Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
231 179
232 180
233 181
234 182
235 183
236 184
237 185
238 186
239 187
240 188
241 189
242 190
243 191
244 192
245 193
246 194
247 195
248 196
249 197
250 198
251 199
252 200
253 201
254 202
255 203
256 204
257 205
258 206
259 207
260 208
< >
page |< < (201) of 389 > >|
253201PARS TERTIA. nanciſcentur; unde & ſecretionis, & nutritionis, vegetationis,
&
certarum figurarum patet ratio admodum manifeſta. Et
hæc quidem ad nutritionem, &
ad certas figuras pertinentia
jam innueram num.
222, & 423.
440 Quoniam oſtenſum eſt, qui fieri poſſit, ut certam fi-
11Atomiſtarum
ſyſtema poſſe
deduci totum
ex hac Theoria,
& cum illa be-
ne cohærere,
explicata præ-
terea cohæſio-
ne partium in
atomis.
guram acquirant certa particularum genera, cujus admodum
tenacia ſint, ſi quis omnem veterum corpuſcularium ſenten-
tiam, quam Gaſſendus, ac e recentioribus alii ſecuti ſunt, ad-
hibentes variarum figurarum atomos, ut ad cohæſionem unci-
natas, ab hac eadem Theoria velit deducere, is ſane poterit,
ut patet, &
ejuſmodi atomos adhibere ad explicationem eorum
omnium phænomenorum, quæ pendent a ſola cohæſione, &

nertia, quæ tamen non ita multa ſunt:
poterunt autem habe-
ri ejuſmodi atomi cum infinita figuræ ſuæ tenacitate, &
co-
hæſione mutua ſuarum partium per ſolas etiam binas aſympto-
Ios illas, de quibus num.
419, inter ſe ſatis proximas. Et ſi
curva virium habeat tantummodo in minimis diſtantiis duas
ejuſmodi aſymptotos, tum poſt crus repulſivum ulterioris ſta-
tim conſequatur arcus attractivus, primo quidem plurimum re-
cedens ab axe cum exiguo receſſu ab aſymptoto, tum ad axem
regrediens, &
accedens ſtatim ad formam gravitati exhibendæ
debitam;
haberentur per ejuſmodi curvam atomi habentes im-
penetrabilitatem, gravitatem, &
figuræ ſuæ tenacitatem ejuſ-
modi, ut ab ea diſcedere non poſſent diſceſſu quantum libue-
rit parvo;
cum enim poſſint illæ duæ aſymptoti ſibi invicem
eſſe proximæ intervallo utcunque parvo, poſſet utique ita con-
trahi intervallum iſtud, ut figuræ mutatio æqualis datæ cui-
cunque utcunque parvæ mutationi eviteatur.
Ubi enim cui-
cunque figuræ inſcripta eſt ſeries continua cubulorum, &
pun-
cta in ſingulis angulis poſita ſunt, mutari non poteſt figura ex-
ternorum punctorum ductum ſequens mutatione quadam data,
per quam quædam puncta diſcedanta locis prioribus per quæ-
dam intervalla data, manentibus quibuſdam, ut manente baſi,
niſi per quædam data intervalla a ſe invicem recedant, vel ad
ſe invicem accedant ſaltem aliqua puncta, cum, data diſtantia
puncti a tribus aliis, detur etiam ejus poſitio reſpectu illorum,
quæ mutari non poteſt, niſi aliqua ex iiſdem tribus diſtantiis
mutetur, unde fit, ut poſſit data quævis poſitionis mutatio im-
pediri, impedita mutatione diſtantiæ per intervallum ad eam
mutationem neceſſarium.
Quod ſi illæ binæ aſymptoti eſſent
tantillo remotiores a ſe invicem, tum vero &
mutatio diſtantiæ
haberi poſſet tantillo major, &
idcirco ſingulis diſtantiis illata
vi aliqua poſſet figura non nihil mutari, &
quidem exigua mu-
tatione diſtantiarum ſingularum poſſet in ingenti ſerie puncto-
rum haberi inflexio figuræ ſatis magna orta ex pluribus exiguis
flexibus.
Sic & ſpirales atomi efformari poſſent, quarum ſpi-
ris per vim contractis ſentiretur ingens elaſtica vis, ſive deter-
minatio ad expanſionem, ac per hujuſmodi atomos poſſent

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index