1ipſum mobile, proindeque impetu incuſſo, motum eius acce
lerare; ex qua acceleratione velocior adhuc redditur no
uus accurſus, quo rurſus mobile magis impellitur, & ſic
deinceps. Citaturque pro hac ſententia Ariſtoteles 3. de cæ
lo tex. 28. vbi loquendo de diſtinctione motus naturalis à
violento, & acceleratione vtriuſque inquit: Ad ambo au
tem tanquam inſtrumento vtitur aere: nempe ipſum princi
pium à quo principaliter prouenit motus. Rurſumque paulò
inferius loquens adhuc de aere, ſubdit: Veluti enim impri
mens tradit vtrique. Impulſum ſcilicet vtrique mobili ad
proprium motum impertiendo. Verum ex hoc loco ad ſum
mum tantum colligitur de mente Ariſtotelis, aerem ad
vtrunque motum perficiendum, videlicet tam naturalem,
quàm violentum deſeruire, ac tanquam inſtrumentum con
currere. Alioquin præcisè loquendo de maiori celeritate
motus naturalis deorſum quò proprius graue ad imum ac
ceſſerit, potius ibidem docet Philoſophus, eam ab adiuncta
virtute præternaturali oriri; inquiens, eum motum, qui eſt
ſecundum naturam (vt in lapide dum fertur deorſum) velo
ciorem fieri ab eo, qui eſt ſecundum potentiam: vocat au
tem potentiam ipſam virtutem motiuam, quæ per violen
tiam imprimitur, aut producitur in corporibus, vt patet ex
contextu.
lerare; ex qua acceleratione velocior adhuc redditur no
uus accurſus, quo rurſus mobile magis impellitur, & ſic
deinceps. Citaturque pro hac ſententia Ariſtoteles 3. de cæ
lo tex. 28. vbi loquendo de diſtinctione motus naturalis à
violento, & acceleratione vtriuſque inquit: Ad ambo au
tem tanquam inſtrumento vtitur aere: nempe ipſum princi
pium à quo principaliter prouenit motus. Rurſumque paulò
inferius loquens adhuc de aere, ſubdit: Veluti enim impri
mens tradit vtrique. Impulſum ſcilicet vtrique mobili ad
proprium motum impertiendo. Verum ex hoc loco ad ſum
mum tantum colligitur de mente Ariſtotelis, aerem ad
vtrunque motum perficiendum, videlicet tam naturalem,
quàm violentum deſeruire, ac tanquam inſtrumentum con
currere. Alioquin præcisè loquendo de maiori celeritate
motus naturalis deorſum quò proprius graue ad imum ac
ceſſerit, potius ibidem docet Philoſophus, eam ab adiuncta
virtute præternaturali oriri; inquiens, eum motum, qui eſt
ſecundum naturam (vt in lapide dum fertur deorſum) velo
ciorem fieri ab eo, qui eſt ſecundum potentiam: vocat au
tem potentiam ipſam virtutem motiuam, quæ per violen
tiam imprimitur, aut producitur in corporibus, vt patet ex
contextu.
Quare dicendum eſt ex eo facilius, ac velocius grauia
deorſum moueri in progreſſu, quanto magis à principio mo
tus diſceſſerint; quia nimirum per ipſum motum naturalem
augetur in eis virtus motiua, qua feruntur in proprium lo
cum. Producunt enim in ſe impetum, cumque ſucceſsiuè
ſemper magis ac magis intendunt per grauitatem tanquam
per formam principaliter agendi. Ita vt poſt primam grauis
motionem deorſum, non modo duplicetur deinceps prin
cipium ipſius motionis, ſeu virtus motiua, per productionem
impetus in eundem locum tendentis; ſed creſcente diſtan
tia creſcat pariter impetus, & cum eo velocitas in immen
ſum. Quam ſententiam expreſsè fuiſſe Ariſtotelis decla
rant tum eius verba proximè a nobis expoſita, tum ea quæ
deorſum moueri in progreſſu, quanto magis à principio mo
tus diſceſſerint; quia nimirum per ipſum motum naturalem
augetur in eis virtus motiua, qua feruntur in proprium lo
cum. Producunt enim in ſe impetum, cumque ſucceſsiuè
ſemper magis ac magis intendunt per grauitatem tanquam
per formam principaliter agendi. Ita vt poſt primam grauis
motionem deorſum, non modo duplicetur deinceps prin
cipium ipſius motionis, ſeu virtus motiua, per productionem
impetus in eundem locum tendentis; ſed creſcente diſtan
tia creſcat pariter impetus, & cum eo velocitas in immen
ſum. Quam ſententiam expreſsè fuiſſe Ariſtotelis decla
rant tum eius verba proximè a nobis expoſita, tum ea quæ