Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
251 231
252 232
253 235
254 236
255 237
256 238
257 239
258 240
259 241
260 242
261 245
262 246
263 247
264 248
265 249
266 250
267 251
268 252
269 253
270 254
271 255
272 256
273 257
274 258
275 259
276 260
277 261
278 262
279 263
280 264
< >
page |< < (263) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div906" type="section" level="1" n="219">
          <pb o="263" file="0279" n="279" rhead="LIBER SECVNDVS."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17850" xml:space="preserve">ALITER. </s>
            <s xml:id="echoid-s17851" xml:space="preserve">Deſcripto quadrante A B C, cuiuſuis magnitudinis, eoq́ue diuiſo in grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17852" xml:space="preserve">90.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17853" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0279-01" xlink:href="note-0279-01a" xml:space="preserve">Alia deſctiptio
                <lb/>
              parallelorum
                <lb/>
              Horizon@is in
                <lb/>
              c
                <unsure/>
              odem horolo-
                <lb/>
              gio polati.</note>
            vel in pauciores partes pro numero parallelorum Horizontis delineandorum, ducantu
              <unsure/>
            r ex A, cen-
              <lb/>
            tro per puncta diuiſionum lineæ rectæ, quæ reſpondebunt radiis parallelorum Horizontis in qua-
              <lb/>
            drante D C 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s17854" xml:space="preserve">figuræ præcedentis contenti, initio ſumpto à recta A B, vt figura indicat. </s>
            <s xml:id="echoid-s17855" xml:space="preserve">Deinde
              <lb/>
            ex figura antecedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17856" xml:space="preserve">rectæ B C, ſumatur æqualis A D, in linea A C, huius figuræ; </s>
            <s xml:id="echoid-s17857" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17858" xml:space="preserve">re-
              <lb/>
            ctæ D B, vel D E, in recta A B, acci-
              <lb/>
            piatur æqualis A E, ducaturq́ue recta
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0279-01" xlink:href="fig-0279-01a" number="194">
                <image file="0279-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0279-01"/>
              </figure>
            D E. </s>
            <s xml:id="echoid-s17859" xml:space="preserve">Erit triangulum hoc A D E,
              <lb/>
            æquale omnino triangulo C B D, fi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0279-02" xlink:href="note-0279-02a" xml:space="preserve">4. primi.</note>
            guræ præcedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17860" xml:space="preserve">cum angu
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0279-03" xlink:href="note-0279-03a" xml:space="preserve">10</note>
            li ad A, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17861" xml:space="preserve">B, recti ſint, continean-
              <lb/>
            turq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s17862" xml:space="preserve">lateribus æqualibus, ex conſtru
              <lb/>
            ctione; </s>
            <s xml:id="echoid-s17863" xml:space="preserve">ita vt D E, meridianæ lineæ
              <lb/>
            C D, ſit æqualis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17864" xml:space="preserve">Idẽ quoque triangu-
              <lb/>
            lum A D E, æquale erit triangulo
              <lb/>
            D V T, proximè antecedentis figu-
              <lb/>
            ræ, cum hoc æquale ſit prædicto triã
              <lb/>
            gulo C B D. </s>
            <s xml:id="echoid-s17865" xml:space="preserve">Cum enim angulus
              <lb/>
            I D V, angulo A B C, ſit æqualis, cũ
              <lb/>
            vterque ſit altitudinis poli, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17866" xml:space="preserve">angu-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0279-04" xlink:href="note-0279-04a" xml:space="preserve">20</note>
            lus rectus D I V, recto angulo B A C,
              <lb/>
            ſintq́ue latera D I, A B, inter ſe æqua
              <lb/>
            lia, quòd vtrumque ſumptũ ſit æqua-
              <lb/>
            le ſtylo; </s>
            <s xml:id="echoid-s17867" xml:space="preserve">erunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s17868" xml:space="preserve">latera D V, V I, late-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0279-05" xlink:href="note-0279-05a" xml:space="preserve">26. primi.</note>
            ribus B A, C A, æqualia. </s>
            <s xml:id="echoid-s17869" xml:space="preserve">Eademq́ue
              <lb/>
            ratione latera D T, T I, lateribus
              <lb/>
            B D, D A, æqualia erũt, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17870" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17871" xml:space="preserve">Poſt hęc
              <lb/>
            ex figura præcedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17872" xml:space="preserve">inter-
              <lb/>
            ualla omnia inter centrum E, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17873" xml:space="preserve">pun-
              <lb/>
            cta, in quibus Verticales lineæ horizontalem lineam interſecant, in hanc figuram transferantur ex
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0279-06" xlink:href="note-0279-06a" xml:space="preserve">30</note>
            A, in rectam A B, notatis punctis in recta A B, aſcriptisq́ue numeris linearum Verticalium, vt 90.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17874" xml:space="preserve">iuxta punctum E, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17875" xml:space="preserve">75. </s>
            <s xml:id="echoid-s17876" xml:space="preserve">prope proximum, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17877" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17878" xml:space="preserve">Poſtremo ex D, per puncta in A B, ſignata educan-
              <lb/>
            tur rectæ lineæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17879" xml:space="preserve">Pro Verticali autem linea proprie dicta, à qua principium aliarum ſumitur, du-
              <lb/>
            cenda eſt per D, ipſi A B, parallela D F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17880" xml:space="preserve">in alteram partem transferendæ ſunt quoque lineæ iam
              <lb/>
            ductæ ex puncto D, per puncta rectæ A B, vt habeantur lineæ Verticales trans, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17881" xml:space="preserve">citra lineam Ver
              <lb/>
            ticalem propriè dictam, quemadmodum in horologio horizontali factum eſt de lineis ante 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17882" xml:space="preserve">ho-
              <lb/>
            ram, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17883" xml:space="preserve">poſt, in propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17884" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s17885" xml:space="preserve">huius libri. </s>
            <s xml:id="echoid-s17886" xml:space="preserve">Nam lineæ ex D, per puncta rectæ A B, ductæ, ſunt Vertica-
              <lb/>
            les lineæ vltra Verticalem lineam propriè dictam, in quas videlicet vmbra ſtyli proiicitur, Sole
              <lb/>
            exiſtente in Verticalibus auſtralibus; </s>
            <s xml:id="echoid-s17887" xml:space="preserve">aliæ verò, Verticales lineæ citra Verticalem lineam pro-
              <lb/>
            prie dictam, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17888" xml:space="preserve">c.</s>
            <s xml:id="echoid-s17889" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17890" xml:space="preserve">IAM verò ſi interualla ſingula rectarum ex D, prodeuntium inter D, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17891" xml:space="preserve">radium v. </s>
            <s xml:id="echoid-s17892" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s17893" xml:space="preserve">paralleli
              <lb/>
            Horizontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17894" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17895" xml:space="preserve">comprehenſa transferantur ex puncto C, figuræ præcedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17896" xml:space="preserve">in lineas
              <lb/>
            binas Verticales æqualiter à meridiana linea diſtantes, reſpondentesq́ue numeris in recta A B, hu-
              <lb/>
            ius figuræ ſignatis, notando puncta in ipſis lineis Verticalibus, (ita tamen, vt interualla rectarum
              <lb/>
            ex D, in A B, cadentium tranſportentur ex Zenith C, in lineas Verticales horologii ſupra lineam
              <lb/>
            Verticalem propriè dictã, interualla vero rectarum ex D, cadentium ad dextram rectæ D F, tranſ-
              <lb/>
            ferantur in Verticales lineas infra lineam propriè dictam Verticalem) & </s>
            <s xml:id="echoid-s17897" xml:space="preserve">hæc puncta appoſitè
              <unsure/>
            , & </s>
            <s xml:id="echoid-s17898" xml:space="preserve">
              <lb/>
            concinne coniungantur linea quadam flexa, deſcriptus erit parallelus Horizontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17899" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17900" xml:space="preserve">Eo-
              <lb/>
            demq́ue modo reliqui paralleli Horizontis deſcribentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s17901" xml:space="preserve">Demonſtratio huius rei non differt ab
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0279-08" xlink:href="note-0279-08a" xml:space="preserve">Demonſtratio
                <lb/>
              poſterioris hu-
                <lb/>
              iuſce deſcriptio
                <lb/>
              nis parallelorũ
                <lb/>
              Horizontis.</note>
            ea, quam in horologio horizontali tradidimus in ſecundo modo deſcribendorum arcuum ſigno-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0279-09" xlink:href="note-0279-09a" xml:space="preserve">50</note>
            rum. </s>
            <s xml:id="echoid-s17902" xml:space="preserve">Nam hic linea horizontalis eſt veluti Aequatoris linea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17903" xml:space="preserve">lineæ Verticales tanquam lineæ
              <lb/>
            horariæ, quarum centrum eſt Zenith, nempe punctum C, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17904" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17905" xml:space="preserve">vt in præcedenti Analemmate di-
              <lb/>
            ximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17906" xml:space="preserve">Itaque linea A B, huius figuræ reſpondebit radio Aequatoris D C, poſtremæ figuræ pro-
              <lb/>
            poſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17907" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s17908" xml:space="preserve">huius libri, in qua radii ſignorum deſcripti ſunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17909" xml:space="preserve">rectæ ex A, ductæ radiis aliorum ſigno-
              <lb/>
            rum ex D, emiſſis in dicta illa figura; </s>
            <s xml:id="echoid-s17910" xml:space="preserve">recta autem A D, axi D H, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17911" xml:space="preserve">punctum D, puncto H; </s>
            <s xml:id="echoid-s17912" xml:space="preserve">lineæ
              <lb/>
            denique Verticales ex D, cadentes lineis horariis ex H, productis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17913" xml:space="preserve">Idem fiet, ſi int
              <unsure/>
            erualla rectarũ
              <lb/>
            ex D, progredientium inter rectam A B, quæ eſt, (vt diximus) inſtar Æquatoris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17914" xml:space="preserve">rectas ex A,
              <lb/>
            emiſſas transferantur in reſpondentes lineas Verticales à linea horizontali horologii, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17915" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17916" xml:space="preserve">quemad
              <lb/>
            modum in horizontali horologio interualla inter radium Aequatoris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17917" xml:space="preserve">radios ſignorum transla
              <lb/>
            ta ſunt, vt arcus ſignorum deſcriberentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s17918" xml:space="preserve">Pro horologio polari inferiori transferendi ſunt in hac
              <lb/>
            figura radii parallelorum Horizontis ex A, educti ad ſiniſtrã partem rectæ A B, ita vt </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>