Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
253
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1713
"/>
<
lb
/>
At verò, quia dubium eſſe poterat, quemadmodum pars mouens & mobilis ſe haberet; quando
<
lb
/>
formæ quæ ſunt principia motus, ſe habent ad materiam dupliciter, aut
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſunt cum materia di
<
lb
/>
uiduæ & extentæ per totum, cuiuſmodi ſunt elementorum formæ; aut
<
expan
abbr
="
eſſentiã
">eſſentiam</
expan
>
ſolam communi
<
lb
/>
cant ex quadam parte præcipua reliquis, vt fertur eſſe animus. </
s
>
<
s
>Rurſus id quod per ſe mouetur,
<
lb
/>
aut animatum eſt, aut inanimum, ſed progreditur Ariſtoteles, vt doceat
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
formam quæ cum
<
lb
/>
materia producitur & extenditur, eiuſmodi eſſe, vt poſsit mouere
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
cum qua producitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quia verò inanima talem habent formam; efficitur, vt nullum
<
expan
abbr
="
inanimũ
">inanimum</
expan
>
diuidi poſsit in partem
<
lb
/>
per ſe mouentem, & partem per ſe mobilem; proinde
<
expan
abbr
="
nullũ
">nullum</
expan
>
inanimum poſsit mouere ſeipſum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Eſt igitur animatum id quod per ſe mouetur eo modo quo poteſt, quia non primò, & hoc ita ſe
<
lb
/>
habere compertum eſt, vt partem mouentem à mobili, non modò ratione, verùm etiam ſubiecto
<
lb
/>
diſiunctam habeat. </
s
>
<
s
>Verumenimuerò quia quod per ſe mouetur, aliquando conflatur è principiis
<
lb
/>
quæ contrarium habent, & idcircò diſſolui poſſunt: hæc idonea perpetuæ ſucceſsionis initia ſta
<
lb
/>
tui nequeunt. </
s
>
<
s
>Proinde æterna erunt id quod mouetur, & id quod mouet: etiam ita conſtare
<
lb
/>
concludetur illud primum mouens corporeum quod per ſe mouetur, vt componatur ex mo
<
lb
/>
uente quod non ſit tanquam principium illius internum, neque vt materia, neque vt talis forma
<
lb
/>
quæ pendeat ab ipſa, ſed immateriatum
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
, & ab omni tranſmutatione prorſus
<
expan
abbr
="
abiunctũ
">abiunctum</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1714
"/>
<
lb
/>
Quapropter illi tribuendam eſſe longè aliam rationem
<
expan
abbr
="
producẽdi
">producendi</
expan
>
motum, atque ea quæ propria
<
lb
/>
ſit
<
expan
abbr
="
mouentiũ
">mouentium</
expan
>
quę corpus habent, ſiue ſint ipſa corpora, ſiue etiam corporea,
<
expan
abbr
="
quoniã
">quoniam</
expan
>
ſunt corporis
<
lb
/>
actus, & extra corpus ipſum omnino nihil. </
s
>
<
s
>quæ ſanè 8. Phyſ. colligentur. </
s
>
<
s
>Hunc igitur ego
<
expan
abbr
="
ductũ
">ductum</
expan
>
<
lb
/>
iudico
<
expan
abbr
="
demonſtrationũ
">demonſtrationum</
expan
>
quibus nos Ariſtoteles euexit ad primum motorem. </
s
>
<
s
>Ita vt facilè nunc
<
lb
/>
primo ingreſſu appareat, quod ab interpretibus eorum librorum, & dubitatum eſt, & malè decre
<
lb
/>
tum de differentia, ſeu potius apparente repetitione demonſtrationis illius, qua efficitur. </
s
>
<
s
>Omne
<
lb
/>
quod monetur, ab alio moueri, & à Ludouico Buccaferrea præſertim qui vtranque tanquam ſit
<
lb
/>
eadem, per idem medium concludere conatus ſit, cùm ſint valdè diuerſæ. </
s
>
<
s
>Nam ea quæ Phyſ. 7.
<
lb
/>
proponitur, aſſumit corpora
<
expan
abbr
="
tantũ
">tantum</
expan
>
, ea verò quæ 8. libro affertur, vſque ad partem per ſe mouen
<
lb
/>
tem peruenit, quæcunque illa ſit, generatim verò eſt, non vnà extento cum ſubiecto, ſed ab ipſo
<
lb
/>
re ſegregata & qualis eſt animus. </
s
>
<
s
>Vnde primum mobile ſic ex ſeipſo mouebitur, vt animatum,
<
lb
/>
quo puncto tanti momenti prætermiſſo mira perturbatio, quinimo à rectè inſtitutæ methodi ra
<
lb
/>
tione defectio in Ariſtotelicum
<
expan
abbr
="
idemq́
">idemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>acroamaticum volumen, & in quo ſumma philoſophiæ
<
lb
/>
peripateticæ conſiſtit, inculcatur. </
s
>
<
s
>Sed ad demonſtrationem redeo, & ad ea quæ ab Ariſtotele
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1715
"/>
<
lb
/>
fuerunt aſſumpta.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1706
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1707
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1708
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1709
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1710
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1711
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1712
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1713
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1714
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1715
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Dubia contra demonstrationem Ariſtotelicam 7. Phyſ. ex Auerroë potiſſimè
<
lb
/>
proponuntur. </
s
>
<
s
>Caput XII
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>SED quoniam demonſtratio propoſita à Galeno quem Græci ſapientiſsimum appellare non
<
lb
/>
verentur, agitata plurimum eſt in iis libris quos ſanè multos de vna demonſtratione conſcri
<
lb
/>
pſit, & ab Auerroë pro Ariſtotele noſtro dictum eſt contra Galenum; neque item de hoc tacuit
<
lb
/>
Auicenna, conſentiuntúe omnes qui in hoc loco verſantur, de via qua defendendus ſit Ariſtote
<
lb
/>
les: inſtar nunc, vt, quod nos quaſi compendiò ſignificauimus, id copiosè peragamus. </
s
>
<
s
>Veniat er
<
lb
/>
go in medium primò ſententia magni Auerrois. </
s
>
<
s
>Ipſe digreditur, & contra Galenum & contra
<
lb
/>
Auicennam: quandò de propoſitionis illius veritate fuit anceps Galenus. </
s
>
<
s
>Omne .ſ. </
s
>
<
s
>quod per ſe
<
lb
/>
mouetur, ex alterius quiete non manere: neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſibi perſuadere potuit, cùm partes totius
<
expan
abbr
="
eſſen-tiã
">eſſen
<
lb
/>
tiam</
expan
>
compleant in ſuo quæque genere, ſiue, vt quanti, quarum ea vis eſt, vt ſibi quęque vendicet lo
<
lb
/>
cum ab alterius partis,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
eius item in quo eſt, loco
<
expan
abbr
="
ſecretũ
">ſecretum</
expan
>
, & à toto amputata, atque ab altera
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1716
"/>
<
lb
/>
parte diſtracta ſubſiſtere queat: ſiue eſſentiæ, quarum eſt ea conditio, vt quæ vicem materiæ ſu
<
lb
/>
bit, à toto & parte ſeparari valeat quę obtinet vim formæ, extra
<
expan
abbr
="
totũ
">totum</
expan
>
eſſe non poſsit; veruntamen
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
oẽs
">omnes</
expan
>
inter ſe & cum toto occupant eundem locum ſimpliciter. </
s
>
<
s
>cùm,
<
expan
abbr
="
inquã
">inquam</
expan
>
, totius ſibi reſpondentis
<
lb
/>
eſſentiam pars quæque compleat, & vna tamen ex iis quieſcente per alias moueatur totum, non
<
lb
/>
potuit ſibi perſuadere Galenus, quin, etiam ſi pars vna quieſcat, totum prætereà moueri poſsit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Rurſus inter Ariſtotelis dicta repugnantia notabatur, eo quòd ſtatuitur moueri totum ABC. &
<
lb
/>
ſecundùm omnes ſuas parteis; mox accipitur ipſum ſecari bifariam in AB. BC. & harum
<
expan
abbr
="
alterã
">alteram</
expan
>
<
lb
/>
manere. </
s
>
<
s
>At quî fieri poteſt, vt, dum totum mouetur, AB. quieſcat; aut, dum AB. quieſcit, to
<
lb
/>
tum moueatur? </
s
>
<
s
>Neque ineptè planè dubitauit Galenus (vt interim iſtud adiiciam) nam ſi qua
<
lb
/>
lex eſt, qua non liceat accipere
<
expan
abbr
="
quippiã
">quippiam</
expan
>
, quod fieri non poſsit, ea certè eſt, quandò id quod aſſumi
<
lb
/>
tur antecedenti repugnat. </
s
>
<
s
>Licet
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
fingere
<
expan
abbr
="
hominẽ
">hominem</
expan
>
, qui vtraque manu orientem atque
<
expan
abbr
="
occidentẽ
">occidentem</
expan
>
<
lb
/>
cęli plagam teneat; licet ponere terram eſſe in orbe Lunę, atque inibi
<
expan
abbr
="
hominẽ
">hominem</
expan
>
qui cauſſas explo
<
lb
/>
ret eclipſeos, & alia multa quæ vim naturæ ſuperant; at ſi extra cęlum ſit nihil, quòd omnia com
<
lb
/>
plectatur; non licet accipere
<
expan
abbr
="
hominẽ
">hominem</
expan
>
. </
s
>
<
s
>extra cęlum miſsile torquere, aut
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
porrigere manum: </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>