Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
page |< < (216) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div425" type="section" level="1" n="132">
          <pb o="216" file="252" n="253" rhead="Comment. in II. Cap. Sphæræ"/>
          <note position="left" xml:space="preserve">Quot mil-
            <lb/>
          lial
            <unsure/>
          ia in 1.
            <lb/>
          hora pun-
            <lb/>
          ctum quod
            <lb/>
          uis Aequa-
            <lb/>
          toris con ſi-
            <lb/>
          ciat in Fir-
            <lb/>
          mamento.</note>
          <note position="right" xml:space="preserve">
            <lb/>
          ## Ambitus eęlorum tam ſecundum concauum, quàm \\ ſecundum conuexum ad milliaria reducti.
            <lb/>
          Ambitus concaui ☽, continet milliaria # 758250
            <lb/>
          Ambitus conuexi ☽, uel concaui ☿, uel continet milliaria # 1443750
            <lb/>
          Ambitus conuexi ☿, uel concaui ♀, continet milliaria. # 3772500
            <lb/>
          Ambitus conuexi ♀, uel concaui ☽, continet milliaria # 25230375
            <lb/>
          Ambitus conuexi ☽, uel concaui ***, continet milliaria. # 27361875
            <lb/>
          Ambitus conuexi ***, uel concaui ♃, continet milliaria. # 199209375
            <lb/>
          Ambitus conuexi ♃, uel concaui variant, continet milliaria. # 323512500
            <lb/>
          Ambitus cõuexi variant, uel cõcaui Firmamẽti continet milliaria # 508781250
            <lb/>
          Ambitus conuexi Firmamenti continet milliaria # 1017562500
            <lb/>
          </note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8720" xml:space="preserve">Ex his conſtat, punctum quodlibet Firmamenti in Aequatore poſitũ con-
              <lb/>
            ſicere ſingulis horis milliaria 42398437 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8721" xml:space="preserve">quoniam uidelicet in 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s8722" xml:space="preserve">horis ab-
              <lb/>
            ſoluit milliaria 1017562500. </s>
            <s xml:id="echoid-s8723" xml:space="preserve">Ex quo fit, co gitatione uix apptehendi poſſe ce-
              <lb/>
            leritatem motus Firmamẽti, quod antiquitas primum mobile putauit eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s8724" xml:space="preserve">Id
              <lb/>
            quod & </s>
            <s xml:id="echoid-s8725" xml:space="preserve">Ariſtoteles aſſirmauit. </s>
            <s xml:id="echoid-s8726" xml:space="preserve">Eſt enim tantum illud ſpatium, quod in 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s8727" xml:space="preserve">ho-
              <lb/>
            ra punctum Æquatoris quoduis in Firmamenti conuexo conficit, quantum
              <lb/>
            uix in annis 2904. </s>
            <s xml:id="echoid-s8728" xml:space="preserve">peragraret quis, etiam ſi quotidie ſine ulla intermiſſione
              <lb/>
            40. </s>
            <s xml:id="echoid-s8729" xml:space="preserve">milliaria cõficeret, quod incredibile uidetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8730" xml:space="preserve">Nam uelocior eſt motus illius
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-252-03" xlink:href="note-252-03a" xml:space="preserve">Mirab@lis
                <lb/>
              velocitas
                <lb/>
              Firmamen
                <lb/>
              @i
                <unsure/>
              .</note>
            puncti, quam motus ſagittæ alicuius, aut uis, quæ in eo temporis ſpatio, quo
              <lb/>
            ſemel ſalutatio angelica recitatur, cõficeret milliaria 176660 hoc eſt, circum
              <lb/>
            iret totam terram ab ortu in occaſum ſub Æquatore ſæpius, quàm ſepties;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8731" xml:space="preserve">cum ambitus terrę milliariorum 22500. </s>
            <s xml:id="echoid-s8732" xml:space="preserve">in hoc numero 176660. </s>
            <s xml:id="echoid-s8733" xml:space="preserve">contineatur
              <lb/>
            ſæpius; </s>
            <s xml:id="echoid-s8734" xml:space="preserve">quàm ſepties, quæ uelocitas captum ingenij humani excedit. </s>
            <s xml:id="echoid-s8735" xml:space="preserve">Hoc au-
              <lb/>
            tem ita eſſe, fac le ſibi quiuis perſuadebit, ſi attente conſideret, in quadrante
              <lb/>
            unius horæ u
              <unsure/>
            ix dici poſſe 60. </s>
            <s xml:id="echoid-s8736" xml:space="preserve">ſalutationes angelicas, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s8737" xml:space="preserve">adeo 240. </s>
            <s xml:id="echoid-s8738" xml:space="preserve">in 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s8739" xml:space="preserve">hora. </s>
            <s xml:id="echoid-s8740" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Hinc. </s>
            <s xml:id="echoid-s8741" xml:space="preserve">n. </s>
            <s xml:id="echoid-s8742" xml:space="preserve">efficitur, tempus, quo angelica ſalutatio ſemel recitatur, eſſe {1/240}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8743" xml:space="preserve">
              <lb/>
            unius horę: </s>
            <s xml:id="echoid-s8744" xml:space="preserve">conſtat autem punctum Aequatoris in Firmamenti conuexo cõfi-
              <lb/>
            cere milliaria 176660. </s>
            <s xml:id="echoid-s8745" xml:space="preserve">in {1/240}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8746" xml:space="preserve">vnius horę, cũ in 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s8747" xml:space="preserve">hora milliaria 42398437
              <lb/>
            {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8748" xml:space="preserve">abſoluat, ut diximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s8749" xml:space="preserve">Quare neceſſe eſt, ut ſagitta, aut auis conficiat quoq; </s>
            <s xml:id="echoid-s8750" xml:space="preserve">
              <lb/>
            milliaria 176660. </s>
            <s xml:id="echoid-s8751" xml:space="preserve">hoc eſt, circumeat terram ſępius, quàm ſepties, in ſpatio tem
              <lb/>
            poris unius ſalutationis angelicæ, ſi motum Firmamenti conſequi uelit. </s>
            <s xml:id="echoid-s8752" xml:space="preserve">Vel
              <lb/>
            (ſi maius) tanta eſt uelocitas motus illius puncti Firmamenti in 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s8753" xml:space="preserve">hora, quan-
              <lb/>
            ta eſſet alicuius ſagittæ, aut auis, quæ totam terram ab ortu in occaſum ſub
              <lb/>
            Æquatore in 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s8754" xml:space="preserve">hora circnmiret millies, octingẽties, octogies, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8755" xml:space="preserve">quater; </s>
            <s xml:id="echoid-s8756" xml:space="preserve">quod
              <lb/>
            terrę ambitus milliaria complectens 22500. </s>
            <s xml:id="echoid-s8757" xml:space="preserve">contineatur in miliarijs
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-252-04" xlink:href="note-252-04a" xml:space="preserve">Circulum à
                <lb/>
              ſtella pola-
                <lb/>
              ri deſcriptũ
                <lb/>
              tantę eſſe
                <lb/>
              magnitudi-
                <lb/>
              @is, ut in
                <lb/>
              tra illũ to-
                <lb/>
              ta ſphera So
                <lb/>
              lis colloca-
                <lb/>
              ta eum non
                <lb/>
              tangat.</note>
            42398437 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8758" xml:space="preserve">(quæ in 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s8759" xml:space="preserve">hora ab illo puncto Aequatoris conficiuntur,) toties,
              <lb/>
            quot unitates ſunt in hoc numero 1885. </s>
            <s xml:id="echoid-s8760" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s8761" xml:space="preserve">amplius, quæ celeritas ęgre conci-
              <lb/>
            pi poteſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s8762" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8763" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Rvrsvs</emph>
            ex his, quæ diximus, colligere licebit, ſtellam polarem, quæ no
              <lb/>
            ſtro tempore à polo ar
              <unsure/>
            ctico abeſt ferme grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s8764" xml:space="preserve">3 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s8765" xml:space="preserve">deſcribere circulum, culus
              <lb/>
            diameter multo maior eſt, quàm diameter totius cęli Solis: </s>
            <s xml:id="echoid-s8766" xml:space="preserve">adeo ut tota ſphæ-
              <lb/>
            ra Solis intra illum circulum collocata eum non tangeret, quod prorſus uide
              <lb/>
            tur incr
              <unsure/>
            edibile, cum ſiella pola@is uix locum murare uideatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8767" xml:space="preserve">Hoc autem </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>