Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
232
"/>
autem ſunt vel ſubiectæ, vt indiuidua ſpeciei, vel etiam quantitatis, quo etiam pacto accipitur
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1582
"/>
<
lb
/>
<
emph
type
="
italics
"/>
primò
<
emph.end
type
="
italics
"/>
7. & 8. Phyſ. cùm quęritur, an aliquid moueat ſeipſum primò. </
s
>
<
s
>Deinde
<
emph
type
="
italics
"/>
per ſe
<
emph.end
type
="
italics
"/>
quoque va
<
lb
/>
riis modis accipitur. </
s
>
<
s
>primò cauſſa ordinata, ex qua pendet affectus, cui opponitur cauſſa infinita,
<
lb
/>
& fortuita; quemadmodum accipitur in quarto modo, hoc dicimus non per accidens, ſecundò
<
lb
/>
per ſe dicitur id quod abſolutum eſt, vt per ſe conſiſtat, nec ex vllo alio pendeat, vel ſimpliciter,
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
Deus, vel in ſuo ordine, qua ratione differt ab iis quæ Medici vocant
<
foreign
lang
="
grc
">κατὰ σχέ
<
lb
/>
σιν</
foreign
>
, Ariſtoteles in aliquibus
<
foreign
lang
="
grc
">κατὰ πάθος</
foreign
>
, & eſt 5. Met. proprium
<
foreign
lang
="
grc
">τῶν κεχωρισμένων</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>ſepara
<
lb
/>
torum quales ſunt ſubſtantiæ compoſitæ & eſſentiæ beatę. </
s
>
<
s
>Sicut autem dicitur primò eſſe quod
<
lb
/>
per ſe conſiſtit, vt prima ſubſtantia, ſic per analogiam dici poteſt de habitibus, & de cauſsis quæ
<
lb
/>
non pendent ex alio genere cauſſarum, vel ſimpliciter, vel quodammodo. </
s
>
<
s
>Dico igitur Naturam
<
lb
/>
eſſe principium motus & quietis primò, quia ſit cauſſa medio vacans, ſi non merito contactus, at
<
lb
/>
quia nulla ſit ea prior in genere principiorum internorum,
<
expan
abbr
="
eademq́
">eademque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>adæquata, quoniam exten
<
lb
/>
ditur per omneis ſubiecti parteis, cum ſubiecto diuidua, & ſecundùm virtutem, & ſecundùm eſ
<
lb
/>
ſentiam: nanque & lapis totus eſt per ſuam
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
, & quælibet pars eius eſt lapis: atqui animus
<
lb
/>
ineſt per eſſentiam non in toto, ſed in certa corporis parte, nec cum ſingulis partibus diuiditur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>ergo quòd inſit primò diſtinguitur ab animo: diſtinguitur etiam à Deo, qui etſi copulatur cum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1583
"/>
<
lb
/>
cęlo magis indiuiduè, quàm forma cum materia; nihilominus ineſt in certa cęli parte, vt in dexte
<
lb
/>
ra, ad alias virtutem ſolam diffundens. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Per ſe
<
emph.end
type
="
italics
"/>
etiam quia neque eſt inſtrumentum, neque ineſt
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">κατὰ σχεσιν</
foreign
>
, ſed eſt abſoluta cauſſa inter internas: ſic ſegregatur à grauitate & leuitate quæ
<
lb
/>
ſunt inſtrumenta, necnon à præuiis affectionibus quæ pendent ab efficiente. </
s
>
<
s
>Non per accidens
<
lb
/>
autem, quia non eſt cauſſa fortuita, qualis eſt medicus, dum curat ſeipſum. </
s
>
<
s
>Atque ita non ex
<
lb
/>
cluditur operę motus naturalis appetitus, aut inſtrumentum, aut affectio præuia, quoniam cauſ
<
lb
/>
ſa non accipitur, vt contactu proxima, ſed vt præcipua. </
s
>
<
s
>Ex quo efficitur vt cùm id quod eſt pri
<
lb
/>
mò ſub eo ſignificato, ſit ex alio quodam ordine, atque id quod eſt per ſe, neque ſe habeant ſe
<
lb
/>
cundùm ſeriem veluti pedeſtre & bipes, more conſueto Ariſtoteli nullus ordo inter eas differen
<
lb
/>
tias obſeruari debeat. </
s
>
<
s
>Noli verò tu exemplum cauſſæ per accidens ſic accipere, quemadmodum
<
lb
/>
ſolent rudiores interpretes, ſi fingatur .ſ. </
s
>
<
s
>medicus ſibi ipſi reſtituere ſanitatem, & ita diſtinguatur
<
lb
/>
à natura, quia ſeipſum per accidens (curet nam quòd per accidens hæc coniungantur, ſatis ap
<
lb
/>
paret,
<
expan
abbr
="
quoniã
">quoniam</
expan
>
ſæpiſsimè ſecernuntur, neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
medicus ſemper ægrotat, aut æger ſemper eſt me
<
lb
/>
dicus) quaſi ſi per ſe medicus ſeipſum curaret, non diſcreparet à natura, vnde colligatur naturá
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1584
"/>
<
lb
/>
efficere motum, veluti medicus efficit ſanitatem. </
s
>
<
s
>Nam ſic natura pertineret ad ſolam formam,
<
lb
/>
quandò ea ſola agendi principium ponitur, & veriſimile erat Ariſtotelem magis ſignificare nobis
<
lb
/>
principium quod plurimum foret in vſu; erat
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
id materia: nam latebat adhuc, eſſe'ne forma
<
lb
/>
ſubſtantia, & natura, atqui materia eſt principium patiendi. </
s
>
<
s
>Quare dicemus hoc exemplum id
<
lb
/>
valere duntaxat, vt intelligatur illud item acquiri, quòd hoc
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
internum ſit per ſe. </
s
>
<
s
>quod
<
lb
/>
in medico certè non eſt, neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ex ſeipſo mouetur ad ſalutem, ſed quòd euenit forte fortuna,
<
lb
/>
vt ægrotet medicus, & ſi rite exemplum hoc ſumpturi ſimus, accipiendum id quod per ſe eſt ab
<
lb
/>
ægro, quod autem per accidens à medico, hoc eſt, non quòd medico accidat eſſe ægrum, quod illi
<
lb
/>
putant qui per hoc
<
expan
abbr
="
exemplũ
">exemplum</
expan
>
ſignificari putant agendi principium in natura, ſed quòd ægro acci
<
lb
/>
dat eſſe
<
expan
abbr
="
medicũ
">medicum</
expan
>
, per quod nos dicimus indicari patiendi facultatem quæ per ſe & ſecundùm
<
expan
abbr
="
na-turã
">na
<
lb
/>
turam</
expan
>
ineſt in ægro, quòd Ariſtoteles reſpiciat ſemper id quod mouetur, & in eo
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
ſumat
<
lb
/>
per quod mouetur. </
s
>
<
s
>Nam quòd ſanetur ineſt in ægro per ſe, quod
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
tendit ad ſanitatem per ſe
<
lb
/>
ægrum ſic oportet: nunc quòd medicus ita moueatur eſt per accidens; quia
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ægrotat ita mo
<
lb
/>
uetur. </
s
>
<
s
>Idem quoque multò ante ſignificauerat nobis Ariſtoteles,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
dum exponeret, quemadmo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1585
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1586
"/>
<
lb
/>
dum fieret ex ente & non ente omne id quod fit: etenim fiebat ex ente, quatenus non eſt, vt ho
<
lb
/>
mo ſanus ex homine, quatenus æger. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Idemq́
">Idemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>confirmauit alibi,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vt planè confirmet expoſitio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1587
"/>
<
lb
/>
nem
<
expan
abbr
="
noſtrã
">noſtram</
expan
>
in definitione naturę. </
s
>
<
s
>æger
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ille eſt, non medicus, qui in ſeipſo principia ſanitatis ha
<
lb
/>
beat per ſe, neque principium ſanitatis in medico eſt ex natura, ſed ex arte & ordo rerum flagi
<
lb
/>
tat, vt id quod eſt per accidens, referatur ad aliud quod ſit per ſe, non autem contrà. </
s
>
<
s
>ideò medi
<
lb
/>
cum ſanari referetur ad ægrotum qui per ſe ſanatur: non autem ægrotum ſanari ad medicum,
<
lb
/>
quia medicus per ſe ſanet, & illud eſt ex natura, hoc vniuerſum accidens, & ex alio principio ſu
<
lb
/>
mit originem. </
s
>
<
s
>Non igitur eſt per accidens ægro, quòd ſanetur, ſed medico: neque naturale me
<
lb
/>
dico, quòd ſanet, verùm quòd ſanetur, ſanatur autem, quatenus æger eſt, non autem quatenus
<
lb
/>
medicus. </
s
>
<
s
>Quòd autem ea verba ſic interprętari oporteat, conſequentia perſuadent: additur
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
<
lb
/>
nullum eorum quæ fiunt, habere in ſeipſis principium effectionis, ſed ſemper extra ſe, intra verò
<
lb
/>
per accidens. </
s
>
<
s
>Itaque efficiens per ſe ſeparatum eſſe ab eo quod mouetur. </
s
>
<
s
>Proinde ſi non ſepa
<
lb
/>
ratum, neque omnino efficiens erit per ſe, ſed per accidens. </
s
>
<
s
>Ergo ſi natura eſt principium per ſe,
<
lb
/>
non poteſt eſſe agens internum; nec igitur vt medicus, ſed vt æger. </
s
>
<
s
>Quapropter alio modo prin
<
lb
/>
cipium atque agens. </
s
>
<
s
>Quanquam animi natura nobis exhibere poteſt aliquod negocium, quippe </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>