Musschenbroek, Petrus van
,
Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 2
[out of range]
>
<
1 - 2
[out of range]
>
page
|<
<
(258)
of 795
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div160
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
160
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6118
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
258
"
file
="
0272
"
n
="
272
"
rhead
="
DISSERTATIO
"/>
erit iis, qui corporum naturam jam callent, eamque determinant,
<
lb
/>
quod nobis ob nimiam mentis caliginem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6119
"
xml:space
="
preserve
">obſcuras Mathemati-
<
lb
/>
cas cogitationes intelligi non poſſe videtur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6120
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div161
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
161
">
<
head
xml:id
="
echoid-head171
"
xml:space
="
preserve
">EXPERIMENTUM CXXXIV.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6121
"
xml:space
="
preserve
">Virga ferrea tenuis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6122
"
xml:space
="
preserve
">longa, Experimenti CXXXI, in Igne can-
<
lb
/>
defacta fuit, ex quo ope ænei forcipis extracta, immergebatur
<
lb
/>
Aquæ, ſitu ad horizontem parallelo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6123
"
xml:space
="
preserve
">in Meridiano Magnetico;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6124
"
xml:space
="
preserve
">extinctæ oſtendit illico cuſpis Borea vim poli Borei, qua Verſorii
<
lb
/>
polum Auſtralem attraxit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6125
"
xml:space
="
preserve
">cuſpis Auſtralis attraxit Verſoriipolum
<
lb
/>
Boreum: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6126
"
xml:space
="
preserve
">erat autem Virgæ in Aquâ extinctæ vis attrahens multo
<
lb
/>
major, quam cum antea ſupra ſolum refrigerio committebatur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6127
"
xml:space
="
preserve
">Ad-
<
lb
/>
notarunt hoc mecum Gilbertus, Rohaultus, Boyleus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6128
"
xml:space
="
preserve
">Wol-
<
lb
/>
fius; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6129
"
xml:space
="
preserve
">verum nuper Cl. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6130
"
xml:space
="
preserve
">Reaumurius hoc obſervatum in dubium vo-
<
lb
/>
cavit in L’Hiſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6131
"
xml:space
="
preserve
">de L’ Acad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6132
"
xml:space
="
preserve
">Roy. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6133
"
xml:space
="
preserve
">A°. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6134
"
xml:space
="
preserve
">1723. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6135
"
xml:space
="
preserve
">affirmans ſe ſæpius
<
lb
/>
hoc tentaſſe, ſed nunquam immediate poſt Ferri extinctionem ul-
<
lb
/>
lam vim Magneticam deprehendiſſe: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6136
"
xml:space
="
preserve
">ſuſpicatus igitur Gilbertum & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6137
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Rohaultum non ſatis circumſpecte attendiſſe, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6138
"
xml:space
="
preserve
">concuſſiones aliquas
<
lb
/>
cum Ferro, cum extinguebatur, fuiſſe communicatas; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6139
"
xml:space
="
preserve
">obſervave-
<
lb
/>
rat enim mallei ictus aut concuſſiones aptas eſſe ad Ferrum vi Ma-
<
lb
/>
gnetica imprægnandum: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6140
"
xml:space
="
preserve
">Quid autem in hac controverſia agemus,
<
lb
/>
a cujus parte ſtabit veritas? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6141
"
xml:space
="
preserve
">experientia me docuit, tum Gilbertum
<
lb
/>
cum ſibi aſſentientibus, tum Reaumurium fuiſſe veritatem aſſecu-
<
lb
/>
tos: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6142
"
xml:space
="
preserve
">Ecce in quonam hic lateat ſubtilitas: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6143
"
xml:space
="
preserve
">ſi capiatur virga longa
<
lb
/>
tenuiſque, quali nos uſi fuimus in Experimento CXXXI, ſemper
<
lb
/>
poſt exſtinctionem in Aqua obſervatur illico vis ingens Magnetica; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6144
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
verum ejuſdem virgæ portio unius pollicis duntaxat, aut virga ma-
<
lb
/>
joris craſſitiei & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6145
"
xml:space
="
preserve
">ſimul admodum brevis, in Aqua extincta, nun-
<
lb
/>
quam acquirit vim Magneticam, ſenſibus obſervabilem: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6146
"
xml:space
="
preserve
">idcirco
<
lb
/>
certum eſt, Reaumurium in ſuis Experimentis uſum fuiſſe virgis ni-
<
lb
/>
mis brevibus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6147
"
xml:space
="
preserve
">craſſis, in quibus vim Magneticam conſpicerenon
<
lb
/>
potuit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6148
"
xml:space
="
preserve
">Gilbertus, Rohaultus, Boyleus, Wolfius inſtituerunt Ex-
<
lb
/>
perimentum cum virgis tenuibus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6149
"
xml:space
="
preserve
">longis, ideo opinati vim Ma-
<
lb
/>
gneticam in omnibus extinctis obtinere ferramentis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6150
"
xml:space
="
preserve
">Diſcimus ex
<
lb
/>
ejuſmodi controverſiis, quanta cum cura ad omnes </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>