Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N25905
"
level
="
3
"
n
="
4
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N2AEE0
"
level
="
4
"
n
="
4
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N2C21A
">
<
s
xml:id
="
N2C27D
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
Quarti tractatus
"
file
="
0274
"
n
="
274
"/>
ditas ſit vt .4. et tota frigiditas vt .2. q̄ ſunt in ſcḋa
<
lb
/>
ꝑte ꝓportionali a. corꝑis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C289
"
xml:space
="
preserve
">Uolo igr̄ / prima pars
<
lb
/>
ꝓportiõalĺ a. corꝑis acq̇rat in hõ aliquã quãtitatē
<
lb
/>
ꝑ rarefactiõeꝫ acq̇rēdo et ꝑs hñs duplã caliditatē
<
lb
/>
ad caliditatē ṗme partꝪ in eadē hora acq̇rat ſubdu
<
lb
/>
pla quãtitatē, et pars hñs q̈druplã caliditatem ad
<
lb
/>
caliditatē ṗme ꝑtis in eadē hora acq̇rat ſubq̈dru-
<
lb
/>
plã quãtitatē etc̈. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C298
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſito argr̄ ſic / a. in fine ra-
<
lb
/>
refactiõis nec eſt calidū nec frigidū: et aña erat ca-
<
lb
/>
lidū: et nullã caliditatē aut frigiditatē deperdidit
<
lb
/>
aut acq̇ſiuit etc̈. / igr̄ ꝓpoſitū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2A1
"
xml:space
="
preserve
">Q, in fine nec eſt cali-
<
lb
/>
dū nec frigidū ꝓbat̄̄: q2 in fine hꝫ caliditatē ſuffici-
<
lb
/>
entē ip̄m denoīare īfinite calidū, et frigiditatē ſuffi
<
lb
/>
entē ipſuꝫ denoīare īfinite frigidū puta illã quã hꝫ
<
lb
/>
in quãtitate acq̇ſita ꝑ rarefactionē: igr̄ caliditas et
<
lb
/>
frigiditas totalr̄ et adeq̈te ſe īpediūt: et ꝑ ↄ̨ñs illud
<
lb
/>
nec eſt calidū nec frigidū / qḋ fuit ꝓbandū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2B0
"
xml:space
="
preserve
">Q, autē
<
lb
/>
caliditas exñs in quãtitate acq̇ſita ꝑ rarefactionē
<
lb
/>
et ſiĺr frigiditas exñs in eadē quãtitatē ſufficiat de
<
lb
/>
noīare a. infinite ſatis / ptꝫ ex his que dicta ſunt cir
<
lb
/>
ca ſextam concluſionem queſtionis.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N2C2C5
">
<
s
xml:id
="
N2C2C6
"
xml:space
="
preserve
">Scḋo ad idē argr̄ ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2C9
"
xml:space
="
preserve
">Si ꝑs affirma
<
lb
/>
tiua dubii eēt a: ſeq̄ret̄̄ alicuiꝰ corꝑis certa diuiſi
<
lb
/>
one quãlꝫ partē ꝓportiõalē ꝓportiõe dupla eē ca-
<
lb
/>
lidã: et tñ totū nõ eē calidū: ↄ̨ñs videt̄̄ īpoſſibile: igr̄
<
lb
/>
illud ex quo ſequit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2D4
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ꝓbat̄̄, et ſit a. diuiſū per
<
lb
/>
ꝑtes ꝓportiõales ꝓportiõe dupla, et in ṗma ꝑte ſit
<
lb
/>
caliditas vt .2. et frigiditas vt vnū, et in ſcḋa parte
<
lb
/>
ſit in duplo maior caliditas et ſiĺr frigiditas ꝙ̄ in
<
lb
/>
ṗma, et in tertia in duplo maior caliditas et frigi-
<
lb
/>
ditas ꝙ̄ in ſcḋa, et ſic deinceps ita in qualꝫ parte
<
lb
/>
proportionali caliditas ſit dupla ad frigiditatē.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2E4
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſito manifeſtū eſt quãlꝫ partē ꝓportiõalē
<
lb
/>
ſcḋm illã diuiſionē eſſe calidã: </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2E9
"
xml:space
="
preserve
">Sed totū nõ ſit ca
<
lb
/>
lidū ꝓbat̄̄ / q2 caliditas īpedit totalr̄ frigiditatē: et
<
lb
/>
eocõtra: igr̄ neutra illaꝝ denoīat. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2F0
"
xml:space
="
preserve
">Añs ꝓbat̄̄ / quia
<
lb
/>
vtra illaꝝ ſufficit denoīare īfinite vt ſatis ptꝫ ex
<
lb
/>
ſcḋa ↄ̨cluſiõe q̄ſtiõis: igr̄ ſe totalr̄ īpediūt. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C2F7
"
xml:space
="
preserve
">¶ Itē ſe-
<
lb
/>
queret̄̄ alicuiꝰ corꝑis certa diuiſiõe ̄lꝫ partē ꝓpor
<
lb
/>
tionalē ꝓportiõe dupla eſſe īfinite calidã: et tñ totū
<
lb
/>
nõ eſſe calidū / qḋ īplicat. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C300
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ꝓbat̄̄ retēto caſu ſu
<
lb
/>
periori: hoc addito / ꝑ totū a. ſit caliditas vnifor-
<
lb
/>
mis īfinite intenſiõis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C307
"
xml:space
="
preserve
">Sed hoc ſit flm̄ ꝓbat̄̄ / q2 bñ
<
lb
/>
ſequit̄̄ ſcḋm hãc diuiſionē q̄lꝫ pars ꝓportiõalis
<
lb
/>
eiꝰ eſt calida: igr̄ ſcḋm hãc diuiſionē oēs ſunt calide
<
lb
/>
et oēs ſunt ip̄m totū: igr̄ totū eſt calidū / qḋ eſt nega
<
lb
/>
tū.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0274-01a
"
xlink:label
="
note-0274-01
"
xml:id
="
N2C346
"
xml:space
="
preserve
">ↄ̨fir̄tio.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2C317
"
xml:space
="
preserve
">¶ Et ↄ̨firmat̄̄ / q2 ſi intenſio mixti hñtis q̈litates
<
lb
/>
ↄ̈rias coextēſas ꝑ totū attendit̄̄ penes exceſſū q̈lita
<
lb
/>
tis excedētis ſupra exceſſam: ſequit̄̄ / intēſio mixti
<
lb
/>
hñtis q̈litates ↄ̈rias nõ coextēſas: ſed extēſas in di
<
lb
/>
uerſis partibꝰ ſubiecti itidē attendit̄̄ penes exceſſū
<
lb
/>
q̈litatis excedētis ſupra exceſſã: ſed hoc eſt flm̄: igr̄
<
lb
/>
illud ex quo ſequit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C326
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la videt̄̄ nota: ſed falſitas
<
lb
/>
ↄ̨ñtis ꝓbat̄̄: q2 tūc ſeq̄ret̄̄ / frigiditas nullo pacto
<
lb
/>
īpediret caliditatē / qḋ eſt ↄ̈ fundamentū opinionis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2C32E
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ꝓbat̄̄: et pono / ſit a. pedale in cuiꝰ vna me-
<
lb
/>
dietate ſic caliditas vt .8. et in alia frigiditas vt .4.
<
lb
/>
et b. in cuiꝰ vna medietate ſit caliditas vt .8. et alia
<
lb
/>
nec habeat caliditatē nec frigiditatē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C337
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſito
<
lb
/>
a. per te eſt calidū vt .4. cū .8. excedãt .4. per .4. et b.
<
lb
/>
ſimiltr eſt calidum vt .4. / igr̄ frigiditas in a. nullo
<
lb
/>
pacto īpedit caliditatem cum oīno habeãt eandem
<
lb
/>
caliditatem per eandem partem.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N2C34C
">
<
s
xml:id
="
N2C34D
"
xml:space
="
preserve
">In oppoſitū tñ argit̄̄ ſic / q2 intenſio
<
lb
/>
mixti hñtis q̈litates ↄ̈rias coextēſas ꝑ totū nõ attē
<
lb
/>
dit̄̄ penes intēſionē q̈litatis intenſioris: cū tūc ↄ̈rie
<
lb
/>
q̈litates nullo mõ ſe īpedirēt in denoīationibꝰ ſuis
<
lb
/>
nec penes ꝓportionē q̈litatis excedētis ad q̈litatē
<
lb
/>
exceſſū: igr̄ d3 attendi penes exceſſū q̈litatis excedē
<
cb
chead
="
Capitulū quartū.
"/>
tis ſupra exceſſū cū nõ ſit aliꝰ modꝰ quo talis inten-
<
lb
/>
ſio poſſet mēſurari. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C35F
"
xml:space
="
preserve
">Coña ptꝫ cū maiore: et ꝓbatur
<
lb
/>
mīor / q2 alias ſeq̄ret̄̄ albedinē vt .4. denoīare īfini-
<
lb
/>
te. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C366
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ꝓbat̄̄ / et ſit in a. pedali albedo vt .4. ꝑ totū
<
lb
/>
coextēſa nigredini vt .2. et remittat̄̄ vniformiṫ ni-
<
lb
/>
gredo vſ ad nõ gradū in hora ſtãte albedīe. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C36D
"
xml:space
="
preserve
">Quo
<
lb
/>
poſito argr̄ ſic / in infinitū augebit̄̄ ꝓportio albedi
<
lb
/>
nis ſupra nigredinē: igr̄ ꝑ te in īfinitū intēdet̄̄ deno
<
lb
/>
minatio albedinis: et per conſequens in infinitum
<
lb
/>
denominabit illa albedo / quod fuit probandum.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N2C378
">
<
s
xml:id
="
N2C379
"
xml:space
="
preserve
">Pro ſolutione huiꝰ dubii. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C37C
"
xml:space
="
preserve
">Notandum
<
lb
/>
eſt / q̈litates ↄ̈rie exiſtētes in eodē ſubiecto ſe īpe-
<
lb
/>
diūt in ſuis denoīationibꝰ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C383
"
xml:space
="
preserve
">Nõ em̄ eq̄ albū et cor-
<
lb
/>
pus in quo ſunt ꝑ totū .6. gradꝰ albedīs cū .2. gra-
<
lb
/>
dibus nigredīs ſicut corpꝰ in q̊ ſūt .6. gradꝰ albedīs
<
lb
/>
ſine admixtiõe ↄ̈rie q̈litatis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C38C
"
xml:space
="
preserve
">Et nõ ſolū qualitates
<
lb
/>
ↄ̈rie ſe īpediūt qñ coextēdunt̄̄: verū etiã qñ in diuer-
<
lb
/>
ſis partibꝰ ſubiecti ponunt̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C393
"
xml:space
="
preserve
">Nõ em̄ tm̄ denoīat al-
<
lb
/>
bedo vt .4. exñs in vna medietate corꝑis in cuiꝰ alia
<
lb
/>
medietate eſt vnꝰ gradꝰ nigredīs quantū denoīaret
<
lb
/>
ſi in ſubiecto nõ eſſet aliq̈ nigredo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C39C
"
xml:space
="
preserve
">Hoc ſuppoſito
<
lb
/>
aduertendū eſt / quadruplex eſt opinio penes qḋ
<
lb
/>
debeat attendi inteſio mixti hñtis ↄ̈rias q̈litates
<
lb
/>
coextēſas: q̈s recitat calcu. in capĺo de ītēſio mixto-
<
lb
/>
rū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3A7
"
xml:space
="
preserve
">¶ Prima eſt / intēſio mixti d3 attēdi penes ꝓ-
<
lb
/>
portionē q̈litatis excedētis ad q̈litatē exceſſã. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3AC
"
xml:space
="
preserve
">Scḋa
<
lb
/>
dicit / d3 attēdi penes q̈litatē excedentē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3B1
"
xml:space
="
preserve
">Tertia di
<
lb
/>
cit / penes medietatē exceſſus q̈litatis excedentis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3B7
"
xml:space
="
preserve
">Quarta dicit / penes exceſſū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3BA
"
xml:space
="
preserve
">Sed ꝓ īpugnatiõe
<
lb
/>
3. ṗmaꝝ opinionū pono tres ꝓpõnes. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3BF
"
xml:space
="
preserve
">¶ Prima ꝓ-
<
lb
/>
poſitio </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3C4
"
xml:space
="
preserve
">Intēſio mixti nõ attendit̄̄ penes ꝓportionē
<
lb
/>
q̈litatis excedētis ad exceſſam. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3C9
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ / q2 tūc ſeq̄-
<
lb
/>
ret̄̄ / albedo vt duo īfinite poſſet denoīare ſubie-
<
lb
/>
ctū albū ipſa ↄ̨tinuo manēte vt duo: ſed hoc eſt flm̄:
<
lb
/>
igr̄ illud ex q̊ ſequit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3D2
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la probat̄̄: et pono / in a.
<
lb
/>
pedali ſit albedo vt duo: et nigredo vt vnū coextēſe
<
lb
/>
et remittat̄̄ nigredo vſ ad nõ gradū: ipſa albedīe
<
lb
/>
ↄ̨tinuo manēte vt duo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3DB
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſita manifeſtū eſt /
<
lb
/>
īfinita erit ꝓportio albedīs vt duo ad nigredinem /
<
lb
/>
igr̄ īfinite illa albedo ſubiectū ſuū denoīabit. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3E2
"
xml:space
="
preserve
">¶ Se
<
lb
/>
cūda ꝓpõ intēſio mixti nõ attendit̄̄ penes q̈litateꝫ
<
lb
/>
excedentē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3E9
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ / q2 tūc ſeq̄ret̄̄ / vna q̈litas ↄ̈ria
<
lb
/>
nõ īpediret alterã in ſua denoīatiõe: qḋ eſt ↄ̈ notatū
<
lb
/>
ptꝫ ſeq̄la: q2 albedo vt .6. ſcḋm iſtã poſitionē ad mi-
<
lb
/>
xta nigredini vt .2. denoīat vt .6: et tm̄ denoīaret nõ
<
lb
/>
admixta ↄ̈rio: igr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3F4
"
xml:space
="
preserve
">¶ Tertia ꝓpõ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3F7
"
xml:space
="
preserve
">Intēſio mixti nõ
<
lb
/>
attendit̄̄ penes medietatē exceſſus q̈litatis excedē-
<
lb
/>
tis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C3FE
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄: q2 tūc ſeq̄ret̄̄ / albedo vt duo īpedi-
<
lb
/>
ret totalr̄ .4. g̈dus nigredīs ſecū extenſe: ſed ↄ̨ñs eſt
<
lb
/>
flm̄: igr̄ illud ex q̊ ſequit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C405
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas ↄ̨ñtis ꝓbat̄̄: et po
<
lb
/>
no / .6 g̈dus nigredīs coextēdant̄̄ duobꝰ albedīs:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2C40B
"
xml:space
="
preserve
">Tūc ſcḋm iſtã poſitionē illa nigredo denoīat vt .2.
<
lb
/>
q2 g̈dus vt duo eſt medietas exceſſus quo .6. exce-
<
lb
/>
dūt .2. / igr̄ .4. g̈dus illiꝰ nigredīs vt .6. īpediūtur ab
<
lb
/>
illis .2. g̈dibꝰ albedīs: et ſic albedo vt .2. īpedit tota
<
lb
/>
liter .4. g̈dus nigredīs: qḋ fuit ꝓbãdū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C416
"
xml:space
="
preserve
">Hiis p̄miſſis</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N2C419
">
<
s
xml:id
="
N2C41A
"
xml:space
="
preserve
">Sit prima ↄ̨̨cluſio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C41D
"
xml:space
="
preserve
">Intenſio mixti in
<
lb
/>
quo ſunt qualitates ↄ̈rie ſiue coextēſe ſiue nõ: men-
<
lb
/>
ſurãda eſt penes exceſſū denoīatiõis qua vna illaꝝ
<
lb
/>
q̈litatū admixta ↄ̈rio nata eſt magis denoīare ſub
<
lb
/>
iectū ꝙ̄ alia: ceretis paribꝰ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C428
"
xml:space
="
preserve
">Exēplū / vt coextēſa al-
<
lb
/>
bedini vt .6. nigredīe vt .2. per totū ſubiectū: qm̄ albe
<
lb
/>
do vt .6. toti coextēſa ſubiecto valet ſine ↄ̈rii admix
<
lb
/>
tione denoīare vt .6. et nigredo vt duo coextēſa etiã
<
lb
/>
ꝑ totū ſubiectū deducto īpedimēto denoīaret vt .2.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2C434
"
xml:space
="
preserve
">Et .6. excedūt duo ꝑ .4. / ↄ̨ñs eſt illud ſubiectū eſſe al-
<
lb
/>
bū vt .4. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C439
"
xml:space
="
preserve
">Siĺr accõmoda exēplū ↄ̈riis q̈litatibꝰ non
<
lb
/>
coextēſis: ſemꝑ ad denoīatiões, et nõ ad q̈litatū in-
<
lb
/>
tenſiões aſpiciēdo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2C440
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ / q2 totū reſiduū deno- </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>