Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N17448" type="main">
              <s id="N17469">
                <pb pagenum="248" xlink:href="005/01/256.jpg"/>
              protulit ſupra quæſt. </s>
              <s id="N17473">19. dum vim quam habet commota
                <lb/>
              ſecuris ad ſcindendum inquirens, dixit: An quia omnia cum
                <lb/>
              motu fiunt, & graue ipſum magis aſſumit grauitatis dum
                <lb/>
              mouetur, quàm dum quieſcit? </s>
              <s id="N1747C">Vbi impetum ſuperadditum
                <lb/>
              grauitati ad deſcendendum, vocat grauitatem aſſumptam,
                <lb/>
              quia mouet quo verſum ipſa grauitas mouet: vnde ab alijs
                <lb/>
              vocatur grauitas accidentalis, & adſcititia. </s>
              <s id="N17485">Senſus autem
                <lb/>
              ipſorum verborum eſt. </s>
              <s id="N1748A">Nam etſi ſemper grauitas premat,
                <lb/>
              & grauitet, ſiue moueatur, ſiue quieſcat, quando tamen
                <lb/>
              mouetur, multo magis conatur, ideoque impetum facit,
                <lb/>
                <expan abbr="eumq.">eumque</expan>
              ſucceſsiuè intendit, quanto vlterius mouetur. </s>
              <s id="N17496">Præ­
                <lb/>
              terea idem Philoſophus lib. 1. de cœlo tex. 88. docet
                <expan abbr="cele-ritatẽ">cele­
                  <lb/>
                ritatem</expan>
              motus naturalis in progreſſu augeri propter
                <expan abbr="augmen-tũ">augmen­
                  <lb/>
                tum</expan>
              virtutis motiuæ grauitatis, aut leuitatis, quæ ſcilicet
                <expan abbr="au-gẽtur">au­
                  <lb/>
                gentur</expan>
              in motu. </s>
              <s id="N174AF">Vnde infert, quod ſi motus prederet in
                <expan abbr="infi-nitũ">infi­
                  <lb/>
                nitum</expan>
              ,
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              grauitas, aut leuitas, & velocitas ex illis orta creſce
                <lb/>
              ret in
                <expan abbr="infinitũ">infinitum</expan>
              . </s>
              <s id="N174C2">Loquitur
                <expan abbr="autẽ">autem</expan>
              de
                <expan abbr="augmẽto">augmento</expan>
              , &
                <expan abbr="incremẽto">incremento</expan>
              gra.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N174D2">uitatis
                <expan abbr="accidẽtalis">accidentalis</expan>
              , ſeu impetus acquiſiti;
                <expan abbr="">cum</expan>
              ſatis
                <expan abbr="cõſtet">conſtet</expan>
              , nec
                <lb/>
                <expan abbr="grauitatẽ">grauitatem</expan>
              , nec
                <expan abbr="leuitatẽ">leuitatem</expan>
              naturalem formaliter in ſeipſa augeri. </s>
            </p>
            <p id="N174EA" type="main">
              <s id="N174EC">Primum autem fundamentum huius aſſertionis, ac Peri­
                <lb/>
              pateticæ doctrinæ ſumendum eſt ex reiectione prioris, ac re­
                <lb/>
              latæ ſententiæ (cum cæteræ ſatis reiectæ ſint ab alijs, ac
                <lb/>
              reij ci poſsint ex dicendis) quia licet aer, qui à graui de­
                <lb/>
              ſcendente truditur, ac deorſum pellitur ob ſuam tenuitatem
                <lb/>
              partim ſcindatur, ac diſsipetur,
                <expan abbr="partimq.">partimque</expan>
              impetu accepto, vl­
                <lb/>
              terius abire cogatur verſus eundem locum,
                <expan abbr="minusq.">minusque</expan>
              propte­
                <lb/>
              rea reſiſtat: atque hoc ex capite motus grauium deorſum
                <lb/>
              non parum acceleretur: nullo tamen pacto is accelerari po­
                <lb/>
              terit accurſu aeris ſubſequentis, qui retro terga grauis im­
                <lb/>
              pellat,
                <expan abbr="tantaq.">tantaque</expan>
              vi magis ac magis promoueat, vt relata ſen­
                <lb/>
              tentia aſſerebat. </s>
              <s id="N17511">Quoniam & ſi partes aeris pulſæ, ac diuul­
                <lb/>
              ſæ in ſpacium ab eodem graue relictum ſubire conentur,
                <lb/>
              nunquam ob ſuam tenuitatem tanta vi poſſunt confluere,
                <lb/>
              vt vehementiam, quam in motu ſuſcipit ingens aliquod gra­
                <lb/>
              ue deſcendens valeant cauſare,
                <expan abbr="augereq.">augereque</expan>
              vſque in finem.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N17521">Præſertim cum videamus, nec tenuiſsimam lanam, vel quid </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>