Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of contents

< >
[91.] CAPUT IV. De proprietate item nonnullorum locorum et fontiun.
[92.] CAPUT V. De aquarum experimentis.
[93.] CAPUT VI. De librationibus aquarum et inſtrumentis ad hunc uſum.
[94.] CAPUT VII. De ductionibus aquarum; de puteorum ſoſſionibus; de ciſternis, etε de Signinis operibus.
[95.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER NONUS. PRAEFATIO.
[96.] (CAPUT I.)
[97.] (CAPUT II.)
[98.] (CAPUT III.)
[99.] CAPUT I. (IV.) De gnomonicis rationibus ex radiis ſolis per umbram inventis, et mundo atque planetis.
[100.] CAPUT (V.) II. De Solis curſu per duodecim ſigna.
[101.] CAPUT III. (VI.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad ſeptentrionem.
[102.] CAPUT IV. (VII.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad meridiem.
[103.] CAPUT V. (VIII.) De horologiorum rationibus et umbris gnomonum aequinoctiali tempore Romae, et nonnullis aliis locis.
[104.] CAPUT VI. (IX.) De quorundam horologiorum ratione, et inventoribus.
[105.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER DECIMUS. PRAEFATIO.
[106.] CAPUT I. De machina et ejus ab organo diſferentia.
[107.] CAPUT II. De machinis tractoriis.
[108.] CAPUT III. De alia machina tractoria.
[109.] CAPUT IV. Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius committi poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum.
[110.] CAPUT V. Aliud machinae tractoriae genus, Polyſpaſtos.
[111.] CAPUT VI. Ingenioſa Cteſiphontis ratio ad gravia onera ducenda.
[112.] CAPUT VII. De inventione lapicidinae qua templum Dianae Epheſiae conſtructum eſt.
[113.] CAPUT VIII. De porrecto et rotundatione machinarum ad onerum levationes.
[114.] CAPUT IX. De organorum ad aquam hauriendam generibus et primum de tympano.
[115.] CAPUT X. De alio tympano, et hydromylis.
[116.] CAPUT XI. De cochlea quae magnam copiam extollit aquae, ſed non tam alte.
[117.] CAPUT XII. De Cteſibica machina, quae altiſſime extollit aquam.
[118.] CAPUT XIII. De Hydraulicis.
[119.] CAPUT XIV. Qua ratione rheda vel navi vecti, peractum iter dimetiamur.
[120.] CAPUT XV. De catapultarum et ſcorpionum rationibus.
< >
page |< < (231) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div199" type="section" level="1" n="107">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4030" xml:space="preserve">
              <pb o="231" file="0255" n="255" rhead="LIBER X. CAPUT II."/>
            mo trochlea (C), quam etiam nonnulli rechamum dicunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4031" xml:space="preserve">In trochleam
              <lb/>
            induntur orbiculi (o) duo, per axiculos verſationes habentes, per cujus
              <lb/>
            orbiculum ſummum trajicitur ductarius funis. </s>
            <s xml:id="echoid-s4032" xml:space="preserve">(D) Deinde demittitur et
              <lb/>
            traducitur circa orbiculi imum trochleae inferioris (E); </s>
            <s xml:id="echoid-s4033" xml:space="preserve">refertur autem
              <lb/>
            ad orbiculum imum trochleae ſuperioris, et ita deſcendit ad inferiorem,
              <lb/>
            et in foramine (F) ejus caput ſunis religatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4034" xml:space="preserve">Altera pars funis refertur
              <lb/>
            inter imas machinae partes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4035" xml:space="preserve">In quadris autem tignorum poſterioribus,
              <lb/>
            quo loci ſunt divaricata, ſiguntur chelonia (G G), in quae conjiciuntur ſu-
              <lb/>
            cularum capita, ut faciliter axes verſentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4036" xml:space="preserve">Eae ſuculae proxime capita
              <lb/>
            habent foramina bina (I I) ita temperata, ut vectes (K) in ea convenire
              <lb/>
            poſſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s4037" xml:space="preserve">Ad rechamum autem imum ferrei forcipes (L) religantur, quorum dentes (l. </s>
            <s xml:id="echoid-s4038" xml:space="preserve">l.) </s>
            <s xml:id="echoid-s4039" xml:space="preserve">in ſaxa forata accommodantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4040" xml:space="preserve">Cum autem funis ha-
              <lb/>
            bet caput ad ſuculam religatum, et vectes ducentes eam verſant, funis ſe
              <lb/>
            involvendo circa ſuculam extenditur, et ita ſublevat onera ad altitudi-
              <lb/>
            nem et operum collocationes,</s>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div201" type="section" level="1" n="108">
          <head xml:id="echoid-head113" style="it" xml:space="preserve">CAPUT III.
            <lb/>
          De alia machina tractoria.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4041" xml:space="preserve">Haec autem ratio machinationis, quod per tres orbiculos circumvol- vitur, triſpaſtos (3) appellatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4042" xml:space="preserve">Cum vero in ima trochlea duo orbiculi,
              <lb/>
            in ſuperiori tres verſantur, id pentaſpaſton (4) dicitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4043" xml:space="preserve">Sin autem majo-
              <lb/>
            ribus oneribus erunt machinae comparandae, amplioribus tignorum lon-
              <lb/>
            gitudinibus et craſſitudinibus erit utendum: </s>
            <s xml:id="echoid-s4044" xml:space="preserve">et eadem ratione in ſummo
              <lb/>
            ſibulationibus, in imo ſucularum verſationibus expediundum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4045" xml:space="preserve">His expli-
              <lb/>
            catis, antarii funes (D) ante laxi collocentur, retinacula (M) ſupra ſcapu-
              <lb/>
            las machinae longe diſponantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4046" xml:space="preserve">et ſi non erit ubi religentur, pali reſu-
              <lb/>
            pinati (N) defodiantur, et circum ſiſtucatione ſolidentur, quo funes alli-
              <lb/>
              <note symbol="3)" position="foot" xlink:label="note-0255-01" xlink:href="note-0255-01a" xml:space="preserve">Sic cum Philandro, pro ſorſices.</note>
              <note symbol="*)" position="foot" xlink:label="note-0255-02" xlink:href="note-0255-02a" xml:space="preserve">Forma I.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>