Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (225) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="225" file="0277" n="277" rhead="PARS TERTIA."/>
            evincunt illæ ſubſtantiæ, quæ aliarum poris injectæ eaſdem ex
              <lb/>
            opacis pellucidas reddunt, ut charta oleo imbuta ſit pellucida,
              <lb/>
            ſupplente aerem ipſo oleo, cum quo multo minus inæquali-
              <lb/>
            ter in lumen agunt particulæ chartæ, quam agerent ſoli aeri,
              <lb/>
            vel vacuo ſpatio intermixtæ. </s>
            <s xml:space="preserve">Rem autem oculis ſubjicit vi-
              <lb/>
            trum contuſum in minores particulas, quod ſola irregularita-
              <lb/>
            te ſiguræ particularum temere ex contuſione naſcentium, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            aeris intermixti inæqualitate fit opacum per multiplicationem
              <lb/>
            reflexionum, & </s>
            <s xml:space="preserve">refractionum irregularium: </s>
            <s xml:space="preserve">nec aliam ob cau-
              <lb/>
            ſam aqua in glaciem bullis continuis interruptam abiens pel-
              <lb/>
            luciditatem amittit, ut & </s>
            <s xml:space="preserve">alia corpora ſane multa, quæ, dum
              <lb/>
            concreſcunt vacuolis interrupta, illico opaca fiunt.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Reflexionem
            <lb/>
          non oriri ab im-
            <lb/>
          pactu, ſed ab
            <lb/>
          inæqualitate vi-
            <lb/>
          rium in muta-
            <lb/>
          tione medii:
            <lb/>
          ubi pro reſra-
            <lb/>
          ctionis explica-
            <lb/>
          tione præmiſſa
            <lb/>
          principia.</note>
          <p>
            <s xml:space="preserve">484. </s>
            <s xml:space="preserve">Quamobrem nec reflexio inde ortum ducit, ſed habe-
              <lb/>
            tur etiam in pellucidis corporibus ex inæqualitate virium ſeu
              <lb/>
            repellentium, ſeu attrahentium, uti in Optica ſua Newtonus
              <lb/>
            tam multis notiſſimis argumentis demonſtravit, quorum unum
              <lb/>
            eſt illud ipſum ex aſperitate ſuperſiciei cujuſcunque cujuſvis
              <lb/>
            corporis, utcunque nobis, nudo potiſſimum inſpectantibus ocu-
              <lb/>
            lo, lævis appareat, & </s>
            <s xml:space="preserve">perpolita, quod num. </s>
            <s xml:space="preserve">299 expoſuimus;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:space="preserve">ex eadem cauſa oritur etiam refractio. </s>
            <s xml:space="preserve">Si velocitas luminis
              <lb/>
            eſſet ſatis magna; </s>
            <s xml:space="preserve">impediret etiam hujuſce inæqualitatis effe-
              <lb/>
            ctum, qui provenit a diverſa mediorum conſtitutione: </s>
            <s xml:space="preserve">ſed
              <lb/>
            ex ipſis reflexionibus, & </s>
            <s xml:space="preserve">refractionibus in mutatione medii,
              <lb/>
            conjunctis cum propagatione rectilinea per medium homoge-
              <lb/>
            neum, patet, celeritatem illam tantam luminis ſatis eſſe ma-
              <lb/>
            gnam ad eludendam illam inæqualitatem tanto minorem, quæ
              <lb/>
            habetur in mediis homogeneis, non illam tanto majorem,
              <lb/>
            quæ oritur a mediorum diſcrimine. </s>
            <s xml:space="preserve">Quod vero ad refractio-
              <lb/>
            nis explicationem ex Mechanica requiritur, expoſuimus a num. </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            302, ubi adhibuimus principium illud virium inter duo plana
              <lb/>
            parallela agentium æque in diſtantiis æqualibus ab eorum utro-
              <lb/>
            que, cujus explicationem ad luminis particulas jam expediemus.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">485. </s>
            <s xml:space="preserve">Concipiatur
              <note position="right" xlink:label="note-0277-05" xlink:href="note-0277-05a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Re$ert M N in fig. 70 $uperficiem dirimentem duo media_, G E
                  <lb/>
                viam radii advenientis, H particulam luminis; H E celeritatem ejus ab-
                  <lb/>
                ſolutam, H S parallelam, S E perpendicularem, quæ eſt eo minor, quo ra-
                  <lb/>
                dius incidit magis obliquus: a b c eſt ſpbæra, intra quam babetur actio
                  <lb/>
                ſenſibilis in particulam H, quæ eſt adbuc tota in priore medio: X, X′,
                  <lb/>
                X″ ſunt loca plura particulæ progredientis inter plana A B, C D paralle-
                  <lb/>
                la ſuperficiei M N, ſita ad diſtantiam ab ea æqualem ſemidiametro ſpbæ-
                  <lb/>
                ræ H c. Particula ſita inter illa plana ubicunque, ut in X, ea ſpbæra ba-
                  <lb/>
                bebit ſuum ſegmentum F R L ultra ſuperſiciem M N: ſit ejus axis R T,
                  <lb/>
                & eodem axe ſegmentum Q T Z priori æquale, ac m n planum per centrum pa-
                  <lb/>
                rallelum M N. Segmenta m F L n, m Q Z n ejuſdem medii agent æqua-
                  <lb/>
                liter. Segmenta F R L, Q T Z inæqualiter, ſed eorum vires dirigentur per
                  <lb/>
                axem T R in alteram e binis plagis oppoſitis; adeoque & differentia virium
                  <lb/>
                dirigetur per eundem, qui quidem per pendicularis eſt utique planis A B,
                  <lb/>
                C D. Ea actione via incurva radii ſinuatur per X X′ X″. Prout vis diri-</emph>
              </note>
            illa ſphærula, cujus
              <note position="right" xlink:label="note-0277-02" xlink:href="note-0277-02a" xml:space="preserve">Conſideratio
                <unsure/>
              </note>
              <note position="right" xlink:label="note-0277-04" xlink:href="note-0277-04a" xml:space="preserve">Fig. 70.</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0277-04" xlink:href="note-0277-04a" xml:space="preserve">Fig. 70.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>