Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
261
261
262
262
263
263
264
264
265
265
266
266
267
267
268
268
269
269
270
270
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N25905" level="3" n="4" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N296E6" level="4" n="3" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N29A5D">
                  <s xml:id="N29AA1" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Quarti tractatus." file="0254" n="254"/>
                  Item caliditas remiſſa cū aliqua frigiditate p̄t ſta­
                    <lb/>
                  re et cum aliqua nõ: igr̄ dabilis eſt maxima frigidi­
                    <lb/>
                  tas cum qua caliditas remiſſa p̄t ſtare vel minima
                    <lb/>
                  cum qua nõ vel maxima cū qua nõ vel minima cum
                    <lb/>
                  qua poteſt ſtare nullū iſtoꝝ ē dicendum: igitur.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29ABA">
                  <s xml:id="N29ABB" xml:space="preserve">Tertio prīcipaliter arguitur ſic / quia
                    <lb/>
                  ſi qualitates cõtrarie ſe cõpatiunt̄̄: ſequit̄̄ calidita-
                    <lb/>
                  tem eque ꝓportionabiliter intēdi in ſubiecto ī quo
                    <lb/>
                  eſt ſuo permixta contrario ſicut friditas remittitur /
                    <lb/>
                  ſed ↄ̨ñs eſt falſum: igitur illud ex quo ſequit̄̄. </s>
                  <s xml:id="N29AC6" xml:space="preserve">Seq̄-
                    <lb/>
                  la patet / q2 quantū de caliditate inducit̄̄ tm̄ de fri-
                    <lb/>
                  gididate corrūpitur ex opinione: igr̄ eque ꝓportio-
                    <lb/>
                  nabiliter ſicut caliditas intēditur frigiditas remit­
                    <lb/>
                  tit̄̄. </s>
                  <s xml:id="N29AD1" xml:space="preserve">Probo tñ falſitatem ↄ̨ñtis / quia poſito  in a.
                    <lb/>
                  corpore ſit media latitudo caliditatis et media fri-
                    <lb/>
                  giditatis: et approximetur ſūme calidum corrum-
                    <lb/>
                  pens frigiditatem vſ ad non graduꝫ arguit̄̄ ſic in­
                    <lb/>
                  finite velociter ꝓportionabiliṫ corrumpitur frigi-
                    <lb/>
                  ditas et finite velociter ſolum intenditur caliditas
                    <lb/>
                  puta in ꝓportione dupla a quarto vſ ad 8. / igitur
                    <lb/>
                  non eque ꝓportionabiliter ſicut īducitur caliditas
                    <lb/>
                  corrumpitur frigiditas / quod fuit ꝓbãdum. </s>
                  <s xml:id="N29AE4" xml:space="preserve">Maior
                    <lb/>
                  patet / q2 in tempore finito infinitã ꝓportionem per­
                    <lb/>
                  dit frigiditas: q2 a certo gradu vſ ad nõ graduꝫ
                    <lb/>
                  corrumpitur: igitur infinite velociter ꝓportionabi­
                    <lb/>
                  liter corrūpitur frigiditas: </s>
                  <s xml:id="N29AEF" xml:space="preserve">Conſequentia patet in­
                    <lb/>
                  telligenti ſecundam ꝑtem huius operis.
                    <note position="left" xlink:href="note-0254-01a" xlink:label="note-0254-01" xml:id="N29B94" xml:space="preserve">ↄ̨firma. 1.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29AF9" xml:space="preserve">¶ Et cõfir­
                    <lb/>
                  matur / q2 mollicies et duricies ſunt forme ↄ̈rie: et ta­
                    <lb/>
                  men non ſe compatiunt̄̄ in aliquibns gradibus igr̄
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29B01" xml:space="preserve">Antecedens ꝓbat̄̄ / q2 ad ipſas eſſe in eodem ſubiec­
                    <lb/>
                  to adequato ſequitur ↄ̈dictio: igitur ſe non com-
                    <lb/>
                  patiiuntur. </s>
                  <s xml:id="N29B08" xml:space="preserve">Probat̄̄ añs / q2 bene ſequitur ī iſto ſub­
                    <lb/>
                  iecto eſt mollicies: ergo eſt mobile. </s>
                  <s xml:id="N29B0D" xml:space="preserve">in iſto ſubiecto ē
                    <lb/>
                  duricies: ergo eſt durum: et vltra ipſum eſt molle et
                    <lb/>
                  durum: ergo ipſum cedit comprimēti: et ipſum nõ ce­
                    <lb/>
                  dit comprimēti: qḋ eſt ↄ̈dictio. </s>
                  <s xml:id="N29B16" xml:space="preserve">Prima conſequētia
                    <lb/>
                  patet / q2 nihil aliud eſt habere duriciē ꝙ̄ eē durum et
                    <lb/>
                  habere molliciē ꝙ̄ eſſe molle. </s>
                  <s xml:id="N29B1D" xml:space="preserve">Et ſecunda probatur
                    <lb/>
                  a definito ad diffinionem. </s>
                  <s xml:id="N29B22" xml:space="preserve">Durum em̄ ſcḋ3 phm̄ .2°:
                    <lb/>
                  de generatione eſt illud qḋ non facile cedit ↄ̨primē-
                    <lb/>
                  ti. </s>
                  <s xml:id="N29B29" xml:space="preserve">Et molle quod facile cedit comprimenti.
                    <note position="left" xlink:href="note-0254-02a" xlink:label="note-0254-02" xml:id="N29B9A" xml:space="preserve">2. ↄ̨fir̄a°.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29B31" xml:space="preserve">¶ Confir­
                    <lb/>
                  matur ſecundo / quia ſi qualitates contrarie ſe com­
                    <lb/>
                  patiunt̄̄: ſequitur /  idem naturaliṫ eſſet albuꝫ et ni­
                    <lb/>
                  grum calidum et frigidū: diuiſiue: ſed ↄ̨ñs eſt falſuꝫ /
                    <lb/>
                  igitur illud ex quo ſequitur. </s>
                  <s xml:id="N29B3C" xml:space="preserve">Sequela probat̄̄: quia
                    <lb/>
                  per te poſſibile eſt .4. gradus caliditatis eē cum .4.
                    <lb/>
                  gradibus frigiditatis in eodem ſubiecto et .4. albe­
                    <lb/>
                  dinis et .4. nigredinis: et quelibet. </s>
                  <s xml:id="N29B45" xml:space="preserve">illarum qualita-
                    <lb/>
                  tum denoīat ſuū ſubiectū: igr̄ idem erit album et ni­
                    <lb/>
                  grum, calidum et frigidum / quod fuit probandum.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29B4D" xml:space="preserve">Nec valet dicere /  nec albedo nec nigredo ſuū ſub-
                    <lb/>
                  iectum denoīat: q2 manifeſtum eſt illud ſubiectū eſſe
                    <lb/>
                  coloratum. </s>
                  <s xml:id="N29B54" xml:space="preserve">igitur aliquo colore vel aliquibꝰ et ſi ali­
                    <lb/>
                  quibus: ſequit̄̄ /  quolibet illorum denominatur co­
                    <lb/>
                  loratum: et ſic quodlibet illorū ſuum ſubiectum de-
                    <lb/>
                  nominat. </s>
                  <s xml:id="N29B5D" xml:space="preserve">¶ Confirmatur tertio / quia ſi qualitates
                    <lb/>
                  contrarie ſe cõpatiuntur ſequit̄̄ gradum mediū gra­
                    <lb/>
                  uitatis et gradum medium leuitatis ſe cõpati: ſꝫ cõ-
                    <lb/>
                  ſequens eſt falſum / igitur illud ex quo ſequitur. </s>
                  <s xml:id="N29B66" xml:space="preserve">Se­
                    <lb/>
                  quela probatur et capio ſūme graue quod per vni-
                    <lb/>
                  formē acquiſitionē leuitatis fiat ſūme leue ī aliquo
                    <lb/>
                  tꝑe: et ſequitur /  illud in inſtanti medio illiꝰ tempo­
                    <lb/>
                  ris habebit medium gradum grauitatis et mediuꝫ
                    <lb/>
                  leuitatis: igitur medius gradus grauitatis et me-
                    <lb/>
                  dius frigiditatis ſe cõpatiuntur. </s>
                  <s xml:id="N29B75" xml:space="preserve">Sed falſitas con-
                    <lb/>
                  ſequentis probat̄̄ / q2 īpoſſibile ē duo ↄ̈ria inſtrumē­
                    <lb/>
                  ta eidē principali agenti et particulari forme equa­
                    <lb/>
                  liter eē conuenientia: igitur in nullo ſubiecto gradꝰ
                    <cb chead="Capitulum ſecundum."/>
                  medius grauitatis ſecū patit̄̄ medium gradum le-
                    <lb/>
                  uitatis / quod eſt oppoſitum ↄ̨ñtis. </s>
                  <s xml:id="N29B83" xml:space="preserve">Antecedens patꝫ /
                    <lb/>
                  quia contraria inſtrumenta neceſſario ſunt diuerſo­
                    <lb/>
                  rum generum perfectionis: igit̄̄ principale agens et
                    <lb/>
                  particularis forma magis ſibi determīat de vno ̄­
                    <lb/>
                  dē alio: et per conſequens non ſibi equaliter conue-
                    <lb/>
                  niunt / qnod fuit probandum.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29BA0">
                  <s xml:id="N29BA1" xml:space="preserve">Quarto prīcipaliter arguitur ſic </s>
                  <s xml:id="N29BA4" xml:space="preserve">Si
                    <lb/>
                  qualitates ↄ̈rie ſe compatiuntur. </s>
                  <s xml:id="N29BA9" xml:space="preserve">ſequitur ſcīam et
                    <lb/>
                  opinionem reſpectu eiuſdē ꝓpõnis eſſe compoſſibi­
                    <lb/>
                  les in eodem intellectu: ſed conſequens eſt falſū igr̄
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29BB1" xml:space="preserve">Sequela pater / q2 ſcientia et opinio ſūt qualitates
                    <lb/>
                  contrarie perinde ac caliditas et frigiditas. </s>
                  <s xml:id="N29BB6" xml:space="preserve">Sꝫ fal­
                    <lb/>
                  ſitas ↄ̨ñtis oſtenditur: et ſit ꝓpoſitio reſpectu cuiꝰ hꝫ
                    <lb/>
                  ſcientiam et opinionem idem intellectꝰ puta ſortis
                    <lb/>
                  oīs hõ eſt riſibilis / et arguo ſic: bene ſequitur ſortes
                    <lb/>
                  ſcit hanc propoſitionem: ergo aſſentit ei firmiter et
                    <lb/>
                  opinatur / ergo non ſentit ei firmiter ſꝫ iſta duo con­
                    <lb/>
                  ſequentia repugnant: igitur et eorum anteceden-
                    <lb/>
                  tia: et per conſequens illud ex quo ſequuntur eſt im­
                    <lb/>
                  poſſibile. </s>
                  <s xml:id="N29BC9" xml:space="preserve">¶ Dices forte concedendo / quod infertur et
                    <lb/>
                  ad improbationem negatur hec conſequentis: ſor-
                    <lb/>
                  tes opinatur hanc ꝓpoſitionem: igitur non firmi-
                    <lb/>
                  ter aſſentit ei: ſed oportet inferre / ergo aſſentit ei ali­
                    <lb/>
                  quo aſſenſu non firmo.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29BD4">
                  <s xml:id="N29BD5" xml:space="preserve">Sed contra / quia pari ratione ſeque-
                    <lb/>
                  retur aſſenſus duarum contradictoriarū eē cõpoſ-
                    <lb/>
                  ſibiles: ſed ↄ̨ñs eſt falſum: igitur ſolutio nulla:
                    <note position="right" xlink:href="note-0254-03a" xlink:label="note-0254-03" xml:id="N29C59" xml:space="preserve">phūs .4.
                      <lb/>
                    metha.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29BE1" xml:space="preserve">Se-
                    <lb/>
                  quela patet / quia aſſenſus contradictoriarum ſūt q̈­
                    <lb/>
                  litates contrarie: vt patet ꝑ phm̄ .4. methaphi. loco
                    <lb/>
                  allegato in prīo argumēto. </s>
                  <s xml:id="N29BEA" xml:space="preserve">Falſitas tamen conſe-
                    <lb/>
                  quentis probat̄̄: q2 tunc ſequeretur aliquem poſſe
                    <lb/>
                  aſſentire ꝓpoſitioni per ſe note in falſitate / qḋ nul-
                    <lb/>
                  lus ſani capitis diceret. </s>
                  <s xml:id="N29BF3" xml:space="preserve">Sequela ꝓbat̄̄ / quia omīs
                    <lb/>
                  copulatiua ex contradictoriis compoſita eſt per ſe
                    <lb/>
                  nota in falſitate cum ſua contradictoria diſiuncti­
                    <lb/>
                  ua ſit per ſe nota in veritate. </s>
                  <s xml:id="N29BFC" xml:space="preserve">Iſta enim ſe notificat
                    <lb/>
                  ſortes eſt vel ſortes non eſt.
                    <note position="right" xlink:href="note-0254-04a" xlink:label="note-0254-04" xml:id="N29C61" xml:space="preserve">1. cõfir̄a°</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29C06" xml:space="preserve">¶ Et confirmatur / quia
                    <lb/>
                  pari ratione ſequeretur virtus et vicium eſſe compo­
                    <lb/>
                  ſibilia in eodem reſpectu eiuſdē: ſed conſequens eſt
                    <lb/>
                  falſum. </s>
                  <s xml:id="N29C0F" xml:space="preserve">igitur </s>
                  <s xml:id="N29C12" xml:space="preserve">Falſitas conſequentis oſteuditur: q2
                    <lb/>
                  ſi virtus et vicium etc. puta tēperantia et intemperã­
                    <lb/>
                  tia ſunt in eodem: ſequeretur illud eē temperatuꝫ et
                    <lb/>
                  intemperatum: ſed conſequens implicat contradi-
                    <lb/>
                  ctionem: igitur. </s>
                  <s xml:id="N29C1D" xml:space="preserve">Sequela ꝓbatur / q2 ſi in illo eſt tem­
                    <lb/>
                  perantia illud eſt temperatum: et ſi in illo eſt īempe­
                    <lb/>
                  rantia ipſum eſt intēperatum. </s>
                  <s xml:id="N29C24" xml:space="preserve">igr̄.
                    <note position="right" xlink:href="note-0254-05a" xlink:label="note-0254-05" xml:id="N29C67" xml:space="preserve">2. ↄ̨firma</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29C2C" xml:space="preserve">¶ Confirmat̄̄ ſe­
                    <lb/>
                  cundo / quia ſequeretur ſanitatem et egritudinē poſ­
                    <lb/>
                  ſe eſſe in eodem ſubiecto adequate: ſed conſequens
                    <lb/>
                  eſt falſum: igit̄̄. </s>
                  <s xml:id="N29C35" xml:space="preserve">Sequela patet / q2 ſunt qualitates
                    <lb/>
                  contrarie quēadmodū caliditas et frigiditas. </s>
                  <s xml:id="N29C3A" xml:space="preserve">Sed
                    <lb/>
                  falſitas conſequentis probatur </s>
                  <s xml:id="N29C3F" xml:space="preserve">Tum primo / q2 op­
                    <lb/>
                  poſitū aſſerit phūs in poſt predicamētis. </s>
                  <s xml:id="N29C44" xml:space="preserve">Tum ſecū­
                    <lb/>
                  do / q2 bene ſequitur in iſto mēbro eſt ſanitas: ergo
                    <lb/>
                  in iſto mēbro eſt diſpoſitio naturalis ex qua opera­
                    <lb/>
                  tiones eius naturales et ꝓportionate ꝓueniunt: et ī
                    <lb/>
                  iſto mēbro ē egritudo: ergo ī iſto mēbro eſt diſpoſi-
                    <lb/>
                  tto ex qua non proueniunt operationes eius natu-
                    <lb/>
                  rales et proportionate: ſed iſtã ↄ̨ña implicãt cõtra-
                    <lb/>
                  dictionē / igit̄̄ illud ex quo ſequitur eſt impoſſibile.</s>
                </p>
                <note position="right" xml:id="N29C6D" xml:space="preserve">3. cõfir̄a°.</note>
                <p xml:id="N29C71">
                  <s xml:id="N29C72" xml:space="preserve">¶ Confirmatur tertio / quia termini motus ſunt in-
                    <lb/>
                  compoſſibiles per phm̄ quinto phiſicorū ſed cali-
                    <lb/>
                  ditas et frigiditas albedo et nigredo ſunt termini
                    <lb/>
                  motus: igitur ſunt īcõpoſſibiles. </s>
                  <s xml:id="N29C7B" xml:space="preserve">Minor patet / q2 in
                    <lb/>
                  motu calefactionis frigiditas eſt vnus terminꝰ pu-
                    <lb/>
                  ta a quo. </s>
                  <s xml:id="N29C82" xml:space="preserve">et caliditas alter puta terminꝰ ad quē igr̄.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29C85">
                  <s xml:id="N29C86" xml:space="preserve">Quinto principaliter arguitur ſic </s>
                  <s xml:id="N29C89" xml:space="preserve">Si </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>