255 qualitates contrarie ſe cõpaterent̄̄ ſequeret̄̄ / mix
tio non eſſet poſſibilis: ſed conſequens eſt falſum:
igitur. Sequela ꝓbat̄̄ / q2 ſi q̈litates contrarie ſe cõ
patiuntur cõplexio non ē poſſibilis: igitur nec mix
tio cum cõplexio formã mixti conſeruat ſine q̈ for̄a
mixti non poſſet in materia prīa durare. Probat̄̄
ſequela / q2 cõplexio eſt qualitas ſecūda reſultãs ex
actione q̈litatū primaꝝ etc. / vt patet ꝑ auicēnã prima
fen primi canonis .d. tertia: ſed talis q̈litas ſecūda
non eſt poſſibilis: igr̄ nec cõplexio. Añs ꝓbat̄̄ / quia
agentibꝰ et patientibus elementis ad inuicē ꝑ te ī ele
mentum frigidum ꝓducit̄̄ caliditas in calidū frigi
ditas in ſiccū humiditas in humidū ſiccitas tantuꝫ
modo. igr̄ agētibꝰ et patientibus elementis ad inui
cē nõ videtur quomodo ibi generat̄̄ vna q̈litas ſecū
da. Patet conſequentia / q2 vbi corrūpit̄̄ aliq̈ quali
tas prima ibi ita cito adequate ꝓducitur ſua cõtra
ria quõ ibi igr̄ producetur qualitas illa ſecunda.
11auicēna. tio non eſſet poſſibilis: ſed conſequens eſt falſum:
igitur. Sequela ꝓbat̄̄ / q2 ſi q̈litates contrarie ſe cõ
patiuntur cõplexio non ē poſſibilis: igitur nec mix
tio cum cõplexio formã mixti conſeruat ſine q̈ for̄a
mixti non poſſet in materia prīa durare. Probat̄̄
ſequela / q2 cõplexio eſt qualitas ſecūda reſultãs ex
actione q̈litatū primaꝝ etc. / vt patet ꝑ auicēnã prima
fen primi canonis .d. tertia: ſed talis q̈litas ſecūda
non eſt poſſibilis: igr̄ nec cõplexio. Añs ꝓbat̄̄ / quia
agentibꝰ et patientibus elementis ad inuicē ꝑ te ī ele
mentum frigidum ꝓducit̄̄ caliditas in calidū frigi
ditas in ſiccū humiditas in humidū ſiccitas tantuꝫ
modo. igr̄ agētibꝰ et patientibus elementis ad inui
cē nõ videtur quomodo ibi generat̄̄ vna q̈litas ſecū
da. Patet conſequentia / q2 vbi corrūpit̄̄ aliq̈ quali
tas prima ibi ita cito adequate ꝓducitur ſua cõtra
ria quõ ibi igr̄ producetur qualitas illa ſecunda.
ṗma ṗmi
¶ Et confirmatur / q2 ſi qualitates contrarie ſe com
patiunt̄̄: ſequeret̄̄ / ad ꝑmutationē complexionis ī
di in complexionem ſclaui non ſequeret̄̄ mors vel ī-
firmitas / quod eſt contra Auicēnã prima fen .pri. c.
d. 3. Sequela probatur / q2 cū introducētia cõplexio
nem indi agūt in complexioneꝫ ſclaui: cõplexio ſcla
ui temperat̄̄. et poſt totalem corruptionem cõplexio
nis ſclaui introducta ē cõplexio indi cum qua anīa
rationalis eque bene poteſt ſtare et exercere opera-
tiones ſibi naturales ſicut cū complexione ſclaui vĺ
melius: igitur ad ꝑmutationem cõplexionis ſclaui ī
complexionem indi non ſequitur neceſſario mors
vel infirmitas / quod fuit probandū Antecedens pro
batur / q2 introducentia cõplexionē indi corrūpēdo
complexionē ſclaui ſucceſſiue et eque velociter ꝓdu-
cūt cõplexionē indi ꝑ te cum ſint qualitates contra
rie: et complexio indi et complexio ſclaui ſunt extre-
ma: igitur per mixtionē complexionis ſclaui cū cõ-
plexione indi tota complexio redditur temperãtior
et temperantius homo ab illo aggregato mutatur
et alteratur / quod fuit probandum.
patiunt̄̄: ſequeret̄̄ / ad ꝑmutationē complexionis ī
di in complexionem ſclaui non ſequeret̄̄ mors vel ī-
firmitas / quod eſt contra Auicēnã prima fen .pri. c.
d. 3. Sequela probatur / q2 cū introducētia cõplexio
nem indi agūt in complexioneꝫ ſclaui: cõplexio ſcla
ui temperat̄̄. et poſt totalem corruptionem cõplexio
nis ſclaui introducta ē cõplexio indi cum qua anīa
rationalis eque bene poteſt ſtare et exercere opera-
tiones ſibi naturales ſicut cū complexione ſclaui vĺ
melius: igitur ad ꝑmutationem cõplexionis ſclaui ī
complexionem indi non ſequitur neceſſario mors
vel infirmitas / quod fuit probandū Antecedens pro
batur / q2 introducentia cõplexionē indi corrūpēdo
complexionē ſclaui ſucceſſiue et eque velociter ꝓdu-
cūt cõplexionē indi ꝑ te cum ſint qualitates contra
rie: et complexio indi et complexio ſclaui ſunt extre-
ma: igitur per mixtionē complexionis ſclaui cū cõ-
plexione indi tota complexio redditur temperãtior
et temperantius homo ab illo aggregato mutatur
et alteratur / quod fuit probandum.
In oppoſitum tamē arguit̄̄ ſic / in qua
libet parte aque tepide eſt caliditas et frigiditas:
igitur forme contrarie ſe compatiuntur. Antecedēs
patet / q2 in quolibet tepido eſt caliditas et frigidi-
tas et quelibet pars tepidi ē tepida: igitur in quali
bet parte aque tepide eſt caliditas et frigiditas.
libet parte aque tepide eſt caliditas et frigiditas:
igitur forme contrarie ſe compatiuntur. Antecedēs
patet / q2 in quolibet tepido eſt caliditas et frigidi-
tas et quelibet pars tepidi ē tepida: igitur in quali
bet parte aque tepide eſt caliditas et frigiditas.
¶ Dices forte negando antecedens et ad ꝓbationeꝫ
negando minorē. Imo dices / aliqua pars aq̄ te
pide eſt totaliter frigida et tūc aqua dicitur tepi-
da cum particule quedam ipſius aque totaliter
calide ꝙ̄ plurimis particulis frigidis ſimpliciter
commiſcentur.
negando minorē. Imo dices / aliqua pars aq̄ te
pide eſt totaliter frigida et tūc aqua dicitur tepi-
da cum particule quedam ipſius aque totaliter
calide ꝙ̄ plurimis particulis frigidis ſimpliciter
commiſcentur.
Sed contra / quia quelibet ꝑs aque te
pide calefacit et frigefacit: igitur in qualibet eſt ca-
liditas et frigiditas. Antecedens probatur / quia ſi ī
quauis parte aque tepide ponatur aliquod corpus
valde calidum illḋ frigefit vel ſaltem eius caliditas
remittitur: et nõ niſi a frigiditate: igit̄̄ ibi eſt frigi-
ditas intenſa: et ſi in eadē parte ponat̄̄ frigidū illḋ
calefiet vel ſaltē eius frigiditas remitteret̄̄ et nõ niſi
a caliditate: ergo in eadem parte eſt caliditas. Nec
valet dicere ſicut videtur dicere. Gregorius de ari-
mino in qualibet parte tepidi eſt caliditas et fri-
giditas: ſed inadequate q2 capio a. partem et tota-
lem eius caliditatem que (vt conſtat) ē aliqualis ex
tenſionis adequate. tunc arguo ſic vel ſub illa extē-
ſione caliditatis eſt aliqua frigiditas vel nulla. ſi ṗ
mum ſigno adequatã illius frigiditatis extenſionē
et ſequitur / in eodē adequate ſunt caliditas et fri-
giditas. ſi ſecundum ſequitur / aliqua pars tepide
eſt in qua non eſt caliditas et frigiditas Omnis em̄
qualitas corpores ſuum adequatum habet ſubiec-
tum et adequatam extenſionem. Item in qualib3 ꝑ
te tepidi eſſe caliditatē et frigiditatē et in nulla ade-
quate adeo eſt īmaginabile ſicut quelꝫ pars po-
roſi eſt poroſa. Quod probat̄̄ īpoſſibile primo de
generatione. Analogia patet ſubtilius rimãti. Si
cut enim dicis / in qualibet parte tepidi eſt calidi
tas et frigiditas: ſed inadequate equa ratione dice
retur / in qualibet parte corporis poroſi eſt poro-
ſitas et non poroſitas ſiue continuatas: ſꝫ nullibi ē
non poroſitas adequate.
pide calefacit et frigefacit: igitur in qualibet eſt ca-
liditas et frigiditas. Antecedens probatur / quia ſi ī
quauis parte aque tepide ponatur aliquod corpus
valde calidum illḋ frigefit vel ſaltem eius caliditas
remittitur: et nõ niſi a frigiditate: igit̄̄ ibi eſt frigi-
ditas intenſa: et ſi in eadē parte ponat̄̄ frigidū illḋ
calefiet vel ſaltē eius frigiditas remitteret̄̄ et nõ niſi
a caliditate: ergo in eadem parte eſt caliditas. Nec
valet dicere ſicut videtur dicere. Gregorius de ari-
mino in qualibet parte tepidi eſt caliditas et fri-
giditas: ſed inadequate q2 capio a. partem et tota-
lem eius caliditatem que (vt conſtat) ē aliqualis ex
tenſionis adequate. tunc arguo ſic vel ſub illa extē-
ſione caliditatis eſt aliqua frigiditas vel nulla. ſi ṗ
mum ſigno adequatã illius frigiditatis extenſionē
et ſequitur / in eodē adequate ſunt caliditas et fri-
giditas. ſi ſecundum ſequitur / aliqua pars tepide
eſt in qua non eſt caliditas et frigiditas Omnis em̄
qualitas corpores ſuum adequatum habet ſubiec-
tum et adequatam extenſionem. Item in qualib3 ꝑ
te tepidi eſſe caliditatē et frigiditatē et in nulla ade-
quate adeo eſt īmaginabile ſicut quelꝫ pars po-
roſi eſt poroſa. Quod probat̄̄ īpoſſibile primo de
generatione. Analogia patet ſubtilius rimãti. Si
cut enim dicis / in qualibet parte tepidi eſt calidi
tas et frigiditas: ſed inadequate equa ratione dice
retur / in qualibet parte corporis poroſi eſt poro-
ſitas et non poroſitas ſiue continuatas: ſꝫ nullibi ē
non poroſitas adequate.
Pro diſſolutione huius queſtionis er̄t
tres articuli in primo ponentur notanda ex quibꝰ
concluſio reſponſiua ad queſitum elicietur. In ſecū
do dubia In tertio rationes ante oppoſituꝫ diſſol
uentur.
tres articuli in primo ponentur notanda ex quibꝰ
concluſio reſponſiua ad queſitum elicietur. In ſecū
do dubia In tertio rationes ante oppoſituꝫ diſſol
uentur.
Notandum eſt / de hac queſtiõe due
ſunt extreme opiniones et famate. 22gre. i: ſen
d. 17 Prima eſt quaꝫ
inſequitur et defendit Gregorius de arimino in pri
mo ſententiarum diſ. 17. vcꝫ qualitates cõtrarie
in nullis gradibus ſe compatiunt̄̄. Imo a tota ſpē
ſe expellunt. Secunda eſt opinio doctoris ſubtilis.
ſecundo ſententiarum et iacobi forliuiēſis in ſuo tra
ctatu de intenſione et remiſſione formarum: vcꝫ q̈
litates contrarie ſe compatiuntnr in aliquibꝰ gra
dibus remiſſis Pro declaratione huius opinionis
pono tres concluſiones.
ſunt extreme opiniones et famate. 22gre. i: ſen
d. 17 Prima eſt quaꝫ
inſequitur et defendit Gregorius de arimino in pri
mo ſententiarum diſ. 17. vcꝫ qualitates cõtrarie
in nullis gradibus ſe compatiunt̄̄. Imo a tota ſpē
ſe expellunt. Secunda eſt opinio doctoris ſubtilis.
ſecundo ſententiarum et iacobi forliuiēſis in ſuo tra
ctatu de intenſione et remiſſione formarum: vcꝫ q̈
litates contrarie ſe compatiuntnr in aliquibꝰ gra
dibus remiſſis Pro declaratione huius opinionis
pono tres concluſiones.
Prima concluſio
Et ſi impoſſibile eſt
duas qualitates cõtrarias ſūmas: aut vnã ſummã
et aliam remiſſam ſe cõpati: nihilominus duas q̈li-
tates contrarias in gradibus remiſſis compoſſibi
les eē in eodem ſubiecto adequato ambigendum ē
minime. Prīa pars huius concluſionis ꝓbatur / q2
ſi alique qualitates contrarie in gradibus ſūmis ſe
compatiuntur et etiam in gradibus remiſſis: ille ne
quā eſſent contrarie: cum nec ſecundum ſe nec m
aliquas eiuſdē ſpeciei cum illis ſe expellūt: ſed aliq̄
ſunt contrarie: igit̄̄ ſaltē in gradibus ſummis ſe ex
pellūt. Secunda pars probatur argumēto facto ī
oppoſitū et ꝓbabitur in primo dubio per argumen
ta in aduerſam opinionem adducenda.
duas qualitates cõtrarias ſūmas: aut vnã ſummã
et aliam remiſſam ſe cõpati: nihilominus duas q̈li-
tates contrarias in gradibus remiſſis compoſſibi
les eē in eodem ſubiecto adequato ambigendum ē
minime. Prīa pars huius concluſionis ꝓbatur / q2
ſi alique qualitates contrarie in gradibus ſūmis ſe
compatiuntur et etiam in gradibus remiſſis: ille ne
quā eſſent contrarie: cum nec ſecundum ſe nec m
aliquas eiuſdē ſpeciei cum illis ſe expellūt: ſed aliq̄
ſunt contrarie: igit̄̄ ſaltē in gradibus ſummis ſe ex
pellūt. Secunda pars probatur argumēto facto ī
oppoſitū et ꝓbabitur in primo dubio per argumen
ta in aduerſam opinionem adducenda.
Secunda concluſio
Poſſibile eſt qua
litates contrarias in gradibus remiſſioribꝰ mediis
gradibus ſuarum latitudinum ſe compati in eodē
ſubiecto adeq̈te. 33ↄ̈ ia. ḋ for
liuio. Hanc concluſionem ꝓbabiliter po
no contra iacobum de forliuio. Quam ſic ꝓbo / q2
poſſibile eſt dare corpus ī quo eſt remiſſa caliditas
ſuo neqnā permixta contrario: igitur poſſibile ē
qualitates contrarias in gradibus remiſſioribus
gradibus mediis ſuarum latitudinum ſe compati ī
eodem ſubiecto adequate. Probat̄̄ conſequentia /
que aduerſario ē manifeſta / q2 ſit illḋ corpꝰ a. ī quo
eſt caliditas remiſſa ī ꝑmixta contrario: 4. graduū
caliditatis: et agat in illud ſumme frigidum: et ar-
guo ſic tale frigidum introducendo primum gradū
frigiditatis corrumplt adequate. quartum calidi-
tatis: et introducendo ſcḋm gradum frigiditatꝪ cor
rūpit tertiū caliditatis: igr̄ tunc in illo corpore ma
nent adequate duo gradus caliditatis duobꝰ fri-
giditatis admixti: et per conſequens dantur quali
tates contrarie ſe compatientes ī remiſſioribꝰ gra
dibus mediis ſuarum latitudinum gradibus: ſi ca
liditas remiſſa in aliquo ſubiecto ſuo ſit impermix
ta contrario. Non enim ſubito 4. gradus frigidi-
tatis inducitur aut .4. caliditatis corrumpitur / igr̄
litates contrarias in gradibus remiſſioribꝰ mediis
gradibus ſuarum latitudinum ſe compati in eodē
ſubiecto adeq̈te. 33ↄ̈ ia. ḋ for
liuio. Hanc concluſionem ꝓbabiliter po
no contra iacobum de forliuio. Quam ſic ꝓbo / q2
poſſibile eſt dare corpus ī quo eſt remiſſa caliditas
ſuo neqnā permixta contrario: igitur poſſibile ē
qualitates contrarias in gradibus remiſſioribus
gradibus mediis ſuarum latitudinum ſe compati ī
eodem ſubiecto adequate. Probat̄̄ conſequentia /
que aduerſario ē manifeſta / q2 ſit illḋ corpꝰ a. ī quo
eſt caliditas remiſſa ī ꝑmixta contrario: 4. graduū
caliditatis: et agat in illud ſumme frigidum: et ar-
guo ſic tale frigidum introducendo primum gradū
frigiditatis corrumplt adequate. quartum calidi-
tatis: et introducendo ſcḋm gradum frigiditatꝪ cor
rūpit tertiū caliditatis: igr̄ tunc in illo corpore ma
nent adequate duo gradus caliditatis duobꝰ fri-
giditatis admixti: et per conſequens dantur quali
tates contrarie ſe compatientes ī remiſſioribꝰ gra
dibus mediis ſuarum latitudinum gradibus: ſi ca
liditas remiſſa in aliquo ſubiecto ſuo ſit impermix
ta contrario. Non enim ſubito 4. gradus frigidi-
tatis inducitur aut .4. caliditatis corrumpitur / igr̄