Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
231 179
232 180
233 181
234 182
235 183
236 184
237 185
238 186
239 187
240 188
241 189
242 190
243 191
244 192
245 193
246 194
247 195
248 196
249 197
250 198
251 199
252 200
253 201
254 202
255 203
256 204
257 205
258 206
259 207
260 208
< >
page |< < (204) of 389 > >|
256204THEORIÆ moveatur corpus progrediens, eſſet in ratione temporis, ſive
conſtans:
nam plures quidem eodem tempore particulæ eam
vim exercent, ſed breviore tempore durat ſingularum actio,
adeoque ſumma evadit conſtans.
Verum ſi velocitas corporis
progredientis ſit major;
particulæ magis compinguntur, & ad
ſe invicem accedunt magis, adeoque major eſt itidem vis.
Quare ejuſmodi reſiſtentia eſt partim conſtans, ſive, ut vocant,
in ratione momentorum temporis, &
partim in aliqua ratione
itidem velocitatis.
11Quam legem
videantur innu-
ere experimen-
ta: in viſcoſis
reſiſtentiam eſ-
ſe majorem.
444. Porro ex experimentis nonnullis videtur erui, reſiſten-
tiam in nonnullis fluidis eſſe partim in ratione duplicata ve-
locitatum, partim in ratione earum ſimplici, &
partim con-
ſtantem, ſive in ratione momentorum temporis, quanvis ubi
velocitas eſt ingens, deprehendatur major:
& ubi fluiditas eſt
ingens, ut in aqua, ut ſecundum reſiſtentiæ genus, quod eſt
magis irregulare, &
incertum, ſit reſpectu prioris exiguum,
ſatis accedit reſiſtentia ad rationem duplicatam velocitatum.
Sed & illud cum Theoria conſpirat, quod viſcoſa fluida mul-
to magis reſiſtunt, quam pro ratione ſuæ denſitatis, &
ve-
locitate corporis progredientis:
nam in ejuſmodi fluidis, quæ
ad ſolida accedunt, illud ſecundum reſiſtentiæ genus eſt multo
majus, quod quidem in ſolidis uſque adeo creſcit:
quanquam
&
in iis intrudi per ingentem vim intra maſſam poteſt corpus
extraneum, ut clavus in murum, vel in metallum, quæ tamen,
ſi fragilia ſunt, &
ſenſibilem compreſſionem non admittant,
diffringuntur.
445. Jam vero quæcunque a Newtono primum, tum ab
22Problemata alia
ad reſiſtentiam
pertinentia iti-
dem communia
huic Theoriæ.
aliis demonſtrata ſunt de motu corporum, quibus reſiſtitur in
variis rationibus velocitatum, ea omnia conſentiunt itidem cum
mea Theoria, &
hujus ſunt loci, ac ad illam pertinent Me-
chanicæ partem, quæ agit de motu ſolidorum per fluida.
Sic
etiam determinatio figuræ, cui minimum reſiſtitur, determi-
natio vis fluidi ſolidum impellentis directionibus quibuſcunque,
menſura velocitatis inde oriundæ per corporum objectorum
reſiſtentiam obſervatione definitam, innatatio ſolidorum in flui-
dis, ac alia ejuſmodi, &
mihi communia ſunt: ſed oportet
rite diſtinguere, quæ ſunt hypothetica tantummodo, ab iis,
quæ habentur reapſe in Natura.
446. Ad fluida, & ſolida pertinent itidem, quæcunque in
33Alia pertinen-
tia huc pertra-
ctata in parte
ſecunda: diſcri-
men inter ela-
ſtica, & mol-
lia.
parte ſecunda demonſtrata ſunt de preſſione fluidorum, &

velocitate in effluxu, quæcumque de æquilibrio ſolidorum, de
vecte, de centro oſcillationis, &
percuſſionis, quæ quidem in
Mechanica pertractari ſolent.
Illud unum addo, ex motu fa-
cili particularum fluidi aliarum circa alias, &
irregulari earum
congeſtione, facile deduci, debere preſſionem propagari quaqua-
verſus.
Sed de his jam ſatis, quæ ad ſoliditatem, & fluiditatem
pertinent:
illud vero, quod pertinet ad diſcrimen inter elaſtica,
&
mollia, brevi expediam. Elaſtica ſunt, quæ poſt

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index