Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Page concordance

< >
Scan Original
111 87
112 88
113 89
114 90
115 91
116 92
117 93
118 94
119 95
120 96
121 97
122 98
123 99
124 100
125 101
126 102
127 103
128 104
129 105
130 106
131 107
132 108
133 109
134 110
135 111
136 112
137
138
139
140 113
< >
page |< < (17) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div580" type="section" level="1" n="425">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21390" xml:space="preserve">
              <pb o="17" file="0271" n="276" rhead="DE HOROLOGIIS."/>
            altam ſupra horizontem gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21391" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s21392" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s21393" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s21394" xml:space="preserve">Pariter gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21395" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s21396" xml:space="preserve">27. </s>
            <s xml:id="echoid-s21397" xml:space="preserve">qui ſequuntur in eadem columna, ſuntque in
              <lb/>
            directum ſecundi verſus anni, in quo eſt paralellus per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21398" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s21399" xml:space="preserve">0′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21400" xml:space="preserve">♊. </s>
            <s xml:id="echoid-s21401" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s21402" xml:space="preserve">♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21403" xml:space="preserve">denotant altitudinem Solis
              <lb/>
            hora 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s21404" xml:space="preserve">in eo exiſtentis. </s>
            <s xml:id="echoid-s21405" xml:space="preserve">quod ſi rectà perga@ per quartum verſum Tabulæ, qui proximè eſt ſub tertio
              <lb/>
            verſu graduum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21406" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s21407" xml:space="preserve">quiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s21408" xml:space="preserve">continet verſum primi paralelli, ſeu ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21409" xml:space="preserve">habebis omnes alritudines om-
              <lb/>
            nium horarum in tropico ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21410" xml:space="preserve">pariter in ſequenti quinto verſu habebis altitudines omnium horarum
              <lb/>
            in paralello per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21411" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s21412" xml:space="preserve">@′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21413" xml:space="preserve">Cancri. </s>
            <s xml:id="echoid-s21414" xml:space="preserve">ſic etiam in ſexto reperies altitudines in paralello per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21415" xml:space="preserve">24. </s>
            <s xml:id="echoid-s21416" xml:space="preserve">25. </s>
            <s xml:id="echoid-s21417" xml:space="preserve">eiuſ-
              <lb/>
            dem Cancri, qui eſt arcus diurnus horarum 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s21418" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s21419" xml:space="preserve">ſic de alijs.</s>
            <s xml:id="echoid-s21420" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21421" xml:space="preserve">Porrò ſecunda hæc pars Tabulæ, quæ ſcilicet continet prædictas altitudines, ſubdiuiditur in tres
              <lb/>
            partes. </s>
            <s xml:id="echoid-s21422" xml:space="preserve">in partem antemeridianam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21423" xml:space="preserve">pomeridianam a linea ſcalari, quæ incedit inter maximas alti-
              <lb/>
            tudines Tabulæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s21424" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s21425" xml:space="preserve">meridianam, quæ conſtat vnica columna, cui titulus eſt, altit. </s>
            <s xml:id="echoid-s21426" xml:space="preserve">merid. </s>
            <s xml:id="echoid-s21427" xml:space="preserve">numeri enim
              <lb/>
            graduum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21428" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s21429" xml:space="preserve">eius indicant altitudines Solis meridianas in paralellis quibuſcum ſunt in ijſdem
              <lb/>
            verſibus; </s>
            <s xml:id="echoid-s21430" xml:space="preserve">ſic gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21431" xml:space="preserve">69. </s>
            <s xml:id="echoid-s21432" xml:space="preserve">0′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21433" xml:space="preserve">ſunt altitudo Solis meridiana in tropico ♋.</s>
            <s xml:id="echoid-s21434" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21435" xml:space="preserve">Tert@a, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21436" xml:space="preserve">vltima pars Tabulæ continet vltimas 4. </s>
            <s xml:id="echoid-s21437" xml:space="preserve">columnas continuantes eoſdem prædictos ver-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0271-01" xlink:href="note-0271-01a" xml:space="preserve">Tertia
                <lb/>
              pi
                <unsure/>
              rs tabu
                <lb/>
              læ in quæ
                <lb/>
              Var@a tẽ-
                <lb/>
              pora.</note>
            ſus, ijſdemq; </s>
            <s xml:id="echoid-s21438" xml:space="preserve">reſpondentes; </s>
            <s xml:id="echoid-s21439" xml:space="preserve">quæ appellari poſſunt temporales, quòd varia tempora contineant, earũ
              <lb/>
            tituli manifeſtant. </s>
            <s xml:id="echoid-s21440" xml:space="preserve">igitur ſub his titulis tempus diurnum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21441" xml:space="preserve">hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s21442" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s21443" xml:space="preserve">numeri 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s21444" xml:space="preserve">22′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21445" xml:space="preserve">ideſt, horæ 15.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s21446" xml:space="preserve">22′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21447" xml:space="preserve">ſignificant tempus diurnum tropici ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21448" xml:space="preserve">continere totidem horas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21449" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s21450" xml:space="preserve">eſt enim in eodem ver-
              <lb/>
            ſu cum eo.</s>
            <s xml:id="echoid-s21451" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21452" xml:space="preserve">Tertia exhibet tempus nocturnum, vnaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s21453" xml:space="preserve">tempus ortus Solis; </s>
            <s xml:id="echoid-s21454" xml:space="preserve">quapropter hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s21455" xml:space="preserve">8. </s>
            <s xml:id="echoid-s21456" xml:space="preserve">38′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21457" xml:space="preserve">in verſu ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21458" xml:space="preserve">eſt
              <lb/>
            @empus nocturnum illius paralelli, in quo etiam Sol oritur hora 8. </s>
            <s xml:id="echoid-s21459" xml:space="preserve">38′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21460" xml:space="preserve">eodem modo de cęteris colum-
              <lb/>
            nis, necnon earum verſibus intelligas, quæ tamen melius partim ex vſu Tabulæ, partim ex eius con-
              <lb/>
            ſtructione percipientur.</s>
            <s xml:id="echoid-s21461" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21462" xml:space="preserve">Quoniam verò conſtructio eius prolixior eſt, ideo ne præcipuus finis noſter, qui eſt Horologij
              <lb/>
            propoſiti deſcriptio interrumpatur, eam in fine reijciemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s21463" xml:space="preserve">eius tamen vſus maximè in Horologij
              <lb/>
            delineatione de qua nunc dicemus, apparebit.</s>
            <s xml:id="echoid-s21464" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div585" type="section" level="1" n="426">
          <head xml:id="echoid-head451" style="it" xml:space="preserve">DESCRIPTIO HOROLOGII
            <lb/>
          per præcedentem Tabulam.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21465" xml:space="preserve">1 IN plana quapiam ſuperficie, vt in charta regali, deſcribatur primo ex centro A. </s>
            <s xml:id="echoid-s21466" xml:space="preserve">quadrans A B C.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s21467" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0271-02" xlink:href="note-0271-02a" xml:space="preserve">15. figu-
                <lb/>
              ra.</note>
            quantus ferè eſt in figura 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s21468" xml:space="preserve">cuius arcus C B. </s>
            <s xml:id="echoid-s21469" xml:space="preserve">diuidatur (per primã prop. </s>
            <s xml:id="echoid-s21470" xml:space="preserve">noſtræ Sphæræ) in gr.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s21471" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s21472" xml:space="preserve">initio facto in C. </s>
            <s xml:id="echoid-s21473" xml:space="preserve">intra quem alij duo ſint quadrantes ei proximi ex eodem centro A. </s>
            <s xml:id="echoid-s21474" xml:space="preserve">vt apparet in
              <lb/>
            figura. </s>
            <s xml:id="echoid-s21475" xml:space="preserve">Latus A C. </s>
            <s xml:id="echoid-s21476" xml:space="preserve">ſumatur pro linea horizontali; </s>
            <s xml:id="echoid-s21477" xml:space="preserve">in qua pars D E. </s>
            <s xml:id="echoid-s21478" xml:space="preserve">ſit tanta ferè quanta eſt in figura. </s>
            <s xml:id="echoid-s21479" xml:space="preserve">
              <lb/>
            dico ferè, quia quantitates hę ſunt ad libitum, comodiores tamen vt in figura. </s>
            <s xml:id="echoid-s21480" xml:space="preserve">obſeruaui totã A C. </s>
            <s xml:id="echoid-s21481" xml:space="preserve">di-
              <lb/>
            uiſam eſſe in partes 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s21482" xml:space="preserve">æquales, quarum duæ ſunt in A D. </s>
            <s xml:id="echoid-s21483" xml:space="preserve">ſex in ipſa D E. </s>
            <s xml:id="echoid-s21484" xml:space="preserve">vna in E C. </s>
            <s xml:id="echoid-s21485" xml:space="preserve">Iam ab ipſa D E. </s>
            <s xml:id="echoid-s21486" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0271-03" xlink:href="note-0271-03a" xml:space="preserve">Parale@i
                <lb/>
              horologij.</note>
            ducantur 19. </s>
            <s xml:id="echoid-s21487" xml:space="preserve">paralelli, ſeu lineæ paralellæ æqualibus interuallis; </s>
            <s xml:id="echoid-s21488" xml:space="preserve">quot ſcilicet ſunt in Zodiaco, ſeu in
              <lb/>
            Anno Tabulæ altitudinum (quamuis non ſit neceſſe eſſe paralellas, nec ſpatia æqualia.) </s>
            <s xml:id="echoid-s21489" xml:space="preserve">Porrò hi pa-
              <lb/>
            ralelli habent miram connexionem cum paralellis Tabulæ altit. </s>
            <s xml:id="echoid-s21490" xml:space="preserve">in h@ſce enim paralellis notãdæ ſunt
              <lb/>
            altitudines paralellorum Tabulæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s21491" xml:space="preserve">nam in paralello D F. </s>
            <s xml:id="echoid-s21492" xml:space="preserve">Horolog@j referente tropicum ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21493" xml:space="preserve">notandæ
              <lb/>
            ſunt altitudines horarum poſitæ in verſu Tabulæ in quo eſt paralellus per initium ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21494" xml:space="preserve">qui eſt tropi-
              <lb/>
            cus. </s>
            <s xml:id="echoid-s21495" xml:space="preserve">in ſecundo paralello notandæ ſunt altitudines ſecundi paralelli Tab. </s>
            <s xml:id="echoid-s21496" xml:space="preserve">qui eſt per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21497" xml:space="preserve">15 0′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21498" xml:space="preserve">♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21499" xml:space="preserve">quo-
              <lb/>
            cum ſunt in eodem verſu. </s>
            <s xml:id="echoid-s21500" xml:space="preserve">in tertio notandæ ſunt in altit. </s>
            <s xml:id="echoid-s21501" xml:space="preserve">tertij paralelli per gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s21502" xml:space="preserve">24. </s>
            <s xml:id="echoid-s21503" xml:space="preserve">25′. </s>
            <s xml:id="echoid-s21504" xml:space="preserve">♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21505" xml:space="preserve">ſeu arcus
              <lb/>
            diurni horarum 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s21506" xml:space="preserve">in quo Sol oritur hora 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s21507" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s21508" xml:space="preserve">ideo punctum primum horæ 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s21509" xml:space="preserve">erit illud in linea ho-
              <lb/>
            rizontali, a quo ducitur tertius hic paralellus. </s>
            <s xml:id="echoid-s21510" xml:space="preserve">Quartus paralellus Horol. </s>
            <s xml:id="echoid-s21511" xml:space="preserve">competit paralello Tabulę
              <lb/>
            per initium Leonis. </s>
            <s xml:id="echoid-s21512" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s21513" xml:space="preserve">fic deinceps de reliquis. </s>
            <s xml:id="echoid-s21514" xml:space="preserve">quapropter medius paralellus erit æquator. </s>
            <s xml:id="echoid-s21515" xml:space="preserve">vltimus
              <lb/>
            vero E G. </s>
            <s xml:id="echoid-s21516" xml:space="preserve">erit pro tropico ♑. </s>
            <s xml:id="echoid-s21517" xml:space="preserve">atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s21518" xml:space="preserve">in eo notabuntur altitudines vltimi paralelli Tabulæ, quę ſcilicet
              <lb/>
            ſunt in vltimo verſu Tabulæ cum eo. </s>
            <s xml:id="echoid-s21519" xml:space="preserve">Vltimo obſeruandum eſt, vt paralelli per initia ſignorum ſint
              <lb/>
            lineæ cęteris craſſiores; </s>
            <s xml:id="echoid-s21520" xml:space="preserve">vt in ſigura. </s>
            <s xml:id="echoid-s21521" xml:space="preserve">primi eorum tres ſunt in ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21522" xml:space="preserve">alij tres ſunt in ♌. </s>
            <s xml:id="echoid-s21523" xml:space="preserve">alij tres ſunt in ♍.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s21524" xml:space="preserve">&</s>
            <s xml:id="echoid-s21525" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s21526" xml:space="preserve">vt ſuperpoſiti characteres ſignorum indicant.</s>
            <s xml:id="echoid-s21527" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21528" xml:space="preserve">2 Adſit regula ex tenui lamina, latere quadrantis paulò longior, ſimilis huic depictæ in figura 16.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s21529" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0271-04" xlink:href="note-0271-04a" xml:space="preserve">Regula
                <lb/>
              mobilis.</note>
            cuius latus fiduciæ ſit A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s21530" xml:space="preserve">in puncto A. </s>
            <s xml:id="echoid-s21531" xml:space="preserve">ſit paruum foramen. </s>
            <s xml:id="echoid-s21532" xml:space="preserve">vtile autem fuerit ſi latus A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s21533" xml:space="preserve">ſit ſuper-
              <lb/>
            nè exangulatum (quod vulgò dicitur ſmuſſato) ſic enim linea fiduciæ A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s21534" xml:space="preserve">exactius oſten det quæſi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0271-05" xlink:href="note-0271-05a" xml:space="preserve">Figura
                <lb/>
              16.</note>
            ta puncta. </s>
            <s xml:id="echoid-s21535" xml:space="preserve">hęc regula ponenda eſt ſupra quadrantem, vt eius foramen A. </s>
            <s xml:id="echoid-s21536" xml:space="preserve">exactè congruat centro qua.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s21537" xml:space="preserve">drantis: </s>
            <s xml:id="echoid-s21538" xml:space="preserve">aciculaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s21539" xml:space="preserve">per foramen, centrumq; </s>
            <s xml:id="echoid-s21540" xml:space="preserve">quadrantis immiſſa, ita configatur, vt circa hoc centrum
              <lb/>
            linea fiduciæ moueri poſſit ad quemlibet quadrantis gradum.</s>
            <s xml:id="echoid-s21541" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s21542" xml:space="preserve">3 His paratis, primo loco, in Horologio deſcribendus eſt annus ex anno Tabulæ, ideſt characte-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0271-06" xlink:href="note-0271-06a" xml:space="preserve">Annid@.
                <lb/>
              ſcripti@.</note>
            res ſignorum Zodiaci, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21543" xml:space="preserve">Menſes ſuis ſignis correſpondentes, ſicuti correſpondentin Tabula. </s>
            <s xml:id="echoid-s21544" xml:space="preserve">Chara-
              <lb/>
            cteres igitur Signorum ponendi iuxta paralellos ſibi debitos, ſeu reſpondentes paralellis tabulæ ſibi
              <lb/>
            debitis: </s>
            <s xml:id="echoid-s21545" xml:space="preserve">hoc ordine: </s>
            <s xml:id="echoid-s21546" xml:space="preserve">ſupra lineam horizontalem ſint duo ſpatia in quorum inferiori ponantur ſex
              <lb/>
            characteres ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s21547" xml:space="preserve">♌. </s>
            <s xml:id="echoid-s21548" xml:space="preserve">♍, &</s>
            <s xml:id="echoid-s21549" xml:space="preserve">c in altero ponantur Menſes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21550" xml:space="preserve">partes Menſium reſpondentes Signis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21551" xml:space="preserve">par-
              <lb/>
            @ibus Signorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s21552" xml:space="preserve">ſimiliter in interiori ſpatio, quod eſt inter duos arcus quadratum ponantur reliquo
              <lb/>
            ſex ſigna ♑. </s>
            <s xml:id="echoid-s21553" xml:space="preserve">♒, &</s>
            <s xml:id="echoid-s21554" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s21555" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s21556" xml:space="preserve">in altero ſpatio exteriori ponantur eorum Menſes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s21557" xml:space="preserve">partes Menſium, ſicuti
              <lb/>
            figura indicat. </s>
            <s xml:id="echoid-s21558" xml:space="preserve">ſic 22. </s>
            <s xml:id="echoid-s21559" xml:space="preserve">dies Iunij reſpondet tropico ♋, &</s>
            <s xml:id="echoid-s21560" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s21561" xml:space="preserve">ſicut annus tabulæ monet.</s>
            <s xml:id="echoid-s21562" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>