Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

List of thumbnails

< >
251
251 (231)
252
252 (232)
253
253 (235)
254
254 (236)
255
255 (237)
256
256 (238)
257
257 (239)
258
258 (240)
259
259 (241)
260
260 (242)
< >
page |< < (267) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div921" type="section" level="1" n="224">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18069" xml:space="preserve">
              <pb o="267" file="0283" n="283" rhead="LIBER SECVNDVS."/>
            gnorum aſcendentium in linea horizontali cum punctis reſpondentibus in linea æquinoctiali re-
              <lb/>
            pertis iungantur rectis lineis, deſcripta erunt ſigna aſcendentia, vt ex demonſtrationibus in horo-
              <lb/>
            logio horizontali, Verticali, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18070" xml:space="preserve">Meridiano allatis perſpicuum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s18071" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <figure number="197">
            <image file="0283-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0283-01"/>
          </figure>
          <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18072" xml:space="preserve">PORRO lineas ♈, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18073" xml:space="preserve">♎, ita deſcribemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s18074" xml:space="preserve">Quia principio ♈, aſcendente ſupra Horizonteẽ,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0283-03" xlink:href="note-0283-03a" xml:space="preserve">Quomodo de-
                <lb/>
              ſcribantur ſi-
                <lb/>
              gna alcenden-
                <lb/>
              tia Arietis & Li
                <lb/>
              bræ.</note>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s18075" xml:space="preserve">Sole exiſtente in principio ♑, meridies eſt, vt ex tabella 4. </s>
            <s xml:id="echoid-s18076" xml:space="preserve">propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18077" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18078" xml:space="preserve">huius libri conſtat, ducen
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0283-04" xlink:href="note-0283-04a" xml:space="preserve">30</note>
            dum erit ſignum ♈, aſcendens per punctum illud tropici ♑, per quod linea meridiana tranſit.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s18079" xml:space="preserve">Quoniam vero eo tempore Aequator, circulus horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s18080" xml:space="preserve">à meridie, vel media nocte, Ecliptica, Ho-
              <lb/>
            rizon, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18081" xml:space="preserve">Verticalis circulus propriè dictus habent vnam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18082" xml:space="preserve">eandem ſectionem communem, cui
              <lb/>
            quidem planum horologii æquidiſtat, cum parallelum ſit circulo horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s18083" xml:space="preserve">erunt per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18084" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s18085" xml:space="preserve">
              <lb/>
            antecedentis lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s18086" xml:space="preserve">parallelæ in plano horologii linea æquinoctialis, communis ſectio Eclipticæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s18087" xml:space="preserve">
              <lb/>
            plani horologii, linea horizontalis, lineaq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s18088" xml:space="preserve">Verticalis. </s>
            <s xml:id="echoid-s18089" xml:space="preserve">Quare recta linea æquinoctiali lineæ æqui-
              <lb/>
            diſtans ducta per punctum, in quo linea meridiana tropicum ♑, ſecat, dabit ſignum ♈, aſcendẽs. </s>
            <s xml:id="echoid-s18090" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Eodem modo recta æquinoctiali lineæ ęquidiſtans & </s>
            <s xml:id="echoid-s18091" xml:space="preserve">per punctum illud tranſiens, in quo meri-
              <lb/>
            diana linea tropicum ♋, ſecat, dabit ſignum ♎, aſcendens.</s>
            <s xml:id="echoid-s18092" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18093" xml:space="preserve">QVOD ſi placet, illa eadem puncta in linea horizontali, in quibus Sol principia ſignorum
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0283-05" xlink:href="note-0283-05a" xml:space="preserve">40</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0283-06" xlink:href="note-0283-06a" xml:space="preserve">Inuentio pun-
                <lb/>
              ctorum in linea
                <unsure/>
                <lb/>
              horizontali, in
                <lb/>
              quæ cadit vm-
                <lb/>
              bra ſtyli, cum
                <lb/>
              principia ſigno
                <lb/>
              rum oriuntur,
                <lb/>
              aut occidunt.</note>
            poſſidens oritur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18094" xml:space="preserve">occidit, inueniemus hac quoque ratione, etiamſi arcus ſignorum non ſint de-
              <lb/>
            ſcripti in horologio. </s>
            <s xml:id="echoid-s18095" xml:space="preserve">Ex tabella quinta propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18096" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18097" xml:space="preserve">huius libri accipiemus arcus ſemidiurnos ſigno-
              <lb/>
            rum auſtralium pro ſuperiori horologio, eosq́ue ab F, in vtramque partem numerabimus: </s>
            <s xml:id="echoid-s18098" xml:space="preserve">pro
              <lb/>
            inferiori verò horologio ſumemus arcus ſemidiurnos ſignorum Borealium, eosq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s18099" xml:space="preserve">ab H, in vtram-
              <lb/>
            que partem ſupputabimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s18100" xml:space="preserve">Deinde ex terminis ſupputationũ per centrum E, rectas occultas traii-
              <lb/>
            ciemus ſecantes lineã æquinoctialẽ in punctis, per quæ rectæ ad lineam æquinoctialem perpendicu
              <lb/>
            lares ductæ ſecabunt horizõtalem lineã in punctis, quæ quærimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s18101" xml:space="preserve">Cum enim in illis horis oriatur
              <lb/>
            Sol, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18102" xml:space="preserve">occidat in linea horizontali, ac dictæ perpendiculares ſint lineæ illarum horarum, vt conſtat
              <lb/>
            ex demonſtratis in propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18103" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s18104" xml:space="preserve">huius libri, perſpicuum eſt, rectè inuenta eſſe propoſita puncta.</s>
            <s xml:id="echoid-s18105" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18106" xml:space="preserve">SED eadem reperiri poſſunt hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s18107" xml:space="preserve">Ex figura vltima propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18108" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s18109" xml:space="preserve">huius libri ſumatur in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0283-07" xlink:href="note-0283-07a" xml:space="preserve">50</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0283-08" xlink:href="note-0283-08a" xml:space="preserve">Alia inuentio
                <lb/>
              eorundem pun
                <lb/>
              ctorum in ho-
                <lb/>
              rizontali linea,
                <lb/>
              in quibus ſigno
                <lb/>
              ium inicia ori-
                <lb/>
              untur, aut occi-
                <lb/>
              dunt.</note>
            E D, recta E g, æqualis rectæ B D, in figura propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18110" xml:space="preserve">38. </s>
            <s xml:id="echoid-s18111" xml:space="preserve">huius libri, per quam ſcilicet lineam hori-
              <lb/>
            zontalem deſcripſimus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18112" xml:space="preserve">per g, ad E D, ducatur perpendicularis, quæ erit linea horizontalis in
              <lb/>
            ſuperiori horologio, vt conſtat, ſi Horizon A B C D, illius figuræ in horologio ſuperiori intelliga-
              <lb/>
            tur in propria poſitione, id eſt, vt punctum g, ſit in D, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18113" xml:space="preserve">perpẽdicularis per g, ducta eadem fiat, quę
              <lb/>
            horizontalis linea, ac proinde centrum E, cum centro mundi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18114" xml:space="preserve">vertice ſtyli coniungatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s18115" xml:space="preserve">Radii
              <lb/>
            ergo ex S, V, Y, per E, ducti ſecabunt in illa poſitione rectam, quæ per g, perpendicularis ducta eſt,
              <lb/>
            hoc eſt, horizontalem lineam, in punctis, in quibus Sol oritur exiſtens in principiis ſignorum au-
              <lb/>
            ſtralium. </s>
            <s xml:id="echoid-s18116" xml:space="preserve">Radii verò ex T, X, Z, per E, tranſeuntes eandẽlineam horizontalem ſecabunt in punctis,
              <lb/>
            in quibus Sol, cum eſt in initiis auſtralium ſignorum, occidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s18117" xml:space="preserve">Quare ſi interualla lineę perpendi-
              <lb/>
            cularis per g, ductæ inter g, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18118" xml:space="preserve">dictos radios poſita transferantur in lineam horizontalem horolo-
              <lb/>
            gii ſuperioris ex puncto D, in vtramque partem, inuenta erunt puncta propoſita. </s>
            <s xml:id="echoid-s18119" xml:space="preserve">Similiter in </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>