Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 7
[out of range]
>
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(229)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div468
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
153
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9300
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
229
"
file
="
265
"
n
="
266
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
que in duobus punctis, nempe in principio ♈, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9301
"
xml:space
="
preserve
">♎, ad quæ cum proprio mo-
<
lb
/>
tu Sol peruenit, æqualia diei, noctisq́ue ſpacia efficit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9302
"
xml:space
="
preserve
">Vnde & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9303
"
xml:space
="
preserve
">dicta puncta æ-
<
lb
/>
quinoctialia dicuntur ab Aſtronomis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9304
"
xml:space
="
preserve
">Quæ eleganter deſcribit Manilius poe
<
lb
/>
ta dicens.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9305
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div469
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
154
">
<
head
xml:id
="
echoid-head160
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Libra, Ariesq́ue parem reddunt noctemq́ue, diemq́ue.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9306
"
xml:space
="
preserve
">Quibus antem diebus anni olim duo æquinoctia contigerint, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9307
"
xml:space
="
preserve
">quibus hoc
<
lb
/>
tempore contingant, aperiemus, quando de Coluris agemus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9308
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div470
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
155
">
<
head
xml:id
="
echoid-head161
"
xml:space
="
preserve
">V.</
head
>
<
note
position
="
right
"
xml:space
="
preserve
">Aequator
<
lb
/>
terminus
<
lb
/>
eſt a quo
<
lb
/>
declinatio
<
lb
/>
nes nume
<
lb
/>
rantur.</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9309
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Est</
emph
>
terminus, à quo initium ſumunt declinationes omnium punctorum
<
lb
/>
Eclipticæ, ſtellarumq́ue. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9310
"
xml:space
="
preserve
">Eſt enim declinatio diſtantia ſtellæ, punctiue Eclipti-
<
lb
/>
cæ ab Aequatore uerſus alterutrum polorum mundi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9311
"
xml:space
="
preserve
">Penes quid uero capien-
<
lb
/>
da ſit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9312
"
xml:space
="
preserve
">menſuranda hæc diſtantia, ſiue declinatio, dicemus, cum de Eclipti-
<
lb
/>
ca egerimus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9313
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:space
="
preserve
">Declinatio
<
lb
/>
quid.</
note
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div471
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
156
">
<
head
xml:id
="
echoid-head162
"
xml:space
="
preserve
">VI.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9314
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Indicat</
emph
>
, quæ pars cœli dicatur Septentrionalis, Borealisve, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9315
"
xml:space
="
preserve
">quæ
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-265-03
"
xlink:href
="
note-265-03a
"
xml:space
="
preserve
">Aequator
<
lb
/>
dirimit par
<
lb
/>
tem cęli b@
<
lb
/>
realem ab
<
lb
/>
auſtrali.</
note
>
Auſtralis, ſeu Meridionalis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9316
"
xml:space
="
preserve
">Quæ enim interijcitur inter polum ſeptentriona-
<
lb
/>
lem, ſiue Arcticum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9317
"
xml:space
="
preserve
">Aequinoctialem circulum, Septentrionalis nuncupatur:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9318
"
xml:space
="
preserve
">Reliqua uero, quæ ponitur inter eundem Aequinoctialem circulum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9319
"
xml:space
="
preserve
">polum
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-265-04
"
xlink:href
="
note-265-04a
"
xml:space
="
preserve
">Borealis
<
lb
/>
pars cęli, &
<
lb
/>
auſtralis q̃.</
note
>
Auſtralem, ſiue Antarcticum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9320
"
xml:space
="
preserve
">Meridionalis appellatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9321
"
xml:space
="
preserve
">Ex quo facile percipi
<
lb
/>
poteſt, quænam ſidera, quæve conſtellationes, uel ſ
<
unsure
/>
igna Septentrionalia, uel
<
lb
/>
Auſtralia appellentur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9322
"
xml:space
="
preserve
">Itẽ quando planetæ dicantur Septentrionales, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9323
"
xml:space
="
preserve
">quan-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-265-05
"
xlink:href
="
note-265-05a
"
xml:space
="
preserve
">Septentrio-
<
lb
/>
nalia, au-
<
lb
/>
ftraliave
<
lb
/>
aſtra, uel ſi
<
lb
/>
gna, quæ.</
note
>
do Auſtrales. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9324
"
xml:space
="
preserve
">Quandocunque enim fuerint in ea parte cęli, quam Septentrio-
<
lb
/>
nalem diximus uocari, ſeptentrionales dicuntur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9325
"
xml:space
="
preserve
">quãdo uero in ea extiterint,
<
lb
/>
quam nominauimus Auſtralem, Auſtrales uocantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9326
"
xml:space
="
preserve
">Vnde dum Sol mouetur
<
lb
/>
ab initio ♈, uſque ad principium ♎, Septentrionalis appellatur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9327
"
xml:space
="
preserve
">Dum uero à
<
lb
/>
principio ♎, ad principium ♈, tendit, Meridionalis, ſiue Auſtralis dici conſue
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-265-06
"
xlink:href
="
note-265-06a
"
xml:space
="
preserve
">Aequator
<
lb
/>
in terra par
<
lb
/>
titur terrã
<
lb
/>
totam in
<
lb
/>
partem bo-
<
lb
/>
realẽ, & au
<
lb
/>
ſtralem.</
note
>
uit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9328
"
xml:space
="
preserve
">Sumitur quidem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9329
"
xml:space
="
preserve
">aliter pars ſeptentrionalis, Auſtralisq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9330
"
xml:space
="
preserve
">apud Aſtrono-
<
lb
/>
mos, ut docebimus, quando de Eclipticæ utilitatibus uerba faciemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9331
"
xml:space
="
preserve
">Sed hæc
<
lb
/>
eſt potiſſima acceptio partis ſeptentrionalis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9332
"
xml:space
="
preserve
">Auſtralis apud auctores. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9333
"
xml:space
="
preserve
">Im-
<
lb
/>
mo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9334
"
xml:space
="
preserve
">apud Coſmographos Aequator, in terra deſcriptus diſtribuit totam ter-
<
lb
/>
ram in partem Borealem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9335
"
xml:space
="
preserve
">Auſtralem.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9336
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div473
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
157
">
<
head
xml:id
="
echoid-head163
"
xml:space
="
preserve
">VII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9337
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Praefinit</
emph
>
nobis longitudinem, ſeu quantitatem diei artificialis, no
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-265-07
"
xlink:href
="
note-265-07a
"
xml:space
="
preserve
">Aequator
<
lb
/>
indicat lon
<
lb
/>
gitudinem
<
lb
/>
diei, & no-
<
lb
/>
ctis arti fi-
<
lb
/>
cialis.</
note
>
ctisq́ue in quacunque orbis terreni habitatione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9338
"
xml:space
="
preserve
">Eſt enim in quauis regione, A
<
lb
/>
quolibet anni tempore, dies artificialis tanta, quantus eſt arcus Aequinoctia-
<
lb
/>
lis circuli, qui ſupra hemiſphærium aſcendit, dũ ſupra idem hemiſphæriũ Sol
<
lb
/>
commoratur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9339
"
xml:space
="
preserve
">Hic aũt arcus Aequatoris hac ratione deprehendetur ex ſphæ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9340
"
xml:space
="
preserve
">ra materiali rite, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9341
"
xml:space
="
preserve
">accurate fabricata. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9342
"
xml:space
="
preserve
">Statuatur ſphæra materialis in propria
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-265-08
"
xlink:href
="
note-265-08a
"
xml:space
="
preserve
">Quanta ſit
<
lb
/>
dies arti fi-
<
lb
/>
cialis, &
<
lb
/>
qũo exſphę
<
lb
/>
ta materia
<
lb
/>
li deprehẽ
<
lb
/>
datur.</
note
>
poſitione, ideſt, in debita eleuatione poli, gradusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9343
"
xml:space
="
preserve
">ille Eclipticæ, in quo Sol
<
lb
/>
die propoſito exiſtit, in Horizonte ex parte orientis collocetur, diligenterq́;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9344
"
xml:space
="
preserve
">notetur punctum illud Aequatoris, quod tunc in Horizonte ex eadem parte
<
lb
/>
exiſtit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9345
"
xml:space
="
preserve
">Deinde circumuoluatur ſphæra, donec idem gradus Eclipticæ, addito
<
lb
/>
inſuper dimidiato fere gradu, in Horizonte reperiatur ex parte occidentis, ite
<
lb
/>
rumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9346
"
xml:space
="
preserve
">punctum illud Aequatoris ſignetur, quod tunc Horizontem ex parte
<
lb
/>
orientis præciſe, ac ad amuſſim contingere conſpicitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9347
"
xml:space
="
preserve
">Quibus peractis, nu-
<
lb
/>
merentur gradus Aequinoctialis circuli inter duo illa puncta interiecti, initio
<
lb
/>
facto à primo puncto, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9348
"
xml:space
="
preserve
">uerſus partes orientales procedendo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s9349
"
xml:space
="
preserve
">Nam dicti gra-
<
lb
/>
dus Aequatoris deproment arcum diurnum propoſitum, hoc eſt, qui ſimul </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>