="preserve">Nam ſi quattuor termini proportionen­
                  <lb/>
                tur arithmetice et diſiiuncte ea differētia que erit
                  <lb/>
                inter primū et ſecundum. erit inter tertium et quar­
                  <lb/>
                tū </s>
                <s xml:id="N123F7" xml:space="preserve">Quare medii equaliter diſtabunt ab extremis
                  <lb/>
                coniunctis / igitur mediis equabuntur externa col­
                  <lb/>
                lecta iuxta doctrinam concluſionis. </s>
                <s xml:id="N123FE" xml:space="preserve">Et dixi notã-
                  <cb chead="Capitulum ſecundum"/>
                ter in correlario. </s>
                <s xml:id="N12404" xml:space="preserve">quattuor terminis quia ſi ponã­
                  <lb/>
                tur plures termini non oportet illud verificari.</s>
              </p>
              <p xml:id="N1243F">
                <s xml:id="N12440" xml:space="preserve">Quare inconſiderate aliqui illam proprietatem
                  <lb/>
                abſolute ponūt. </s>
                <s xml:id="N12445" xml:space="preserve">Patet enim inſtantia in his ter­
                  <lb/>
                minis .2.5.7.11.1.4. manifeſtum eſt enim /  aggre­
                  <lb/>
                gatum ex extremis minus eſt aggregato ex inter-
                  <lb/>
                mediis. </s>
                <s xml:id="N1244E" xml:space="preserve">Imo implicat aggregatum ex extremis
                  <lb/>
                equari omnibus itermediis ſimul ſumptis cum
                  <lb/>
                ſunt plures termini quattuor: quoniam ſuper ag­
                  <lb/>
                gregatum ex extermis puta ex primo et vltimo ad­
                  <lb/>
                dequatur aggregato ex ſecūdo et penultimo. </s>
                <s xml:id="N12459" xml:space="preserve">ergo
                  <lb/>
                non aggregato ex omnibus intermediis quia il-
                  <lb/>
                lud erit maiꝰ. </s>
                <s xml:id="N12460" xml:space="preserve">Si autem velis dicere ꝓprietatē il-
                  <lb/>
                lam intelligi /  aggregatum ex ṗmo et vltimo ade­
                  <lb/>
                quatur aggregato ex ſecūdo et penultimo: et etiã
                  <lb/>
                equatur aggregato ex tertio et ante penultimo .etc̈ /
                  <lb/>
                patet hoc eſſe falſum in datis terminis. </s>
                <s xml:id="N1246B" xml:space="preserve">Nã in il-
                  <lb/>
                lis duo et .14. conſtituunt .1.6. tertius tñ et ante pe­
                  <lb/>
                nultimus puta .7. et .10. conſtituunt .1.7. / igitur.</s>
              </p>
              <note position="right" xml:id="N12472" xml:space="preserve">Secūduꝫ
                <lb/>
              correlari­
                <lb/>
              um.</note>
              <p xml:id="N1247A">
                <s xml:id="N1247B" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  poſitis quattuor terminis
                  <lb/>
                proportionabilibus arithmetice ſiue cõiuncte ſi-
                  <lb/>
                ue diſiuncte aggregatum ex primo et vltimo ē me­
                  <lb/>
                dietas aggregati ex omnibus ſimul et etiam ag-
                  <lb/>
                gregatum ex ſecūdo. </s>
                <s xml:id="N12486" xml:space="preserve">et tertio eſt medietas totius
                  <lb/>
                aggregati ex omnibus ſimul. </s>
                <s xml:id="N1248B" xml:space="preserve">Patet / quia illa ag­
                  <lb/>
                gregata ſunt eq̈lia ex cõcluſione et adequate com­
                  <lb/>
                ponunt aggregatū ex omnibus illis quattuor ter­
                  <lb/>
                minis: igitur vtrum illorū aggregatum eſt me-
                  <lb/>
                dietas aggregati ex omnibus illis terminis ſimĺ
                  <lb/>
                ſumptis / quod fuit probãdum.
                  <note position="right" xlink:href="note-0025-05a" xlink:label="note-0025-05" xml:id="N12535" xml:space="preserve">Tertium
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1249D" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /
                  <lb/>
                 poſitis ſex terminis ſi octo.
                  <note position="right" xlink:href="note-0025-06a" xlink:label="note-0025-06" xml:id="N1253F" xml:space="preserve">Cal. ḋ 10
                    <lb/>
                  ele.</note>
                </s>
                <s xml:id="N124A7" xml:space="preserve">ſiue .10. et in quo-
                  <lb/>
                cun numero pari cõtinuo proportionabilibus
                  <lb/>
                arithmetice. </s>
                <s xml:id="N124AE" xml:space="preserve">aggregatum ex primo et vltimo et ag­
                  <lb/>
                gregatum ex ſecundo et penultimo et aggregatū
                  <lb/>
                ex tertio et ante penultimo / et ſic conſequenter eſt
                  <lb/>
                pars aliquota aggregati ex omnibus illis ter-
                  <lb/>
                minis denominata a numero ſubduplo ad nume-
                  <lb/>
                rum parem in quo conſtituuntur tales termini. </s>
                <s xml:id="N124BB" xml:space="preserve">vt
                  <lb/>
                ſi ſint ſex termini aggregatum ex primo et ſexto et
                  <lb/>
                etiam aggregatum ex ſecundo et quinto et ex ter-
                  <lb/>
                tio et quarto eſt vna tertia aggregati ex omnibus
                  <lb/>
                illis ſex terminis: et ſi fuerint octo talia aggrega­
                  <lb/>
                ta erunt quarte / q2 quarta denominatur a nume-
                  <lb/>
                ro ſubduplo ad numerum octonarium. </s>
                <s xml:id="N124CA" xml:space="preserve">Proba-
                  <lb/>
                tur hoc / et ſint ſex termini .a.b.d.c.e.f. ↄ̨tinuo arith­
                  <lb/>
                metice proportionabiles. </s>
                <s xml:id="N124D1" xml:space="preserve">et arguitur ſic / aggrega­
                  <lb/>
                tum ex a.f. eſt equale aggregato ex .b.e. / vt patet ex
                  <lb/>
                concluſione / quia illa extrema equaliter diſtãt ab
                  <lb/>
                illis mediis et eadem ratione aggregatum ex .c.d
                  <lb/>
                eſt equale aggregato ex b.e. / igitur ibi ſūt tria ag­
                  <lb/>
                gregata omnino equalia: et illa componunt ag-
                  <lb/>
                gregatum ex omnibus illis .6. adequate: igitur qḋ­
                  <lb/>
                libet illorum aggregatorum eſt vna tertia totius
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N124E3" xml:space="preserve">Et iſto modo probabis quando fuerint octo ter-
                  <lb/>
                mini / quia inuenies ibi quattuor aggregata equa­
                  <lb/>
                lia: et quando decem inuenies quin. </s>
                <s xml:id="N124EA" xml:space="preserve">Et ſic dein-
                  <lb/>
                ceps inuenies talia aggregata equalia in ſubdu­
                  <lb/>
                plo numero ad numerum terminorum: quoniam
                  <lb/>
                ſemper pro quolibet tali aggregato capis duos
                  <lb/>
                terminos / et per conſequens dualitatem illorum
                  <lb/>
                terminorum. </s>
                <s xml:id="N124F7" xml:space="preserve">Modo in quolibet numero pari in
                  <lb/>
                duplo pauciores dualitates reperiūtur quam vni­
                  <lb/>
                tates. </s>
                <s xml:id="N124FE" xml:space="preserve">Et ſic patet correlarium.
                  <note position="right" xlink:href="note-0025-07a" xlink:label="note-0025-07" xml:id="N12547" xml:space="preserve">Quartū
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N12506" xml:space="preserve">¶ Sequitur quar­
                  <lb/>
                to /  ſint quattuor termini non continuo propor-
                  <lb/>
                tionabiles arithmetice continuo tamen minores
                  <lb/>
                et minores continuo ſe excedētes minori et mino- </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>