Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
241 221
242 222
243 223
244 224
245 225
246 226
247 227
248 228
249 229
250 230
251 231
252 232
253 235
254 236
255 237
256 238
257 239
258 240
259 241
260 242
261 245
262 246
263 247
264 248
265 249
266 250
267 251
268 252
269 253
270 254
< >
page |< < (242) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div831" type="section" level="1" n="199">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16386" xml:space="preserve">
              <pb o="242" file="0260" n="260" rhead="GNOMONICES"/>
            perbolæ illius hyperbolis huius ſint æquales, cum ab æqualibus ſty lis proiiciantur vmbræ eas de-
              <lb/>
            ſcribentes in planis Meridiano circulo æquidiſtantibus, congruent quoque hyperbolæ hyperbo-
              <lb/>
            lis, nempe hyperbola ♋, congruet hyperbolæ ♑, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16387" xml:space="preserve">hyperbola ♑, hyperbolæ ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s16388" xml:space="preserve">Eademq́ue ratio
              <lb/>
            elt de cæteris hyperbolis aliorum ſignorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s16389" xml:space="preserve">Quæ cum ita ſint, liquido conſtat, partem ſuperio-
              <lb/>
            rem abſciſſam in vtrolibet horologio exhibere horologium in facie oppoſita plani, ſi inuertatur,
              <lb/>
            vt diximus.</s>
            <s xml:id="echoid-s16390" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16391" xml:space="preserve">RVRSVS linea horizontalis A B, vtrumque horologium diuidit in diurnum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16392" xml:space="preserve">nocturnũ,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-01" xlink:href="note-0260-01a" xml:space="preserve">Linea horizon-
                <lb/>
              talis diuidit ho
                <lb/>
              rologium Me-
                <lb/>
              ridianũ in diur
                <lb/>
              num, noctur-
                <lb/>
              numq́ue.</note>
            ſicut de Verticali horologio dictum eſt propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16393" xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:id="echoid-s16394" xml:space="preserve">huius libri, quorum illud infra lineam horizon
              <lb/>
            talem, hoc verò ſupra eandem exiſtit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16395" xml:space="preserve">Nam in partem quidem ſuperiorem orientalis horologii
              <lb/>
            proiiceretur vmbra ſtyli poſt mediam noctem vſque ad ortum Soli, niſi denſitas terræ obſtaret: </s>
            <s xml:id="echoid-s16396" xml:space="preserve">in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-02" xlink:href="note-0260-02a" xml:space="preserve">10</note>
            partem verò ſuperiorem horologii occidentalis vmbra ſtyli caderet poſt occaſum Solis vſque ad
              <lb/>
            mediam noctem, ſi eam Sol poſſet illuminare.</s>
            <s xml:id="echoid-s16397" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16398" xml:space="preserve">EOSDEM arcus ſignorum deſcribemus hac ratione. </s>
            <s xml:id="echoid-s16399" xml:space="preserve">Ducta recta D C, vtcunque pro radio
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-03" xlink:href="note-0260-03a" xml:space="preserve">Alia deſcriptio
                <lb/>
              arcuum ſigno-
                <lb/>
              rum in horolo-
                <lb/>
              gio Meridiano.</note>
            Æquatoris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16400" xml:space="preserve">hinc inde radiis aliorum ſignorum deſcriptis, vt propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16401" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s16402" xml:space="preserve">huius libri in horologio
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0260-01" xlink:href="fig-0260-01a" number="183">
                <image file="0260-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0260-01"/>
              </figure>
            horizontali dictum
              <lb/>
            eſt, transferantur in
              <lb/>
            Aequatoris radium
              <lb/>
            D C, ex D, omnia ho
              <lb/>
            raria interualla inter
              <lb/>
            cepta inter E, centrũ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-04" xlink:href="note-0260-04a" xml:space="preserve">20</note>
            circuli F G H I, præ-
              <lb/>
            cedentis propoſitio-
              <lb/>
            nis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16403" xml:space="preserve">lineam Æqui-
              <lb/>
            noctialem A C, ita vt
              <lb/>
            recta D C, æqualis
              <lb/>
            ſit ſpatio E S, vel EC;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16404" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s16405" xml:space="preserve">recta D T, ſpatio
              <lb/>
            E N, vel E M, &</s>
            <s xml:id="echoid-s16406" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s16407" xml:space="preserve">
              <lb/>
            imprimendo puncta
              <lb/>
            in recta D C, per quę
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-05" xlink:href="note-0260-05a" xml:space="preserve">30</note>
            axi mundi D G, re-
              <lb/>
            ctã D C, ad rectos an
              <lb/>
            gulos ſecanti paralle
              <lb/>
            læ agantur, (quod
              <lb/>
            quidem facile fiet, ſi
              <lb/>
            omnia puncta rectæ
              <lb/>
            D C, traducantur in
              <lb/>
            rectã G F, ipſi D C,
              <lb/>
            parallelam, &</s>
            <s xml:id="echoid-s16408" xml:space="preserve">c.) </s>
            <s xml:id="echoid-s16409" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s16410" xml:space="preserve">
              <lb/>
            his parallelis numeri horarum ſpatijs horarijs translatis reſpondentes apponantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16411" xml:space="preserve">Nam ſi par-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-06" xlink:href="note-0260-06a" xml:space="preserve">40</note>
            tes harum parallelarum interceptæ inter radium Æquatoris D C, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16412" xml:space="preserve">radios aliorum ſignorum
              <lb/>
            transferantur in reſpõdentes horarias lineas horologij à linea æquinoctiali A C, imprimendo pũ
              <lb/>
            cta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16413" xml:space="preserve">per hęc puncta lineæ curuæ ducantur, vt in ſuperioribus horologiis diximus, deſcripti erũt
              <lb/>
            rurſus paralleli Zodiaci. </s>
            <s xml:id="echoid-s16414" xml:space="preserve">Æqualiter autem diſtant quilibet paralleli oppoſiti ab æquinoctiali linea.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16415" xml:space="preserve">Nam cum anguli, quos Æquatoris radius D T, facit cum radiis oppoſitorum ſignorum, æquales
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-07" xlink:href="note-0260-07a" xml:space="preserve">27. tertij.</note>
            ſint, quòd inſiſtant huiuſmodi anguli ad centrum æqualibus arcubus æqualium declinationum;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16416" xml:space="preserve">ſint quoque duo anguli ad α, æquales, nempe recti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16417" xml:space="preserve">latus D α, commune; </s>
            <s xml:id="echoid-s16418" xml:space="preserve">erunt quoque rectæ
              <lb/>
            inter α, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16419" xml:space="preserve">radios quorumlibet oppoſitorum ſignorum ęquales. </s>
            <s xml:id="echoid-s16420" xml:space="preserve">quod eſt propoſitum. </s>
            <s xml:id="echoid-s16421" xml:space="preserve">Idem etiam
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-08" xlink:href="note-0260-08a" xml:space="preserve">26. primi.</note>
            liquido conſtat ex Analemmate huius propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16422" xml:space="preserve">ſi recte conſiderentur triangula E K N, E K Q;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16423" xml:space="preserve">
              <note position="left" xlink:label="note-0260-09" xlink:href="note-0260-09a" xml:space="preserve">Quo pacto ar-
                <lb/>
              cus ſignorũ op-
                <lb/>
              poſitorum una
                <lb/>
              cademq́ue ope-
                <lb/>
              ra deſcribantur
                <lb/>
              in horologio
                <lb/>
              Meridiano.</note>
            E K O, E K R; </s>
            <s xml:id="echoid-s16424" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s16425" xml:space="preserve">E K P, E K S. </s>
            <s xml:id="echoid-s16426" xml:space="preserve">Vnde vna eademq́ue opera quosuis parallelos oppoſitos in horo
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-10" xlink:href="note-0260-10a" xml:space="preserve">50</note>
            logio deſcribemus, ſi hinc inde à linea æquinoctiali in lineis horariis puncta imprimamus æquali
              <lb/>
            ter à linea æquinoctiali diſtantia. </s>
            <s xml:id="echoid-s16427" xml:space="preserve">Hanc autem poſteriorem parallelorum Zodiaci deſcriptionem
              <lb/>
            hoc modo demonſtrabimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s16428" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16429" xml:space="preserve">INTELLIGATVR in horologio ſtylus A E, ad rectos angulos inſiſtere plano horologii,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0260-11" xlink:href="note-0260-11a" xml:space="preserve">Demonitratio
                <lb/>
              poſterioris de-
                <lb/>
              ſcriptionis pa-
                <lb/>
              ralleloru
                <unsure/>
              m So
                <lb/>
              lis.</note>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s16430" xml:space="preserve">figura radiorum Zodiaci proxime conftructa circa verticem ſtyli E, circumuerti verſus planum
              <lb/>
            horologii, ita vt punctum D, coniungatur cum puncto E, ſeu cum centro mundi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16431" xml:space="preserve">recta D G,
              <lb/>
            perpetuo æquidiſtet lineæ horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s16432" xml:space="preserve">hoc eſt, cum axe mundi ſit coniuncta, ac propterea recta D C, à
              <lb/>
            plano Aequatoris non recedens illo motu occurrat ſemper lineæ æquinoctiali. </s>
            <s xml:id="echoid-s16433" xml:space="preserve">Quo poſito, cadet
              <lb/>
            in hac circumuolutione punctum T, v. </s>
            <s xml:id="echoid-s16434" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s16435" xml:space="preserve">in punctum N, propterea quòd in conſtructione recta
              <lb/>
            D T, ſumpta fuit æqualis rectæ E N. </s>
            <s xml:id="echoid-s16436" xml:space="preserve">Eſt enim recta E N, cadens ex puncto E, in ſublimi poſito,
              <lb/>
            nempe à vertice ſtyli, in punctum N, æqualis rectæ E N, in plano horologii; </s>
            <s xml:id="echoid-s16437" xml:space="preserve">vt facile </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>