Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
230
"/>
ctiſsimum, cùm ei nihil deſit, vt ſua munera obeat: rerum verò naturalium munera ſunt motus,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1572
"/>
<
lb
/>
per quem aguntur, vt ſuum locum adipiſcantur, vt in eo maneant, quæ eſt ſumma illorum per
<
lb
/>
fectio, quies autem vel quia tendant ad quietem & finem motus qui proprius eſt eorum locus,
<
lb
/>
vel in eo maneant, poſtquàm illum adepta fuerint. </
s
>
<
s
>Erunt ergo principia motus & quietis, ſi
<
lb
/>
ue quòd efficiant
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
quietẽ
">quietem</
expan
>
, ſicut is qui ſaxum impellit, & ſedat, ſuſtineant, vbi moueatur,
<
lb
/>
ſiue quòd propter ipſa moueatur habens, velut ille, qui cùm ſit aptus ad philoſophiam, habere
<
lb
/>
dicitur aliquod principium ad philoſophiam: ita enim dicitur, non quia vim habeat alium ef
<
lb
/>
ficiendi philoſophum, ſed quoniam ipſe philoſophus fieri poſsit; incertum adhuc eſt, & diſſe
<
lb
/>
retur poſteà diligentiſsimè: nam de hoc magnæ lites extant, & hinc dubitationis omnis quæ ad
<
lb
/>
motum grauium
<
expan
abbr
="
leuiumq́
">leuiumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>pertinet, initium ducitur, quamobrem nos onus ſcribendi ſuſcepi
<
lb
/>
mus de cauſsis motus naturalis. </
s
>
<
s
>Quoniam verò motus & ſtatus etiam generalius ſumitur, & vt
<
lb
/>
complectitur animi motus & eas ſpecies quas ſalutares vocat Ariſtoteles, & à Platone, etiam tri
<
lb
/>
buitur rebus diuinis, quantum ad Platonem pertinet, planum quòd hoc accipitur, quoad eſt affe
<
lb
/>
ctio ſubſtantię ſenſilis, ſalutares motus hîc item comprehendi voluit D. Thomas. </
s
>
<
s
>illud mihi ma
<
lb
/>
gis probatur, Ariſtotelem in hac definitione ſumere motus quos dicit afferre interitum, qui ſunt
<
lb
/>
corporis, quatenus corpus; & cùm ex hiſce motibus quidam per ſe ſint, alij per accidens, ac per
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1573
"/>
<
lb
/>
ſe quidem in quattuor prædicamentis, ſubſtantia, quanto, quali, & ipſo vbi, dimiſsis iis qui ſunt
<
lb
/>
per accidens, tum quia methodi negligunt ea quæ ſunt per accidens, tum etiam quia demonſtra
<
lb
/>
tiones ab Ariſtotele inſtitutæ reſpiciunt hoc motuum genus, vt apparet 6. Phyſ. tum item quia in
<
lb
/>
definitionibus accipiuntur voces in proprio ſignificatu, hic autem eſt motus per ſe, aſſero etiam
<
lb
/>
ſumi hoc genus motuum in explicatione naturæ. </
s
>
<
s
>Quies autem eſt immobilitas quædam, ſed
<
lb
/>
non omnis. </
s
>
<
s
>illa
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
eſt cui ſupponitur habilitas ad motum, quę item cùm re ſit idem cum termino
<
lb
/>
à quo, vel ad quem; non erit abſurdum, ſi transferamus quietem ad omnem ſtatum vniuersè in
<
lb
/>
termino à quo, vel ad quem, motum ſignificantes ſtatum qui terminos vtroſque participat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Immobilitas patet latius, & aliqua repugnat habilitati ad motum, atque adeò vt nullam habeat
<
lb
/>
affinitatem cum ipſo, vt in mathematicis, & generatim in omnibus ſeparatis à materia: proinde
<
lb
/>
generalius eſt quàm vt explicari poſsit à philoſopho naturali. </
s
>
<
s
>Nam cęteroquin illius quæ mo
<
lb
/>
tus quoquo pacto affinis eſt, qualis in centro & polis, cùm non abhorreat à natura, habenda eſt
<
lb
/>
ratio naturali philoſopho. </
s
>
<
s
>Pertinent hæc, vt dictum eſt, ad quattuor prædicamenta, & omnis eo
<
lb
/>
rum ſpecies poteſt eſſe ſecundùm naturam. </
s
>
<
s
>Quare etiam natura eſt principium motus qui diſtri
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1574
"/>
<
lb
/>
buitur in quattuor genera. </
s
>
<
s
>Nanque & gignitur, & alteratur, & augetur quippiam ſecundùm
<
lb
/>
naturam, quemadmodum conſtat 5. Phyſ. & corrumpitur item ſecundùm naturam, vt cùm ex
<
lb
/>
ſenio moritur animal, & mixtum putreſcit. </
s
>
<
s
>Et quies etiam ſpectat ad ſubſtantiam, veluti appa
<
lb
/>
ret ex iis quæ decreta ſunt. 8. Phyſ. cùm docetur naturam non gignere, vt ſtatim corrumpat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quare ſtatus eſt item in ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Neque quòd ortus, interitus, & alteratio fiant ab alio (nihil
<
lb
/>
enim gignit, alteratúe ſeipſum, neque item corrumpit, niſi per accidens) tollit, quominus ſit mo
<
lb
/>
tus naturalis; ſiquidem ſit ſaltem naturalis merito materiæ. </
s
>
<
s
>Ex his profectò ſatis conſtat neque
<
lb
/>
Deum, neque nautam eſſe naturas, illum quidem quòd ſeparatus eſt à mobili, nautam verò quia
<
lb
/>
motus nauis eſt ex arte, non naturalis. </
s
>
<
s
>Sed cùm quęque particula definitionis, aut ſaltem vni
<
lb
/>
uerſa definitio ſeparent rem definiendam à qualibet alia re, ac tum ſuo officio probè definitio
<
lb
/>
functa ſit, nec quicquam plus habeat, neque minus, ſi omnes rei parteis nobis ponat ante oculos,
<
lb
/>
& diſiungat à cęteris, cùm etiam ſint alia principia quæ cùm ſint in re ipſa, moueant, vt grauitas
<
lb
/>
& leuitas, etiam præuiæ affectiones; quandò tantum conceditur ipſo vbi, quantum de forma,
<
lb
/>
aut affectionibus præuiis, adde etiam priuationem, ſit item aliud mouens internum, velut ani
<
lb
/>
mus, & medicus prætereà curet ſeipſum,
<
expan
abbr
="
idq́ue
">idque</
expan
>
valde ſimile naturæ habitum fuerit, vt in numiſ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1575
"/>
<
lb
/>
matis veteres naturam exprimerent homine ſaucio qui ſibi ipſe mederetur, adiectæ videntur il
<
lb
/>
læ fuiſſe conditioneis,
<
emph
type
="
italics
"/>
primò & per ſe
<
emph.end
type
="
italics
"/>
. </
s
>
<
s
>Veruntamen cùm variis modis eæ partes quæ in hac defi
<
lb
/>
nitione continentur, accommodatæ fuerint ab interpretibus ad ſignificandam aliquam naturæ
<
lb
/>
diſtinctionem reliquis principiis internis mouentibus, conabimur etiam nos hęc diſcrimina cum
<
lb
/>
ipſis perpendere, & paucis admonere quid in eorum explicatione deſideremus. </
s
>
<
s
>Exordiamur au
<
lb
/>
tem ab illa particula
<
emph
type
="
italics
"/>
primò
<
emph.end
type
="
italics
"/>
. </
s
>
<
s
>Coniungit Auerroës eas voces
<
emph
type
="
italics
"/>
primò & per ſe
<
emph.end
type
="
italics
"/>
, quoniam per ſe ſit
<
lb
/>
quid communius, quàm primò, quemadmodum acceptum eſt in Analyticis; vnde animal ineſt
<
lb
/>
in homine per ſe, non tamen primò; animal rationis compos & per ſe & primò; idcirco putat
<
lb
/>
ipſe eam vocem
<
emph
type
="
italics
"/>
primò
<
emph.end
type
="
italics
"/>
fuiſſe adiectam ad diſtinguendum id quod per ſe,
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
videt vocem quæ
<
lb
/>
debet diſtinguere, in oratione poſtponi, non autem præponi, ne nugatio propter repetitionem
<
lb
/>
committatur, quæ animaduerſa eſt ab Ariſtotele cùm lib.
<
foreign
lang
="
grc
">περὶ ἑρμην</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>tùm etiam 7. primę philoſ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>in ipſa definitione. </
s
>
<
s
>Neque item prorſus approbare poſſum ea quæ ſtatuit Simplicius, vtpotè
<
lb
/>
primò & per ſe
<
expan
abbr
="
nonnunquã
">nonnunquam</
expan
>
ſeparari: quandoquidem nauta primò quidem ineſt in naui, tamen
<
lb
/>
per accidens, & ſeparari poteſt à naui; rurſus albedinem inquit primò ineſſe in ſuperficie, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>