Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of contents
<
1 - 30
31 - 40
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 40
[out of range]
>
page
|<
<
(202)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
202
"
file
="
0254
"
n
="
254
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
dem plurima explicari phænomena, ut & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nexus maſſarum per
<
lb
/>
uncos uncis, vel ſpiris inſertos, quo pacto explicari itidem poſ-
<
lb
/>
ſet etiam illud, quomodo in duabus particulis, quarum altera
<
lb
/>
ad alteram cum ingenti velocitate acceſſerit, oriatur ingens ne-
<
lb
/>
xus novus, nimirum ſine regreſſu a ſe invicem, unco nimirum
<
lb
/>
alterius in alterius foramen injecto, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">intra illud converſo per
<
lb
/>
virium inæqualitatem in diverſas unci partes agentium, ut jam
<
lb
/>
prodire non poſſit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam unci cavitas, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">foramen, ſeu porus
<
lb
/>
alterius particulæ, poſſet eſſe multo amplior, quam pro exigua
<
lb
/>
illa diſtantia inſuperabili, ut idcirco inſeri poſſet ſine impedi-
<
lb
/>
mento orto a viribus agentibus in minore diſtantia. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eædem
<
lb
/>
autem atomi haberi poſſunt, etiam ſi curva habeat reliquos o-
<
lb
/>
mnes flexus, quos habet mea, quo pacto ad alia multo plura,
<
lb
/>
ut ad fermentationes inprimis, ac vaporum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">luminis emiſ-
<
lb
/>
ſionem multo aptiores erunt; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſine aſymptoticis arcubus, qui
<
lb
/>
vires exhibeant extra originem abſciſſarum in infinitum excre-
<
lb
/>
ſcentes, idem obtineri poterit per ſolos limites cohæſionis ad-
<
lb
/>
modum validos cum tenacitate figuræ non quidem infinita, ſed
<
lb
/>
tamen maxima, ubi, quod illi veteres non explicarunt, cohæ-
<
lb
/>
ſio partium atomorum inter ſe, adeoque atomorum ſoliditas,
<
lb
/>
ut & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">continuata impenetrabilitatis reſiſtentia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">gravitas, ex
<
lb
/>
eodem generali derivaretur principio, ex quo & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">reliqua uni-
<
lb
/>
verſa Natura. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Illud unum hic notandum ſupereſt, ejuſmodi
<
lb
/>
atomos habituras neceſſario ubique diſtantiam a ſe invicem ma-
<
lb
/>
jorem, quam pro illa inſuperabili diſtantia, ad quam externa
<
lb
/>
puncta devenire ibi non poſſunt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">441. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Huc etiam pertinet ſolutio hujuſmodi difficultatis, quæ
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0254-01
"
xlink:href
="
note-0254-01a
"
xml:space
="
preserve
">Cur non o-
<
lb
/>
mnia corpora
<
lb
/>
ſint fluida; li-
<
lb
/>
cet omnia pun-
<
lb
/>
cta ſint circum-
<
lb
/>
quaque ejuſdem
<
lb
/>
vis.</
note
>
ſponte ſe objicit: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi omnia materiæ puncta ſimplicia ſunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
vires in quavis directione circumquaque exercent eaſdem; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">o-
<
lb
/>
mnia corpora ex iis utique compoſita erunt fluida multo po-
<
lb
/>
tiore jure, quam fluida eſſe debeant, quæ globulis conſtent
<
lb
/>
eaſdem in omni circum directione vires exercentibus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Huic
<
lb
/>
difficultati hic facile occurritur: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi particularum puncta poſſent
<
lb
/>
vi adhibita mutare aliquanto magis diſtantias inter ſe, nam a-
<
lb
/>
liqua etiam ad circulationem exigua mutatio requiritur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſ-
<
lb
/>
ſet autem imprimi exiguo numero punctorum conſtituentium
<
lb
/>
unam e particulis primorum ordinum, quin imprimatur ſimul
<
lb
/>
omnibus ejuſmodi punctis, vel ſatis magno eorum numero,
<
lb
/>
motus ad ſenſum idem; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum utique haberetur idem, quod ha-
<
lb
/>
betur in fluidis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſeparatis aliis punctis poſt alia, motus fa-
<
lb
/>
cilis per omnes omnium corporum maſſas obtineretur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At
<
lb
/>
particulæ primi ordinis ab indiviſibilibus punctis ortæ, ut & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
proximorum ordinum particulæ ortæ ab iis, ſua ipſa parvita-
<
lb
/>
te molis tueri poſſunt juxta num. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">424 formam ſuam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſi-
<
lb
/>
tionem punctorum: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam differentia virium exercitarum in di-
<
lb
/>
verſa earum puncta poteſt eſſe perquam exigua, ſumma virium
<
lb
/>
prohibente tantum acceſſum unius particulæ ad alteram, quo
<
lb
/>
tamen acceſſu inæqualitas virium, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">obliquitas directionum </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>