Descartes, René - Renati Des-Cartes principia philosophiae

LII.
Quòd menti & corpori
Poſſunt autem ſubſtantia corporea & mens, ſive

ſubſtantia cogitans, creata, ſub hoc communi con
ceptu intelligi, quòd ſint res, quae ſolo Dei concurſu
egent ad exiſtendum. Verumtamen non potest ſubſtan
tia primùm animadverti ex hoc ſolo, quòd ſit res exi
ſtens, quia hoc ſolum per ſe nos non afficit; ſed facilè
ipſam agnoſcimus ex quolibet ejus attributo, per
communem illam notionem, quòd nihili nulla ſint
attributa, nullaeve proprietates aut qualitates. Ex hoc
enim quòd aliquod attributum adeſſe percipiamus,
concludimus aliquam rem exiſtentem, ſive ſubſtan
tiam, cui illud tribui poſſit, neceſſario etiam adeſſe.

univocè conveniat, &
quomodo ipſa cognoſ
catur.

Et quidem ex quolibet attributo ſubſtantia cognoſ
citur; ſed una tamen eſt cujuſque ſubſtantiae praecipua
proprietas quae ipſius naturam eſſentiamque conſti
tuit & ad quam aliae omnes referuntur. Nempe ex
tenſio in longum, latum & proſundum, ſubſtantiae
corporeae naturam conſtituit; & cogitatio conſtituit
naturam ſubſtantiae cogitantis. Nam omne aliud quod
corpori tribui poteſt, extenſionem praeſupponit, eſtque
tantùm modus quidam rei extenſae; ut &, omnia, quae
in mente reperimus, ſunt tantùm diverſi modi cogi
tandi. Sic, exempli cauſâ, figura nonniſi in re extenſâ
poteſt intelligi, nec motus niſi in ſpatio extenſo; nec
imaginatio, vel ſenſus, vel voluntas, niſi in re cogi
tante. Sed ècontra poteſt intelligi extenſio ſine figurâ
vel motu, & cogitatio ſine imaginatione vel ſenſu, &
ita de reliquis: ut cuilibet attendenti fit manifeſtum.

LIII.
Cujuſque ſubstantiae
unum eſſe praecipuum
attributum, ut mentis
cogitatio, coporis
extenſio.

Atque ita facilè poſſumus duas claras & diſtinctas
habere notiones, ſive ideas, unam ſubſtantiae cogi
tantis creatae, aliam ſubſtantiae corporeae, ſi nempe
attributa omnia cogitationis ab attributis extenſionis

Table of figures

Text layer

Text normalization

Search