Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011322
">
<
pb
pagenum
="
607
"
xlink:href
="
016/01/254.jpg
"/>
beati Thomæ prouenit. </
s
>
<
s
id
="
s.011323
">Sic tritici vbertas
<
lb
/>
contraria ratione paucos piſces facit. </
s
>
<
s
id
="
s.011324
">Sed ſi
<
lb
/>
omnia attingere voluero, finem nunquam
<
lb
/>
ſum facturus: vituperabatur pictor ille quan
<
lb
/>
quam egregius ab Apelle, qui à tabula nun
<
lb
/>
quam ſciret manus abducere, præcipuè cùm
<
lb
/>
homini nihil ſit difficilius ſcientia futuro
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1573
"/>
<
lb
/>
rum: hæc nanque adeò obſcura eſt, vt ni
<
lb
/>
ſi diuino aliquo afflatu adiuuetur, vix lau
<
lb
/>
dem afferat. </
s
>
<
s
id
="
s.011325
">Ob id qui in ea claruerunt, fue
<
lb
/>
runt autem admodum pauci, diuini meritò
<
lb
/>
vocati ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.011326
">Claruerunt autem inter viros
<
lb
/>
Muſæus Athenienſis, & ex eadem vrbe Ly
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1574
"/>
<
lb
/>
cus Pandionis filius & Bacchides Bœotius,
<
lb
/>
tum Tireſias & ipſe Bœotius, tum Cyprius
<
lb
/>
Eucleus, & famoſus Epimenides Cretenſis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.011327
">Sicut inter fœminas ſibyllæ, à
<
foreign
lang
="
grc
">σιβυλλιᾱͅν</
foreign
>
,
<
lb
/>
quod eſt vaticinari, ſeu à
<
foreign
lang
="
grc
">σιοὺς</
foreign
>
, quod eſt deo
<
lb
/>
rum, &
<
foreign
lang
="
grc
">βουλὲ</
foreign
>
ſententia, dictæ. </
s
>
<
s
id
="
s.011328
">Nobiliſſimæ è
<
lb
/>
decem Erythrea & Cumæa, quam Amal
<
lb
/>
thæam ſeu Demophilen, vel Erophilen ap
<
lb
/>
pellarunt: harum enim carmina Romanis
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1575
"/>
<
lb
/>
præcipuè in præcio fuêre. </
s
>
<
s
id
="
s.011329
">Sed & diuinatio
<
lb
/>
futurorum quadruplex: aut enim ex inſolitis,
<
lb
/>
velut cum in Heluetiis
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
vt referunt) in aëre
<
lb
/>
viſi ſunt duo leones inter ſe pugnantes, quo
<
lb
/>
rum alter alteri caput præcidit. </
s
>
<
s
id
="
s.011330
">Et viri ar
<
lb
/>
mati, & acies, vt tempore Machabæorum,
<
lb
/>
& ante Hieroſolymæ deſtructionem in cælo
<
lb
/>
perpetuis quadraginta debus. </
s
>
<
s
id
="
s.011331
">Atque hæc
<
lb
/>
forſan non ineptè quiſpiam in vapores, velut
<
lb
/>
& nubium varias formas, referat. </
s
>
<
s
id
="
s.011332
">Sed de his
<
lb
/>
alio loco dictum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.011333
">Aut in vim fatidicam,
<
lb
/>
de qua nuper locuti ſumus. </
s
>
<
s
id
="
s.011334
">Aut in artem
<
lb
/>
quampiam naturalem, vt aſtrologiam, phy
<
lb
/>
ſiognomiam, metopoſcopiam, chiroman
<
lb
/>
tiam, nauticam, agriculturam, medicinam,
<
lb
/>
ſomniorum interpretationem. </
s
>
<
s
id
="
s.011335
">Aut in prodi
<
lb
/>
gia omináque & auguria, ementitáſque ar
<
lb
/>
tes: de quibus in quarto libro de Sapientia
<
lb
/>
diximus. </
s
>
<
s
id
="
s.011336
">Et poſtquam tot, tantáque ſunt fu
<
lb
/>
tura prænoſcendi argumenta, tam varia,
<
lb
/>
tam incerta, vt neque obſeruaſſe decorum,
<
lb
/>
nec omninò neglexiſſe tutum fuerit, pauci
<
lb
/>
tamen reclamantibus pro arbitrio omnibus,
<
lb
/>
deterioráque ipſis, quàm quæ reprehendunt
<
lb
/>
admittentibus, hoc in genere eruditi inue
<
lb
/>
niuntur, qui quæ obſeruare debeant,
<
expan
abbr
="
tanquã
">tanquam</
expan
>
<
lb
/>
vera norint, quæque tanquam falſa neglige
<
lb
/>
Omnis enim veritas diuina eſt, & ab opti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1576
"/>
<
lb
/>
mo proficiſcitur. </
s
>
<
s
id
="
s.011337
">Frequentiores licet in diſci
<
lb
/>
plinis viros præſtantes inuenire, è quorum
<
lb
/>
numero decem ſelegi, vnicuique iudicium
<
lb
/>
ſuum relinquens. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011338
">
<
margin.target
id
="
marg1570
"/>
De medici
<
lb
/>
na.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011339
">
<
margin.target
id
="
marg1571
"/>
Peſtilentiæ
<
lb
/>
futuræ ſigna.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011340
">
<
margin.target
id
="
marg1572
"/>
<
expan
abbr
="
Abundãtiæ
">Abundantiæ</
expan
>
,
<
lb
/>
& ſterilita
<
lb
/>
tis ſigna.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011341
">
<
margin.target
id
="
marg1573
"/>
Homini nihil
<
lb
/>
futurorum
<
lb
/>
ſcientia diffi
<
lb
/>
cilius.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011342
">
<
margin.target
id
="
marg1574
"/>
Vates &
<
lb
/>
Sybilla.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011343
">
<
margin.target
id
="
marg1575
"/>
Diuinatio
<
lb
/>
quadruplex.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011344
">
<
margin.target
id
="
marg1576
"/>
Viri 12. ſub
<
lb
/>
tilitate præ
<
lb
/>
ſtantes.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011345
">Archimedes primus ſit, non ſolùm ob mo
<
lb
/>
numenta illius nunc vulgata, ſed ob mecha
<
lb
/>
nica, quibus vt Plutarchus auctor eſt, vires
<
lb
/>
Romanorum ſæpius fregit. </
s
>
<
s
id
="
s.011346
">Refert mira il
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1577
"/>
<
lb
/>
lius inuenta in M. </
s
>
<
s
id
="
s.011347
">Marcelli vita, & nos alia
<
lb
/>
non minora, ex Galeni teſtimonio, in vtro
<
lb
/>
que genere non tam primus auctor, quàm
<
lb
/>
immirabilis. </
s
>
<
s
id
="
s.011348
">Nec qui Græculos
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
omne ſolet
<
lb
/>
appellare Cicero genus id hominum) laudare
<
lb
/>
ingenium, & inter vrbis ruinas Syracuſiæ, ac
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1578
"/>
<
lb
/>
ſentes, ſepulchrum quærere dignatus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.011349
">Se
<
lb
/>
cundus eſt Ariſtoteles Stagirita, Macedo
<
lb
/>
Magni Alexandri præceptor, qui res natura
<
lb
/>
les, ac diuinas, dialecticámque mirum in mo
<
lb
/>
dum excoluit: animaliúmque vitam, mores
<
lb
/>
ac ſtructuram incredibili ſagacitate perſe
<
lb
/>
cutus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.011350
">Qui cùm in ſingulis diſciplinis ſcri
<
lb
/>
pſerit quod probaretur, error tamen conſpi
<
lb
/>
cuus in tot ſeculis in illius ſcriptis depræ
<
lb
/>
hendi non potuit. </
s
>
<
s
id
="
s.011351
">Tertium locum obſident
<
lb
/>
paribus argumentis Euclides, Scotus, &
<
lb
/>
Ioannes Suiſſet, quem Calculatorem vulgus
<
lb
/>
vocat, pari ſpe: ſed antiquitate & vſu præpo
<
lb
/>
natur Euclides. </
s
>
<
s
id
="
s.011352
">Eius verò ſunt duæ præci
<
lb
/>
puæ laudes: inconcuſſa dogmatum firmitas
<
lb
/>
libri Elementorum, perfectióque adeò abſo
<
lb
/>
luta, vt nullum opus iure huic aliud compa
<
lb
/>
rare audeas: quibus fit vt ſoli hi in arduis
<
lb
/>
quæſtionibus videantur poſſe à falſo verum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1579
"/>
<
lb
/>
diſcernere, qui Euclidem habent familia
<
lb
/>
rem. </
s
>
<
s
id
="
s.011353
">Megara fuit oriundus: pluráque alia
<
lb
/>
quæ etiam extant, pari ſub vtilitate ſcripſit,
<
lb
/>
ſed longè minus vtilia. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011354
">
<
margin.target
id
="
marg1577
"/>
Archimedis
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011355
">
<
margin.target
id
="
marg1578
"/>
Ariſtotelis
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011356
">
<
margin.target
id
="
marg1579
"/>
Euclidis
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011357
">Succedit huic Ioan. </
s
>
<
s
id
="
s.011358
">Scotus: patria hæc il
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1580
"/>
<
lb
/>
lius: qui ſubtilis doctoris, ob doctrinam, pár
<
lb
/>
que vbique acumen meruit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011359
">
<
margin.target
id
="
marg1580
"/>
Scoti laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011360
">Eiuſdem inſulæ accola fuit Ioannes ( vt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1581
"/>
<
lb
/>
dixi) Suiſſet, cognomento Calculator: in cu
<
lb
/>
ius ſolius vnius argumenti ſolutione, quod
<
lb
/>
contra experimentum eſt de actione mutua,
<
lb
/>
tota laborauit poſteritas: quem ſenem ad
<
lb
/>
modum, nec inuenta ſua dum legeret intelli
<
lb
/>
gentem, fleuiſſe referunt. </
s
>
<
s
id
="
s.011361
">Ex quo haud du
<
lb
/>
bium eſſe reor, quod in libro de Animi im
<
lb
/>
mortalitate ſcripſi, Barbaros ingenio nobis
<
lb
/>
haud eſſe inferiores: quandoquidem ſub
<
lb
/>
Brumæ cœlo, diuiſa toto orbe Britannia,
<
lb
/>
duos tam clari ingenij viros emiſerit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011362
">
<
margin.target
id
="
marg1581
"/>
Calculatoris
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011363
">Sextus locus Apollonio Pergeo debetur,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1582
"/>
<
lb
/>
qui fermè ętate ęqualis fuit Archimedi. </
s
>
<
s
id
="
s.011364
">Scri
<
lb
/>
pſit octo de Conicis elementis libros egre
<
lb
/>
gius: quorum ad hanc vſque diem, primi
<
lb
/>
tantùm quatuor editi ſunt, tam fœdè à trans
<
lb
/>
latore conſpurcati, vt ne illos etiam editos
<
lb
/>
meritò dicere poſſis. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011365
">
<
margin.target
id
="
marg1582
"/>
Apollonij
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011366
">Proximus autem huic, verùm longè anti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1583
"/>
<
lb
/>
quior, Architas Tarentinus, vt etiam in
<
lb
/>
ter tam egregios viros ſedem aliquam Italus
<
lb
/>
vir obtineat, collocetur: qui præter ligneam
<
lb
/>
columbam volantem, quam conſtruxiſſe fer
<
lb
/>
tur, veram demonſtrationem duas lineas in
<
lb
/>
ter duas alias propoſitas in continuo pro
<
lb
/>
portionem collocandi inuenit, quam inter
<
lb
/>
decem aliàs falſas Eutotius tradidit. </
s
>
<
s
id
="
s.011367
">Huic
<
lb
/>
Mahometus Moſis filius Arabs, Algebrati
<
lb
/>
cæ (vt ita dicam) artis inuentor, ſuccedit. </
s
>
<
s
id
="
s.011368
">Ob id
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1584
"/>
<
lb
/>
inuentum ab artis nomine cognomen ade
<
lb
/>
ptus eſt, Nonne Alchindus & ipſe Arabs,
<
lb
/>
editorum librorum quorum Auerroës me
<
lb
/>
minit, exemplum eſt, qui ſupereſt libellus de
<
lb
/>
Ratione ſex quantitatum, quem nos excu
<
lb
/>
dendum trademus, exhibet cùm nihil ſit in
<
lb
/>
genioſius. </
s
>
<
s
id
="
s.011369
">Pòſt ſequitur Heber Hiſpanus cla
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1585
"/>
<
lb
/>
riſſimo inuento: cùm Ptolemæus ex quinque
<
lb
/>
quantitatibus maximo labore ſextam quæ
<
lb
/>
rat, hic in eiſdem cum tribus quartam. </
s
>
<
s
id
="
s.011370
">Mul
<
lb
/>
ta etiam in melius mutauit, quæ ad ſtatum
<
lb
/>
cœli pertinebant: vt facilè intelligas multo
<
lb
/>
minus æſtus maximos frigoribus gelidis ob
<
lb
/>
eſſe ingeniis. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011371
">
<
margin.target
id
="
marg1583
"/>
Architæ
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011372
">
<
margin.target
id
="
marg1584
"/>
Algebræ
<
lb
/>
laus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.011373
">Alchindi
<
lb
/>
laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.011374
">
<
margin.target
id
="
marg1585
"/>
Hebri laus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.011375
">Vndecimus, ſubtilitate, ſed clariſſimus arte
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1586
"/>
<
lb
/>
Galenus, methodis, pulſibus, atque diſſectio
<
lb
/>
nibus: ſed adeò verboſus, & ſtudio contradi
<
lb
/>
cendi tædulus, vt alterum vix ferre queas, in
<
lb
/>
reliquo grauis iactura artium poſita eſt,
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
<
lb
/>
noſtræ ætatis viri reſtituere conati ſunt. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>