252 ¶ Ad confirmationem reſpondeo negando ſeque-
lam: et ad probationē cõcedo antecedēs: et nego cõ-
ſequentiam: quēadmodū negant nominales de al
bedine vbi eſt plus de forma ꝙ̄ in altera: et ad īpro
bationē vltimã concedo / qḋ infertur ſicut concedūt
alie due opiniones. ¶ Ad ſecūdam confirmationeꝫ
dico primo negando ſequelã et ad ꝓbationē nõ ad
mitto caſum: q2 albedo non poteſt eſſe ſine aliquo
eſſe. Dico ſcḋo concedendo quod infertur: nec illud
eſt inconueniens. Et hec de q̄ſtiõe et capite ſcḋo.
lam: et ad probationē cõcedo antecedēs: et nego cõ-
ſequentiam: quēadmodū negant nominales de al
bedine vbi eſt plus de forma ꝙ̄ in altera: et ad īpro
bationē vltimã concedo / qḋ infertur ſicut concedūt
alie due opiniones. ¶ Ad ſecūdam confirmationeꝫ
dico primo negando ſequelã et ad ꝓbationē nõ ad
mitto caſum: q2 albedo non poteſt eſſe ſine aliquo
eſſe. Dico ſcḋo concedendo quod infertur: nec illud
eſt inconueniens. Et hec de q̄ſtiõe et capite ſcḋo.
Caput .3.4. tractatus inquireas diſpu
tatiue. An qualitates contrarie ſe com-
patiantur.
tatiue. An qualitates contrarie ſe com-
patiantur.
QUeritur vtrum forme contra-
rie ſe inuicē compatiantur ſecundum idē
ſubiectum adequate.
rie ſe inuicē compatiantur ſecundum idē
ſubiectum adequate.
Et arguitur primo / non auctoritate
beati Auguſtini in libro enchiridion capite .17. di-
centis. Nullus cibus ſimul dulcis eſt et amarꝰ: nul
lum corpus vbi albū ibi nigrū eſt. 11Auguſti.
enchi. Et exemplicat de
aliis contrariis volēs ꝓbare contraria eidē ineſſe
non poſſe: igitur de intētione beati Augu. eſt cõtra
ria ſe compari mīme. ¶ Secundo auctoritate phi-
loſophi in predicamēto ̄titatis dicentis. Nichil
eſt qḋ videatur ſimul contraria ſuſcipere. Et ꝑ hoc
vult probare / cõtraria nõ poſſunt ſimul eidē ineē:
et exēplificat de albo et nigro: igitur illud eſt de mē
te eius. ¶ Tertio auctoritate eiuſdem philoſophi
primo phiſicorum tex. 9.20. / vbi dicit cõtra anaxa-
gorã ponētem vnum cõtrarium fieri ex altero: cõ
traria poſſunt eſſe in eodem in potentia: ſed non in
actu ſimul: igitur illud eſt de intēſione philoſophi.
22dicitur. ¶ Dtces et bene ad omnes has auctoritates diſtin
guendo / cõtraria non poſſunt eſſe ſimul in eodem
aut capiēdo ly cõtraria primo intētionaliter et ſimi
liter ly eſſe in eodē: et ſic negatur. aut ſecunde inten
tionaliter pro terminis cõtrariis et predicari acci
dentaliter: et ſic cõcedo contraria nõ poſſe eſſe natu
raliter in eodē ſubiecto. Quod beatus Aug. ſubti-
liter innuit cū inquit. Nullum corpus vbi eſt album
ibi nigrū eſt. Et hec eſt intētio eius. Similiter phi-
loſophus in predicamēto quantitatis loquitur de
contrarietate ſecundo intentionaliter. Uult em̄ lo
co preallegato probare / magnum et paruum nõ
ſunt termini contrarii: dicens / termini contrarii
non poſſunt ſimul de eodem verificari: paruum ve-
ro et magnum de eo verificãtur. Et ſic intelligitur
eius auctoritas vbicun de hac materia loquitur.
beati Auguſtini in libro enchiridion capite .17. di-
centis. Nullus cibus ſimul dulcis eſt et amarꝰ: nul
lum corpus vbi albū ibi nigrū eſt. 11Auguſti.
enchi. Et exemplicat de
aliis contrariis volēs ꝓbare contraria eidē ineſſe
non poſſe: igitur de intētione beati Augu. eſt cõtra
ria ſe compari mīme. ¶ Secundo auctoritate phi-
loſophi in predicamēto ̄titatis dicentis. Nichil
eſt qḋ videatur ſimul contraria ſuſcipere. Et ꝑ hoc
vult probare / cõtraria nõ poſſunt ſimul eidē ineē:
et exēplificat de albo et nigro: igitur illud eſt de mē
te eius. ¶ Tertio auctoritate eiuſdem philoſophi
primo phiſicorum tex. 9.20. / vbi dicit cõtra anaxa-
gorã ponētem vnum cõtrarium fieri ex altero: cõ
traria poſſunt eſſe in eodem in potentia: ſed non in
actu ſimul: igitur illud eſt de intēſione philoſophi.
22dicitur. ¶ Dtces et bene ad omnes has auctoritates diſtin
guendo / cõtraria non poſſunt eſſe ſimul in eodem
aut capiēdo ly cõtraria primo intētionaliter et ſimi
liter ly eſſe in eodē: et ſic negatur. aut ſecunde inten
tionaliter pro terminis cõtrariis et predicari acci
dentaliter: et ſic cõcedo contraria nõ poſſe eſſe natu
raliter in eodē ſubiecto. Quod beatus Aug. ſubti-
liter innuit cū inquit. Nullum corpus vbi eſt album
ibi nigrū eſt. Et hec eſt intētio eius. Similiter phi-
loſophus in predicamēto quantitatis loquitur de
contrarietate ſecundo intentionaliter. Uult em̄ lo
co preallegato probare / magnum et paruum nõ
ſunt termini contrarii: dicens / termini contrarii
non poſſunt ſimul de eodem verificari: paruum ve-
ro et magnum de eo verificãtur. Et ſic intelligitur
eius auctoritas vbicun de hac materia loquitur.
Contra / quia philoſophus quarto me
thaphiſices .t. 9.27. volens ꝓbare cõtra heraclitū /
nemo poteſt aſſentire duabus cõtradictoriis ſic
arguit. Nemo poteſt habere ſimul et ſemel q̈litates
ↄ̈rias. igit̄̄ nemo põt habere ſimul duarum ↄ̈dicto
riarū aſſenſus. Supponit phūs antecedēs tã̄ ma
nifeſtum: et ꝓbat ↄ̨ñam. quia aſſenſus ↄ̈dictoriarū
ſunt qualitates ↄ̈rie: ergo ſeq̇tur / phūs habuit ꝓ
incõueniēti cõtraria primo intentionaliter eē ī eo-
dem. 33dicitur ¶ Dices et bene diſtinguendo / phūs opīatꝰ
fuerit qualitates contrarias eſſe incõpoſſibiles: aut
corporales / et ſic nego: aut ſpirituales et ī extenſas
cuiuſmodi eſt volitio et nolitio: aſſenſus vnius con-
tradictorii et diſſenſus eiuſdem: ſcīa actualis et opi
nio actualis reſpectu eiuſdē: et ſic bene concedo / q2
tales in quibuſcun gradibus repugnant: corpo-
rales vero minime. Et in hoc experientiã conſulen-
dum eſt que ī naturali philoſophia doctrix et in grã
cõprobatur.
thaphiſices .t. 9.27. volens ꝓbare cõtra heraclitū /
nemo poteſt aſſentire duabus cõtradictoriis ſic
arguit. Nemo poteſt habere ſimul et ſemel q̈litates
ↄ̈rias. igit̄̄ nemo põt habere ſimul duarum ↄ̈dicto
riarū aſſenſus. Supponit phūs antecedēs tã̄ ma
nifeſtum: et ꝓbat ↄ̨ñam. quia aſſenſus ↄ̈dictoriarū
ſunt qualitates ↄ̈rie: ergo ſeq̇tur / phūs habuit ꝓ
incõueniēti cõtraria primo intentionaliter eē ī eo-
dem. 33dicitur ¶ Dices et bene diſtinguendo / phūs opīatꝰ
fuerit qualitates contrarias eſſe incõpoſſibiles: aut
corporales / et ſic nego: aut ſpirituales et ī extenſas
cuiuſmodi eſt volitio et nolitio: aſſenſus vnius con-
tradictorii et diſſenſus eiuſdem: ſcīa actualis et opi
nio actualis reſpectu eiuſdē: et ſic bene concedo / q2
tales in quibuſcun gradibus repugnant: corpo-
rales vero minime. Et in hoc experientiã conſulen-
dum eſt que ī naturali philoſophia doctrix et in grã
cõprobatur.
Sed contra / q2 vel qū phūs aſſumit
īpoſſibile eē qualitates ↄ̈rias ſe cõpati ītelligit vlr
vel ſolum dementalibus. Si primū habetur inten
tum. Si ſecundū adhuc nichil probaret: quia aſſu
meret falſum. Nã qualitates mētales et habituales
ↄ̈rie ſe cõpatiūtur. Et ſi ſolū intelligeret de actua-
libus: tunc aſſumeret ꝓbandum et ſic argumentum
philoſophi eēt inefficax. 44Confir° ¶ Et ↄ̨firmat̄̄ / q2 ſi due for
me accidētales cõtrarie ſe cõpatiunt̄̄ in eodē: ſeque
retur duas formas ſubſtantiales ſe cõpati in eadē
materia: ſed ↄ̨ñs manifeſte falſuꝫ: igit̄̄ illud ex quo
ſequitur. Sequela ꝓbatur: q2 ſi illa q̄ repugnãt et
naturaliter cõtrariãtur ſunt naturaliter cõpoſſibi
lia: a fortiori ea q̄ nõ cõtrariãtur erunt ↄ̨poſſibilia
cuiuſmodi ſunt forme ſubſtantiales.
īpoſſibile eē qualitates ↄ̈rias ſe cõpati ītelligit vlr
vel ſolum dementalibus. Si primū habetur inten
tum. Si ſecundū adhuc nichil probaret: quia aſſu
meret falſum. Nã qualitates mētales et habituales
ↄ̈rie ſe cõpatiūtur. Et ſi ſolū intelligeret de actua-
libus: tunc aſſumeret ꝓbandum et ſic argumentum
philoſophi eēt inefficax. 44Confir° ¶ Et ↄ̨firmat̄̄ / q2 ſi due for
me accidētales cõtrarie ſe cõpatiunt̄̄ in eodē: ſeque
retur duas formas ſubſtantiales ſe cõpati in eadē
materia: ſed ↄ̨ñs manifeſte falſuꝫ: igit̄̄ illud ex quo
ſequitur. Sequela ꝓbatur: q2 ſi illa q̄ repugnãt et
naturaliter cõtrariãtur ſunt naturaliter cõpoſſibi
lia: a fortiori ea q̄ nõ cõtrariãtur erunt ↄ̨poſſibilia
cuiuſmodi ſunt forme ſubſtantiales.
Secundo ad idem argr̄ ſic / quia nulle
forme īcompoſſibiles ſe compatiūtur: ſed omēs for
me contrarie ſunt incõpoſſibiles: ergo nulle forme
contrarie ſe compatiuntur. 55diffi° q̈li
tatuꝫ con
trariarū. Maior eſt nota cum cõ
ſequentia et minor probatur / quia forme contrarie
ſunt que ſub eodem genere poſite ſunt, et eidem ſu-
ſceptibili viciſſim inſunt: et mutuo ſe expellunt.
66dicitur.
forme īcompoſſibiles ſe compatiūtur: ſed omēs for
me contrarie ſunt incõpoſſibiles: ergo nulle forme
contrarie ſe compatiuntur. 55diffi° q̈li
tatuꝫ con
trariarū. Maior eſt nota cum cõ
ſequentia et minor probatur / quia forme contrarie
ſunt que ſub eodem genere poſite ſunt, et eidem ſu-
ſceptibili viciſſim inſunt: et mutuo ſe expellunt.
¶ Dices diſtinguēdo minorem aut ſint incõpoſ-
ſibiles ſcḋm quoſcū gradus, et ſic negatur, aut ſe
cundum aliquos et aliquos non, et ſic cõceditur. Nã
ſecundū gradus ſummos ſunt incõpoſſibiles, et ſe-
cundū certos remiſſos ſe cõpatiuntur. ¶ Sed cõtra /
q2 tunc ſequeretur aliquã frigiditatem alicui cali-
ditati non eſſe contrariam: ſed conſequens eſt fal-
ſum: igitur illud ex quo ſequitur. Falſitas cõſequē
tis oſtenditur: quia quando aliqua ſunt eiuſdē ſpe
ciei quicquid cõtrariatur vni cõtrariat̄̄ et alteri: ſꝫ
igitur ſi aliqua frigiditas alicui caliditati contra
riatur: quelibet frigiditas contrariabitur cuilibet
caliditati: quod eſt contrarium ↄ̨ñtis. Sequela tñ
probatur / quia per te frigiditas remiſſa et calidi-
tas remiſſa ſe cõpatiuntur: et per cõſequens nõ mu
tuo ſe expellūt: et ſi non mutuo ſe expellūt: nõ ſunt
forme cõtrarie. Prima ↄ̨ña patet et ſecūda ꝓbatur
per diffinitionē q̈litatū cõtrariuꝫ. 77dr̄
ṗmo. ¶ Dices forte /
ſicut videtur dicere iacobus de forlinio cõcedendo
quod infertur vcꝫ caliditas remiſſa et frigiditas
remiſſa non ſunt cõtrarie qualitates ꝓpter rõnem
adductã: et cū probatur oppoſitū negatur illa pro
poſitio vniuerſalis quãdocū aliqua ſunt eiuſdem
ſpeciei quicquid cõtrariatur vni cõtrariatur et al-
teri. Imo (vt inquit) cuilibet frigiditati ↄ̨trariatur
caliditas ſumma: et tamen caliditas remiſſa nõ cõ
riatur ei. Si quereret̄̄ ratio diceret forte / talis eſt
natura rei ſicut dicit gregoriꝰ de armino de incõ-
poſſibilitate quorūcū ↄ̨trariorū in quãtuliſcū
gradibus. 88dr̄ ſcḋo. Dico tamen aliter negando ſequelam: et
ad punctum probationis: nego hanc ↄ̨ſequentiam
non mutuo ſe expellūt: ergo non cõtrariantur. Et
ad probationem dicit̄̄ / illa non eſt totalis defini
tio: ſed d3 addi mutuo ſe expellūt ſecundū ſe vel ali
quas illi eiuſdem ſpeciei. Mõ ̄uis ille ſe nõ expel-
lant: alique eiuſdē ſpeciei cum illis ſe expellunt / qḋ
ſufficit vt dicantur contrarie.
ſibiles ſcḋm quoſcū gradus, et ſic negatur, aut ſe
cundum aliquos et aliquos non, et ſic cõceditur. Nã
ſecundū gradus ſummos ſunt incõpoſſibiles, et ſe-
cundū certos remiſſos ſe cõpatiuntur. ¶ Sed cõtra /
q2 tunc ſequeretur aliquã frigiditatem alicui cali-
ditati non eſſe contrariam: ſed conſequens eſt fal-
ſum: igitur illud ex quo ſequitur. Falſitas cõſequē
tis oſtenditur: quia quando aliqua ſunt eiuſdē ſpe
ciei quicquid cõtrariatur vni cõtrariat̄̄ et alteri: ſꝫ
igitur ſi aliqua frigiditas alicui caliditati contra
riatur: quelibet frigiditas contrariabitur cuilibet
caliditati: quod eſt contrarium ↄ̨ñtis. Sequela tñ
probatur / quia per te frigiditas remiſſa et calidi-
tas remiſſa ſe cõpatiuntur: et per cõſequens nõ mu
tuo ſe expellūt: et ſi non mutuo ſe expellūt: nõ ſunt
forme cõtrarie. Prima ↄ̨ña patet et ſecūda ꝓbatur
per diffinitionē q̈litatū cõtrariuꝫ. 77dr̄
ṗmo. ¶ Dices forte /
ſicut videtur dicere iacobus de forlinio cõcedendo
quod infertur vcꝫ caliditas remiſſa et frigiditas
remiſſa non ſunt cõtrarie qualitates ꝓpter rõnem
adductã: et cū probatur oppoſitū negatur illa pro
poſitio vniuerſalis quãdocū aliqua ſunt eiuſdem
ſpeciei quicquid cõtrariatur vni cõtrariatur et al-
teri. Imo (vt inquit) cuilibet frigiditati ↄ̨trariatur
caliditas ſumma: et tamen caliditas remiſſa nõ cõ
riatur ei. Si quereret̄̄ ratio diceret forte / talis eſt
natura rei ſicut dicit gregoriꝰ de armino de incõ-
poſſibilitate quorūcū ↄ̨trariorū in quãtuliſcū
gradibus. 88dr̄ ſcḋo. Dico tamen aliter negando ſequelam: et
ad punctum probationis: nego hanc ↄ̨ſequentiam
non mutuo ſe expellūt: ergo non cõtrariantur. Et
ad probationem dicit̄̄ / illa non eſt totalis defini
tio: ſed d3 addi mutuo ſe expellūt ſecundū ſe vel ali
quas illi eiuſdem ſpeciei. Mõ ̄uis ille ſe nõ expel-
lant: alique eiuſdē ſpeciei cum illis ſe expellunt / qḋ
ſufficit vt dicantur contrarie.
Cõtra quia tūc ſequeretur quoſcū
gradus remiſſe caliditatis et remiſſe frigiditatis
eē compoſſibiles: ſed conſequens eſt falſum: igitur
illud ex quo ſequitur. Sequela ꝓbat̄̄: quia nõ videt̄̄
maior rõ de aliq̇bꝰ ꝙ̄ de aliis Sꝫ fĺitas ↄ̨ñtis ꝓbat̄̄ /
q2 ſi q̊tcū frigiditatꝪ remiſſe et calididatꝪ remiſſe
ſṫ ↄ̨poſſibĺes ſeq̇t̄̄ g̈dꝰ calididatꝪ vt .6. et frigiditatꝪ
gradus remiſſe caliditatis et remiſſe frigiditatis
eē compoſſibiles: ſed conſequens eſt falſum: igitur
illud ex quo ſequitur. Sequela ꝓbat̄̄: quia nõ videt̄̄
maior rõ de aliq̇bꝰ ꝙ̄ de aliis Sꝫ fĺitas ↄ̨ñtis ꝓbat̄̄ /
q2 ſi q̊tcū frigiditatꝪ remiſſe et calididatꝪ remiſſe
ſṫ ↄ̨poſſibĺes ſeq̇t̄̄ g̈dꝰ calididatꝪ vt .6. et frigiditatꝪ