Quæ ſint veræ Peripateticorum cauæ, propter
quas ea, quæ natura mouentur, velocius
in fine, quam in principio mouean
tur. Caput XVI.
quas ea, quæ natura mouentur, velocius
in fine, quam in principio mouean
tur. Caput XVI.
QVIA nec Plato quantumuis diuinus, nec Thales
& ſi magni nominis Philoſophus, veritatem aſſecuti
fuerunt, ad Ariſtotelem naturalis Philoſophiæ paren
tem redimus, de cuius ſententia animaduertendum est. Eam
eſſe naturam aeris, & aquæ in proprio loco, ſi à quopiam quo
quo verſus impellantur, vt ſuo nixu post impulſum eum pri
mum aliquo ſpacio ferantur, ac aliquantisper motum cita
tiorem faciant: deinde ſenſim motum ſistant, donec motus
planè quieſcat, vt non rarò diximus.
& ſi magni nominis Philoſophus, veritatem aſſecuti
fuerunt, ad Ariſtotelem naturalis Philoſophiæ paren
tem redimus, de cuius ſententia animaduertendum est. Eam
eſſe naturam aeris, & aquæ in proprio loco, ſi à quopiam quo
quo verſus impellantur, vt ſuo nixu post impulſum eum pri
mum aliquo ſpacio ferantur, ac aliquantisper motum cita
tiorem faciant: deinde ſenſim motum ſistant, donec motus
planè quieſcat, vt non rarò diximus.
Huic adde, quoniam à vacuo natura, abhorret idcirco cum
in medio aliquid mouetur, ſimul ad mobilis terga proximi me
dij partes concurrunt, vt ſpacium illud impleant, ne derelin
quatur inane; hæ partes medii prius impulſæ proprio deinde
nixu mobile pellunt, & illud vltra promouent, hæc quo plu
res fuerint maiorique nixu pulſæ, eo citius, & vehementius
concurrentis ad terga mobilis illius illud velocius impellunt,
ac mouent: quo fit vt motui naturali hic motus violentus, id eſt
impulſus addatur. Mobile deinde velocius motum anteceden
tem aerem maiori nixu pellit, à velocius pulſo aere mobile ve
locius fertur, & ad illius terga plures partes aeris mobile con
ſequentis concurrunt, ideo citius graue deſcendit, & leue aſcen
dit, quouſque ad centrum feratur, aut ad cælum ſubuolet, vbi
vtrumque mobile seu graue, seu leue quieſcet. Iſtius ergo mo
tus velocior in fine citatio ex ociore impulſu partium medij ad
in medio aliquid mouetur, ſimul ad mobilis terga proximi me
dij partes concurrunt, vt ſpacium illud impleant, ne derelin
quatur inane; hæ partes medii prius impulſæ proprio deinde
nixu mobile pellunt, & illud vltra promouent, hæc quo plu
res fuerint maiorique nixu pulſæ, eo citius, & vehementius
concurrentis ad terga mobilis illius illud velocius impellunt,
ac mouent: quo fit vt motui naturali hic motus violentus, id eſt
impulſus addatur. Mobile deinde velocius motum anteceden
tem aerem maiori nixu pellit, à velocius pulſo aere mobile ve
locius fertur, & ad illius terga plures partes aeris mobile con
ſequentis concurrunt, ideo citius graue deſcendit, & leue aſcen
dit, quouſque ad centrum feratur, aut ad cælum ſubuolet, vbi
vtrumque mobile seu graue, seu leue quieſcet. Iſtius ergo mo
tus velocior in fine citatio ex ociore impulſu partium medij ad