Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
261
261
262
262
263
263
264
264
265
265
266
266
267
267
268
268
269
269
270
270
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N25905" level="3" n="4" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N296E6" level="4" n="3" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N298C4">
                  <s xml:id="N298D3" xml:space="preserve">
                    <pb chead="De intenſione et remiſſione formarum" file="0253" n="253"/>
                  vt ſex eſſe compoſſibiles: ſꝫ ↄ̨ſequēs eſt falſum: igit̄̄
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N298E0" xml:space="preserve">Sequela eſt nota et falſitas conſequentis oſtendi-
                    <lb/>
                  tur ſupponēdo totã latitudinē coliditatis eē vt .8.
                    <lb/>
                  et  ſemꝑ ad inductionē vniꝰ gradus caliditatis
                    <lb/>
                  in ſubiecto in quo eſt frigiditas ſequitur corruptio
                    <lb/>
                  vnius gradus frigitatis p̄ciſe: ita  ̄tum inducit̄̄
                    <lb/>
                  de vno ↄ̈rio tm̄ de altero corrūpatur. </s>
                  <s xml:id="N298ED" xml:space="preserve">Quo ſuppo­
                    <lb/>
                  ſito volo /  illi corpori approximet̄̄ ſumme caliduꝫ
                    <lb/>
                  inducēs in illḋ caliditatē ſummã </s>
                  <s xml:id="N298F4" xml:space="preserve">Quo poſito argr̄
                    <lb/>
                  ſic / qñ inducitur gradus .7. caliditatis corrumpitur
                    <lb/>
                  6. frigiditatis: et qñ inducitur .8. caliditatis corrū-
                    <lb/>
                  pitur .5. p̄ciſe ipſius frigiditatꝪ: igr̄ manet g̈dus .8.
                    <lb/>
                  caliditatis / q̇ eſt ſummꝰ ex ſuppoſito cū frigiditate
                    <lb/>
                  vt .4. / ſꝫ ↄ̨ñs eſt īpoſſibile: igr̄ illḋ ex quo ſequitur / vcṫ
                    <lb/>
                  quotcū gradus remiſſos caliditatis et frigidita­
                    <lb/>
                  tis eē cõpoſſibiles. </s>
                  <s xml:id="N29905" xml:space="preserve">Nec iuuat dicere /  illi .4. g̈dus
                    <lb/>
                  frigiditatis ſubito corrūpuntur: et  nõ ſemper ad
                    <lb/>
                  inductionē vniꝰ gradus caliditatis ſeq̇tur indutio
                    <lb/>
                  vnius gradus frigiditatis p̄ciſe: q2 tunc illi .4. gra­
                    <lb/>
                  dus corrūperētur et nõ ꝑ motū: et agēs finitū cū reſi­
                    <lb/>
                  ſtentia ſubito et infinite velociter agēt: quo nichil
                    <lb/>
                  abſurdius.
                    <note position="left" xlink:href="note-0253-01a" xlink:label="note-0253-01" xml:id="N29946" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29919" xml:space="preserve">¶ Ideo dices aliter et bñ negãdo ſeq̄laꝫ
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N2991D" xml:space="preserve">Imo dico /  in aliq̇bus g̈dibus remiſſis ſe cõpatiū­
                    <lb/>
                  tur: et in aliq̇bus non: et ad ꝓbationē nego /  nõ ſit
                    <lb/>
                  maior rõ de aliq̇bꝰ quã de aliis. </s>
                  <s xml:id="N29924" xml:space="preserve">Uñ in hac mä po-
                    <lb/>
                  nitur ꝓ baſi et fundamēto talis ꝓpõ. </s>
                  <s xml:id="N29929" xml:space="preserve">Oēs g̈dꝰ q̈lita­
                    <lb/>
                  tū ↄ̈riarū q̊rum nūerꝰ nõ excedit totalē latitudineꝫ
                    <lb/>
                  alteriꝰ illaꝝ ſe ↄ̨patiunt̄̄. </s>
                  <s xml:id="N29930" xml:space="preserve">Exēpluꝫ vt g̈dus calidita
                    <lb/>
                  vt .6. nõ ↄ̨patitur ſecum g̈dus frigiditatꝪ vt .3. quia
                    <lb/>
                  aggregatū ex .3. et .6. excedūt .8. ſꝫ bñ .5. g̈dus calidi­
                    <lb/>
                  tatis ſecū patiunt̄̄ .3. frigiditatꝪ: q2 aggregatū ex
                    <lb/>
                  illis nõ excedit nūeꝝ octauū. </s>
                  <s xml:id="N2993B" xml:space="preserve">Gradꝰ o excedentes
                    <lb/>
                  totalem latitudinem alterius illaꝝ ſe cõpatiuntur
                    <lb/>
                  minime.</s>
                </p>
                <p xml:id="N2994C">
                  <s xml:id="N2994D" xml:space="preserve">Sed contra / quia ſi ſex gradus cali-
                    <lb/>
                  ditatis non ſecum patiuntur tres frigiditatis: igi-
                    <lb/>
                  tur nec .6. gradus caliditatis ſecum patiuntur du­
                    <lb/>
                  os gradus frigiditattis / quod eſt contra ſolutio-
                    <lb/>
                  nē. </s>
                  <s xml:id="N29958" xml:space="preserve">Seq̄la ꝓbat̄̄ / q2 tm̄ repugnãt duo g̈dus frigidi-
                    <lb/>
                  tatis .6. g̈dibꝰ calididatꝪ ̄tū .6. g̈dibꝰ caliditatis
                    <lb/>
                  repugnãt .3. frigiditatis: igr̄ ſi .3. g̈dus frigiditatis
                    <lb/>
                  ſūt īcõpoſſibiles .6. g̈dibꝰ calididatꝪ: ēt et duo. </s>
                  <s xml:id="N29961" xml:space="preserve">Añs
                    <lb/>
                  ꝓbat̄̄ / q2 ſunt eiuſdē ſpēi / igr̄ nõ vr̄ q̈re magis .3. gra­
                    <lb/>
                  dus frigiditatꝪ repugnãt .6. g̈dibꝰ calididatꝪ ꝙ̄ duo
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29969" xml:space="preserve">Itē ſi caliditas vt .6. nõ ↄ̨patit̄̄ frigiditatē vt .3. / g̊ nec
                    <lb/>
                  mīorē. </s>
                  <s xml:id="N2996E" xml:space="preserve">Patꝫ ꝑ locū a maiori.
                    <note position="left" xlink:href="note-0253-02a" xlink:label="note-0253-02" xml:id="N2998F" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29976" xml:space="preserve">¶ Dices et bñ negãdo
                    <lb/>
                  hãc ↄ̨ñaꝫ nõ cõpatit̄̄ ſecū frigiditatē vt .3. / g̊ nec vt .2.
                    <lb/>
                  et ad ꝓbationē q̄ eſt inq̇ſitiua rõis. </s>
                  <s xml:id="N2997D" xml:space="preserve">Dico /  hoc iõ ē
                    <lb/>
                  q2 ex tali ↄ̨poſſibilitate triū graduū frigiditatꝪ cū
                    <lb/>
                  6. calididatꝪ ſequit̄̄ ↄ̨poſſibilits ſūme calididatꝪ cuꝫ
                    <lb/>
                  aliq̈ frigiditate </s>
                  <s xml:id="N29986" xml:space="preserve">Et iõ .6. calididatꝪ ſūt īcõpoſſibiles
                    <lb/>
                  3. frigiditatis.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29995">
                  <s xml:id="N29996" xml:space="preserve">Contra / quia nec duos frigiditatis ſe­
                    <lb/>
                  cū patit̄̄ caliditas vt .6. / igr̄ ſolutio nulla. </s>
                  <s xml:id="N2999B" xml:space="preserve">Añs ꝓba­
                    <lb/>
                  tur / q2 ille due q̈litates ſūt ↄ̈rie actiue et paſſiue ad
                    <lb/>
                  īuicē optīe approximate et actiuitas vniꝰ excedit re­
                    <lb/>
                  ſiſtētiã alterius: igitur continuo caliditas corrum­
                    <lb/>
                  pit frigiditatem cum excedat illaꝫ: et per conſequēs
                    <lb/>
                  non ſe compatiuntur caliditas vt ſex et frigiditas
                    <lb/>
                  ſaltem per tempus cuius: oppoſitum fatetur opi-
                    <lb/>
                  nio. </s>
                  <s xml:id="N299AC" xml:space="preserve">Sequela tamen probatur / quia caliditas et fri­
                    <lb/>
                  giditas vniuerſaliter exiſtens in diuerſis ſubie-
                    <lb/>
                  ctis debite ad inuicem approximatis ſemper agūt
                    <lb/>
                  et patiuntur ab inuicem vel vna agit et alia pati-
                    <lb/>
                  tur dummodo actiuitas vnius excedit reſiſtentiam
                    <lb/>
                  alterius: igitur a fortiori quando ſunt ſimul cum
                    <cb chead="De intenſione et remiſſione formarum"/>
                  in infinitū melius applicentur ad inuicem vna illa­
                    <lb/>
                  rum patitur ab altera.
                    <note position="right" xlink:href="note-0253-03a" xlink:label="note-0253-03" xml:id="N29A47" xml:space="preserve">Iaco. de
                      <lb/>
                    for.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N299C3" xml:space="preserve">¶ Reſpondet de forlino ne-
                    <lb/>
                  gando antecedens: et ad punctum probationis ne­
                    <lb/>
                  gat /  omnes qualitates cõtrarie exiſtentes in di-
                    <lb/>
                  uerſis ſubiectis debite applicate agunt et patiun-
                    <lb/>
                  tur ab inuicem: aut  vna illarum agat in alteram
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N299CF" xml:space="preserve">Et dat inſtantiam ponendo caſum /  ſint duo pe-
                    <lb/>
                  dalia in quorum quolibet ſint quatuor gradus ca­
                    <lb/>
                  liditatis et quatuor frigiditatis: et  approximen­
                    <lb/>
                  tur ab inuicē. </s>
                  <s xml:id="N299D8" xml:space="preserve">Tunc manifeſtum eſt /  vnum illorum
                    <lb/>
                  non agit in relinquū: et tamē ibi eſt caliditas ī ſub­
                    <lb/>
                  iectis extrinſecis cuꝫ debita approximatione: igit̄̄.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N299E0" xml:space="preserve">¶ Sed (meliori indicio ſemper excepto) hec reſpon­
                    <lb/>
                  ſio non ſatiſfacit: quia illa duo pedalia ſunt oīno
                    <lb/>
                  ſimilia: ita  quanta eſt actiuitas vnius tanta eſt
                    <lb/>
                  reſiſtentia alterius. </s>
                  <s xml:id="N299E9" xml:space="preserve">Sed vbi vnum excederet reli-
                    <lb/>
                  quum regula ſiue propoſitio nequa̄ videtur ha-
                    <lb/>
                  bere inſtantiam.
                    <note position="right" xlink:href="note-0253-04a" xlink:label="note-0253-04" xml:id="N29A4F" xml:space="preserve">Dicitur.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N299F5" xml:space="preserve">¶ Et ideo dices aliter ad argumē­
                    <lb/>
                  tum concedendo gradum caliditatis vt ſex ſecum
                    <lb/>
                  pati duos gradus frigiditatis: et cum probatur 
                    <lb/>
                  non: quia ille calitates agunt et patiuntur ab in-
                    <lb/>
                  uicem, vel vna patitur ab altera: negatur illud: et
                    <lb/>
                  ad probationem conceditur antecedens, et nega-
                    <lb/>
                  tur conſequētia.
                    <note position="right" xlink:href="note-0253-05a" xlink:label="note-0253-05" xml:id="N29A55" xml:space="preserve">Doctor
                      <lb/>
                    ſubti ī .2</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29A09" xml:space="preserve">Et ratio eſt / quia vt dicit Scotus
                    <lb/>
                  2. ſen. </s>
                  <s xml:id="N29A0E" xml:space="preserve">Nulla res naturalis intendit primo et prin-
                    <lb/>
                  cipaliter corrumpere aliquam aliam: ſed principa­
                    <lb/>
                  liter intendit aſſimilare ſibi paſſum, et producere
                    <lb/>
                  formam ei ſimilem, et quãdo in paſſo in quod agit
                    <lb/>
                  eſt forma ei incompoſſibilis corrumpit illam: ſꝫ nõ
                    <lb/>
                  corrumpit eam ſi fuerit ei compoſſibilis. </s>
                  <s xml:id="N29A1B" xml:space="preserve">¶ Ex quo
                    <lb/>
                  infertur /  nulla qualitas corrumpit qualitateꝫ ſi­
                    <lb/>
                  bi contrariam in aliquo ſubiecto niſi ſuam intro-
                    <lb/>
                  ducat in idem ſubiectum. </s>
                  <s xml:id="N29A24" xml:space="preserve">Et quia caliditas vt ſex
                    <lb/>
                  exiſtens cum frigiditate vt duo in aliquo ſubiecto
                    <lb/>
                  non poteſt in eodem ſubiecto producere aliquem
                    <lb/>
                  gradum caliditatis: quia ſubiectum eſt debite aſ-
                    <lb/>
                  ſimilitatuꝫ per illam caliditatem vt ſex ideo non cor­
                    <lb/>
                  rumpit frigiditatem. </s>
                  <s xml:id="N29A31" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequitur /  iſta con­
                    <lb/>
                  ſequentia nichil valet iſte duo qualitates cõtrarie
                    <lb/>
                  ſunt debite approximate non impedite et actiui-
                    <lb/>
                  tas vnius excedit reſiſtentiam alterius / igitur vna
                    <lb/>
                  illaruꝫ agit in reliquam </s>
                  <s xml:id="N29A3C" xml:space="preserve">Sꝫ oportet addere ex par­
                    <lb/>
                  te antecedentis et paſſum non eſt complete omni­
                    <lb/>
                  no aſſimilatum.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29A5D">
                  <s xml:id="N29A5E" xml:space="preserve">Sed contra hanc ſolutionem replico
                    <lb/>
                  ſic / quia ſi eſſet vera / ſequeretur corpus calidum
                    <lb/>
                  poſſe agere in frigidum nullo pacto corrumpen-
                    <lb/>
                  do frigiditatem: ſꝫ bene inducendo caliditatem: ſꝫ
                    <lb/>
                  conſequens eſt contra vnum fundamentum opinio­
                    <lb/>
                  nis: igitur ſolutio nulla </s>
                  <s xml:id="N29A6B" xml:space="preserve">Ponit em̄ ad inductionē
                    <lb/>
                  vnius gradus cõtrarie qualitatis ſequi corruptio­
                    <lb/>
                  nem alterius qualitatis ſibi oppoſite. </s>
                  <s xml:id="N29A72" xml:space="preserve">Probatur
                    <lb/>
                  tamen ſequela: et pono caſum /  ſit vnum pedale
                    <lb/>
                  frigidum vt tria: et nullo pacto ſit ī illo frigiditas
                    <lb/>
                  permixta ſuo contrario: et approximetur ei cali-
                    <lb/>
                  ditas vt quin agens in eam. </s>
                  <s xml:id="N29A7D" xml:space="preserve">Quo poſito argui­
                    <lb/>
                  tur ſic caliditas vt quin inducet quin gradus
                    <lb/>
                  caliditatis in illud frigidum vt tria: et nullum gra­
                    <lb/>
                  dum frigiditatis corrumpet (cum tres gradus fri­
                    <lb/>
                  giditatis ſint compoſſibiles quin caliditatis: et
                    <lb/>
                  nullum agens naturale corrumpit aliquam formã
                    <lb/>
                  niſi propter incompoſſibilitatem illius cuꝫ forma
                    <lb/>
                  inducenda ex ſolutione) / igitur aſſumptum verum.
                    <lb/>
                    <note position="right" xlink:href="note-0253-06a" xlink:label="note-0253-06" xml:id="N29AB4" xml:space="preserve">Confir°.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29A95" xml:space="preserve">¶ Et confirmatur / quia aliqui gradus remiſſi qua­
                    <lb/>
                  litatum contrarium ſe compatiuntur: et aliqui nõ:
                    <lb/>
                  igitur dabiles ſunt maximi gradus remiſſi qui ſe
                    <lb/>
                  compatiuntur vel minimi q̇ non vel maximi q̇ nõ vel
                    <lb/>
                  mīmi q̇ ſe ↄ̨patiuntur nullū iſtoꝝ eſt dicendum: igr̄.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29AA1" xml:space="preserve"/>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>