Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(206)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
206
"
file
="
0258
"
n
="
258
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
perius num. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">437, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde etiam quid ductilitas, ac malleabili-
<
lb
/>
tas ſit, facile intelligitur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ductilia nimirum a mollibus non
<
lb
/>
differunt, niſi in majore, vel minore vi, qua figuram tuentur
<
lb
/>
ſuam: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ut enim mollia preſſione tenui, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ipſis digitis compri-
<
lb
/>
muntur, vel ſaltem figuram mutant, ſed mutatam retinent,
<
lb
/>
ita ductilia ictu validiore mallei mutant itidem figuram ſuam
<
lb
/>
veterem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">retinent novam, quam acquirunt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">449. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Atque hoc demum pacto quæcunque pertinent ad flui-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0258-01
"
xlink:href
="
note-0258-01a
"
xml:space
="
preserve
">Superiora o-
<
lb
/>
mnia profluere
<
lb
/>
ex Theoria: e-
<
lb
/>
jus foecunditas:
<
lb
/>
illa omnia a
<
lb
/>
denſitate non
<
lb
/>
pendere.</
note
>
dorum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſolidorum diverſa genera, nam & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">elaſtica, mol-
<
lb
/>
lia, ductilia, fragilia eodem referuntur, invenimus omnia in
<
lb
/>
illo particularum diſcrimine orto ex ſola diverſa combinatione
<
lb
/>
punctorum, quam nobis Theoria rite applicata exhibuit, in
<
lb
/>
quibus omnibus immenſa varietas itidem haberi poterit, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">de-
<
lb
/>
bebit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi curva primigenia ingentem habeat numerum interſe-
<
lb
/>
ctionum cum axe, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">particulæ primi ordinis, ac reliquæ or-
<
lb
/>
dinum ſuperiorum diſpoſitiones, quæ in infinitum variari poſ-
<
lb
/>
ſunt, habuerint plurimas, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">admodum diverſas inter ſe, ac eas
<
lb
/>
inprimis, quæ ad hæc ipſa figurarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">virium diſcrimina
<
lb
/>
requiruntur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Illud unum hic diligenter notandum eſt, quod
<
lb
/>
ipſam Theoriam itidem commendat plurimum, haſce proprie-
<
lb
/>
tates omnes a denſitate nihil omnino pendere. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Fieri enim pot-
<
lb
/>
eſt, uti num. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">183 notavimus, ut curva virium primigenia
<
lb
/>
limites, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">arcus habeat quocunque ordine in diverſis diſtantiis
<
lb
/>
permixtos quocunque numero, ut validiores, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">minus validi,
<
lb
/>
ac ampliores, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">minus ampli commiſceantur inter ſe utcun-
<
lb
/>
que, adeoque phænomena eadem figurarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">virium æque in-
<
lb
/>
veniri poſſint, ubi multo plura, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ubi multo pauciora puncta
<
lb
/>
maſſam conſtituunt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">450. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Jam vero illa, quæ vulgo elementa appellari ſolent,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0258-02
"
xlink:href
="
note-0258-02a
"
xml:space
="
preserve
">Communiaqua.
<
lb
/>
tuor elementa
<
lb
/>
quid ſint.</
note
>
Terra, Aqua, Aer, Ignis, nihil aliud mihi ſunt, niſi diver-
<
lb
/>
ſa ſolida, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">fluida, ex iiſdem homogeneis punctis compoſita
<
lb
/>
diverſimode diſpoſitis, ex quibus deinde permixtis alia adhuc
<
lb
/>
magis compoſita corpora oriuntur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et quidem Terra ex par-
<
lb
/>
ticulis conſtat inter ſe nulla vi conjunctis, quæ ſoliditatem
<
lb
/>
aliarum admixtione particularum acquirunt, ut cineres oleo-
<
lb
/>
rum ope, vel etiam aliqua mutatione diſpoſitionis internæ, ut
<
lb
/>
in vitrificatione evenit, quæ transformationes quo pacto acci-
<
lb
/>
dant, dicemus poſtremo loco. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Aqua eſt fluidum liquidum ela-
<
lb
/>
ſticitate carens cadente ſub ſenſum per compreſſionem ſenſibi-
<
lb
/>
lem, licet ingentem exerceant repulſivam vim ejus particulæ,
<
lb
/>
fuſtinentes vel externæ vis, vel ſui ipſius ponderis preſſio-
<
lb
/>
nem ſine ſenſibili diſtantiarum imminutione. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Aer eſt flui-
<
lb
/>
dum elaſticum, quem admodum probabile eſt conſtare parti-
<
lb
/>
culis plurimorum generum, cum e plurimis etiam fixis cor-
<
lb
/>
poribus generetur admodum diverſis, ut videbimus, ubi de
<
lb
/>
transformationibus agendum erit, ac propterea continet vapo-
<
lb
/>
res, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">exhalationes plurimas, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">heterogenea corpuſcula, quæ
<
lb
/>
in eo innatant: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed ejus particulæ ſatis magna vi ſe </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>