Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
241
(189)
242
(190)
243
(191)
244
(192)
245
(193)
246
(194)
247
(195)
248
(196)
249
(197)
250
(198)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(221)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
221
"
file
="
0273
"
n
="
273
"
rhead
="
PARS TERTIA.
"/>
pediunt progreſſum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eæ vires ſi circumquaque eſſent ſemper
<
lb
/>
æquales; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nullum impedimentum haberet motus, qui vi inertiæ
<
lb
/>
deberet eſſe rectilineus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quare ſola differentia virium agen-
<
lb
/>
tium in punctum mobile obſtare poteſt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At ſi nulla occur-
<
lb
/>
rat infinita vis arcus aſymptotici cujuſpiam poſt primum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vi-
<
lb
/>
res omnes finitæ ſunt, adeoque & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">differentia virium ſecun-
<
lb
/>
dum diverſas directiones agentium finita eſt ſemper. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Igitur
<
lb
/>
utcunque ea ſit magna, ipſam finita quædam velocitas elidere
<
lb
/>
poteſt, quin permittat ullam retardationem, accelerationem,
<
lb
/>
deviationem, quæ ad datam quampiam utcunque parvam ma-
<
lb
/>
gnitudinem aſſurgat: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam vires indigent tempore ad produ-
<
lb
/>
cendam novam velocitatem, quæ ſemper proportionalis eſt
<
lb
/>
tempori, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc ſi ſatis magna velocitas haberetur;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quævis ſubſtantia trans aliam quanvis libere permearet ſine ullo
<
lb
/>
ſenſibili obſtaculo, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſine ulla ſenſibili mutatione diſpoſitionis
<
lb
/>
propriorum punctorum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſine ulla jactura nexus mutui inter
<
lb
/>
ipſa puncta, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cohæſionis, quod ibidem illuſtravi exemplo
<
lb
/>
ferrei globuli inter magnetes diſperſos cum ſatis magna velo-
<
lb
/>
citate libere permeantis, ubi etiam illud vidimus, in hoc caſu
<
lb
/>
virium ubique finitarum impenetrabilitatis ideam, quam habe-
<
lb
/>
mus, nos debere ſoli mediocritati noſtrarum velocitatum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
virium, quarum ope non poſſumus imprimere ſatis magnam
<
lb
/>
velocitatem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">libere trans murorum ſepta, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">trans occluſas
<
lb
/>
portas pervadere.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">477. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id quidem ita ſe habet, ſi nullæ præter primam
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0273-01
"
xlink:href
="
note-0273-01a
"
xml:space
="
preserve
">Si per aſym-
<
lb
/>
ptoticos arcus
<
lb
/>
particulæ eſſent
<
lb
/>
prorſus imper-
<
lb
/>
meabiles, tum
<
lb
/>
recurrendum ad
<
lb
/>
molem immi-
<
lb
/>
nutam quan-
<
lb
/>
tum oportet.</
note
>
aſymptoti habeantur, quæ vires abſolute inſinitas inducant:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam ſi per ejuſmodi aſymptoticos arcus particulæ fiant & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in-
<
lb
/>
diſſolubiles, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">prorſus impenetrabiles juxta num. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">362; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum
<
lb
/>
vero nulla utcunque magna velocitate poſſet una particula al-
<
lb
/>
teram transvolare, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">res eodem recideret, quo in communi
<
lb
/>
ſententia de continua extenſione materiæ. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Tum nimirum opor-
<
lb
/>
<
gap
/>
eret lucis particulas minuere, non quidem in inſinitum (quod
<
lb
/>
ego abſolute impoſſibile arbitror, quemadmodum & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quantitates,
<
lb
/>
quæ revera infinite parvæ ſint in ſe ipſis tales, ac indepen-
<
lb
/>
denter ab omni noſtro cogitandi modo determinatæ: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nec vero
<
lb
/>
earum uſquam habetur neceſſitas in Natura) ſed ita, ut ad-
<
lb
/>
huc incurſus unius particulæ in aliam pro quovis finito tem-
<
lb
/>
pore ſit, quantum libuerit, improbabilis, quod per finitas uti-
<
lb
/>
que magnitudines præſtari poteſt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si enim concipiatur planum
<
lb
/>
per lucis particulam quancunque ductum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum ea progre-
<
lb
/>
diens; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eorum planorum numerus dato quovis finito tempore
<
lb
/>
utcunque longo erit utique ſinitus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi particulæ inter ſe diſtent
<
lb
/>
quovis utcunque exiguo intervallo, quarum idcirco finito quo-
<
lb
/>
vis tempore non niſi finitum numerum emittet maſſa utcun-
<
lb
/>
que lucida. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Porro quodvis ex ejuſmodi planis ad medias, qua
<
lb
/>
latiſſimæ ſunt, alias particulas luminis inter ſe diſtantes finito
<
lb
/>
numero vicium appellet utique intra finitum quodvis tempus,
<
lb
/>
cum id per intervalla finita tantummodo debeat </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>