Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (226) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div455" type="section" level="1" n="147">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9165" xml:space="preserve">
              <pb o="226" file="262" n="263" rhead="Comment. in II. Cap. Sphæræ"/>
            tur propter motum proprium, quem habet ab occaſu in ortum, melius fortaf
              <lb/>
            ſe dicetur Æequator deſcribi a linea recta, quæ à
              <unsure/>
            centro mundi ad initium ♈,
              <lb/>
            uel ♎, primi mobilis extenditur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9166" xml:space="preserve">Ex circũductione enim huius lineę deſcribe-
              <lb/>
            tur in die naturali circulus maximus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9167" xml:space="preserve">perfectus, ſemper rectus ad axem mun-
              <lb/>
            di, ęqualiterq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s9168" xml:space="preserve">diſtans omni ex parte à mundi polis: </s>
            <s xml:id="echoid-s9169" xml:space="preserve">quæ omnia requiruntur ad
              <lb/>
            ęquinoctialem circulum.</s>
            <s xml:id="echoid-s9170" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9171" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Svnt</emph>
            autem omnes circuli cœleſtes, atque adeo & </s>
            <s xml:id="echoid-s9172" xml:space="preserve">ęquinoctialis, conci-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-262-01" xlink:href="note-262-01a" xml:space="preserve">Vbi pof
                <unsure/>
              iſſi
                <lb/>
              mũ ſphęræ
                <lb/>
              circuli in
                <lb/>
              cęlo ſint cõ
                <lb/>
              cipiendi.</note>
            piendi in primo mobili, quod quidem nobis potiſſimum refert ſphæra mate-
              <lb/>
            rialis. </s>
            <s xml:id="echoid-s9173" xml:space="preserve">Neque multum intereſt, ſiue eos in concauo, ſiue in conuexo primi mo-
              <lb/>
            bilis intelligamus: </s>
            <s xml:id="echoid-s9174" xml:space="preserve">Tamen quia nos intra cœlum incluſi, in eiuſq́. </s>
            <s xml:id="echoid-s9175" xml:space="preserve">centro exi-
              <lb/>
            ſtentes, concauam cœli ſuperficiẽ intuemur, compellimur quodammodo cir-
              <lb/>
            culos cœleſtes in eadem ſuperficie concaua primi mo bilis conſiderare, ſicut
              <lb/>
            etiam, quia ſumus extra ſphæram materialem poſiti, cogimur eoſdem quodam
              <lb/>
            modo circulos in extima, ſeu conuexa eius ſuperficie defignare. </s>
            <s xml:id="echoid-s9176" xml:space="preserve">Quod etiam
              <lb/>
            fit in globo Coſmographico, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9177" xml:space="preserve">Aſtronomico. </s>
            <s xml:id="echoid-s9178" xml:space="preserve">Quoniam uero ex decem ſphæ-
              <lb/>
            ræ circulis primarijs Meridianus, atque Horizon ſunt prorſus immobiles in
              <lb/>
            quacunque regione ita ut, etiamſi cœlum primum perpetuo, ac indeſinenter
              <lb/>
            circumferatur, prędicti duo circuli nihilominus immoti omnino concipiãtur,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s9179" xml:space="preserve">firmi; </s>
            <s xml:id="echoid-s9180" xml:space="preserve">Alij uero octo mobiles exiſtunt, quippe cum continuè circumuolua-
              <lb/>
            tur cum primo mobili; </s>
            <s xml:id="echoid-s9181" xml:space="preserve">non erit inconueniens, ſi octo hoſce circulos mobiles
              <lb/>
            in conuexa ſuperficie primi mobilis, duos autem illos in concaua ſuperficie
              <lb/>
            cœli Empyrei immobilis, ſub quo collocatur primũ mobile, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9182" xml:space="preserve">totus mundus,
              <lb/>
            conſideremus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9183" xml:space="preserve">Ita enim fiet, ut alij circuli mobiles intra hos immobiles perpe
              <lb/>
            tuo circumducantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s9184" xml:space="preserve">quemadmodum etiam in ſphæra materiali cernimus, Me
              <lb/>
            rid
              <unsure/>
            ianum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9185" xml:space="preserve">Horizõtem alijs circulis ſupereminere, ut his ſine ceſſatione mo
              <lb/>
            tis, illi duo immoti prorſus permaneant.</s>
            <s xml:id="echoid-s9186" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Ae@noctia
            <lb/>
          lis circulus
            <lb/>
          cur ſic di-
            <lb/>
          ctus. Idẽ cur
            <lb/>
          Aequato@,
            <lb/>
          & cingulus
            <lb/>
          primi mo-
            <lb/>
          bilis dica-
            <lb/>
          @ur.</note>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9187" xml:space="preserve">ET dicitur Aequinoctialis, quoniam quando Sol tranſit per illum,
              <lb/>
            (quod fit in bis in anno, in principio Arietis ſcilicet, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9188" xml:space="preserve">in principio Li-
              <lb/>
            bræ) eſt æquinoctium in uniuerſa terra. </s>
            <s xml:id="echoid-s9189" xml:space="preserve">Vnde etiam appellatur Aequator
              <lb/>
            diei, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9190" xml:space="preserve">noctis, quia adæquat diem artificialem nocti. </s>
            <s xml:id="echoid-s9191" xml:space="preserve">Et dicitur cingulus pri
              <lb/>
            mi motus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9192" xml:space="preserve">Vnde ſciendum, quod primus motus, di citur motus primi
              <lb/>
            mobilis, hoc eſt, nonę ſphæræ, ſiue cœli ultimi, qui eſt ab oriente per occi-
              <lb/>
            dentem, rediens iterum in orientem: </s>
            <s xml:id="echoid-s9193" xml:space="preserve">qui ctiam dicitur motus rationalis, ad
              <lb/>
            ſimilitudinem motus rationis, qui eſt in microcoſmo, id eſt, in homine, ſcili-
              <lb/>
            cet quando fit conſider atio à creatore per creatur as in creator em, ibi ſiſten-
              <lb/>
            do. </s>
            <s xml:id="echoid-s9194" xml:space="preserve">Secundus motus eſt firmamenti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9195" xml:space="preserve">planetarum, contrarius huic, ab
              <lb/>
            occidente per orientem iterum rediens in occidentem: </s>
            <s xml:id="echoid-s9196" xml:space="preserve">qui motus dicitur ir-
              <lb/>
            rationalis, ſiue ſenſualis, ad ſimilitudinem mo
              <unsure/>
            tus microcoſmi, qui eſt à cor-
              <lb/>
            ruptibilibus ad creatorem, iterum rediens ad corruptibilia. </s>
            <s xml:id="echoid-s9197" xml:space="preserve">Dicitur ergo
              <lb/>
            cingulus primi motus, quia cingit, ſiue diuidit primum mobile, ſcilicet ſphæ-
              <lb/>
            ram nonam, in duo æqualia, æquidiſtans a polis mundi.</s>
            <s xml:id="echoid-s9198" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>