Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 7
[out of range]
>
[Note]
Page: 108
[Note]
Page: 108
[Note]
Page: 108
[Note]
Page: 109
[Note]
Page: 109
[Note]
Page: 109
[Note]
Page: 110
[Note]
Page: 110
[Note]
Page: 111
[Note]
Page: 111
[Note]
Page: 111
[Note]
Page: 112
[Note]
Page: 113
[Note]
Page: 113
[Note]
Page: 114
[Note]
Page: 114
[Note]
Page: 114
[Note]
Page: 115
[Note]
Page: 115
[Note]
Page: 115
[Note]
Page: 115
[Note]
Page: 115
[Note]
Page: 115
[Note]
Page: 116
[Note]
Page: 116
[Note]
Page: 117
[Note]
Page: 117
[Note]
Page: 117
[Note]
Page: 118
[Note]
Page: 119
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(227)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div455
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
147
">
<
pb
o
="
227
"
file
="
263
"
n
="
264
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div458
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
148
">
<
head
xml:id
="
echoid-head153
"
xml:space
="
preserve
">COMMENTARIVS.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9199
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Explicat</
emph
>
hoc loco nomina, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9200
"
xml:space
="
preserve
">oſſicia circuli Aequinoctialis, docens, tum
<
lb
/>
vocari Aequinoctialem, quia per illum tranſiens Sol, in principio videlicet
<
lb
/>
♈, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9201
"
xml:space
="
preserve
">♎, efficit æquinoctium in uniuerſa terra, hoc eſt, diem artificialem ęqua
<
lb
/>
lem nocti artificiali conſtituit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9202
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9203
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Eandem</
emph
>
ob cauſam ait, ipſum appellari Aequatorem diei, ac noctis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9204
"
xml:space
="
preserve
">Item
<
lb
/>
nominari cingulum primi motus, quod nimirum primum motum diuidat in
<
lb
/>
duo æqualia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9205
"
xml:space
="
preserve
">Cum enim motus diuidatur ad diuiſionem mobilis, ut uolunt
<
lb
/>
philoſophi, diuidet utique Aequator motum primi mobilis bifariam, quan-
<
lb
/>
doquidem & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9206
"
xml:space
="
preserve
">primum mobile in duas medietates diuidit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9207
"
xml:space
="
preserve
">In gratiam huius
<
lb
/>
repetit duplicem illum motum cælorum, ab ortu videlicet in occaſum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9208
"
xml:space
="
preserve
">ab
<
lb
/>
occaſu in ortum, vt perſpicuum eſt in litera.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9209
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:space
="
preserve
">Varia nomi
<
lb
/>
na circuli ę-
<
lb
/>
quinoctia-
<
lb
/>
liss.</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9210
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Graeci</
emph
>
appellant hunc circulum ἰσημέρινον, id eſt, Aequidialem, quia
<
lb
/>
nimirum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9211
"
xml:space
="
preserve
">Sole in eo decurrente, fit dies æqualis nocti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9212
"
xml:space
="
preserve
">Vnde quemadmodum
<
lb
/>
Latini eum denominant à nocte, ita Græcis placuit ei nomen imponere a die.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9213
"
xml:space
="
preserve
">A Ptolemæo dicitur Linea, Circulus, feu orbis æquationis diei. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9214
"
xml:space
="
preserve
">Ab Alphraga-
<
lb
/>
no Circulus Aequinoctij. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9215
"
xml:space
="
preserve
">Volunt etiam plerique, eum hiſce nominib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9216
"
xml:space
="
preserve
">appella-
<
lb
/>
ri, non quòd Sol in eo exiſtens æquinoctium efficiat ubique; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9217
"
xml:space
="
preserve
">ſed quod in ſphę
<
lb
/>
ra recta, quæ illi ſubiacet, noctes dierum artificialium magnitudinem nunquã
<
lb
/>
excedant, ſed perpetuo dies noctibus ſint æquales, ubicunque Sol exiſtat, ut in
<
lb
/>
3. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9218
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9219
"
xml:space
="
preserve
">ex ponemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9220
"
xml:space
="
preserve
">Solet etiam nonnunquam circulus Aequinoctialis dici ab
<
lb
/>
Aſtronomis Maximus parallelorum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9221
"
xml:space
="
preserve
">Appellant enim circulos parallelos eos,
<
lb
/>
quos ſtellæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9222
"
xml:space
="
preserve
">ſingula cæli puncta ad motum diurnum deſcribũt, quorum om-
<
lb
/>
nium maximus eſt, ut conſtat, Aequator.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9223
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9224
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvod</
emph
>
autem communiter dici ſolet; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9225
"
xml:space
="
preserve
">In uniuerſa terra æquinoctium fieri
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-263-02
"
xlink:href
="
note-263-02a
"
xml:space
="
preserve
">Qũo intelli
<
lb
/>
gatur, bis in
<
lb
/>
anno fieri
<
lb
/>
æquinoctiũ
<
lb
/>
in uniuerſ@
<
lb
/>
terra.</
note
>
bis in anno, Sole nimirum exiſtente in principio ♈, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9226
"
xml:space
="
preserve
">♎, intelligendum eſt,
<
lb
/>
vbi contingit uiciſſitudo diei, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9227
"
xml:space
="
preserve
">noctis ſpacio 24. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9228
"
xml:space
="
preserve
">horarum, hoc eſt, ubi Aequi
<
lb
/>
noctialis circulus interſecat Horizontem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9229
"
xml:space
="
preserve
">ab eodẽ interſecatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9230
"
xml:space
="
preserve
">Quod ideo
<
lb
/>
dixerim, ut excludamus ab hac propoſitione uniuerſali regiones illas; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9231
"
xml:space
="
preserve
">quæ di-
<
lb
/>
recte polis mundi ſubiacent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9232
"
xml:space
="
preserve
">In illis etenim regionibus dies, quæ unica tantũ
<
lb
/>
eſt in anno continet ſex menſes, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9233
"
xml:space
="
preserve
">nox totidem, ut prope finem 3. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9234
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9235
"
xml:space
="
preserve
">conſta-
<
lb
/>
bit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9236
"
xml:space
="
preserve
">uel certe propoſitio illa communis intelligenda eſt negatiue, quaſi dicatur
<
lb
/>
diem non eſſe inæqualem nocti, quod quidem uerum eſt, etiam ſub polis, Sole
<
lb
/>
in Aequinoctiali circulo exiſtente: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9237
"
xml:space
="
preserve
">quia tunc dies non eſt nocti inæqualis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9238
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9239
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">In</
emph
>
omnibus uero regionibus, in quibus Aequator, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9240
"
xml:space
="
preserve
">Horizon ſeſe mutuo
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-263-03
"
xlink:href
="
note-263-03a
"
xml:space
="
preserve
">Cur Sole
<
lb
/>
exiſtente in
<
lb
/>
Aequatore,
<
lb
/>
fiat æquin@
<
lb
/>
ctium.</
note
>
interſecant, fieri æquinoctiũ, dum Sol in Aequatore moratur, facile hac ratio-
<
lb
/>
ne poterit demonſtrari. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9241
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam uterq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9242
"
xml:space
="
preserve
">circulus, Aequator, ſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9243
"
xml:space
="
preserve
">atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9244
"
xml:space
="
preserve
">Horizon,
<
lb
/>
eſt maximus, diuidet alter alterum bifariam per propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9245
"
xml:space
="
preserve
">11. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9246
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9247
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9248
"
xml:space
="
preserve
">Theodoſij, ut
<
lb
/>
ſupra dictum eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9249
"
xml:space
="
preserve
">propterea in quacun que regione, ubi hi duo circuli ſe mu
<
lb
/>
tuo ſecant, exiſtet una medietas Aequatoris ſupra Horizontem, altera uero in
<
lb
/>
fra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9250
"
xml:space
="
preserve
">Cum igitur Sol ab ortu in occaſum æquabiliter feratur, efficitur, vt tantũ
<
lb
/>
temporis conſumat ſupra hemiſphærium, quæ quidem mora diem efficit ar-
<
lb
/>
tificialem, quantum ſub hemiſphęrio, quę mora noctem artificialem cõſtituit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9251
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s9252
"
xml:space
="
preserve
">VNDE notandum, quòd polus mundi, qui nobis ſemper apparet,
<
lb
/>
dicitur polus ſeptentrionalis, arcticus, uel borealis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9253
"
xml:space
="
preserve
">Septentrionalis dici-
<
lb
/>
tur à ſeptentrione, hoc eſt, à minori urſa, quæ dicitur à ſeptem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9254
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>