Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
251
251
252
252
253
253
254
254
255
255
256
256
257
257
258
258
259
259
260
260
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N25905" level="3" n="4" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N296E6" level="4" n="3" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N29DEF">
                  <s xml:id="N29E33" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Quarti tractatus." file="0256" n="256"/>
                  immediate poſt hoc caliditas et frigiditas non con­
                    <lb/>
                  ſtituēt numerū totalis latitudinis. </s>
                  <s xml:id="N29E3F" xml:space="preserve">Sed iam probo
                    <lb/>
                  antecedens / quia dabilis eſt aer in ſua naturali diſ­
                    <lb/>
                  poſitione: et talis habet humiditatē ſummã: et cali-
                    <lb/>
                  ditatem remiſſam non permixtam contrario cum ī
                    <lb/>
                  ſua naturali diſpoſitione non exigat aliquam fri-
                    <lb/>
                  giditatem: igitur eſt dare corpus in quo eſt remiſſa
                    <lb/>
                  caliditas ſuo ī ꝑmixta ↄ̈rio / quod fuit ꝓbanduꝫ. </s>
                  <s xml:id="N29E4E" xml:space="preserve">An­
                    <lb/>
                  tecedens patet / q2 naturalis diſpoſitio aeris p̄t ab
                    <lb/>
                  aliquibus cauſis naturalibus produci </s>
                  <s xml:id="N29E55" xml:space="preserve">(Alias enim
                    <lb/>
                  non eēt illa diſpoſitio aeri naturalis cum nõ poſſꝫ
                    <lb/>
                  eē aut a rerum natura produci) / igit̄̄ aliquando fuit
                    <lb/>
                  naturaliter loquendo: aut aliquãdo erit: vel modo
                    <lb/>
                  eſt
                    <note position="left" xlink:href="note-0256-01a" xlink:label="note-0256-01" xml:id="N29EC7" xml:space="preserve">phūs. 1. c.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29E65" xml:space="preserve">Nulla enim potentia eſt fruſtra in natura primo
                    <lb/>
                  celi </s>
                  <s xml:id="N29E6A" xml:space="preserve">Ponatur igitur / illud ineſſe et habebitur propo­
                    <lb/>
                  ſitū </s>
                  <s xml:id="N29E6F" xml:space="preserve">Itē ignis ſūme calidus poteſt remitti a ſummo
                    <lb/>
                  frigido maiori ſine inductione contrarie forme ī ip­
                    <lb/>
                  ſo igne: cum ignis a tota ſpecie nullū gradū frigidi­
                    <lb/>
                  tatis patiat̄̄: igitur in igne reperibilis eſt aliqua ca­
                    <lb/>
                  liditas remiſſa contrarii expers </s>
                  <s xml:id="N29E7A" xml:space="preserve">Item ſortes q̇ nū-
                    <lb/>
                  ̄ fuit temperatus vel habuit habitum temperãtie
                    <lb/>
                  p̄t habere habitū intēperantie remiſſum ſine habi-
                    <lb/>
                  tu contrario: igitur ꝓpoſitum. </s>
                  <s xml:id="N29E83" xml:space="preserve">Antecedens patꝫ: q2
                    <lb/>
                  alias ſortes q̇ nun̄ habuit habitum temperantie
                    <lb/>
                  non poſſet a non gradu acquirere habitum intēpe-
                    <lb/>
                  rantie: quin eum ſubito acquireret vſ ad gradum
                    <lb/>
                  ſummū: vel ſi ſucceſſiue acquireret: per aliquod tp̄s
                    <lb/>
                  plus produceretur in eo de habitu temperantie ̄
                    <lb/>
                  intemperantie et ſic ſortes q̇ nun̄ habuit habitum
                    <lb/>
                  temperantie nec intemperantie non poſſet prīo eē
                    <lb/>
                  ītēꝑatꝰ nec tēꝑatꝰ. </s>
                  <s xml:id="N29E96" xml:space="preserve">Imo neceſſario priꝰ per magnuꝫ
                    <lb/>
                  tempus eēt temperatus cum per magnū tempꝰ ha-
                    <lb/>
                  bitus temperantie maior eēt et intenſior  habitꝰ
                    <lb/>
                  intemperantie acquiſitꝰ ſucceſſiue a non gradu: quo
                    <lb/>
                  nihil abſurdius. </s>
                  <s xml:id="N29EA1" xml:space="preserve">Item ſortes poteſt opinari remiſ-
                    <lb/>
                  ſe abſ ſcientia: igitur propoſitum. </s>
                  <s xml:id="N29EA6" xml:space="preserve">Antecedens pꝫ
                    <lb/>
                  facile / q2 põt ꝓpoſitionē nū̄ antea apprehenſam:
                    <lb/>
                  ꝑꝑ rationem aliquã topicã opinari non habita de-
                    <lb/>
                  monſtratione aliqua: igitur ſortes poteſt opinari
                    <lb/>
                  remiſſe abſ ſcientia. </s>
                  <s xml:id="N29EB1" xml:space="preserve">Antecedēs patet / q2 in tali ca­
                    <lb/>
                  ſu eſt cauſa ꝓducens ſcīam vt conſtat: igr̄ </s>
                  <s xml:id="N29EB6" xml:space="preserve">Item ali­
                    <lb/>
                  as idem ſequeretur quod ſupra.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29ECD">
                  <s xml:id="N29ECE" xml:space="preserve">Tertia concluſio. </s>
                  <s xml:id="N29ED1" xml:space="preserve">Omnes gradꝰ dua­
                    <lb/>
                  rum qualitatum contrariarum non excedentes nu-
                    <lb/>
                  merum totalis latitudinis alterius illarum ſūt ī eo­
                    <lb/>
                  dem ſubiecto adequato compoſſibiles: excedentes
                    <lb/>
                  vero: ſe cõpatiuntur minime. </s>
                  <s xml:id="N29EDC" xml:space="preserve">Prima pars huiꝰ cõ-
                    <lb/>
                  cluſionis probatur / q2 in aliquibus gradibus qua-
                    <lb/>
                  litates contrarie ſe cõpatiunt̄̄ / vt probatum eſt ar-
                    <lb/>
                  gumento in oppoſitū facto: et non in gradibus tota­
                    <lb/>
                  lem latitudinem excedentibus / vt probabitur: cū ſe-
                    <lb/>
                  cunda pars concluſionis probabit̄̄: igitur in omni­
                    <lb/>
                  bus non excedentibus ſe ↄ̨patiunt̄̄. </s>
                  <s xml:id="N29EEB" xml:space="preserve">Secunda ꝑs ꝓ-
                    <lb/>
                  batur ſuppoſito /  ad inductionem vnius gradus q̈­
                    <lb/>
                  litatis contrarie ſequitur adequate vniꝰ gradus al­
                    <lb/>
                  terius corruptio ſi contraria ſit in ſubiecto </s>
                  <s xml:id="N29EF4" xml:space="preserve">Et ar-
                    <lb/>
                  guo ſic: ſi gradus qualitatum contrariarum excedē­
                    <lb/>
                  tes totalē latitudinem alterius illaꝝ ſe compatiun­
                    <lb/>
                  tur: ponat̄̄ /  in aliquo corpore ſint ſex gradus cali­
                    <lb/>
                  ditatis: tribꝰ frigiditatis admixti. </s>
                  <s xml:id="N29EFF" xml:space="preserve">et approximetur
                    <lb/>
                  ſumme calidū introducēs caliditatē in tale corpus
                    <lb/>
                  et eius remittens frigiditatem. </s>
                  <s xml:id="N29F06" xml:space="preserve">Quo poſito arguit̄̄
                    <lb/>
                  ſic / per inductionem ſeptimi gradus caliditatis cor­
                    <lb/>
                  rumpitur tertius frigiditatis: et ad inductionē octa­
                    <lb/>
                  ui corrumpit̄̄ ſecūdus frigiditatis adequate ex ſup­
                    <lb/>
                  poſito: igitur manet caliditas ſumma cum vno gra­
                    <lb/>
                  du frigiditatis: conſequens eſt impoſſibile per pri-
                    <lb/>
                  mam concluſionem: igitur illud ex quo ſequitur. </s>
                  <s xml:id="N29F15" xml:space="preserve">et ꝑ
                    <cb chead="Capitulum ſecundum."/>
                  conſequens eius oppoſitum verum / quod fuit ꝓbã-
                    <lb/>
                  dum.
                    <note position="right" xlink:href="note-0256-02a" xlink:label="note-0256-02" xml:id="N29F76" xml:space="preserve">1. correla.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29F22" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequitur primo /  iſta ↄ̨ña nihil valꝫ
                    <lb/>
                  iſte due qualitates ſunt contrarie: igitur ſe mutuo
                    <lb/>
                  expellunt: </s>
                  <s xml:id="N29F29" xml:space="preserve">Iſta tamen eſt bona iſte qualitates ſunt
                    <lb/>
                  contrarie / igitur mutuo ſe expellunt ſecundum ſe vĺ
                    <lb/>
                  ſibi ſimiles in ſpecie. </s>
                  <s xml:id="N29F30" xml:space="preserve">Patet correlarium ex dictis ī
                    <lb/>
                  ſecundo argumēto ante oppoſitum. </s>
                  <s xml:id="N29F35" xml:space="preserve">Nolo enim di-
                    <lb/>
                  cere gradus caliditatis frigiditatis ſe compatien-
                    <lb/>
                  tes nõ eē contrarios qm̄ ad eoꝝ contrarietatē ſuf­
                    <lb/>
                  ficit /  poſſint eē partes qualitatum ſe mutuo expel­
                    <lb/>
                  lentium puta ſūmarum.
                    <note position="right" xlink:href="note-0256-03a" xlink:label="note-0256-03" xml:id="N29F7C" xml:space="preserve">2. correlã</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29F45" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  in
                    <lb/>
                  diffinitione qualitatum contrarium debet addi
                    <lb/>
                  hec ꝑticula ſecundum ſe vel ſibi ſimiles in ſpecie: ita
                    <lb/>
                  vt totalis diffinitio ſit iſta </s>
                  <s xml:id="N29F4E" xml:space="preserve">Contraria ſunt que ab
                    <lb/>
                  eodem genere poſita ſunt: et maxime a ſe inuicem di­
                    <lb/>
                  ſtant et eidem ſuſceptibili viciſſim īſunt: et mutuo ſe
                    <lb/>
                  expellunt: m ſe vel ſibi ſimiles in ſpecie.
                    <note position="right" xlink:href="note-0256-04a" xlink:label="note-0256-04" xml:id="N29F82" xml:space="preserve">.3. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N29F5C" xml:space="preserve">¶ Sequit̄̄
                    <lb/>
                  tertio /  quãuis gradus qualitatuꝫ contrariarum
                    <lb/>
                  quorum numerus excedit totalem latitudinem al-
                    <lb/>
                  terius illarum non ſint cõpoſſibiles: tamē gradus
                    <lb/>
                  qualitatum ↄ̈riarum quorū totalis numerus ē mi-
                    <lb/>
                  nor totali numero latitudinis graduum alterius il-
                    <lb/>
                  larum bene ſe admittūt et ſe in eodē adequate ſub-
                    <lb/>
                  iecto cõpatiuntur vt .3. gradus caliditatis tribꝰ fri-
                    <lb/>
                  giditatis. </s>
                  <s xml:id="N29F6F" xml:space="preserve">Patet correlarium ex ſecunda cõcluſiõe.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29F88">
                  <s xml:id="N29F89" xml:space="preserve">Dubitatur primo vtrum ſit probabile
                    <lb/>
                  contraria in omnibus gradibus ſe expellere.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29F8E">
                  <s xml:id="N29F8F" xml:space="preserve">¶ Dubitatur ſecundo vtrum cõplexio ſit qualitas
                    <lb/>
                  producta ex actione qualitatum primaꝝ ↄ̈riarum.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29F95" xml:space="preserve">¶ Dubitatur tertio vtrum complexio indi põt mu-
                    <lb/>
                  tari in complexionem ſclaui ſine morte aut egritu-
                    <lb/>
                  dine.</s>
                </p>
                <p xml:id="N29F9C">
                  <s xml:id="N29F9D" xml:space="preserve">Ad primum dubium </s>
                  <s xml:id="N29FA0" xml:space="preserve">Arguitur primo
                    <lb/>
                  ratione doctoris ſubtilis ſecundo ſen. d. 2. q̄ſ. 9. </s>
                  <s xml:id="N29FA5" xml:space="preserve">Si
                    <lb/>
                  contraria in quibuſcun gradibus ſunt incõpoſſi­
                    <lb/>
                  bilia: ſequitur ſubiectū aliqñ eē denudatū ab vtro-
                    <lb/>
                   contrariorum, aut nun̄ dari aliquã totalem al­
                    <lb/>
                  terationem ſucceſſiuam: ſed conſequens eſt falſum /
                    <lb/>
                  igitur illud ex quo ſequitur. </s>
                  <s xml:id="N29FB2" xml:space="preserve">Falſitas conſequentis
                    <lb/>
                  pro ſecunda parte probatur. </s>
                  <s xml:id="N29FB7" xml:space="preserve">q2 nulla totalis alte-
                    <lb/>
                  ratio eēt motus / quod eſt ↄ̈ phm̄. </s>
                  <s xml:id="N29FBC" xml:space="preserve">Pro prima parte
                    <lb/>
                  ſimiliter probatur: q2 nun̄ vnū contrariorum cor­
                    <lb/>
                  rumpitur: niſi vt aliud inducatur: ergo cū primum
                    <lb/>
                  fuerit corruptū aliud inducitur: et ſic nū̄ non denu­
                    <lb/>
                  datum ab vtro contrarioruꝫ. </s>
                  <s xml:id="N29FC7" xml:space="preserve">Sequela tñ ꝓbat̄̄ / q2
                    <lb/>
                  per te in nullo tempore caliditas eſt ſimul cum fri-
                    <lb/>
                  gidate. </s>
                  <s xml:id="N29FCE" xml:space="preserve">incipiat igitur calidum agere in frigidum
                    <lb/>
                  remittittendo eius frigiditatem: vſ ad non gra-
                    <lb/>
                  dum: deinde introducendo caliditatem. </s>
                  <s xml:id="N29FD5" xml:space="preserve">Quo poſi­
                    <lb/>
                  to capio inſtans medium copulans tempus in quo
                    <lb/>
                  nihil eſt caliditatis in illo paſſo cum tempore ī quo
                    <lb/>
                  nihil eſt frigiditatis puta inſtans in quo primū fri­
                    <lb/>
                  giditas eſt vſ ad non gradum remiſſa / et arguo ſic /
                    <lb/>
                  vel in illo inſtanti eſt aliquid frigiditatꝪ in paſſo vĺ
                    <lb/>
                  aliquid caliditatis: vel ne caliditas ne frigidi-
                    <lb/>
                  tas. </s>
                  <s xml:id="N29FE6" xml:space="preserve">Non primum q2 ex caſu illud inſtans eſt ṗmuꝫ
                    <lb/>
                  non eē frigiditatis cõpletum: et in illo frigiditas eſt
                    <lb/>
                  primum remiſſa complete ad non gradum: igit̄̄ dã-
                    <lb/>
                  dum eſt ſecundum vel tertium: et ſic vel ſubito induc­
                    <lb/>
                  ta eſt in paſſum aliquãta caliditas: vel in eo nec eſt
                    <lb/>
                  caliditas nec frigiditas / ex quo ſequitur ꝓbandum
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N29FF4" xml:space="preserve">¶ Dices forte ſicut dicit quidã concedendo ſequelaꝫ
                    <lb/>
                  et negando falſitatem conſequentis. </s>
                  <s xml:id="N29FF9" xml:space="preserve">imo in inſtan­
                    <lb/>
                  ti illo medio in paſſo illo nec eſt caliditas nec frigi-
                    <lb/>
                  ditas. </s>
                  <s xml:id="N2A000" xml:space="preserve">Et dicit /  non eſt inconueuiēs  maneat ſub­
                    <lb/>
                  iectum per inſtans denudatum ab vtro contrario­
                    <lb/>
                  rum. </s>
                  <s xml:id="N2A007" xml:space="preserve">Et cum arguitur illud eē falſum / quia tunc nõ </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>