Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686
page |< < (259) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div22" type="section" level="1" n="19">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7895" xml:space="preserve">
              <pb o="259" file="0271" n="271" rhead="De Ignis extinctione."/>
            illâ extinctâ fumum in tenui & </s>
            <s xml:id="echoid-s7896" xml:space="preserve">continuo cylindro aſcendentem ad
              <lb/>
            ſummum perueniſſe, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7897" xml:space="preserve">indè per latera ad inferiorem vaſis par-
              <lb/>
            tem ſe ſtitiſſe: </s>
            <s xml:id="echoid-s7898" xml:space="preserve">potuit ſcilicet pars humida fumi in receſſu con-
              <lb/>
            creſcere, vbi minus eſt caloris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7899" xml:space="preserve">grauior fieri. </s>
            <s xml:id="echoid-s7900" xml:space="preserve">Cœterùm abſo-
              <lb/>
            lutè & </s>
            <s xml:id="echoid-s7901" xml:space="preserve">ſimpliciter rarefactum Recipientis aërem non dicerem,
              <lb/>
            quippe qui adhuc integer nec diminutus implet ſpatium idem,
              <lb/>
            quod antea occupabat, nec eadem materia maiores habet dimen-
              <lb/>
            ſiones. </s>
            <s xml:id="echoid-s7902" xml:space="preserve">Contra verò res accidit, quando exercita antlia aëris
              <lb/>
            partem è Recipiente exugit ad implendum in modiolo ſpatium
              <lb/>
            ab embolo relictum; </s>
            <s xml:id="echoid-s7903" xml:space="preserve">qui enim reliquus eſt in Recipiente aër, ad illud
              <lb/>
            implendum dilatatur, atque rareſcit, ideoque ſecundùm ſpeciem
              <lb/>
            leuior eſt fumo; </s>
            <s xml:id="echoid-s7904" xml:space="preserve">quilicèt aliquando non ſubſequatur extinctio-
              <lb/>
            nem flammæ, aliquando tamen *ſuperiori ellychnij parte poſt ex-*
              <lb/>
            *tinctam flammam accenſâ permanente, tenuia, quæ exorieban-*
              <lb/>
            *tur, fumi effluuia ſurſum baud longè aſcendebant, ſed dein poſt*
              <lb/>
            *incertos aliquos vltro citroque motus de repente conciderunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7905" xml:space="preserve">* Prima
              <lb/>
            videlicet fumi effluuia pereuntis flammæ veſtigijs inſiſtentia aſcen-
              <lb/>
            debant, atque ponè vrgebantur à conſequentibus fumi particu-
              <lb/>
            lis iuxta eandem directionem ex ellychnio erumpentibus: </s>
            <s xml:id="echoid-s7906" xml:space="preserve">ſed quia
              <lb/>
            fumus aëre circumfluo grauior erat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7907" xml:space="preserve">igniculis deſtituebatur,
              <lb/>
            deſcendebat occurrens alijs fumi particulis ſurſum exilientibus,
              <lb/>
            à quibus repellebatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s7908" xml:space="preserve">ex quo illa motuum viciſſitudo tan-
              <lb/>
            tiſper oriebatur, dum effluuia aut omnino ceſſarent, aut
              <lb/>
            languidiora non valerent deſcendentem fumum ab igniculis le-
              <lb/>
            uioribus deſtitutum repellere: </s>
            <s xml:id="echoid-s7909" xml:space="preserve">tunc enim conciditfumus, vtpote
              <lb/>
            grauior aëre rarefacto.</s>
            <s xml:id="echoid-s7910" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7911" xml:space="preserve">Dand. </s>
            <s xml:id="echoid-s7912" xml:space="preserve">Optimè ſanè de re literariâ meritus eſt Nobiliſſimus Vir
              <lb/>
            ſuâ illâ Machinâ Pneumaticâ, cuius ope deprehendit aëremita
              <lb/>
            poſſe rarefieri, vt non ſolùm bis millies ſeptingenties, ſed etiam
              <lb/>
            tredecies millìes maius ſpatium occupet, quemadmodum narrat
              <lb/>
            in Tractatu, cui titulum fecit, *Mira aëris etiam citrà calo-*
              <lb/>
            *rem Rarefactio detecta.</s>
            <s xml:id="echoid-s7913" xml:space="preserve">* Cum tamen de Rarefactione conſtet,
              <lb/>
            valdè ambiguum relinquitur, qua demum ratione illa contingat:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7914" xml:space="preserve">Si enim diſtractis in diuerſa particulis interiectæ dicantur inanita-
              <lb/>
            tes, erit in recipiente Vacuum tredecies millies maius Pleno: </s>
            <s xml:id="echoid-s7915" xml:space="preserve">Si
              <lb/>
            ad vitandum inane, aduocetur per vaſis poros Æther, non vti-
              <lb/>
            que à rareſcente aëre attrahi dixerit ipſe Boyle; </s>
            <s xml:id="echoid-s7916" xml:space="preserve">neque enim hu-
              <lb/>
            inſmodi tractio eiuſdem placitis conſentanea eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s7917" xml:space="preserve">ſed neque </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>