1ex eo nulla fieri poſſit proiectio, vt Ariſtoteles aſſerebat.
Vn
de colligitur in orbium cæleſtium circumuolutione nullam
ab intelligentijs impetus qualitatem in illis produci; cum
nec illi ſint alterabiles nec grauitatem, aut leuitatem habeant,
ſiue inclinationem aliquam ad reſiſtendum impulſui, patien
damque formam contrariam, aut violentiam ab impulſore.
de colligitur in orbium cæleſtium circumuolutione nullam
ab intelligentijs impetus qualitatem in illis produci; cum
nec illi ſint alterabiles nec grauitatem, aut leuitatem habeant,
ſiue inclinationem aliquam ad reſiſtendum impulſui, patien
damque formam contrariam, aut violentiam ab impulſore.
Sed contrà adhuc vrgeri poteſt, quia ex præfato diſcurſu
tantum concluditur, iuxta rerum ordinem fieri non poſſe
grauium aut leuium proiectionem abſque aliqua reſiſtentia,
qua data non ſequitur, vt quò minorilla fuerit, eò minus cor
pora proijci valeant; ſed potius oppoſitum. Nam quæ mi
nus contranituntur, facilius ſuperantur, longiusque propterea
proijci poſſunt. Cumque parua valde, ſua imbecillitate mi
nus contranitantur, reſtat vt facilius ſuperari debeant, lon
giusque à proijciente emittantur.
tantum concluditur, iuxta rerum ordinem fieri non poſſe
grauium aut leuium proiectionem abſque aliqua reſiſtentia,
qua data non ſequitur, vt quò minorilla fuerit, eò minus cor
pora proijci valeant; ſed potius oppoſitum. Nam quæ mi
nus contranituntur, facilius ſuperantur, longiusque propterea
proijci poſſunt. Cumque parua valde, ſua imbecillitate mi
nus contranitantur, reſtat vt facilius ſuperari debeant, lon
giusque à proijciente emittantur.
Reſpondendum tamen eſt iuxta prædicta, corpora valde
parua minus quidem reſiſtere imbecillitate ſua, eo quod mi
norem habeant grauitatem, aut leuitatem; ex eadem autem
magnitudinis paruitate naſci minorem capacitatem illorum
ad recipiendum impulſum, quo pellere poſsint circumobſi
ſtentem aerem, vel aquam, & in eius locum ſucceſsiuè abeun
do ſuccedere. Impulſus enim, ſicut omnis alia ſimilis qua
litas, minus ex natura ſua imprimi valet in parua quantitate,
quàm in maiori, minusque in leuiori, ac rariori, quàm in gra
uiori, ac denſiori. Siquidem multiplicantur partes quali
tatis ad multitudinem partium quantitatis, quæ ſanè plures
ſunt in maiori, ac denſiori materia, quæ propterea etiam fit
grauior. Ad agendum verò non tantum valet, ac requiri
tur proportionata quædam intenſio qualitatis actiuæ, ſed
etiam extenſio; vt patet in paruo, aut magno lumine vel ca
lore, qui licet ſit ſemper æquè intenſus in igne. minus ta
men, aut magis operatur iuxta maiorem, aut minorem ex
tenſionem, quam habet in magno, vel paruo igne. Quare
huiuſmodi minuſcula corpora, de quibus loquebamur, poſt
acceptum impulſum adhuc imbecilliora remanent, quam
alia grandiora ad ſuperandam reluctantiam intermedij per
parua minus quidem reſiſtere imbecillitate ſua, eo quod mi
norem habeant grauitatem, aut leuitatem; ex eadem autem
magnitudinis paruitate naſci minorem capacitatem illorum
ad recipiendum impulſum, quo pellere poſsint circumobſi
ſtentem aerem, vel aquam, & in eius locum ſucceſsiuè abeun
do ſuccedere. Impulſus enim, ſicut omnis alia ſimilis qua
litas, minus ex natura ſua imprimi valet in parua quantitate,
quàm in maiori, minusque in leuiori, ac rariori, quàm in gra
uiori, ac denſiori. Siquidem multiplicantur partes quali
tatis ad multitudinem partium quantitatis, quæ ſanè plures
ſunt in maiori, ac denſiori materia, quæ propterea etiam fit
grauior. Ad agendum verò non tantum valet, ac requiri
tur proportionata quædam intenſio qualitatis actiuæ, ſed
etiam extenſio; vt patet in paruo, aut magno lumine vel ca
lore, qui licet ſit ſemper æquè intenſus in igne. minus ta
men, aut magis operatur iuxta maiorem, aut minorem ex
tenſionem, quam habet in magno, vel paruo igne. Quare
huiuſmodi minuſcula corpora, de quibus loquebamur, poſt
acceptum impulſum adhuc imbecilliora remanent, quam
alia grandiora ad ſuperandam reluctantiam intermedij per
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib