Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
241 189
242 190
243 191
244 192
245 193
246 194
247 195
248 196
249 197
250 198
251 199
252 200
253 201
254 202
255 203
256 204
257 205
258 206
259 207
260 208
261 209
262 210
263 211
264 212
265 213
266 214
267 215
268 216
269 217
270 218
< >
page |< < (201) of 389 > >|
253201PARS TERTIA. nanciſcentur; unde & ſecretionis, & nutritionis, vegetationis,
&
certarum figurarum patet ratio admodum manifeſta. Et
hæc
quidem ad nutritionem, &
ad certas figuras pertinentia
jam
innueram num.
222, & 423.
440 Quoniam oſtenſum eſt, qui fieri poſſit, ut certam fi-
11Atomiſtarum
ſyſtema
poſſe
deduci
totum
ex
hac Theoria,
& cum illa be-
ne
cohærere,
explicata
præ-
terea
cohæſio-
ne
partium in
atomis
.
guram acquirant certa particularum genera, cujus admodum
tenacia
ſint, ſi quis omnem veterum corpuſcularium ſenten-
tiam
, quam Gaſſendus, ac e recentioribus alii ſecuti ſunt, ad-
hibentes
variarum figurarum atomos, ut ad cohæſionem unci-
natas
, ab hac eadem Theoria velit deducere, is ſane poterit,
ut
patet, &
ejuſmodi atomos adhibere ad explicationem eorum
omnium
phænomenorum, quæ pendent a ſola cohæſione, &

nertia
, quæ tamen non ita multa ſunt:
poterunt autem habe-
ri
ejuſmodi atomi cum infinita figuræ ſuæ tenacitate, &
co-
hæſione
mutua ſuarum partium per ſolas etiam binas aſympto-
Ios
illas, de quibus num.
419, inter ſe ſatis proximas. Et ſi
curva
virium habeat tantummodo in minimis diſtantiis duas
ejuſmodi
aſymptotos, tum poſt crus repulſivum ulterioris ſta-
tim
conſequatur arcus attractivus, primo quidem plurimum re-
cedens
ab axe cum exiguo receſſu ab aſymptoto, tum ad axem
regrediens
, &
accedens ſtatim ad formam gravitati exhibendæ
debitam
;
haberentur per ejuſmodi curvam atomi habentes im-
penetrabilitatem
, gravitatem, &
figuræ ſuæ tenacitatem ejuſ-
modi
, ut ab ea diſcedere non poſſent diſceſſu quantum libue-
rit
parvo;
cum enim poſſint illæ duæ aſymptoti ſibi invicem
eſſe
proximæ intervallo utcunque parvo, poſſet utique ita con-
trahi
intervallum iſtud, ut figuræ mutatio æqualis datæ cui-
cunque
utcunque parvæ mutationi eviteatur.
Ubi enim cui-
cunque
figuræ inſcripta eſt ſeries continua cubulorum, &
pun-
cta
in ſingulis angulis poſita ſunt, mutari non poteſt figura ex-
ternorum
punctorum ductum ſequens mutatione quadam data,
per
quam quædam puncta diſcedanta locis prioribus per quæ-
dam
intervalla data, manentibus quibuſdam, ut manente baſi,
niſi
per quædam data intervalla a ſe invicem recedant, vel ad
ſe
invicem accedant ſaltem aliqua puncta, cum, data diſtantia
puncti
a tribus aliis, detur etiam ejus poſitio reſpectu illorum,
quæ
mutari non poteſt, niſi aliqua ex iiſdem tribus diſtantiis
mutetur
, unde fit, ut poſſit data quævis poſitionis mutatio im-
pediri
, impedita mutatione diſtantiæ per intervallum ad eam
mutationem
neceſſarium.
Quod ſi illæ binæ aſymptoti eſſent
tantillo
remotiores a ſe invicem, tum vero &
mutatio diſtantiæ
haberi
poſſet tantillo major, &
idcirco ſingulis diſtantiis illata
vi
aliqua poſſet figura non nihil mutari, &
quidem exigua mu-
tatione
diſtantiarum ſingularum poſſet in ingenti ſerie puncto-
rum
haberi inflexio figuræ ſatis magna orta ex pluribus exiguis
flexibus
.
Sic & ſpirales atomi efformari poſſent, quarum ſpi-
ris
per vim contractis ſentiretur ingens elaſtica vis, ſive deter-
minatio
ad expanſionem, ac per hujuſmodi atomos poſſent

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index