266229Ioan. de Sacro Boſco.
que in duobus punctis, nempe in principio ♈, &
♎, ad quæ cum proprio mo-
tu Sol peruenit, æqualia diei, noctisq́ue ſpacia efficit: Vnde & dicta puncta æ-
quinoctialia dicuntur ab Aſtronomis. Quæ eleganter deſcribit Manilius poe
ta dicens.
tu Sol peruenit, æqualia diei, noctisq́ue ſpacia efficit: Vnde & dicta puncta æ-
quinoctialia dicuntur ab Aſtronomis. Quæ eleganter deſcribit Manilius poe
ta dicens.
Libra, Ariesq́ue parem reddunt noctemq́ue, diemq́ue.
Quibus antem diebus anni olim duo æquinoctia contigerint, &
quibus hoc
tempore contingant, aperiemus, quando de Coluris agemus.
tempore contingant, aperiemus, quando de Coluris agemus.
V.
11Aequator terminus
eſt a quo
declinatio
nes nume
rantur.
Est terminus, à quo initium ſumunt declinationes omnium punctorum
Eclipticæ, ſtellarumq́ue. Eſt enim declinatio diſtantia ſtellæ, punctiue Eclipti-
cæ ab Aequatore uerſus alterutrum polorum mundi. Penes quid uero capien-
da ſit, & menſuranda hæc diſtantia, ſiue declinatio, dicemus, cum de Eclipti-
ca egerimus.
22Declinatio Eclipticæ, ſtellarumq́ue. Eſt enim declinatio diſtantia ſtellæ, punctiue Eclipti-
cæ ab Aequatore uerſus alterutrum polorum mundi. Penes quid uero capien-
da ſit, & menſuranda hæc diſtantia, ſiue declinatio, dicemus, cum de Eclipti-
ca egerimus.
quid.
VI.
Indicat, quæ pars cœli dicatur Septentrionalis, Borealisve, &
quæ
33Aequator
dirimit par
tem cęli b@
realem ab
auſtrali. Auſtralis, ſeu Meridionalis. Quæ enim interijcitur inter polum ſeptentriona-
lem, ſiue Arcticum, & Aequinoctialem circulum, Septentrionalis nuncupatur:
Reliqua uero, quæ ponitur inter eundem Aequinoctialem circulum, & polum
44Borealis
pars cęli, &
auſtralis q̃. Auſtralem, ſiue Antarcticum. Meridionalis appellatur. Ex quo facile percipi
poteſt, quænam ſidera, quæve conſtellationes, uel ſigna Septentrionalia, uel
Auſtralia appellentur. Itẽ quando planetæ dicantur Septentrionales, & quan-
55Septentrio-
nalia, au-
ftraliave
aſtra, uel ſi
gna, quæ. do Auſtrales. Quandocunque enim fuerint in ea parte cęli, quam Septentrio-
nalem diximus uocari, ſeptentrionales dicuntur: quãdo uero in ea extiterint,
quam nominauimus Auſtralem, Auſtrales uocantur. Vnde dum Sol mouetur
ab initio ♈, uſque ad principium ♎, Septentrionalis appellatur; Dum uero à
principio ♎, ad principium ♈, tendit, Meridionalis, ſiue Auſtralis dici conſue
66Aequator
in terra par
titur terrã
totam in
partem bo-
realẽ, & au
ſtralem. uit. Sumitur quidem, & aliter pars ſeptentrionalis, Auſtralisq́; apud Aſtrono-
mos, ut docebimus, quando de Eclipticæ utilitatibus uerba faciemus. Sed hæc
eſt potiſſima acceptio partis ſeptentrionalis, & Auſtralis apud auctores. Im-
mo & apud Coſmographos Aequator, in terra deſcriptus diſtribuit totam ter-
ram in partem Borealem, & Auſtralem.
33Aequator
dirimit par
tem cęli b@
realem ab
auſtrali. Auſtralis, ſeu Meridionalis. Quæ enim interijcitur inter polum ſeptentriona-
lem, ſiue Arcticum, & Aequinoctialem circulum, Septentrionalis nuncupatur:
Reliqua uero, quæ ponitur inter eundem Aequinoctialem circulum, & polum
44Borealis
pars cęli, &
auſtralis q̃. Auſtralem, ſiue Antarcticum. Meridionalis appellatur. Ex quo facile percipi
poteſt, quænam ſidera, quæve conſtellationes, uel ſigna Septentrionalia, uel
Auſtralia appellentur. Itẽ quando planetæ dicantur Septentrionales, & quan-
55Septentrio-
nalia, au-
ftraliave
aſtra, uel ſi
gna, quæ. do Auſtrales. Quandocunque enim fuerint in ea parte cęli, quam Septentrio-
nalem diximus uocari, ſeptentrionales dicuntur: quãdo uero in ea extiterint,
quam nominauimus Auſtralem, Auſtrales uocantur. Vnde dum Sol mouetur
ab initio ♈, uſque ad principium ♎, Septentrionalis appellatur; Dum uero à
principio ♎, ad principium ♈, tendit, Meridionalis, ſiue Auſtralis dici conſue
66Aequator
in terra par
titur terrã
totam in
partem bo-
realẽ, & au
ſtralem. uit. Sumitur quidem, & aliter pars ſeptentrionalis, Auſtralisq́; apud Aſtrono-
mos, ut docebimus, quando de Eclipticæ utilitatibus uerba faciemus. Sed hæc
eſt potiſſima acceptio partis ſeptentrionalis, & Auſtralis apud auctores. Im-
mo & apud Coſmographos Aequator, in terra deſcriptus diſtribuit totam ter-
ram in partem Borealem, & Auſtralem.
VII.
Praefinit nobis longitudinem, ſeu quantitatem diei artificialis, no
77Aequator
indicat lon
gitudinem
diei, & no-
ctis arti fi-
cialis. ctisq́ue in quacunque orbis terreni habitatione. Eſt enim in quauis regione, A
quolibet anni tempore, dies artificialis tanta, quantus eſt arcus Aequinoctia-
lis circuli, qui ſupra hemiſphærium aſcendit, dũ ſupra idem hemiſphæriũ Sol
commoratur. Hic aũt arcus Aequatoris hac ratione deprehendetur ex ſphæ.
ra materiali rite, & accurate fabricata. Statuatur ſphæra materialis in propria
88Quanta ſit
dies arti fi-
cialis, &
qũo exſphę
ta materia
li deprehẽ
datur. poſitione, ideſt, in debita eleuatione poli, gradusq́; ille Eclipticæ, in quo Sol
die propoſito exiſtit, in Horizonte ex parte orientis collocetur, diligenterq́;
notetur punctum illud Aequatoris, quod tunc in Horizonte ex eadem parte
exiſtit: Deinde circumuoluatur ſphæra, donec idem gradus Eclipticæ, addito
inſuper dimidiato fere gradu, in Horizonte reperiatur ex parte occidentis, ite
rumq́; punctum illud Aequatoris ſignetur, quod tunc Horizontem ex parte
orientis præciſe, ac ad amuſſim contingere conſpicitur. Quibus peractis, nu-
merentur gradus Aequinoctialis circuli inter duo illa puncta interiecti, initio
facto à primo puncto, & uerſus partes orientales procedendo. Nam dicti gra-
dus Aequatoris deproment arcum diurnum propoſitum, hoc eſt, qui ſimul
77Aequator
indicat lon
gitudinem
diei, & no-
ctis arti fi-
cialis. ctisq́ue in quacunque orbis terreni habitatione. Eſt enim in quauis regione, A
quolibet anni tempore, dies artificialis tanta, quantus eſt arcus Aequinoctia-
lis circuli, qui ſupra hemiſphærium aſcendit, dũ ſupra idem hemiſphæriũ Sol
commoratur. Hic aũt arcus Aequatoris hac ratione deprehendetur ex ſphæ.
ra materiali rite, & accurate fabricata. Statuatur ſphæra materialis in propria
88Quanta ſit
dies arti fi-
cialis, &
qũo exſphę
ta materia
li deprehẽ
datur. poſitione, ideſt, in debita eleuatione poli, gradusq́; ille Eclipticæ, in quo Sol
die propoſito exiſtit, in Horizonte ex parte orientis collocetur, diligenterq́;
notetur punctum illud Aequatoris, quod tunc in Horizonte ex eadem parte
exiſtit: Deinde circumuoluatur ſphæra, donec idem gradus Eclipticæ, addito
inſuper dimidiato fere gradu, in Horizonte reperiatur ex parte occidentis, ite
rumq́; punctum illud Aequatoris ſignetur, quod tunc Horizontem ex parte
orientis præciſe, ac ad amuſſim contingere conſpicitur. Quibus peractis, nu-
merentur gradus Aequinoctialis circuli inter duo illa puncta interiecti, initio
facto à primo puncto, & uerſus partes orientales procedendo. Nam dicti gra-
dus Aequatoris deproment arcum diurnum propoſitum, hoc eſt, qui ſimul