Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of contents

< >
[91.] CAPUT IV. De proprietate item nonnullorum locorum et fontiun.
[92.] CAPUT V. De aquarum experimentis.
[93.] CAPUT VI. De librationibus aquarum et inſtrumentis ad hunc uſum.
[94.] CAPUT VII. De ductionibus aquarum; de puteorum ſoſſionibus; de ciſternis, etε de Signinis operibus.
[95.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER NONUS. PRAEFATIO.
[96.] (CAPUT I.)
[97.] (CAPUT II.)
[98.] (CAPUT III.)
[99.] CAPUT I. (IV.) De gnomonicis rationibus ex radiis ſolis per umbram inventis, et mundo atque planetis.
[100.] CAPUT (V.) II. De Solis curſu per duodecim ſigna.
[101.] CAPUT III. (VI.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad ſeptentrionem.
[102.] CAPUT IV. (VII.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad meridiem.
[103.] CAPUT V. (VIII.) De horologiorum rationibus et umbris gnomonum aequinoctiali tempore Romae, et nonnullis aliis locis.
[104.] CAPUT VI. (IX.) De quorundam horologiorum ratione, et inventoribus.
[105.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER DECIMUS. PRAEFATIO.
[106.] CAPUT I. De machina et ejus ab organo diſferentia.
[107.] CAPUT II. De machinis tractoriis.
[108.] CAPUT III. De alia machina tractoria.
[109.] CAPUT IV. Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius committi poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum.
[110.] CAPUT V. Aliud machinae tractoriae genus, Polyſpaſtos.
[111.] CAPUT VI. Ingenioſa Cteſiphontis ratio ad gravia onera ducenda.
[112.] CAPUT VII. De inventione lapicidinae qua templum Dianae Epheſiae conſtructum eſt.
[113.] CAPUT VIII. De porrecto et rotundatione machinarum ad onerum levationes.
[114.] CAPUT IX. De organorum ad aquam hauriendam generibus et primum de tympano.
[115.] CAPUT X. De alio tympano, et hydromylis.
[116.] CAPUT XI. De cochlea quae magnam copiam extollit aquae, ſed non tam alte.
[117.] CAPUT XII. De Cteſibica machina, quae altiſſime extollit aquam.
[118.] CAPUT XIII. De Hydraulicis.
[119.] CAPUT XIV. Qua ratione rheda vel navi vecti, peractum iter dimetiamur.
[120.] CAPUT XV. De catapultarum et ſcorpionum rationibus.
< >
page |< < (232) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div201" type="section" level="1" n="108">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4046" xml:space="preserve">
              <pb o="232" file="0256" n="256" rhead="M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA"/>
            gentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4047" xml:space="preserve">Trochlea in ſummo capite (X) machinae rudenti contineatur, et
              <lb/>
            ex eo funis perducatur ad palum, et quae eſt in palo trochlea (O) illiga-
              <lb/>
            ta circa ejus orbiculum ſunis indatur, et reſeratur ad eam trochleam, quae
              <lb/>
            erit ad caput machinae religata. </s>
            <s xml:id="echoid-s4048" xml:space="preserve">Circum autem orbiculum ab ſummo
              <lb/>
            trajectus ſunis deſcendat et redeat ad ſuculam, quae eſt in ima machina,
              <lb/>
            ibique religetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4049" xml:space="preserve">Vectibus autem eoacta ſucula verſabitur, et eriget per
              <lb/>
            ſe machinam ſine periculo: </s>
            <s xml:id="echoid-s4050" xml:space="preserve">ita circa diſpoſitis ſunibus, et retinaculis in
              <lb/>
            palis haerentibus, ampliore modo machina collocabitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4051" xml:space="preserve">Trochleae et duc-
              <lb/>
            tarii funes uti ſupra ſcriptum eſt, expediuntur.</s>
            <s xml:id="echoid-s4052" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div203" type="section" level="1" n="109">
          <head xml:id="echoid-head114" style="it" xml:space="preserve">CAPUT IV.
            <lb/>
          Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius committi poſſunt, im-
            <lb/>
          mutata duntaxat ſucula in tympanum.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4053" xml:space="preserve">Sin autem colloſſicotera amplitudinibus et ponderibus onera in operibus
              <lb/>
            fuerint, non erit ſuculae committendum, ſed quemadmodum ſucula che-
              <lb/>
            loniis retinetur, ita axis (T) includatur, habens in medio tympanum (P)
              <lb/>
            amplum, quod nonnulli rotam appellant, Graeci autem ἀμφίρευσιν , alii περίτροχον vocitant. </s>
            <s xml:id="echoid-s4054" xml:space="preserve">In his autem machinis trochleae non eodem, ſed alio
              <lb/>
            modo comparantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4055" xml:space="preserve">Habent enim et in imo et in ſummo duplices ordi-
              <lb/>
            nes orbiculorum (5): </s>
            <s xml:id="echoid-s4056" xml:space="preserve">ita funis ductarius trajicitur in inſerioris trochleae
              <lb/>
            ſoramen, uti aequalia duo capita ſint, funis cum erit extenſus; </s>
            <s xml:id="echoid-s4057" xml:space="preserve">ibique ſe-
              <lb/>
            cundum inferiorem trochleam reſticula circumdata et connexa , utrae- que partes funis continentur, ut neque in dextram, neque in ſiniſtram
              <lb/>
            partem poſſint prodire. </s>
            <s xml:id="echoid-s4058" xml:space="preserve">Deinde capita. </s>
            <s xml:id="echoid-s4059" xml:space="preserve">funis referuntur in ſumma troch-
              <lb/>
            lea ab exteriore parte, et dejiciuntur circa orbiculos imos, et redeunt ad
              <lb/>
            imum, conjiciunturque inſimae trochleae ad orbiculos ex interiore parte,
              <lb/>
              <note symbol="1)" position="foot" xlink:label="note-0256-01" xlink:href="note-0256-01a" xml:space="preserve">Codices Guelf. et Fran. cum E. S. amphreſen - perithecium.</note>
              <note symbol="2)" position="foot" xlink:label="note-0256-02" xlink:href="note-0256-02a" xml:space="preserve">Codices G. et F. et E. S. contenta.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>