264227Ioan. de Sacro Boſco.
COMMENTARIVS.
Explicat hoc loco nomina, &
oſſicia circuli Aequinoctialis, docens, tum
vocari Aequinoctialem, quia per illum tranſiens Sol, in principio videlicet
♈, & ♎, efficit æquinoctium in uniuerſa terra, hoc eſt, diem artificialem ęqua
lem nocti artificiali conſtituit.
vocari Aequinoctialem, quia per illum tranſiens Sol, in principio videlicet
♈, & ♎, efficit æquinoctium in uniuerſa terra, hoc eſt, diem artificialem ęqua
lem nocti artificiali conſtituit.
Eandem ob cauſam ait, ipſum appellari Aequatorem diei, ac noctis.
Item
nominari cingulum primi motus, quod nimirum primum motum diuidat in
duo æqualia. Cum enim motus diuidatur ad diuiſionem mobilis, ut uolunt
philoſophi, diuidet utique Aequator motum primi mobilis bifariam, quan-
doquidem & primum mobile in duas medietates diuidit. In gratiam huius
repetit duplicem illum motum cælorum, ab ortu videlicet in occaſum, & ab
occaſu in ortum, vt perſpicuum eſt in litera.
11Varia nomi nominari cingulum primi motus, quod nimirum primum motum diuidat in
duo æqualia. Cum enim motus diuidatur ad diuiſionem mobilis, ut uolunt
philoſophi, diuidet utique Aequator motum primi mobilis bifariam, quan-
doquidem & primum mobile in duas medietates diuidit. In gratiam huius
repetit duplicem illum motum cælorum, ab ortu videlicet in occaſum, & ab
occaſu in ortum, vt perſpicuum eſt in litera.
na circuli ę-
quinoctia-
liss.
Graeci appellant hunc circulum ἰσημέρινον, id eſt, Aequidialem, quia
nimirum. Sole in eo decurrente, fit dies æqualis nocti. Vnde quemadmodum
Latini eum denominant à nocte, ita Græcis placuit ei nomen imponere a die.
A Ptolemæo dicitur Linea, Circulus, feu orbis æquationis diei. Ab Alphraga-
no Circulus Aequinoctij. Volunt etiam plerique, eum hiſce nominib. appella-
ri, non quòd Sol in eo exiſtens æquinoctium efficiat ubique; ſed quod in ſphę
ra recta, quæ illi ſubiacet, noctes dierum artificialium magnitudinem nunquã
excedant, ſed perpetuo dies noctibus ſint æquales, ubicunque Sol exiſtat, ut in
3. cap. ex ponemus. Solet etiam nonnunquam circulus Aequinoctialis dici ab
Aſtronomis Maximus parallelorum. Appellant enim circulos parallelos eos,
quos ſtellæ, & ſingula cæli puncta ad motum diurnum deſcribũt, quorum om-
nium maximus eſt, ut conſtat, Aequator.
nimirum. Sole in eo decurrente, fit dies æqualis nocti. Vnde quemadmodum
Latini eum denominant à nocte, ita Græcis placuit ei nomen imponere a die.
A Ptolemæo dicitur Linea, Circulus, feu orbis æquationis diei. Ab Alphraga-
no Circulus Aequinoctij. Volunt etiam plerique, eum hiſce nominib. appella-
ri, non quòd Sol in eo exiſtens æquinoctium efficiat ubique; ſed quod in ſphę
ra recta, quæ illi ſubiacet, noctes dierum artificialium magnitudinem nunquã
excedant, ſed perpetuo dies noctibus ſint æquales, ubicunque Sol exiſtat, ut in
3. cap. ex ponemus. Solet etiam nonnunquam circulus Aequinoctialis dici ab
Aſtronomis Maximus parallelorum. Appellant enim circulos parallelos eos,
quos ſtellæ, & ſingula cæli puncta ad motum diurnum deſcribũt, quorum om-
nium maximus eſt, ut conſtat, Aequator.
Qvod autem communiter dici ſolet;
In uniuerſa terra æquinoctium fieri
22Qũo intelli
gatur, bis in
anno fieri
æquinoctiũ
in uniuerſ@
terra. bis in anno, Sole nimirum exiſtente in principio ♈, & ♎, intelligendum eſt,
vbi contingit uiciſſitudo diei, & noctis ſpacio 24. horarum, hoc eſt, ubi Aequi
noctialis circulus interſecat Horizontem, & ab eodẽ interſecatur. Quod ideo
dixerim, ut excludamus ab hac propoſitione uniuerſali regiones illas; quæ di-
recte polis mundi ſubiacent. In illis etenim regionibus dies, quæ unica tantũ
eſt in anno continet ſex menſes, & nox totidem, ut prope finem 3. cap. conſta-
bit: uel certe propoſitio illa communis intelligenda eſt negatiue, quaſi dicatur
diem non eſſe inæqualem nocti, quod quidem uerum eſt, etiam ſub polis, Sole
in Aequinoctiali circulo exiſtente: quia tunc dies non eſt nocti inæqualis.
22Qũo intelli
gatur, bis in
anno fieri
æquinoctiũ
in uniuerſ@
terra. bis in anno, Sole nimirum exiſtente in principio ♈, & ♎, intelligendum eſt,
vbi contingit uiciſſitudo diei, & noctis ſpacio 24. horarum, hoc eſt, ubi Aequi
noctialis circulus interſecat Horizontem, & ab eodẽ interſecatur. Quod ideo
dixerim, ut excludamus ab hac propoſitione uniuerſali regiones illas; quæ di-
recte polis mundi ſubiacent. In illis etenim regionibus dies, quæ unica tantũ
eſt in anno continet ſex menſes, & nox totidem, ut prope finem 3. cap. conſta-
bit: uel certe propoſitio illa communis intelligenda eſt negatiue, quaſi dicatur
diem non eſſe inæqualem nocti, quod quidem uerum eſt, etiam ſub polis, Sole
in Aequinoctiali circulo exiſtente: quia tunc dies non eſt nocti inæqualis.
In omnibus uero regionibus, in quibus Aequator, &
Horizon ſeſe mutuo
33Cur Sole
exiſtente in
Aequatore,
fiat æquin@
ctium. interſecant, fieri æquinoctiũ, dum Sol in Aequatore moratur, facile hac ratio-
ne poterit demonſtrari. Quoniam uterq; circulus, Aequator, ſ. atq; Horizon,
eſt maximus, diuidet alter alterum bifariam per propoſ. 11. lib. 1. Theodoſij, ut
ſupra dictum eſt, & propterea in quacun que regione, ubi hi duo circuli ſe mu
tuo ſecant, exiſtet una medietas Aequatoris ſupra Horizontem, altera uero in
fra. Cum igitur Sol ab ortu in occaſum æquabiliter feratur, efficitur, vt tantũ
temporis conſumat ſupra hemiſphærium, quæ quidem mora diem efficit ar-
tificialem, quantum ſub hemiſphęrio, quę mora noctem artificialem cõſtituit.
33Cur Sole
exiſtente in
Aequatore,
fiat æquin@
ctium. interſecant, fieri æquinoctiũ, dum Sol in Aequatore moratur, facile hac ratio-
ne poterit demonſtrari. Quoniam uterq; circulus, Aequator, ſ. atq; Horizon,
eſt maximus, diuidet alter alterum bifariam per propoſ. 11. lib. 1. Theodoſij, ut
ſupra dictum eſt, & propterea in quacun que regione, ubi hi duo circuli ſe mu
tuo ſecant, exiſtet una medietas Aequatoris ſupra Horizontem, altera uero in
fra. Cum igitur Sol ab ortu in occaſum æquabiliter feratur, efficitur, vt tantũ
temporis conſumat ſupra hemiſphærium, quæ quidem mora diem efficit ar-
tificialem, quantum ſub hemiſphęrio, quę mora noctem artificialem cõſtituit.
VNDE notandum, quòd polus mundi, qui nobis ſemper apparet,
dicitur polus ſeptentrionalis, arcticus, uel borealis. Septentrionalis dici-
tur à ſeptentrione, hoc eſt, à minori urſa, quæ dicitur à ſeptem, &
dicitur polus ſeptentrionalis, arcticus, uel borealis. Septentrionalis dici-
tur à ſeptentrione, hoc eſt, à minori urſa, quæ dicitur à ſeptem, &