1ſubstantia, duratio, ordo, numerus, & ſi quae alia ſunt
ejuſmodi, quae ad omnia genera rerum ſe extendunt.
Non autem plura quàm duo ſumma genera rerum
agnoſco: unum eſt rerum intellectualium, ſive cogita
tivarum, hoc eſt, ad mentem ſive ad ſubſtantiam cogi
tantem pertinentium; aliud rerum materialium, ſive
quae pertinent ad ſubſtantiam extenſam, hoc eſt, ad
corpus. Perceptio, volitio, omneſque modi tam perci
piendi quàm volendi, ad ſubſtantiam cogitantem refe
runtur; ad extenſam autem, magnitudo, ſive ipſamet
extenſio in longum, latum & profundum, figura, mo
tus, ſitus, partium ipſarum diviſibilitas, & talia. Sed &
alia quaedam in nobis experimur, quae nec ad ſolam
mentem, nec etiam ad ſolum corpus referri debent,
quaeque, ut infra ſuo loco oſtendetur a, ab arctâ & in
timâ mentis noſtrae cum corpore unione proficiſcun
tur: nempe appetitus famis, ſitis, &c; itemque, com
motiones, ſive animi pathemata, quae non in ſolâ
cogitatione conſiſtunt, ut commotio ad iram, ad hila
ritatem, ad triſtitiam, ad amorem, &c.; ac denique
ſenſus omnes, ut doloris, titillationis, lucis & colo
rum, ſonorum, odorum, ſaporum, caloris, duritiei,
aliarumque tactilium qualitatum.
ejuſmodi, quae ad omnia genera rerum ſe extendunt.
Non autem plura quàm duo ſumma genera rerum
agnoſco: unum eſt rerum intellectualium, ſive cogita
tivarum, hoc eſt, ad mentem ſive ad ſubſtantiam cogi
tantem pertinentium; aliud rerum materialium, ſive
quae pertinent ad ſubſtantiam extenſam, hoc eſt, ad
corpus. Perceptio, volitio, omneſque modi tam perci
piendi quàm volendi, ad ſubſtantiam cogitantem refe
runtur; ad extenſam autem, magnitudo, ſive ipſamet
extenſio in longum, latum & profundum, figura, mo
tus, ſitus, partium ipſarum diviſibilitas, & talia. Sed &
alia quaedam in nobis experimur, quae nec ad ſolam
mentem, nec etiam ad ſolum corpus referri debent,
quaeque, ut infra ſuo loco oſtendetur a, ab arctâ & in
timâ mentis noſtrae cum corpore unione proficiſcun
tur: nempe appetitus famis, ſitis, &c; itemque, com
motiones, ſive animi pathemata, quae non in ſolâ
cogitatione conſiſtunt, ut commotio ad iram, ad hila
ritatem, ad triſtitiam, ad amorem, &c.; ac denique
ſenſus omnes, ut doloris, titillationis, lucis & colo
rum, ſonorum, odorum, ſaporum, caloris, duritiei,
aliarumque tactilium qualitatum.
XLVIII.
Omnia quae ſub per
ceptionem noſtram
cadunt, ſpectari ut
res rerumve affectio
nes, vel ut aeternas
veritates; & rerum
enumeratio.
Omnia quae ſub per
ceptionem noſtram
cadunt, ſpectari ut
res rerumve affectio
nes, vel ut aeternas
veritates; & rerum
enumeratio.
30
5
10
15
20
Atque haec omnia tanquam res, vel rerum qualitates
ſeu modos, conſideramus. Cùm autem agnoſcimus
fieri non poſſe, ut ex nihilo aliquid fiat, tunc proposi
tio haec: Ex nihilo nihil ſit, non tanquam res aliqua
exiſtens, neque etiam ut rei modus conſideratur, ſed
ut veritas quaedam aeterna, quae in mente noſtrâ ſedem
habet, vocaturque communis notio, ſive axioma.