Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

List of thumbnails

< >
271
271
272
272
273
273
274
274
275
275
276
276
277
277
278
278
279
279
280
280
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N17BF5" type="main">
              <s id="N17C05">
                <pb pagenum="264" xlink:href="005/01/272.jpg"/>
              motorem, aut aerem impellentem, habere propriam virtu­
                <lb/>
              tem motiuam intrinſecam, ipſis à proijciente, vel ambiente
                <lb/>
              impreſſam, per quam proximè feruntur quò diriguntur, ſicut
                <lb/>
              per leuitatem ſurſum, ac per grauitatem deorſum. </s>
              <s id="N17C22">Quam
                <lb/>
              quidem virtutem, vt vidimus, ſæpè ipſe inſinuat, & à neote­
                <lb/>
              ricis rem diſtinctius pertractantibus vocatur impetus, ſeu
                <lb/>
              impulſus. </s>
              <s id="N17C2B">Qui cum diu non perſeueret in ſubiecto, nec ei
                <lb/>
              competat ex natura ſua:
                <expan abbr="Cumq">Cumque</expan>
              determinatè tantum va­
                <lb/>
              leat mouere iuxta proijcientis directionem, non ſequitur il­
                <lb/>
              lud inconueniens, quod Ariſtoteles pro ratione dubitandi
                <lb/>
              propoſuerat, nimirum fore, vt proiecta
                <expan abbr="mouerẽtur">mouerentur</expan>
              à ſeipſis,
                <lb/>
              & ab intrinſeco, non ſecus ac animalia, vel ſaltem corpora,
                <lb/>
              quæ natura mouentur, non violentia. </s>
              <s id="N17C3E">Non ſufficit enim mo­
                <lb/>
              ueri à principio intrinſeco ad conſtituendum motum natu­
                <lb/>
              ralem, ſed amplius requiritur, vt ipſum principium ſit ſtabi­
                <lb/>
              le, ac naturæ debitum, cuiuſmodi non eſt virtus impreſſa
                <lb/>
              proiectis. </s>
            </p>
            <p id="N17C49" type="main">
              <s id="N17C4B">Iam verò quàm neceſſariò admittenda ſit talis qualitas,
                <lb/>
              ſeu virtus impreſſa, quidquid ſenſerit Ariſtoteles, ex eo vel
                <lb/>
              maximè intelligitur, quòd abſque illa inſufficiens ſit ſolus
                <lb/>
              aer concitatus ad perficiendum motum proiectorum, etſi
                <lb/>
              ad ipſum
                <expan abbr="quandoq.">quandoque</expan>
              concurrat. </s>
              <s id="N17C5A">Senſu enim conſtat, nulla
                <lb/>
              ventorum irruentium vi quieſcentem lapidem, aut plum­
                <lb/>
              beam pilam poſſe ſuſtolli, & in longinqua transferri, ſicut
                <lb/>
              nec ligneam, aut ferream rotam conuolui, & alia eiuſmodi
                <lb/>
              corpora promoueri; quæ tamen impetu incuſſo, facilè præ­
                <lb/>
              ſtantur à manu, etiam contra omnem ventorum conatum
                <lb/>
              vehementiſſimè ex aduerſo perflantium. </s>
              <s id="N17C69">Imò & ferreas
                <lb/>
              pilas contra eundem flatum videmus è tormentis explodi,
                <lb/>
              ac non minus mænia quatere; & ingentia ſaxa eminus ac
                <lb/>
              ſumma celeritate per aera ferri, ipſo aere in contrarium ni­
                <lb/>
              tente, ac repellente. </s>
              <s id="N17C74">Vanumque videtur illud effugium,
                <lb/>
              flante vento, quamuis totus aer commoueatur, pars tamen
                <lb/>
              aeris, quæ tangit proiectum, cum vnitè magis moueatur à
                <lb/>
              proijciente, maiorem vim obtinere ad promouendum, quàm
                <lb/>
              vllum ventum in contrarium. </s>
              <s id="N17C7F">Siquidem veluti per follem, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>