Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012569
">
<
pb
pagenum
="
635
"
xlink:href
="
016/01/282.jpg
"/>
bit vltra A C, & minùs, quàm per duplum
<
lb
/>
AC. </
s
>
<
s
id
="
s.012570
">Idem dico de iactu lapidis, quia primò
<
lb
/>
defertur per circuli circumferentiam quaſi
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.282.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/282/1.jpg
"
number
="
148
"/>
<
lb
/>
æquidiſtantem AC: impetus non poteſt age
<
lb
/>
re vltra duplum ſui roboris, ideò fertur per
<
lb
/>
circumferentiam æqualem priori, hæc autem
<
lb
/>
ſubtendit ſimum minorem A C, igitur non
<
lb
/>
poterit transferri vltra C, per tantum ſpa
<
lb
/>
tium, quantum eſt A C, quod demonſtran
<
lb
/>
dum. </
s
>
<
s
id
="
s.012571
">Si igitur AD, ſit multò maior AC, erit
<
lb
/>
punctus E, ſaltus, quaſi diſtans duplo CA,
<
lb
/>
à puncto A: cum verò AD, fuerit minor AC,
<
lb
/>
erit E, punctus diſtans ab A, puncto minùs
<
lb
/>
duplo AC, imò minùs, quam per DA, &
<
lb
/>
AC, iunctas, & magis, quàm per DC, li
<
lb
/>
neam. </
s
>
<
s
id
="
s.012572
">Quæſitum ſimiliter eſt, cur aſcenden
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1721
"/>
<
lb
/>
tibus nobis adeò crura fatigentur, & homo
<
lb
/>
frequentius anhelet? </
s
>
<
s
id
="
s.012573
">Diſcrimen autem aſ
<
lb
/>
cenſus, & plani haud lene eſt, imò in 500.
<
lb
/>
paſſibus plus homo aſcendendo affligitur,
<
lb
/>
quàm in plani 4000. Cauſa laboris in aſcen
<
lb
/>
dendo per acliuia triplex eſt, prima quidem
<
lb
/>
communis omni motui, quoniam muſculi, &
<
lb
/>
membra omnia mouentur. </
s
>
<
s
id
="
s.012574
">Secunda, quæ aſ
<
lb
/>
cendentibus per ſcalas etiam conuenit, eſt
<
lb
/>
quia cogitur eleuare corpus tanta altitudine,
<
lb
/>
quantus eſt gradus: corpus autem graue, gra
<
lb
/>
uis, autem eleuatio laborioſa. </
s
>
<
s
id
="
s.012575
">In plano verò
<
lb
/>
aliquantiſper etiam eleuatur corpus, ſed adeò
<
lb
/>
parùm, vt vix ſentiatur. </
s
>
<
s
id
="
s.012576
">Ideò gradus ſcala
<
lb
/>
rum quò altiores, eò aſcenſus magis fatigat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.012577
">Tertia cauſa, propria eſt ſitui accliui. </
s
>
<
s
id
="
s.012578
">Homo
<
lb
/>
enim cùm non rectè quieſcat, niſi planis pe
<
lb
/>
dibus, & accliui ſuperficies non æquidiſtet
<
lb
/>
centro terræ, cogitur, & dum aſcendit, &
<
expan
abbr
="
dũ
">dum</
expan
>
<
lb
/>
ſtat, nixu magno ſe continere, quoniam pe
<
lb
/>
dum plantæ non quieſcent: cogitur igitur
<
lb
/>
homo è tribus vnum facere, vel ſoli pedum
<
lb
/>
anteriori parti inſiſtere, vel anterius totum
<
lb
/>
inclinare corpus, aut maxima diſtentione
<
lb
/>
muſculorum, quod laborioſiſſimum eſt ſe
<
lb
/>
continere. </
s
>
<
s
id
="
s.012579
">Ob id maximum cenſetur roboris
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1722
"/>
<
lb
/>
experimentum, erecto corpore, & planis aſ
<
lb
/>
cendere pedibus per accliuia. </
s
>
<
s
id
="
s.012580
">Manifeſtum
<
lb
/>
eſt autem, quòd quantò magis accliue, eò
<
lb
/>
difficilius longè, nec æquali ſeruata propor
<
lb
/>
tione. </
s
>
<
s
id
="
s.012581
">Hæc igitur talia circa artes mira con
<
lb
/>
ſtant ſubtilitate, ſed artium nulla in ſubtili
<
lb
/>
tate ioculariæ, multò minùs magis conferri
<
lb
/>
poteſt. </
s
>
<
s
id
="
s.012582
">Quamobrem, vt de mirabilium cauſis
<
lb
/>
agam, iam tempus eſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012583
">
<
margin.target
id
="
marg1719
"/>
Hirundines
<
lb
/>
hyeme vbi
<
lb
/>
latent.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012584
">
<
margin.target
id
="
marg1720
"/>
Ratio ſal
<
lb
/>
tuum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012585
">
<
margin.target
id
="
marg1721
"/>
Cur homo
<
lb
/>
æſcendendo
<
lb
/>
adeò fatige
<
lb
/>
tur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012586
">
<
margin.target
id
="
marg1722
"/>
Roboris ma
<
lb
/>
ximum expe
<
lb
/>
rimentum.</
s
>
</
p
>
<
figure
id
="
id.016.01.282.2.jpg
"
xlink:href
="
016/01/282/2.jpg
"
number
="
149
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012587
">
<
emph
type
="
center
"/>
LIBER DECIMVSOCTAVVS,
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012588
">
<
emph
type
="
center
"/>
De Mirabilibus, & modo repræſentandi
<
lb
/>
res varias præter fidem.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012589
">MEMINI enim, cùm Carolus V.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1723
"/>
<
lb
/>
Cæſar feliciſſimus, Mediola
<
lb
/>
num veniſſet, Principe Fran
<
lb
/>
ciſco Sfortia, eius nominis ſe
<
lb
/>
cundo, Hiſpanum fuiſſe in co
<
lb
/>
mitatu Cæſaris, nomine Damautum, vel
<
lb
/>
Dalmagum, qui adeò mira faceret, perſtrin
<
lb
/>
gerétque tam aptè oculos videntium, vt qui
<
lb
/>
Philoſophiæ expertes eſſent, ipſum pro ma
<
lb
/>
go haberent. </
s
>
<
s
id
="
s.012590
">Nec talem, vt intellexi noſtra
<
lb
/>
ſecula, aut antiquiora multò viderunt: nam
<
lb
/>
inaudita, & incredibilia faciebat. </
s
>
<
s
id
="
s.012591
">Nuper ag
<
lb
/>
nouit Franciſcum Somam Neapolitanum
<
lb
/>
nobilem adoleſcentem, quem conſtat vix vi
<
lb
/>
geſimum ſecundum annum attingere, qui
<
lb
/>
præter Muſicæ artis ſingularem peritiam,
<
lb
/>
adeò vt etiam in cheli pulſanda parem non
<
lb
/>
habeat, multarum præſtigiarum ac ſupra fi
<
lb
/>
dem gnarus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.012592
">Atque inter cæteras, quam
<
lb
/>
ego ſæpiùs vidi, aliique amici noſtri, cuiuſ
<
lb
/>
que naturalem rationem nunquam excogi
<
lb
/>
tare potui, hanc faciebat. </
s
>
<
s
id
="
s.012593
">Spargebat chartas
<
lb
/>
in menſa, ſic tamen vt cumulus non diſſolue
<
lb
/>
retur, iubebátque vnam nos excipere atque
<
lb
/>
abſcondere, inde accepto cumulo miſcebat
<
lb
/>
illas, diuinabátque, quænam eſſet: ſed hoc
<
lb
/>
forſan agilitati manuum tribui potuerat:
<
lb
/>
verùm, quòd ſequitur, nequaquàm: nam de
<
lb
/>
nuò charta cumulo inſerta, eóque depoſito
<
lb
/>
iubebat alium atque alium chartam excipe
<
lb
/>
re: primum qui extraxerat, eandem ſemper
<
lb
/>
extraxiſſe cognouimus, quaſi vel nos ad id
<
lb
/>
cogeret, vt eandem caperemus, aut faciem
<
lb
/>
rei immutaret. </
s
>
<
s
id
="
s.012594
">Cúmque virum ſolertem ac
<
lb
/>
Epicureum ſpectaculo adhibuiſſem, faſſus eſt
<
lb
/>
is, ſe non aſſequi modum quo id fieri poſſet:
<
lb
/>
quanquam non propter id exiſtimaret, con
<
lb
/>
fiteri oportet aliquam eſſe vim in his infe
<
lb
/>
rioribus, præter eam
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
cernimus à natura
<
lb
/>
rebus inditam. </
s
>
<
s
id
="
s.012595
">
<
expan
abbr
="
Itaq;
">Itaque</
expan
>
hic noſtram omnem di
<
lb
/>
ligentiam fallebat, &
<
expan
abbr
="
ſolertiã
">ſolertiam</
expan
>
ſuperauit. </
s
>
<
s
id
="
s.012596
">Ob
<
lb
/>
murmurabat autem quædam perpetuò dum
<
lb
/>
hæc ageret quaſi ſupputaret: cùm tamen
<
lb
/>
certum eſſet, id nulla numerorum ratione
<
lb
/>
conſtare. </
s
>
<
s
id
="
s.012597
">Quin cùm ſociùs ille noſter, char
<
lb
/>
tam quam detraxerat antequàm libro ſup
<
lb
/>
poneret, inſpexiſſet, inquit Soma, Confudiſti
<
lb
/>
omnia, ordinemque meum perueniſti: ſed ta
<
lb
/>
men charta eadem eſt, quàm prius detraxe
<
lb
/>
ras, ſcilicet bini flores, atque ita eſſe depre
<
lb
/>
hendimus. </
s
>
<
s
id
="
s.012598
">Et quanquam quædam mihi ma
<
lb
/>
gis mira oſtenderit, indicia tamen erant eſſe </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>