Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
141 89
142 90
143 91
144 92
145 93
146 94
147 95
148 96
149 97
150 98
151 99
152 100
153 101
154 102
155 103
156 104
157 105
158 106
159 107
160 108
161 109
162 110
163 111
164 112
165 113
166 114
167 115
168 116
169 117
170 118
< >
page |< < (208) of 389 > >|
260208THEORIÆ
452. Primo loco ſe mihi offerunt diſſolutio, & ipſi contra-
11Quid ſint: diſ-
ſolutio & præ-
cipitatio: prima
quomodo fiat,
& quæ ſit ejus
cauſa.
ria præcipitatio.
Immiſſis in quædam fluida quibuſdam ſoli-
dis, cernimus, mutuum nexum, qui habebatur inter eorum
particulas, diſſolvi ita, ut ipſa jam nuſquam appareant, quæ ta-
men ibidem adhuc manere in particulas perquam exiguas re-
dacta, &
diſperſa, oſtendit præcipitatio. Nam immiſſo alio
corpore quodam, decidit ad fundum pulviſculus tenuiſſimus e-
jus ſubſtantiæ, &
quodammodo depluit. Sic metalla in ſuis
quæque menſtruis diſſolvuntur, tum ope aliarum ſubſtantiarum
præcipitantur:
aurum diſſolvit aqua regia, quod immiſſo et-
iam communi ſale præcipitatur.
Rei ideam eſt admodum fa-
cile ſibi efformare ſatis diſtinctam.
Si particulæ ſolidi, quod
diſſolvitur, majorem habent attractionem cum particulis aquæ,
quam inter ſe;
utique avellentur a maſſa ſua, & ſingulæ cir-
cumquaque acquirent ſluidas particulas, quæ illas ambiant, uti
limatura ferri adhæret magnetibus, ac fient quidam veluti glo-
buli ſimiles illi, quem referret Terra;
ſi ei tanta aquarum copia
affunderetur, ut poſſet totam alte ſubmergere, vel illi, quem re.
fert Terra ſubmerſa in aere verſus eam gravitante. Si, ut re-
ipſa debet accidere, illa vis attractiva in diſtantiis paullo ma-
joribus ſit inſenſibilis;
ubi jam erit ad illam diſtantiam ſatu-
rata eo fluido particula ſolidi, ulterius fiuidum non attrahet,
quod idcirco aliis eodem pacto particulis ſolidi immerſi affun-
detur.
Quare diſſolvetur ſolidum ipſum, ac quidam veluti
globuli terrulas ſuas cum ingenti affuſa marium vi exhibebunt,
quæ terrulæ ob exiguam molem effugient noſtros ſenſus, nec
vero decident ſuſtentatæ a vi, quæ illas cum circumfuſo mari
conjungit:
ſed globuli illi ipſi conſtituent quandam veluti con-
tinui fluidi maſſam.
Ea eſt diſſolutionis idea.
453. Quod ſi jam in ejuſmodi fluidum immittatur alia ſub-
22Quomodo fiat
præcipitatio, &
quæ ſit ejus ca-
uſa.
ſtantia, cujus particulæ particulas fluidi ad ſe magis attrahant,
&
fortaſſe ad majores etiam diſtantias, quam attrahuntur ab illis;
diſſolvetur utique hæc ſecunda ſubſtantia, & circa ipſius parti-
culas affundentur particulæ fluidi, quæ prioris ſolidi particulis
adhærebant, ab illis avulſæ, &
ipſis ereptæ. Illæ igitur nati-
vo pondere intra fluidum ſpecifice lævius depluent, &
habebi-
tur præcipitatio.
Pulviſculus autem ille veterem particularum
ſuarum nexum non acquiret ibi per ſeſe, vel quia &
gluten
fortaſſe aliquod admodum tenue, quo connectebantur invicem,
diſſolutum ſimul jam deeſt in ſuperficiebus illis, quarum ſepa-
ratio eſt facta, vel potius quia, ut ubi per limam, per tun-
ſionem, vel aliis ſimilibus modis ſolidum in pulverem reda-
ctum eſt, vel utcunque confractum, juxta ea, quæ diximus
num.
413, non poteſt iterum ſolo acceſſu, & appreſſione de-
veniri ad illos eoſdem limites, qui prius habebantur.
33Pluviam for-
taſſe eſſe quod-
dam præcipita-
tionis genus:
454. Hoc pacto diſſolutionis, & præcipitationis acquiritur
idea admodum diſtincta;
& fortaſſe etiam pluvia eſt quod-
dam præcipitationis genus, nec provenit e ſola unione

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index