27617DE HOROLOGIIS.
altam ſupra horizontem gr.
9.
min.
21.
Pariter gr.
9.
27.
qui ſequuntur in eadem columna, ſuntque in
directum ſecundi verſus anni, in quo eſt paralellus per gr. 15. 0′. ♊. & ♋. denotant altitudinem Solis
hora 23. in eo exiſtentis. quod ſi rectà perga@ per quartum verſum Tabulæ, qui proximè eſt ſub tertio
verſu graduum, & min. quiq; continet verſum primi paralelli, ſeu ♋. habebis omnes alritudines om-
nium horarum in tropico ♋. pariter in ſequenti quinto verſu habebis altitudines omnium horarum
in paralello per gr. 15. @′. Cancri. ſic etiam in ſexto reperies altitudines in paralello per gr. 24. 25. eiuſ-
dem Cancri, qui eſt arcus diurnus horarum 15. & ſic de alijs.
directum ſecundi verſus anni, in quo eſt paralellus per gr. 15. 0′. ♊. & ♋. denotant altitudinem Solis
hora 23. in eo exiſtentis. quod ſi rectà perga@ per quartum verſum Tabulæ, qui proximè eſt ſub tertio
verſu graduum, & min. quiq; continet verſum primi paralelli, ſeu ♋. habebis omnes alritudines om-
nium horarum in tropico ♋. pariter in ſequenti quinto verſu habebis altitudines omnium horarum
in paralello per gr. 15. @′. Cancri. ſic etiam in ſexto reperies altitudines in paralello per gr. 24. 25. eiuſ-
dem Cancri, qui eſt arcus diurnus horarum 15. & ſic de alijs.
Porrò ſecunda hæc pars Tabulæ, quæ ſcilicet continet prædictas altitudines, ſubdiuiditur in tres
partes. in partem antemeridianam, & pomeridianam a linea ſcalari, quæ incedit inter maximas alti-
tudines Tabulæ. & meridianam, quæ conſtat vnica columna, cui titulus eſt, altit. merid. numeri enim
graduum, & min. eius indicant altitudines Solis meridianas in paralellis quibuſcum ſunt in ijſdem
verſibus; ſic gr. 69. 0′. ſunt altitudo Solis meridiana in tropico ♋.
partes. in partem antemeridianam, & pomeridianam a linea ſcalari, quæ incedit inter maximas alti-
tudines Tabulæ. & meridianam, quæ conſtat vnica columna, cui titulus eſt, altit. merid. numeri enim
graduum, & min. eius indicant altitudines Solis meridianas in paralellis quibuſcum ſunt in ijſdem
verſibus; ſic gr. 69. 0′. ſunt altitudo Solis meridiana in tropico ♋.
Tert@a, &
vltima pars Tabulæ continet vltimas 4.
columnas continuantes eoſdem prædictos ver-
11Tertia
pirs tabu
læ in quæ
Var@a tẽ-
pora. ſus, ijſdemq; reſpondentes; quæ appellari poſſunt temporales, quòd varia tempora contineant, earũ
tituli manifeſtant. igitur ſub his titulis tempus diurnum, & hor. min. numeri 15. 22′. ideſt, horæ 15.
22′. ſignificant tempus diurnum tropici ♋. continere totidem horas, & min. eſt enim in eodem ver-
ſu cum eo.
11Tertia
pirs tabu
læ in quæ
Var@a tẽ-
pora. ſus, ijſdemq; reſpondentes; quæ appellari poſſunt temporales, quòd varia tempora contineant, earũ
tituli manifeſtant. igitur ſub his titulis tempus diurnum, & hor. min. numeri 15. 22′. ideſt, horæ 15.
22′. ſignificant tempus diurnum tropici ♋. continere totidem horas, & min. eſt enim in eodem ver-
ſu cum eo.
Tertia exhibet tempus nocturnum, vnaq;
tempus ortus Solis;
quapropter hor.
8.
38′.
in verſu ♋.
eſt
@empus nocturnum illius paralelli, in quo etiam Sol oritur hora 8. 38′. eodem modo de cęteris colum-
nis, necnon earum verſibus intelligas, quæ tamen melius partim ex vſu Tabulæ, partim ex eius con-
ſtructione percipientur.
@empus nocturnum illius paralelli, in quo etiam Sol oritur hora 8. 38′. eodem modo de cęteris colum-
nis, necnon earum verſibus intelligas, quæ tamen melius partim ex vſu Tabulæ, partim ex eius con-
ſtructione percipientur.
Quoniam verò conſtructio eius prolixior eſt, ideo ne præcipuus finis noſter, qui eſt Horologij
propoſiti deſcriptio interrumpatur, eam in fine reijciemus. eius tamen vſus maximè in Horologij
delineatione de qua nunc dicemus, apparebit.
propoſiti deſcriptio interrumpatur, eam in fine reijciemus. eius tamen vſus maximè in Horologij
delineatione de qua nunc dicemus, apparebit.
DESCRIPTIO HOROLOGII
per præcedentem Tabulam.
per præcedentem Tabulam.
1 IN plana quapiam ſuperficie, vt in charta regali, deſcribatur primo ex centro A.
quadrans A B C.
2215. figu-
ra. quantus ferè eſt in figura 15. cuius arcus C B. diuidatur (per primã prop. noſtræ Sphæræ) in gr.
90. initio facto in C. intra quem alij duo ſint quadrantes ei proximi ex eodem centro A. vt apparet in
figura. Latus A C. ſumatur pro linea horizontali; in qua pars D E. ſit tanta ferè quanta eſt in figura.
dico ferè, quia quantitates hę ſunt ad libitum, comodiores tamen vt in figura. obſeruaui totã A C. di-
uiſam eſſe in partes 9. æquales, quarum duæ ſunt in A D. ſex in ipſa D E. vna in E C. Iam ab ipſa D E.
33Parale@i
horologij. ducantur 19. paralelli, ſeu lineæ paralellæ æqualibus interuallis; quot ſcilicet ſunt in Zodiaco, ſeu in
Anno Tabulæ altitudinum (quamuis non ſit neceſſe eſſe paralellas, nec ſpatia æqualia.) Porrò hi pa-
ralelli habent miram connexionem cum paralellis Tabulæ altit. in h@ſce enim paralellis notãdæ ſunt
altitudines paralellorum Tabulæ; nam in paralello D F. Horolog@j referente tropicum ♋. notandæ
ſunt altitudines horarum poſitæ in verſu Tabulæ in quo eſt paralellus per initium ♋. qui eſt tropi-
cus. in ſecundo paralello notandæ ſunt altitudines ſecundi paralelli Tab. qui eſt per gr. 15 0′. ♋. quo-
cum ſunt in eodem verſu. in tertio notandæ ſunt in altit. tertij paralelli per gr. 24. 25′. ♋. ſeu arcus
diurni horarum 15. in quo Sol oritur hora 9. & ideo punctum primum horæ 9. erit illud in linea ho-
rizontali, a quo ducitur tertius hic paralellus. Quartus paralellus Horol. competit paralello Tabulę
per initium Leonis. & fic deinceps de reliquis. quapropter medius paralellus erit æquator. vltimus
vero E G. erit pro tropico ♑. atq; in eo notabuntur altitudines vltimi paralelli Tabulæ, quę ſcilicet
ſunt in vltimo verſu Tabulæ cum eo. Vltimo obſeruandum eſt, vt paralelli per initia ſignorum ſint
lineæ cęteris craſſiores; vt in ſigura. primi eorum tres ſunt in ♋. alij tres ſunt in ♌. alij tres ſunt in ♍.
& c. vt ſuperpoſiti characteres ſignorum indicant.
2215. figu-
ra. quantus ferè eſt in figura 15. cuius arcus C B. diuidatur (per primã prop. noſtræ Sphæræ) in gr.
90. initio facto in C. intra quem alij duo ſint quadrantes ei proximi ex eodem centro A. vt apparet in
figura. Latus A C. ſumatur pro linea horizontali; in qua pars D E. ſit tanta ferè quanta eſt in figura.
dico ferè, quia quantitates hę ſunt ad libitum, comodiores tamen vt in figura. obſeruaui totã A C. di-
uiſam eſſe in partes 9. æquales, quarum duæ ſunt in A D. ſex in ipſa D E. vna in E C. Iam ab ipſa D E.
33Parale@i
horologij. ducantur 19. paralelli, ſeu lineæ paralellæ æqualibus interuallis; quot ſcilicet ſunt in Zodiaco, ſeu in
Anno Tabulæ altitudinum (quamuis non ſit neceſſe eſſe paralellas, nec ſpatia æqualia.) Porrò hi pa-
ralelli habent miram connexionem cum paralellis Tabulæ altit. in h@ſce enim paralellis notãdæ ſunt
altitudines paralellorum Tabulæ; nam in paralello D F. Horolog@j referente tropicum ♋. notandæ
ſunt altitudines horarum poſitæ in verſu Tabulæ in quo eſt paralellus per initium ♋. qui eſt tropi-
cus. in ſecundo paralello notandæ ſunt altitudines ſecundi paralelli Tab. qui eſt per gr. 15 0′. ♋. quo-
cum ſunt in eodem verſu. in tertio notandæ ſunt in altit. tertij paralelli per gr. 24. 25′. ♋. ſeu arcus
diurni horarum 15. in quo Sol oritur hora 9. & ideo punctum primum horæ 9. erit illud in linea ho-
rizontali, a quo ducitur tertius hic paralellus. Quartus paralellus Horol. competit paralello Tabulę
per initium Leonis. & fic deinceps de reliquis. quapropter medius paralellus erit æquator. vltimus
vero E G. erit pro tropico ♑. atq; in eo notabuntur altitudines vltimi paralelli Tabulæ, quę ſcilicet
ſunt in vltimo verſu Tabulæ cum eo. Vltimo obſeruandum eſt, vt paralelli per initia ſignorum ſint
lineæ cęteris craſſiores; vt in ſigura. primi eorum tres ſunt in ♋. alij tres ſunt in ♌. alij tres ſunt in ♍.
& c. vt ſuperpoſiti characteres ſignorum indicant.
2 Adſit regula ex tenui lamina, latere quadrantis paulò longior, ſimilis huic depictæ in figura 16.
44Regula
mobilis. cuius latus fiduciæ ſit A B. in puncto A. ſit paruum foramen. vtile autem fuerit ſi latus A B. ſit ſuper-
nè exangulatum (quod vulgò dicitur ſmuſſato) ſic enim linea fiduciæ A B. exactius oſten det quæſi-
55Figura
16. ta puncta. hęc regula ponenda eſt ſupra quadrantem, vt eius foramen A. exactè congruat centro qua.
drantis: aciculaq; per foramen, centrumq; quadrantis immiſſa, ita configatur, vt circa hoc centrum
linea fiduciæ moueri poſſit ad quemlibet quadrantis gradum.
44Regula
mobilis. cuius latus fiduciæ ſit A B. in puncto A. ſit paruum foramen. vtile autem fuerit ſi latus A B. ſit ſuper-
nè exangulatum (quod vulgò dicitur ſmuſſato) ſic enim linea fiduciæ A B. exactius oſten det quæſi-
55Figura
16. ta puncta. hęc regula ponenda eſt ſupra quadrantem, vt eius foramen A. exactè congruat centro qua.
drantis: aciculaq; per foramen, centrumq; quadrantis immiſſa, ita configatur, vt circa hoc centrum
linea fiduciæ moueri poſſit ad quemlibet quadrantis gradum.
3 His paratis, primo loco, in Horologio deſcribendus eſt annus ex anno Tabulæ, ideſt characte-
66Annid@.
ſcripti@. res ſignorum Zodiaci, & Menſes ſuis ſignis correſpondentes, ſicuti correſpondentin Tabula. Chara-
cteres igitur Signorum ponendi iuxta paralellos ſibi debitos, ſeu reſpondentes paralellis tabulæ ſibi
debitis: hoc ordine: ſupra lineam horizontalem ſint duo ſpatia in quorum inferiori ponantur ſex
characteres ♋. ♌. ♍, & c in altero ponantur Menſes, & partes Menſium reſpondentes Signis, & par-
@ibus Signorum. ſimiliter in interiori ſpatio, quod eſt inter duos arcus quadratum ponantur reliquo
ſex ſigna ♑. ♒, & c. & in altero ſpatio exteriori ponantur eorum Menſes, & partes Menſium, ſicuti
figura indicat. ſic 22. dies Iunij reſpondet tropico ♋, & c. ſicut annus tabulæ monet.
66Annid@.
ſcripti@. res ſignorum Zodiaci, & Menſes ſuis ſignis correſpondentes, ſicuti correſpondentin Tabula. Chara-
cteres igitur Signorum ponendi iuxta paralellos ſibi debitos, ſeu reſpondentes paralellis tabulæ ſibi
debitis: hoc ordine: ſupra lineam horizontalem ſint duo ſpatia in quorum inferiori ponantur ſex
characteres ♋. ♌. ♍, & c in altero ponantur Menſes, & partes Menſium reſpondentes Signis, & par-
@ibus Signorum. ſimiliter in interiori ſpatio, quod eſt inter duos arcus quadratum ponantur reliquo
ſex ſigna ♑. ♒, & c. & in altero ſpatio exteriori ponantur eorum Menſes, & partes Menſium, ſicuti
figura indicat. ſic 22. dies Iunij reſpondet tropico ♋, & c. ſicut annus tabulæ monet.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib